W. Leijnse RA ISBN: 978-90-01-79577-1 http://www.bestuurlijkeinformatievoorziening.noordhoff.nl/ © 2017 Noordhoff Uitgevers bv Hoofdstuk 3 Inkopen Uitwerkingen van d e vragen uit het hoofdboek A nt w oo rd 3. 1 De registratie in het offerteregister vindt plaats om er zeker van te zijn dat alle ontvangen offertes worden vastgelegd (volledigheid). Het mag niet voorkomen dat een offerte om bepaalde redenen niet meedoet in de beoordelingsprocedure. Deze controlemaatregel is het sterkst als er een functiescheiding bestaat tussen de primaire vastlegging van de ontvangen offerte en de beoordeling ervan. A nt w oo rd 3. 2 In het artikel 'Doorzagen' wordt een aantal elementaire functiescheidingen in het inkoopproces in een bedrijf niet in acht genomen. Zo zijn de inkoopimpuls, de bestelling en de levering van de goederen alle in handen van de medewerker. De frauderisico's kunnen drastisch worden gereduceerd door deze drie functies in het bedrijf te scheiden. Daarnaast moet de directie richtlijnen opstellen waaruit onder meer blijkt welke procedure gevolgd moet worden voor het inkopen en dat goederen niet op privéadressen van medewerkers mogen worden afgeleverd. De naleving van deze richtlijnen moet door/namens de directie worden gecontroleerd. A nt w oo rd 3. 3 Bij de casus 'Brand meester' is het niet helemaal duidelijk hoe de inkoopprocedures luiden. De indruk wordt gewekt dat er wel functiescheidingen zijn tussen een aantal fasen van het inkoopproces maar dat de inkoopimpuls en de bestelling van de goederen niet gescheiden zijn. Bij het aanscherpen van de inkoopprocedures zal de bevoegdheid van leidinggevenden om zelf bestellingen te doen waarschijnlijk drastisch zijn beperkt. Als zij in de praktijk ook de inkoopimpuls genereren, zal deze door een andere medewerker getoetst moeten worden. Stringente controle van de naleving van de aangescherpte inkoopprocedures. Be s tu u r l i j k e i nf o r m a ti ev o o r z i eni ng 1 W. Leijnse RA ISBN: 978-90-01-79577-1 http://www.bestuurlijkeinformatievoorziening.noordhoff.nl/ © 2017 Noordhoff Uitgevers bv A nt w oo rd 3. 4 Er is in een bedrijf behoefte aan gespecificeerde informatie over alle transacties die met een leverancier zijn afgesloten. Deze informatie bevindt zich, in totalen, op de crediteurenkaart van de leverancier en de betreffende facturen kunnen zo nodig snel gelicht worden. Dit geldt in principe ook voor de handmatige crediteurenadministratie, maar toch komen we daar in de praktijk de opbergmethode op naam tegen in plaats van op nummer. Men hoeft dan de facturen niet bij elkaar te zoeken. Bij de rekeningloze crediteurenadministratie kan het inzicht in de afgesloten transacties met een leverancier slechts verkregen worden door de betaalde facturen op naam van de leverancier te bewaren. Er zijn bedrijven die een kopie van hun inkoopfacturen maken en deze op naam bewaren. A nt w o o rd 3. 5 Alle gegevens die nodig zijn voor de factuurcontrole, zijn in het 'bestand inkoopgegevens' aanwezig. Het inkoopprogramma kan zodanig opgezet zijn dat de afstemming van deze gegevens door de computer gebeurt (geprogrammeerde controle) en na de goedkeuring automatisch statuscode 4 (factuur gecontroleerd) wordt toegekend. Constateert het systeem verschillen, dan zullen deze op een verschillenlijst uitgeprint worden. De afwerking ervan moet door de administratie, zo nodig in overleg met de inkoopafdeling, plaatsvinden. A nt w oo rd 3. 6 Een uitbundige en kostbare levensstijl van een medewerker die niet past bij zijn salaris is altijd een signaal tot waakzaamheid. Oordeelt u echter niet te snel, want er kunnen andere oorzaken zijn. De bijzondere belangstelling van de medewerker voor het zakelijke conflict, waar hij niets mee van doen had, is een tweede signaal. Tezamen geven deze signalen te denken! Het feit dat de medewerker op de hoogte was met de prijzen die andere leveranciers hebben geoffreerd, geeft aan dat de bevoegdheidsregelingen in het bedrijf kritisch beoordeeld en aangepast moeten worden. Hij had ook toegangs- en mutatierechten tot de afgesloten contracten. Hij kon de prijzen aanpassen en de betreffende pagina's van het contract verwisselen. Ook hier kan het nodige verbeterd worden. Ten slotte moeten we dit bedrijf adviseren om niet alleen de laatste pagina van het contract te paraferen maar alle pagina's. Dan waren de afgesproken prijzen meteen duidelijk geweest. Be s tu u r l i j k e i nf o r m a ti ev o o r z i eni ng 2