Seksuele en reproductieve gezondheid

Seksuele en reproductieve gezondheid
Inleiding
Seksualiteit, seksuele gezondheid, soa, hiv, seksueel geweld, tienermoeders, abortus en perinatale en
moedersterfte vragen bij de nieuwe vluchtelingen om extra aandacht en een proactieve houding. De
instroom van Eritrese vrouwen vraagt om aandacht voor het voorkomen van vrouwelijke genitale
verminking (VGV). Voorlichting, preventie en handhaving zijn op al deze terreinen van groot belang.
Veel vluchtelingen hebben ervaring met seksueel geweld, voor en tijdens de vlucht. Aandacht hiervoor
en ondersteuning op deze terreinen is belangrijk.
Normen en waarden rondom man-vrouwverhoudingen, homoseksualiteit en seksueel gedrag
verschillen vaak. Vluchtelingen zijn niet altijd op de hoogte van seksuele rechten, voorzieningen en
wet- en regelgeving in Nederland rondom anticonceptie, abortus en seksueel geweld. Beelden over
houding en gedrag van vluchtelingen op deze terreinen beïnvloeden het maatschappelijk draagvlak. In
de herkomstlanden ligt vanwege strikte regels, veel sociale controle en jong huwen minder de nadruk
op eigen regie. Nederland zet daar juist wel op in en gaat daarbij uit van zelfstandigheid,
weerbaarheid en de bijbehorende kennis, vaardigheden en openheid. Belangrijk is dat we ons bewust
zijn van deze startsituatie en een actieve rol nemen om statushouders van meet af aan te informeren
over normen en waarden en te ondersteunen daar waar problemen zich voordoen. Ook het onderwijs
heeft hierin een rol, afstemming met deze sector is van belang.
Het Nederlandse stelsel rondom seksuele gezondheid, zwangerschap en geboorte is vaak deels of
geheel onbekend. Een deel van de vluchtelingen heeft een achterstand in kennis over het eigen
lichaam, seksualiteit en preventie van ongewenste zwangerschappen, soa en hiv en in vaardigheden
op deze terreinen. Ook aandacht voor reproductieve gezondheid is dus van belang.
Veel lokale en regionale organisaties dragen bij aan de SRG van burgers in een gemeente. Vaak min
of meer onzichtbaar en niet altijd samenhangend. Partijen hebben hierin verschillende
verantwoordelijkheden. Daarom is versterking van regie en afstemming gewenst. Dat hoeft niet
exclusief voor vluchtelingen te gebeuren, maar kan geïntegreerd worden in aandacht voor kwetsbare
groepen in de gemeenten. Om gezondheidsrisico’s te verkleinen maar ook om integratie te
bevorderen en het maatschappelijk draagvlak te vergroten. Daarom zijn inspanningen op dit thema
van belang, in aansluiting op alle activiteiten die lokaal al gebeuren. Een deel van de preventieve
activiteiten en voorlichting kunnen plaatsvinden in het kader van inburgering en participatie. Een groot
deel kan ingepast worden in reguliere taken van de GGD, Sense, de jeugdgezondheidszorg, het
onderwijs, de verloskundige, de huisarts, de wijkteams en Veilig Thuis. Vluchtelingen kunnen en willen
zelf een rol spelen in het bespreekbaar maken van thema’s. Wel vragen zij om een proactieve en
cultuursensitieve aanpak. Dat levert winst op veel terreinen op.
Doel
Zorgen dat kennis en tools over dit thema beschikbaar zijn voor gemeenten en professionals.
1