Aansluiting TIB1-TIB2 domein Taalbeschouwing bij instromen in groep 5 onderwerp in TIB2 gr 5 werkwoord voorkennis uit TIB2, gr 4 Begrip werkwoord. Werkwoord heeft verschillende vormen. zelfstandig naamwoord Begrip zelfstandig naamwoord. Begrip lidwoord. 4-1-8 4-2-8 4-8-3 lidwoord Begrip lidwoord. Begrip zelfstandig naamwoord. Begrip samenstelling. 4-2-8 4-8-3 4-2-5 bijvoeglijk naamwoord Nee, eerste aanbieding in groep 5. Begrip zelfstandig naamwoord. - voorzetsels Nee, eerste aanbieding in groep 5. Begrip zelfstandig naamwoord. - telwoorden onderwerp Nee, eerste aanbieding in groep 5. Nee, eerste aanbieding in groep 5. - samenstelling 4-4-5 4-7-11 aan bod geweest in TIB1? In TIB1 werd in groep 4 de term doe-woord gebruikt i.p.v. werkwoord. U kunt de leerlingen erop wijzen dat een werkwoord hetzelfde is als een doe-woord. In TIB1 werd in groep 4 de term naamwoord gebruikt i.p.v. zelfstandig naamwoord: Mensen, dieren, planten en dingen hebben een naam. Voor die namen kun je de, het of een zetten. Komt wel overeen met stof uit TIB2, maar u kunt de leerlingen nog eens wijzen op de begrippen zelfstandig naamwoord en lidwoord. Begrip lidwoord is niet aan bod geweest in TIB1. We raden u aan om de Uitleg uit groep 4 van TIB1 even kort te herhalen. Begrip samenstelling is nog niet aan bod geweest in TIB1. Leerlingen hebben wel geleerd dat een (zelfstandig) naamwoord soms uit twee woorden bestaat: Mensen, dieren, planten en dingen hebben een naam. Voor deze namen kun je altijd de het of een zetten. Soms bestaat een naam uit twee woorden: voet en bal worden samen voetbal. Van ijsbeer kun je twee woorden maken: ijs en beer. We raden u aan om deze stof uit TIB 1 te linken aan de les over samenstellingen in TIB2. Nee. U kunt de leerlingen erop wijzen dat een zelfstandig naamwoord hetzelfde is als een naamwoord. Nee U kunt de leerlingen erop wijzen dat een zelfstandig naamwoord hetzelfde is als een naamwoord. Nee Aangeduid als ‘wie het doet’ in les over doe-woorden. Begrip onderwerp werd nog niet gebruikt in TIB1. 4-3-5 4-3-8 4-6-7 4-8-3 4-2-5 4-8-3 4-2-8 4-2-8 tegenwoordige/verleden tijd dubbele punt, aanhalingstekens komma leestekens Nee, eerste aanbieding in groep 5. - Nee Begrip aanhalingstekens. 4-7-7 4-8-7 4-5-11 4-6-3 4-6-11 Nee logogrammen pictogrammen Nee, eerste aanbieding in groep 5. Nee, eerste aanbieding in groep 5. - Nee In TIB1 zijn deze begrippen m.b.t. leestekens aan de orde geweest: hoofdletter, punt, vraagteken, uitroepteken. Ook weten de leerlingen wat vraagzinnen zijn. Nieuwe begrippen uit TIB2 zijn vertelzinnen en zinnen met een gebod. U zou deze twee laatste begrippen nog even kort kunnen herhalen (4-6-3 en 4-6-11 uit TIB2). Nee Pictogrammen zijn al aan bod geweest in TIB1. spreektaal/schrijftaal Nee, eerste aanbieding in groep 5. - Nee, wel begrippen thuistaal/schooltaal. persoonsvorm Begrip werkwoord (zie eerder). zinsdelen Begrip zinnen. Les over het korter en langer maken van zinnen door het schuiven met woorden / zinsdelen. 4-5-7 4-6-7 voegwoorden Nee, eerste aanbieding in groep 5. - Nee, eerste aanbieding in groep 5. Begrippen leestekens, hoofdletter, punt, vraagteken, uitroepteken. Begrippen vertelzinnen, vraagzinnen, zinnen met een gebod. Nee. U kunt leerlingen erop wijzen dat een werkwoord hetzelfde is als een doe-woord. In TIB1 nog geen uitleg over korter en langer maken van zinnen. U zou die les uit TIB2 kunnen herhalen als voorbereiding op les over zinsdelen in groep 5. Nee 4-4-8 4-6-3 4-7-7 4-8-7 4-5-3 4-6-11 4-8-11 4-5-7 4-7-3 4-4-5 4-8-7 Aansluiting TIB1-TIB2 domein Taalbeschouwing bij instromen in groep 6 onderwerp in TIB2 gr 6 voorzetsels voorkennis uit TIB2, gr 4-5 Begrip voorzetsel. 5-2-7 telwoorden Begrip telwoorden. 5-2-11 pictogrammen en logogrammen Begrip pictogram en picto. Begrip logogram en logo. 5-5-3 5-5-7 persoonlijk voornaamwoord Nee, eerste aanbieding in groep 6. bezittelijk voornaamwoord Nee, eerste aanbieding in groep 6. hele werkwoord + drie persoonsvormen (1e, 2, 3e persoon van het ww) Begrip werkwoord. Werkwoord heeft verschillende vormen. De vorm past bij wie het doet. Begrippen tegenwoordige en verleden tijd. 5-1-3 gezegde / onderwerp Begrip onderwerp. Begrip persoonsvorm. Begrip werkwoord. 5-6-3 Begrip werkwoord. Meerdere werkwoorden in een zin; één daarvan is de persoonsvorm. Nee, eerste aanbieding in groep 6. 5-6-11 gezegde scheidbare werkwoorden ! 5-3-7 5-6-11 aan bod geweest in TIB1, gr 4-5? Nee. We raden u aan om de Uitleg van TIB2 les 5-2-7 over voorzetsels kort te herhalen. Nee. We raden u aan om de Uitleg van TIB2 les 5-2-11 over telwoorden kort te herhalen. Begrip pictogram is aan bod geweest in TIB1, groep 4. Begrip logogram niet. We raden u aan om de Uitleg van TIB2 les 5-5-7 over logogrammen kort te herhalen. Begrip persoonlijk voornaamwoord is nog niet aan bod geweest. Leerlingen weten al wel: ik/jij/hij/wij/jullie/zij kun je in plaats van een naamwoord gebruiken. Begrip bezittelijk voornaamwoord is nog niet aan bod geweest in TIB1. Leerlingen weten al wel: Er zijn ook verwijswoorden die zeggen van wie iets is: mijn, jouw, zijn of haar, ons, jullie, hun. In TIB1 wordt in groep 4 en 5 nog term doe-woorden gebruikt. Ze weten wel dat een doewoord verschillende vormen heeft, dat de vorm past bij wie het doet en dat het doe-woord verandert in de tt en vt. We raden u aan om het begrip werkwoord (les 5-1-3) uit TIB2 te linken aan de stof uit TIB1. In TIB1 wordt in groep 5 nog gesproken over ‘wie het doet’ en niet over het onderwerp. We raden u dan ook aan om de begrippen onderwerp en persoonsvorm (les 5-6-3 en 5-6-11) uit TIB2 te linken aan de stof uit TIB1. Nee. We raden u aan om de les over persoonsvorm en onderwerp uit TIB2 kort te herhalen. Nee. 5-3-11 5-8-3 5-7-6 5-7-8 5-3-11 5-6-11 5-8-3 5-3-7 5-1-3 5-1-7 5-6-7 5-6-11 5-6-11 Begrip werkwoord. bijwoord Nee, eerste aanbieding in groep 6. Begrip bijvoeglijk naamwoord. Begrip zelfstandig naamwoord. hoofdletters en eigennamen komma Begrip hoofdletter. 4-5-11 Begrip komma, opsomming, dubbele punt (groep 5). 5-4-7 5-4-11 Begrip leestekens, punt, vraagteken, uitroepteken, aanhalingstekens (groep 4). 4-5-11 4-6-3 U kunt de leerlingen erop wijzen dat het begrip doe-woord hetzelfde is als een werkwoord. Nee, komt in TIB1 niet aan bod. Het begrip bijvoeglijk naamwoorden kennen de leerlingen uit TIB1 groep 5. We raden u aan om nog even kort te herhalen dat een naamwoord (begrip uit TIB1) hetzelfde is als een zelfstandig naamwoord. Begrip hoofdletter kennen de leerlingen uit TIB1. Begrippen m.b.t. leestekens kennen de leerlingen uit TIB1. alfabetiseren op 2e en 3e letter standaardtaal en streektaal afkortingen trappen van vergelijking persoonsvorm Nee, eerste aanbieding in groep 6. Nee, komt in TIB1 niet aan bod. Nee, eerste aanbieding in groep 6. Nee Nee, eerste aanbieding in groep 6. Nee, eerste aanbieding in groep 6. Begrip persoonsvorm. Begrip werkwoord. Begrip onderwerp. Nee, komt in TIB1 niet aan bod. Nee In TIB1 wordt in groep 5 niet meer gesproken over ‘wie het doet’ maar over het onderwerp. Ook leren ze het begrip persoonsvorm. In TIB2 zijn deze begrippen al vaker aan bod geweest en meer ingeoefend. U zou de stof uit TIB2 (les 5-6-3 en 5-6-11) kort kunnen herhalen. gebiedende wijs en verschillende soorten zinnen samengestelde zinnen + voegwoord Nee, eerste aanbieding in groep 6. Begrippen verbindingswoord en voegwoord. 5-6-7 5-8-7 5-7-7 5-7-7 5-7-11 5-8-7 5-1-7 5-6-7 Nee 5-7-11 In TIB1 is deze stof wel aan bod geweest, alleen term voegwoord is nog niet bekend. U kunt volstaan met uitleggen dat een voegwoord een ander woord is voor verbindingswoord (les 5-7-11 uit TIB2). 5-4-7 5-4-11 5-7-3 5-7-10 Aansluiting TIB1-TIB2 domein Taalbeschouwing bij instromen in groep 7 onderwerp in TIB2 gr 7 persoonsvorm voorkennis uit TIB2, gr 4-5-6 Begrip persoonsvorm. Begrip hele werkwoord. Begrippen tegenwoordige tijd en verleden tijd. 6-2-11 6-6-7 6-6-11 (stoffelijk) bijvoeglijk naamwoord trappen van vergelijking Begrip bijvoeglijk naamwoord. 5-2-3 Begrip trappen van vergelijking. Begrip bijvoeglijk naamwoord. Nee, eerste aanbieding in groep 7. 6-5-11 voornaamwoord (aanwijzend, vragend) sterke/zwakke werkwoorden voltooide/onvoltooide tijd + hulpwerkwoord voltooid deelwoord voltooid deelwoord gebruikt als bijv.nw. trema’s koppelteken apostrof onderwerp / persoonsvorm / gezegde hoe aan bod geweest in TIB1, gr 4-5-6? Begrip persoonsvorm is bekend uit TIB1 groep 6. Evenals de begrippen tegenwoordige tijd en verleden tijd. Bijvoeglijk naamwoord komt in TIB1 ook voor in groep 5 (zoals bij TIB2). Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (6-5-11) kort te herhalen. Nee Nee, eerste aanbieding in groep 7. Nee Nee, eerste aanbieding in groep 7. Nee Nee, eerste aanbieding in groep 7. Nee, eerste aanbieding in groep 7. Nee Nee, komt in TIB1 helemaal niet aan bod. Nee, eerste aanbieding in groep 7. Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrip samenstelling. Nee, komt in TIB1 helemaal niet aan bod. Nee, komt in TIB1 helemaal niet aan bod. Begrip samenstelling komt in TIB1 aan bod in groep 6. Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrippen onderwerp, persoonsvorm, (vormen van het) werkwoord en gezegde. Begrippen tegenwoordige tijd en verleden tijd. 5-1-11 5-3-11 5-8-11 6-3-3 6-6-3 6-6-7 6-7-11 Nee, komt in TIB1 helemaal niet aan bod. De begrippen onderwerp, persoonsvorm, (vormen van het) werkwoord, tegenwoordige/verleden tijd en gezegde zijn allemaal in TIB1 groep 6 aan de orde geweest. 6-1-7 6-3-11 6-4-3 6-4-7 5-2-3 6-1-7 6-2-11 6-3-11 6-4-3 6-4-7 6-6-3 6-6-7 6-6-11 6-8-3 bijwoorden Term bijwoord. lijdend voorwerp Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrippen onderwerp, persoonsvorm, gezegde. meewerkend voorwerp Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrippen onderwerp, persoonsvorm, gezegde. bepalingen Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrippen onderwerp, persoonsvorm, gezegde. hoofdzinnen / bijzinnen Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrip samengestelde zin. Begrip voegwoord. Nee, eerste aanbieding in groep 7. Begrippen onderwerp, lijdend voorwerp, voltooid deelwoord. lijdende vorm / bedrijvende vorm 6-3-11 6-8-3 6-6-7 Nee, komt in TIB1 helemaal niet aan bod. We raden u aan om de stof uit TIB2 (6-3-11 en 6-8-3) kort te herhalen. Nee Begrippen persoonsvorm, onderwerp en gezegde zijn in TIB1 aan de orde geweest. Nee Begrippen persoonsvorm, onderwerp en gezegde zijn in TIB1 aan de orde geweest. Nee Begrippen persoonsvorm, onderwerp en gezegde zijn in TIB1 aan de orde geweest. Nee, komt in TIB1 helemaal niet aan bod. We raden u aan om de les over samengestelde zinnen uit TIB2 (6-6-7) kort te herhalen. Nee. Begrippen persoonsvorm, onderwerp en gezegde zijn in TIB1 aan de orde geweest. Aansluiting TIB1-TIB2 domein Taalbeschouwing bij instromen in groep 8 onderwerp in TIB2 gr 8 bijwoord voorkennis uit TIB2, groep 4-5-6-7 Begrip bijwoord. Begrip bijvoeglijk naamwoord. Begrip werkwoord. zinsdelen (onderwerp, persoonsvorm, gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp, bepaling) Er zijn drie manieren om de persoonsvorm te vinden. In bijna elke zin staan een onderwerp (Wie doet er iets?) en een gezegde (Wat doet het onderwerp?). Maar er bestaan nog meer zinsdelen. Eén daarvan heet het lijdend voorwerp. Dit vind je door antwoord te geven op de vraag: Wat (of wie) + gezegde + onderwerp? Het zinsdeel dat antwoord geeft op de vraag: Aan wie? Of: Voor wie? heet het meewerkend voorwerp. woordsoorten (zelfstandig naamwoord, lidwoord, (stoffelijk) bijvoeglijk naamwoord, bijwoord, werkwoord, voorzetsel, telwoord, voegwoord) Je zoekt in een zin eerst het onderwerp en het gezegde. Daarna kijk je of er een lijdend voorwerp of een meewerkend voorwerp in de zin staat. Vaak blijven er dan nog zinsdelen over. Die zinsdelen kunnen bijvoorbeeld zeggen waar, hoe, wanneer of waarmee iets gebeurt. Die zinsdelen noem je bepalingen. Begrippen zelfstandig naamwoord, lidwoord, (stoffelijk) bijvoeglijk naamwoord, werkwoord, voorzetsel, bijwoord, voegwoord, telwoord. 7-5-11 7-1-3 7-5-3 7-6-3 7-6-7 7-6-11 7-8-11 hoe aan bod geweest in TIB1, groep 4-5-6-7? Nee, komt helemaal niet aan bod in TIB1. Al wel aan bod geweest in groep 6 en 7 in TIB2. We raden u aan om de stof van TIB2 (7-5-11) kort te herhalen. De begrippen onderwerp, persoonsvorm, gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp en bepaling zijn allemaal aan bod geweest in TIB1 groep 7 (en 6 en soms ook 5). In TIB2 oefenen de leerlingen al wat langer met onderwerp, persoonsvorm en gezegde (vanaf groep 5). 7-1-3 7-1-7 7-3-3 7-3-11 7-6-3 7-6-7 7-6-11 7-7-7 7-7-11 7-8-3 7-8-7 De woordsoorten zelfstandig naamwoord, lidwoord, bijvoeglijk naamwoord, werkwoord, voorzetsel, persoonlijk voornaamwoord, bezittelijk voornaamwoord en voegwoord zijn allemaal aan bod geweest in TIB1 groep 7. 7-2-3 7-2-11 7-8-3 7-8-7 7-8-11 (en alle lessen uit gr 5 en 6 over zinsdel en) 7-1-3 7-5-3 7-6-3 7-6-7 7-6-11 7-8-11 (en alle lessen Deze woordsoorten zijn NIET aan bod geweest in TIB1: stoffelijk bijvoeglijk naamwoord, bijwoord (komt helemaal niet voor in TIB1, telwoord (pas in groep 8). We raden u aan om deze stof uit TIB2 kort te herhalen: uit gr 4, 5 en 6 over woords oorten) 6-2-3 6-2-7 7-2-3 7-2-7 stoffelijk bijvoeglijk naamwoord (7-1-7) telwoord (5-2-11 en 6-1-7) voornaamwoorden (persoonlijk, bezittelijk aanwijzend, vragend, wederkerend) Begrip persoonlijk voornaamwoord. Begrip bezittelijk voornaamwoord. Begrip aanwijzend voornaamwoord. Begrip vragend voornaamwoord. voltooide/onvoltooide tijd Begrip voltooide tijd. Begrip onvoltooide tijd. Begrip voltooid deelwoord. Begrip hulpwerkwoord. Begrippen tegenwoordige en verleden tijd. 7-3-3 7-5-7 7-7-7 voltooid deelwoord Begrip voltooide tijd. Begrip onvoltooide tijd. Begrip voltooid deelwoord. Begrip hulpwerkwoord. Begrippen sterke en zwakke werkwoorden. Begrip ’t kofschip. 7-3-3 7-3-7 Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-3-3 en 7-3-7) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp. voltooid deelwoord gebuikt als bijv.nw. Begrip voltooid deelwoord. Begrip bijvoeglijk naamwoord. 7-3-11 accenten lettergreep + afbrekingsteken leestekens (punt, komma, aanhalingstekens) + directe/indirecte rede + hoofdletters lastige verwijswoorden (die/dat/wat) Nee, eerste aanbieding in groep 8. Begrip lettergreep. Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-3-11) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp. Nee. Nee, geen aparte les in TIB1 gewijd aan lettergreep. U zou de uitleg van TIB2 (4-5-3) nog kort kunnen herhalen. Begrippen directe en indirecte rede zijn in TIB1 al aan bod geweest. Begrip hoofdletter is aan bod geweest in TIB1. 4-5-3 4-8-11 Begrippen punt, komma, aanhalingstekens. Begrip hoofdletter. Begrip aanwijzend voornaamwoord. 7-2-3 Begrippen aanwijzend en vragend voornaamwoord zijn nog niet aangeboden in TIB 1. We raden u aan om de uitleg van TIB2 (7-2-3 en 7-2-7) kort te herhalen. Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord kennen de leerlingen al wel uit TIB1. Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-3-3, 7-5-7 en 7-7-7) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp. Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-2-3) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp. 5-8-3 7-5-3 7-7-3 moeilijke meervoudsvormen hoofdzinnen / bijzinnen Begrippen enkelvoud en meervoud lijdende vorm / bedrijvende vorm Begrippen onderwerp, lijdend voorwerp, voltooid deelwoord. Begrippen bedrijvende vorm en lijdende vorm. Begrippen onderwerp, persoonsvorm, samengestelde zin. Begrippen hoofdzin en bijzin. 4-3-8 4-4-8 7-7-3 7-8-3 7-7-11 7-8-7 De begrippen enkelvoud en meervoud kennen de leerlingen uit TIB1. Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-7-3 en 7-8-3) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp. Dit is lastige stof, referentieniveau 2F. U zou ook nog de les over samengestelde zinnen uit TIB2 (66-7) We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-7-3 en 7-8-3) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp. kort kunnen herhalen. Nee. We raden u aan om de stof uit TIB2 (7-7-11 en 7-8-7) te herhalen als voorbereiding op dit onderwerp.