Vreemdelingen en asielzoekers in Nederland: de

Vreemdelingen herbergen
Enkel feiten:
Vreemdelingen en asielzoekers in Nederland: de koloniale-, gastarbeid- en
vluchtelingenmigratie
Vanaf 1950:
Met de term ‘vreemdelingen” werden rond 2001 in Nederland ongeveer 1,3 mln westerse en
1,4 mln niet-westerse migranten bedoeld. Zij kwamen vanaf de jaren vijftig met name uit de
voormalige koloniën: Indische Nederlanders en- Chinezen, Molukkers, Papua’s, Surinamers
en Antillianen (Rijksdeel). Of zij waren geworven als gastarbeiders: Spanje, Italie,
joegoslavie, Turkije, Marokko.
Vanaf 1970:
Vanaf de jaren zeventig komen vluchtelingen en asielzoekers uit Latijns-Amerika, Afrika,
Azie, Oost-Europa en Midden Oosten.
Nu, 2014:
-Nederland kent 16,8 mln inwoners, waarvan 13 mln autochtonen en 3,6 mln allochtonen.
-Van de 3,6 mln allochtonen kwamen er 2 mln (12%) uit westerse landen en 1,6 mln (10%)
uit niet-westerse landen.
-Het merendeel van de westerse allochtonen komt uit Indonesië en Duitsland
-Het merendeel van de niet-westerse allochtonen komt uit Turkije, Marokko en Suriname
VluchtelingenWerk Midden-Nederland www.vwmn.nl
Wie is asielzoeker?
Een asielzoeker is iemand die de bescherming van een ander land inroept. Hij vraagt daarmee
in dat land asiel aan.
Volgens het Vluchtelingenverdrag
Het land waar asiel wordt gevraagd moet nagaan of de asielzoeker valt onder het
Vluchtelingenverdrag. Dit gebeurt in de asielprocedure. Volgens het Vluchtelingenverdrag is een
vluchteling iemand die in zijn thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging. Redenen voor
vervolging kunnen zijn: ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of seksuele voorkeur. In
Nederland beslist de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) over de asielaanvraag en of de
asielzoeker erkend wordt als vluchteling.
Wanneer ben je een vluchteling?
Wanneer is iemand een vluchteling? Dit is bepaald in het Vluchtelingenverdrag. De meeste
vluchtelingen in Nederland zijn hier ooit als asielzoeker naartoe gekomen.
Gegronde vrees voor vervolging
Volgens het Vluchtelingenverdrag is een vluchteling iemand die in zijn thuisland gegronde vrees
heeft voor vervolging. Redenen voor vervolging kunnen zijn: ras, godsdienst, nationaliteit, politieke
overtuiging of seksuele voorkeur. De vluchteling kan in eigen land geen bescherming krijgen tegen
deze vervolging.
In Nederland krijgt hij een asielvergunning en de garantie dat hij niet wordt teruggestuurd naar zijn
eigen land. Verder krijgt hij een aantal bijzondere rechten, zoals toegang tot de arbeidsmarkt. Dat stelt
hem in staat een nieuw bestaan op te bouwen.
Wat zijn alleenstaande minderjarige asielzoekers?
Alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama’s) zijn kinderen die zonder ouders of voogd in
Nederland asiel aanvragen. Zij zijn extra kwetsbaar en verdienen daarom extra bescherming.
De asielprocedure voor alleenstaande minderjarige asielzoekers
Deze ama’s volgen dezelfde procedure als andere asielzoekers. Maar als hun aanvraag wordt
afgewezen, mogen ze toch vaak tot hun achttiende in Nederland blijven, omdat er voor hen speciaal
beleid is.

Hoe gaat de procedure voor ama’s in z’n werk?
Als een alleenstaande jongere in Nederland asiel aanvraagt, beoordeelt de Immigratie- en
Naturalisatiedienst (IND) of hij een asielvergunning kan krijgen. Is dat niet het geval, dan kijkt de IND
of hij zich zelfstandig kan handhaven in zijn herkomstland en zo niet, of er daar opvang is. Kan de
jongere zichzelf niet redden en is er ook geen opvang, dan krijgt hij een reguliere vergunning. Oftewel:
een vergunning als alleenstaande minderjarige vreemdeling.
Wanneer ben je een uitgenodigde vluchteling?
De meeste vluchtelingen trekken naar buurlanden en komen daar terecht in grote
vluchtelingenkampen. Ze leven daar onder erbarmelijke en ronduit onveilige omstandigheden.
Wanneer de situatie voor vluchtelingen uitzichtloos is, zij extra gevaar lopen of kampen met
een complexe medische aandoening of handicap, komen zij in aanmerking voor hervestiging in
Nederland.
Schrijnende gevallen
De Vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, de UNHCR, selecteert deze zogenoemde
'uitgenodigde vluchtelingen' en draagt ze voor aan de Nederlandse overheid. Deze vluchtelingen
hoeven bij aankomst geen asielprocedure te doorlopen en krijgen een huis toegewezen. Onder
andere VluchtelingenWerk begeleidt hen bij het inburgeringsproces.
Ruimhartiger uitnodigingsbeleid
Nederland is een van de vijfentwintig landen die vluchtelingen uitnodigen. De meesten komen uit
Irak, Birma, Bhutan, Eritrea en Congo. In juni 2013 kondigde staatssecretaris Teeven aan dit jaar 50
en in 2014 nog eens 200 Syrische vluchtelingen te hervestigen.
Het gaat om ongeveer vijfhonderd mensen per jaar. VluchtelingenWerk vindt dit aantal aan de lage
kant. Zo vangt een land als Pakistan ruim 1.700.000 vluchtelingen op. VluchtelingenWerk pleit daarom
voor een ruimhartiger uitnodigingsbeleid.
Vluchtelingen in Nederland: Demografie
De meeste vluchtelingen komen uit Irak, Rusland, Afghanistan of Somalië. Vluchtelingen zijn
vaak jong, alleenstaand en man.
De helft van de vluchtelingen in Nederland is afkomstig uit Irak, de voormalige Sovjet-Unie,
Afghanistan en Somalië. 70% van de vluchtelingen is jonger dan 40 jaar en 64% is man. Vluchtelingen
zijn veel vaker dan autochtonen alleenstaand. Een derde van de vluchtelingen is genaturaliseerd, en
dus Nederlander. Deze infographic laat zien hoe de groep vluchtelingen die zich tussen 2000 en 2010
heeft gevestigd is samengesteld.
1 Vluchtelingen totaal Peildatum 1 jan 2010 In de periode van 2000 tot 2010 vestigden zich 69.620
vluchtelingen in een Nederlandse gemeente.
2 Vluchtelingen per land Peildatum 1 jan 2010: vooral uit: Irak, de voormalige Sovjet-Unie,
Afghanistan en Somalië
3. Verblijfsduur vluchtelingen: 59% langer dan 9 jaar
4. Verblijfstatus vluchtelingen
33% Genaturaliseerd
16% Vergunning onbepaalde tijd
51% Tijdlijke vergunning
Steun vluchtelingen
Niemand laat zonder reden zijn vaderland, dierbaren en bezittingen achter. Mensen vluchten voor
onderdrukking, oorlog of vervolging. Vluchtelingen die in ons land bescherming zoeken, moeten weer
helemaal bij nul beginnen. De ondersteuning die VluchtelingenWerk samen met donateurs en
vrijwilligers biedt, is dan ook hard nodig. Help je mee?
VluchtelingenWerk zoekt vrijwilligers
Syrië, Irak, Oekraïne, Mali... Het is lang geleden dat er zoveel onrust was in de wereld. Vluchtelingen
die in Nederland aankomen, hebben nu extra hard jouw hulp nodig. Wil je je handen uit de mouwen
steken voor vluchtelingen? Zoek hieronder naar vrijwilligerswerk bij jou in de buurt.
Wil je eerst meer weten over ons vrijwilligerswerk en wat jij kunt doen? Ga dan naar Parttimeheld.nl of
klik op de afbeelding hiernaast.
Ja, ik word vrijwilliger
VluchtelingenWerk zit in bijna elke gemeente in Nederland. Dus ook bij jou in de buurt kun je je als
vrijwilliger inzetten voor vluchtelingen.
Wil je direct zoeken naar mooie vrijwilligersbanen? Vul je postcode in en bekijk de vacatures. Of neem
contact op met VluchtelingenWerk bij jou in de buurt.
Dankzij jouw steun:
 Zetten we ons in voor een eerlijke asielprocedure
 Staan we asielzoekers met raad en daad bij
 Helpen we vluchtelingen hier een bestaan op te bouwen
Figuur 2: Westerse allochtonen in Nederland, de 15 meest voorkomende herkomstlanden,
1 januari 2012 (Bron: CBS Bevolkingsstatistiek).
Figuur 3: Niet-westerse allochtonen in Nederland, de 15 meest voorkomende herkomstlanden,
1 januari 2012 (Bron: CBS Bevolkingsstatistiek).