Ten geleide - Kerk en Theologie

Ten geleide
In onze maatschappij worden we in toenemende mate gevoelig voor geweld,
en dat vertaalt zich in de vragen die aan kerk en theologie worden gesteld. De
eerste drie artikelen in dit nummer weerspiegelen zulke vragen. Zo buigt Bob
Becking zich over het zesde gebod, dat algemeen wordt opgevat als een verbod op ‘doden’. Hoe kan er dan in het Oude Testament zoveel worden gedood
en naar ons gevoel zelfs gemoord? Becking maakt aannemelijk, dat het zesde
gebod een veel specifieker betekenis heeft. De ruwe verhalen blijven, maar de
inconsequentie verdwijnt misschien.
Genoemde ruwe verhalen leiden hoogleraar rechtsfilosofie Paul Cliteur tot
de conclusie, dat het gebruik c.q. de legitimitatie van geweld inherent is aan het
monotheïsme. Antonie Vos biedt in een stevig artikel weerwoord: de bijbel is
niet monotheïstisch, en het geloof in de God van Israel leidt niet tot het gebruik
van geweld. Uiteindelijk, zo stelt Vos, trapt Cliteur zelf in de val van het biblicisme, door van historische verhalen te verlangen dat ze iets over onze ethische
vragen zouden zeggen.
Tussen beide artikelen komt Jart Voortman aan het woord over het geweld in
de huidige staat Israel. Dit is voor velen een gevoelig onderwerp. Het is goed om
de stem van Voortman te horen, die het geweld van de staat Israel veroordeelt,
en niet wil weten van een bijbelse rechtvaardiging daarvan, zonder daarbij het
theologische belang van het volk Israel prijs te geven.
Na de eerste drie artikelen komen we (hopelijk) in rustiger vaarwater. Klaas
Zwanepol, Joop Boendermaker en Sonny Hof reageren op het kritische artikel
in het vorige nummer van Markus Matthias over de Nederlandse vertaling van
de Confessio Augustana. Wij zijn blij met deze reactie, maar willen hiermee ook
de discussie over deze concrete vertaling sluiten.
Dan volgt een kritische bespreking van het bekende boek van Bram van de
Beek God doet recht. Reinhard van Elderen pleit voor een grotere continuïteit
tussen de huidige wereld en de komende. (Overigens wordt in de recensies ook
Lichaam en Geest van Christus besproken.)
Ten slotte geeft Jan Dirk Wassenaar een levensschets van Roel Bijlsma, een
predikant die, zo blijkt, zeker een plaatsje in de kerkelijke geschiedschrijving
verdient, niet alleen als een belangrijk figuur in het verzet tegen de Duitsers in
de Tweede Wereldoorlog, maar ook als een pionier van de kerkhereniging nog
vóór de Achttien.
Willemien Otten opent het nummer met een meditatie over de kerk als mystiek lichaam, en in de kroniek zoekt Luco van den Brom naar een nieuwe plaats
voor de kerk aan de universiteit. Door de overvloedige kopij aan artikelen is er
in dit nummer minder ruimte dan gebruikelijk voor kroniek en recensies; een
andere keer wordt dit ongetwijfeld weer goedgemaakt.
Liuwe H. Westra
www.kerkentheologie.nl
KT_3_2012_nr63-3_binnenwerkDEF.indd 185
28-06-2012 10:35:50