01_Geintegreerde aanpak.fm Page 1 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld 2 Belgische Veiligheidsprijs en familiaal geweld Auteurs: Anneleen Van Cauwenberge & Didier Vanbesien Directie Lokale Integrale Veiligheid, Algemene Directie Veiligheid en Preventie, FOD Binnenlandse Zaken De Belgische Prijs voor Veiligheid en Criminaliteitspreventie (verder Belgische Prijs) is een jaarlijkse preventiecompetitie waarbij de Algemene Directie Veiligheid en Preventie van de FOD Binnenlandse Zaken het beste Belgische preventieproject bekroont. De projecten moeten gericht zijn op de preventie van criminaliteit en/of het verminderen van onveiligheid(sgevoelens) en kaderen binnen het gekozen thema. Ze moeten ook uitgewerkt zijn door of in samenwerking met een Belgische publieke overheidsinstantie (lokale overheid, politiezone, provincie …). 1. Belgische Prijs voor Veiligheid en Criminaliteitspreventie 1.1 Oorsprong en opzet De Belgische Prijs is van oorsprong een Nederlands concept – de Hein Roethofprijs – dat in 1987 werd opgestart door het Nederlandse Ministerie van Justitie. In 1994 werd de Hein Roethofprijs omgevormd tot een Belgisch-Nederlandse preventieprijs die in 1997 uitgroeide tot de eerste European Crime Prevention Award (ECPA). Dat jaar werd voor het eerst de Belgische Prijs voor Criminaliteitspreventie georganiseerd.1 Beide preventieprijzen vormden dus een eerste stap in de concrete samenwerking tussen de verschillende landen van de Europese Unie op het vlak van criminaliteitspreventie. Het zorgde ervoor dat het preventiebeleid en de preventiepraktijk in de verschillende Europese landen werden verrijkt door de uitwisseling van goede ideeën en praktijken. Maar ook dat contacten werden gelegd en netwerken werden gecreeërd tussen beleidsmakers, academici en praktijkmensen. 1 De Belgische Prijs heette in de periode 1997-2004 Belgische Prijs voor Criminaliteitspreventie. Vanaf 2005 werd het Belgische Prijs voor Veiligheid en Criminaliteitspreventie. Afl. 7 – november 2013 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 1 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 2 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld Deze Europese samenwerking is alleen maar gegroeid en heeft in 2001 geleid tot de oprichting van een formeel Europees samenwerkingsverband, het European Crime Preventie Network (EUCPN). 1.2 Belang Belgische Prijs De Belgische Prijs beloont niet enkel het beste preventieproject, maar biedt de mogelijkheid om een concreet beeld te hebben op de preventieprojecten die rond een specifiek fenomeen of thema worden uitgewerkt in ons land. Het is een instrument dat alle actoren uit de belangrijke driehoek ‘beleid, wetenschap en praktijk’ verbindt. Een terugblik op het twintigjarige bestaan van de Belgische Prijs toont ons de enorme meerwaarde voor het federaal en lokaal preventielandschap. Het palmares – en de deelnemerslijst – bevat projecten die stuk voor stuk zijn uitgegroeid zijn tot ‘klassiekers’ in de aanpak van de fenomenen waarop ze gericht zijn. Ze zijn een grote inspiratiebron voor andere lokale en provinciale overheden en politiezones in binnen- en buitenland. De Belgische Prijs is zo de weerspiegeling van de evolutie die het beleid, de praktijk en het denken rond criminaliteitspreventie in ons land heeft doorgemaakt. Het stimuleert, inspireert en verrijkt het federaal en lokaal veiligheids- en preventiebeleid en toont het belang van criminaliteitspreventie en de integrale en geïntegreerde aanpak van criminaliteit en onveiligheid. 2. Het thema 'familiaal geweld' binnen de Belgische Prijs Dit jaar heeft voor de derde keer een project gewonnen dat de preventie van intrafamilaal geweld beoogt. De vorige twee winnaars waren telkens projecten uitgewerkt door de provincie Limburg. In 2007 won de provincie Limburg met het project ‘Intrafamiliaal geweld intersectoraal geveld!’.1 In 2010 haalden ze het opnieuw met het project ‘SAMEN OUDERS – de ouderrol in de preventie van intrafamiliaal geweld’.2 1 ‘Intrafamiliaal geweld intersectoraal geveld!’, Provincie Limburg. Contactpersoon: Dries Wyckmans T 011/23 80 46, Universiteitslaan 1-3, 3500 Hasselt – [email protected]. 2 ‘Samen ouders – de ouderrol in de preventie van intrafamiliaal geweld’, Provincie Limburg. Contactpersonen: Daniël Bollen – T 011/30 57 43 en Dries Wyckmans – T 011/23 80 46, Universiteitslaan 1-3, 3500 Hasselt – [email protected] 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 2 Afl. 7 – november 2013 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 3 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld 2.1 Winnaar 2007: ‘Intrafamiliaal geweld intersectoraal geveld!’ De basis voor het winnend project van 2007 werd eind 2004 gelegd met de oprichting van de Provinciale Denktank Intrafamiliaal geweld. Het doel was om deze problematiek prioritair op de agenda te plaatsen, de onderlinge samenwerking tussen politie, justitie en hulpverlening en de wijze van optreden effectiever en efficiënter te maken. Binnen alle betrokken sectoren groeide namelijk de overtuiging dat enkel een doelgerichte aanpak van het geweld door de synergie van justitie, politie en welzijnswerk, op termijn zou resulteren in een eenduidige strategie om het geweld zowel preventief, curatief als repressief aan te pakken. In onderling overleg worden sindsdien een aantal verbeterpunten uitgewerkt vanuit een integrale en geïntegreerde benadering van intrafamiliaal geweld. Centraal stond het intersectoraal draaiboek. Het intersectoraal draaiboek ‘Anticiperen op partnergeweld’ beschreef een eenvoudig en transparant gestandaardiseerd werkproces waarmee politie, justitie en hulpverlening in Limburg op een uniforme manier dienden om te gaan met aanmeldingen van partnergeweld. Andere initiatieven waren in een notendop de ‘onthaalpunten partnergeweld’ (waardoor slachtoffers, daders en koppels sneller doorverwezen kunnen worden naar de hulpverlening, met als gevolg minder escalatie, minder herhalingen en minder strafvervolging), allerhande preventie- en bewustmakingsinitiatieven, initiatieven betreffende het omgangsrecht, het lokaal sociaal overleg, crisisopvang, vorming, training en opleiding, dadertherapie ... De provincie Limburg legde met dit project de basis voor de verdere ontwikkeling van hun aanpak rond intrafamiliaal geweld en de projecten die hieromtrent werden in gediend voor de Belgische Prijs van 2010 en 2013. 2.2 Winnaar 2010: ‘Samen ouders – de ouderrol in de preventie van intrafamiliaal geweld’ In 2010 won de provincie Limburg met het project ‘SAMEN OUDERS – de ouderrol in de preventie van intrafamiliaal geweld’. Met dit project wilde de provincie Limburg (jonge) ouders sensibiliseren en ondersteunen om intrafamiliaal geweld te voorkomen of te doorbreken. De focus lag op levensperiodes met een verhoogde stress voor ouders: zwangerschap, pril ouderschap en een eventuele scheiding. In de campagne ‘SAMEN zwanger, SAMEN ouders’ stond een unieke brochure centraal met informatie en praktische tips van en voor jonge ouders over allerlei moeilijke momenten tijdens de zwangerschap en de Afl. 7 – november 2013 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 3 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 4 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld eerste, vaak hectische babymaanden. Ook werden zorgverleners concrete handvatten aangeboden om op een zo goed mogelijke manier te reageren bij een vermoeden of vaststelling van partnergeweld tijdens en na de zwangerschap. Het Limburgse provinciebestuur investeerde onder de noemer ‘SAMEN uit elkaar’ bovendien in allerhande initiatieven die het aantal vechtscheidingen wil tegengaan: door het promoten van bemiddeling bij scheiding en ouderschap, de creatie van een forum voor bemiddelaars, de bijscholingen aan erkende bemiddelaars in familiezaken en een praktijkgids voor alle partners van het werkveld over een conflictvermijdende verblijfs- en omgangsregeling. Het winnen van de Belgische Prijs heeft de aanzet gegeven om op uitnodiging van dhr. Irvin Waller, naar Canada te gaan om kennis te maken met de projecten die daar lopende zijn rond intrafamilaal geweld. De Limburgse projectverantwoordelijkern werden er geïnspireerd door het project ‘The fourth R’ van de University of Western Ontario, een interactieve lesmethodiek met rollenspelen en filmpjes. Dit project vormde de basis voor het project dat de provincie Limburg indiende voor de Belgische Prijs van 2013. 3. De Belgische Prijs in 2013 3.1 Thema: preventie van geweld Het thema van de Belgische Prijs 2013 was de preventie van geweld. Om geldig te kunnen deelnemen moesten de projecten kaderen in een van volgende subcategorieën: intrafamiliaal geweld, geweld ten aanzien van senioren, eergerelateerd geweld, geweld en radicalisering, geweld ten aanzien van publieke functies, geweld ten aanzien van holebi’s en jongeren en geweld. 3.2 Vijf laureaten Van de 22 ingezonden projecten, werden er 21 projecten ontvankelijk verklaard.1 Uit deze 21 projecten werden door de jury2 vijf laureaten geselecteerd. Bij hun beoordeling houdt de jury rekening met de overdraagbaarheid van het project naar andere steden en gemeenten, de samenwerking met 1 Meer informatie over alle deelnemende projecten is terug te vinden op onze website www.besafe.be. De brochure kan gedownload worden via volgende link: http://ibz.fb.mailing.presscenter.org/ files/a_ibz/data/File/Prevue/Prevue_september_2013/Brochure5nl.pdf 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 4 Afl. 7 – november 2013 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 5 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld verschillende relevante partners, de resultaten, het innovatieve karakter van het project en de bijdrage van het project tot het sensibiliseren van de bevolking ten aanzien van een bepaald fenomeen. Hieronder zullen we de ingezonden projecten één voor één bespreken. 3.2.1 Het project ‘Partnergeweld. Dat slaat nergens op’ van de politiezone Arro Ieper Opzet project1 Omdat de politie in de zone Arro Ieper de laatste jaren steeds vaker moest tussenbeide komen bij partnergeweld, besliste ze hiervan een prioriteit te maken. Er werd een protocolakkoord afgesloten tussen de lokale politie, het parket, CAW De Papaver en de Provincie West-Vlaanderen en een werkgroep intrafamiliaal geweld opgericht. Er werd gekozen voor een integrale aanpak, waarbij naast initiatieven op het niveau van interventie en regelgeving, ook ruime aandacht werd besteed aan preventie. Centraal bij de preventie stond het verhogen van de meldingsbereidheid bij de burger en de betrokkenen van partnergeweld via een informatieen sensibiliseringscampagne met visitekaartje, folder en affiche en een reizende infostand die de tien gemeenten van de politiezone aandeed. Ten tweede werden de medewerkers van de lokale commissariaten gevormd tijdens een opleiding op maat. Zij volgen de kantschriften van het parket op voor navullend onderzoek, waarbij ze actief worden gecoacht door de sociale diensten van de politiezone. Ten slotte werd ook gestreefd naar een verhoging van de bewustwording en weerbaarheid van (potentiële) slachtoffers van partnergeweld via schoolvoorstellingen en bijbehorende lesmap, en het sensibiliseren van de verschillende partners en doelgroepen. Sterktes project De jury smaakte dit project omwille van zijn sterke theoretische onderbouw en de focus op zowel de preventie van intrafamiliaal geweld als op de nazorg als gevolg van geweldpleging. De realisatie van een collectief 2 De jury bestaat uit de Algemene Directie Veiligheid en Preventie (FOD Binnenlandse Zaken), Dienst Strafrechtelijk Beleid (FOD Justitie), de Federale politie, de Lokale Politie, academici, verenigingen van steden en gemeenten, Cel Drugs (FOD Volksgezondheid), Belgisch Forum voor Preventie en Veiligheid in de Steden, vertegenwoordigers van de Regio’s, aangevuld met andere experten binnen een specifiek thema. 1 ‘Partnergeweld. Dat slaat nergens op’, PZ Arro Ieper. Contactpersoon: Rebecca Depuydt – T 057/23 05 17, Ter Waarde 54, 8900 Ieper – [email protected]. Afl. 7 – november 2013 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 5 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 6 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld draagvlak in de samenwerking met de uiteenlopende partners die samen een grote diversiteit aan activiteiten ontwikkelden, werd net als de aandacht voor de bijscholing van de betrokken partners als sterk punt van dit project gewaardeerd. Het innovatieve project leent er zich bovendien toe om andere politiezones te inspireren bij de aanpak van IFG. 3.2.2 Centre d’Intervention pour les Violences Intrafamiliales – CIVIF (Dienst Preventie en Sociale Cohesie Gemeente Bosvoorde) Opzet project1 Het CIVIF is een Brussels centrum dat gespecialiseerd is in de opvolging en begeleiding van koppels en/of gezinnen waarin geweld voorkomt. Het neemt alle vormen van intrafamiliaal geweld op, met uitzondering van de mishandeling van minderjarigen. Het centrum werkt zowel topdown als bottom-up inzake de gerechtelijke aanpak van het geweld. Het CIVIF, waarvan de interventies gebaseerd zijn op het systeemmodel, behandelt de problematiek op een geïntegreerde manier. Ze zijn overtuigd dat de voorgestelde oplossingen rekening moeten houden met de familiebanden, hoe gewelddadig ze ook zijn, om de tussenkomst niet te ondermijnen. Het CIVIF kiest niet voor de opdeling dader/slachtoffer maar heeft oog voor de ruimere familiale context en de verschillende oorzaken die aan de basis liggen van het opduiken en aanhouden van intrafamiliaal geweld. Het werkt met de actoren die zelf de verantwoordelijkheid moeten opnemen om de gewenste verandering van de problematische situatie te realiseren. Vanuit macro-sociaal oogpunt, heeft CIVIF tot doel om actief deel te nemen aan de denkoefening over de problematiek van intrafamiliaal geweld. Door zijn specifiek standpunt laat het toe om het debat te verruimen en begunstigt het geïntegreerde acties. Het heeft tot doel om de zienswijzen rond intrafamiliaal geweld grondig te veranderen. Sterktes project De jury koos dit project als laureaat omwille van zijn duidelijke, theoretisch visie waarbij gezinnen die te maken krijgen met geweld professioneel begeleid worden. Vooral omdat deze begeleiding omkaderd wordt met intervisiemomenten die in nauwe samenwerking met de betrokken 1 ‘Centre d’Intervention pour les Violences Intrafamiliales’, Dienst Preventie en Sociale Cohesie gemeente Bosvoorde. Contactpersoon: Karine Marijnissen – T 02/675 71 30, Place A.Payfa Fosséprez 12, 1170 Bruxelles – [email protected]. 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 6 Afl. 7 – november 2013 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 7 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld partners georganiseerd worden. Hieraan is dan weer een omvangrijk bijscholingsaanbod gekoppeld dat inzicht biedt in het fenomeen en de aanpak ervan. De jury was ook onder de indruk van het engagement van CIVIF in het voeren van het maatschappelijk debat om een aantal structurele problemen waarmee de gezinnen in aanraking komen op de politieke agenda te krijgen. 3.2.3 CO3 (CO3 – Antwerpen) Opzet project1 Een casusonderzoek bij verschillende diensten van de stad Antwerpen toonde aan dat in familiale geweldsdossiers gemiddeld zes organisaties met het betrokken gezin contact hebben. Om een zo effectief mogelijke aanpak en afstemming tussen de organisaties te realiseren, zijn in Antwerpen medewerkers uit drie domeinen bestuur (stad en provincie), politie/justitie en hulpverlening samen aan de slag gegaan in één Cliëntcentrale Organisatie: het CO3. Het doel is het geweld binnen gezinnen te stoppen en de leefsituatie van de individuele gezinsleden te verbeteren. Door op basis van een ketenmodel samen te werken, worden de verschillende werkingen afgestemd in een gezamenlijk plan van aanpak, waarbij het gezin (de cliënt) centraal staat. Daarbij gaat niet alleen aandacht naar de geweldsfeiten, maar ook naar de achterliggende problemen in het gezin. Om herhaling te voorkomen wordt de focus gelegd op beschermende factoren. De sterkte van het gezin is hierbij het uitgangspunt. In de periode 2012-2014 wordt de nieuwe samenwerking tijdens een pilootfase vormgegeven. Er wordt gestart met gezinssituaties die gekenmerkt worden door veelvuldig geweld, problemen op verschillende leefdomeinen (kleine huisvesting, schulden, alcoholmisbruik, vechtscheidingen), een moeilijke opstart van hulpverlening of andere begeleiding en een zorgwekkende opvoedingssituatie voor de kinderen. Binnen één gezin wordt de samenwerking tussen organisaties verzorgd door één medewerker, de zogenaamde casusregisseur. De eerste honderd dossiers worden wetenschappelijk geëvalueerd zowel op gezinsniveau als naar samenwerking tussen de verschillende diensten. 1 ‘CO3’, Stad en Provincie Antwerpen. Contactpersoon: Pascale Franck – T 0473/78 38 20, Plantin Moretuslei 1, 2018 Antwerpen – [email protected]. Afl. 7 – november 2013 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 7 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 8 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld Sterktes project De jury apprecieerde dit project omwille van zijn innovatieve en brede aanpak en de rechtstreekse en intenstieve samenwerking tussen de verschillende partners in het gezamenlijke plan van aanpak. Daarnaast is de focus op de noden van de cliënt een grote meerwaarde in de aanpak van intrafamiliaal geweld. De cliënten worden geëmancipeerd door samen met hen te zoeken naar de inspanningen die ze zelf kunnen leveren bij de aanpak van hun problemen. Ook de multidisciplinaire aanpak en goed uitgewerkte methodologie zorgden ervoor dat dit project werd genomineerd. Tot slot vielen de kwantitatieve en kwalitatieve evaluatie van het project op bij de jury. 3.2.4 MOOD CITY – een game over respect in relaties (Provincie Limburg – Dienst Politie & Veiligheid + Dienst Gelijke Kansen) Opzet project1 Mood City is een programma voor adolescenten dat focust op het belang van relatievaardigheden in de preventie van relationeel en familiaal geweld. Het is opgezet uit de vaststelling dat de meest succesvolle strategieën om adolescent risicogedrag te verminderen, de jongeren zelf betrekken bij het maken van gezonde keuzes die ze vervolgens kunnen verankeren in hun relaties met leeftijdsgenoten, partners en volwassenen. Adolescenten hebben vaak al heel wat ervaring met allerhande relaties en zitten bovendien in een ontwikkelingsfase waarin preventie heel effectief kan zijn. Mood City is een lessenpakket in de vorm van een educatieve multimediatool. Om de betrokkenheid en motivatie van de doelgroep te verhogen, maakt Mood City dan ook gebruik van allerlei interactieve elementen zoals filmpjes en online oefeningen, groepswerk en rollenspellen. De leerkracht begeleidt de game en houdt na elke oefening een klasgesprek. Het programma wordt aangeboden binnen de reguliere schoolsetting en tijdens reguliere lessen (meestal PAV en godsdienst/zedenleer). Mood City gaat in zeven lessen in op volgende onderwerpen: focus op (on)gezonde relaties, inzicht in bedreigingen voor gezonde relaties, oefenen van actieve luistervaardigheden, inzicht in de oorzaken van geweld, 1 ‘MOOD CITY – een game over respect in relaties’, Provincie Limburg. Contactpersonen: Dries Wyckmans T 011/23 80 46 en Daniël Bollen T 0473/98 57 75, Universiteitslaan 1-3, 3500 Hasselt – [email protected]. 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 8 Afl. 7 – november 2013 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 9 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld oefenen van weerbaarheid in dagdagelijkse conflicten, focus op gezonde omgang met internet en sociale media en actie in de school. Sterktes project Dit verfrissende en veelbelovende project werd door de jury genomineerd omdat het een goed evidence-based programma uit het buitenland omzet in een interessant proefproject in Limburg. Het project is gericht op primaire preventie: het beoogt de aanpak van de oorzaken van geweld – vooraleer het geweld optreedt – en bundelt hierbij verschillende invalshoeken: reactief, preventief, sensibiliserend en informatief. Andere sterke punten van het project zijn het emancipatorisch karakter door de jongeren zelf te laten nadenken over relaties en de goede omkadering, voorbereiding en opgevolging die wordt voorzien. 3.2.5 Les violences liées à l’honneur et les mariages forcés: de la prévention à la prise en charge des victimes (Bureau d'Assistance aux Victimes, Zone de Police Mons-Quévy) Opzet project1 Reeds in 2009 werd in Bergen een platform gecreëerd voor de bestrijding van intrafamiliaal geweld ‘Vif l’Action’ dat alle bij deze problematiek betrokken diensten groepeerde. Ook eergerelateerd geweld werd besproken op dit platform. De groep, en in het bijzonder het ‘Bureau d'Assistance aux Victimes’ van de politiezone Mons-Quévy, heeft dan ook achtereenvolgens preventieacties gedaan om verschillende doelgroepen te sensibiliseren en te informeren via de organisatie van conferenties in scholen, projecties met debatten in bioscopen, deelname aan televisieuitzendingen, creatie van affiches en een website, de uitwerking van een erkende opleiding voor politieagenten, enzovoort. Sterktes project De jury selecteerde dit project als laureaat omwille van de interdisciplinaire aanpak van duidelijk afgebakend thema’s en de veelheid aan relevante partners die betrokken zijn. Het project brengt ook een complexe problematiek onder de aandacht, met name eergerelateerd geweld en gedwongen huwelijken. 1 ‘Eergerelateerd geweld en gedwongen huwelijken: van preventie tot de tenlasteneming van slachtoffers’, PZ Mons-Quévy. Contactpersoon: Tulay Demarcq – T 065/32 59 30 of 0498 87 54 32, Rue de Rossignol 1, 7000 Bergen – tulay.demarcq@policemonsquévy.be. Afl. 7 – november 2013 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 9 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 10 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld 3.3 En de winnaar 2013 is… CO3 De jury koos er unaniem voor om de hoofdprijs toe te kennen aan het project CO3. CO3 was een terechte winnaar omwille van zijn stapsgewijze multidisciplinaire aanpak en sterk ontwikkelde methodologie waarbij de cliënt centraal staat in het proces. Het werd geëvalueerd als een kostenefficiënt project met een duurzaam karakter dat overdraagbaar is naar andere steden en andere fenomenen. CO3 ontving als beloning een geldprijs ter waarde van 10.000 euro, te besteden aan de voortzetting van het project. De andere vier laureaten kregen elk een geldprijs ter waarde van 2.000 euro. Het project CO3 zal ons land zal vertegenwoordigen bij de European Crime Prevention Award (ECPA) 2013. Deze zal worden uitgereikt op 11 en 12 december in Vilnius, de hoofdstad van Litouwen. Het thema van de ECPA is de preventie van intrafamiliaal geweld.1 Het is uitkijken hoe het project CO3 zal scoren op het Europese preventietoneel. 4. Besluit De Belgische Prijs voor Veiligheid en Criminaliteitspreventie beloont niet enkel het beste preventieproject. Het is tegelijk een effectief en efficiënt instrument om goede, innovatieve preventieprojecten en -inzichten te detecteren en te verspreiden naar alle actoren die actief zijn rond criminaliteitspreventie. Als we terugkijken naar 20 jaar geleden, zien we in welke mate de Belgische Prijs het federaal en lokaal veiligheids- en preventiebeleid heeft gestimuleerd, geïnspireerd en verrijkt. Het toont elk jaar opnieuw het belang van criminaliteitspreventie en de integrale en geïntegreerde aanpak van criminaliteit en onveiligheid. Op die manier is de Belgische Prijs de weerspiegeling van de evolutie die het beleid, de praktijk en het denken rond criminaliteitspreventie in ons land heeft doorgemaakt. De Belgische Prijs 2013 stond voor het eerst volledig in het teken van intrafamiliaal geweld. Dit maakt het mogelijk om kennis te maken met de beste Belgische preventieprojecten rond intrafamiliaal geweld. In het verleden konden we al kennismaken met de sterke projecten van de provincie Limburg die in 2007 en 2010 met hun projecten rond intrafamiliaal geweld de Belgische Prijs wonnen. Deze overwinningen hebben het 1 Meer info op de website van het European Crime Prevention Network www.eucpn.org. 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 10 Afl. 7 – november 2013 01_Geintegreerde aanpak.fm Page 11 Wednesday, November 27, 2013 10:55 AM Handboek Familiaal geweld mogelijk gemaakt om hun project verder te ontwikkelen en inhoudelijk en methodologisch als inspirerend voorbeeld te dienen voor andere actoren uit beleid en praktijk rond intrafamiliaal geweld. De jury koos unaniem voor het project CO3 van Antwerpen. Het is beleidsmatig en operationeel een inspiratiebron voor lokale overheden, politiezones en provincies die met deze problematiek te maken krijgen. Maar deze bijdrage heeft ook getoond dat de laureaten erg innovatieve en leerrijke projecten zijn. Kortom, de Belgische Prijs blijft een belangrijk instrument in de verdere ontwikkeling van het federaal en lokaal veiligheids- en preventiebeleid. Afl. 7 – november 2013 1. Geïntegreerde aanpak – Beschrijving – 2 / 11