Hoe implementeren wij SWPBS in onze school? Mw Drs. Trees Das

Hoe implementeren wij
SWPBS in onze school?
mw. Drs. Trees Das
mw. Drs. Mariette Haasen
Programma
• Welkom en overzicht van het
programma.
• Indienen van vragen.
• Wat is belangrijk bij het implementeren
van SWPBS:
– Kennis van SWPBS
– Het implementatieproces
– Fases van Implementatie
SWPBS
Theoretische concepten
Gedragstheorie, leertheorie en applied
behavior analysis GFA
Positieve psychologie
Preventie theorieën
Oplossingsgericht werken
Gebruik maken van evidence-based en
research based strategieën
Gericht op systeem verandering
Data driven decision making
leertheorie; enkele
belangrijke uitgangspunten:
• Gedrag is aangeleerd.
• Gedrag is doelmatig: iets krijgen of iets
vermijden.
• Gedrag wordt beïnvloed door de omgeving.
• ABC analyse: voor groene, gele en rode
interventies.
• Wij hebben invloed op gedrag.
• Waarderen voor gewenst en consequenties
voor ongewenst gedrag.
Meer weten? Zie PPT van M. Haasen SWPBS conferentie 2014: 10 zaken die je
moet weten over gedrag www.swpbs.info
2 basisfuncties van gedrag
Probleem
gedrag
Vermijden/
ontsnappen
aan iets
Iets krijgen/
verwerven
Zintuiglijke
prikkels
sociaal
volwassene
Horner, Sugai (2010) SWPBS Implementation blueprint
Tastbaar/
activiteit
Leeftijdsgenoot
Beelden uit de praktijk
Positieve psychologie
gericht op mechanismen en processen
van optimaal functioneren
Versterken van levenskunst
Uitgaan van kracht
Aandacht voor emotioneel,
psychologisch en sociaal welbevinden
van allen: leerlingen, docenten, OOP,
ouders
SWPBS: preventie
Bouwen aan een positieve werk- en leeromgeving
• Voorkomen van problemen door: anders
inrichten of organiseren,
• Zichtbaar maken van gedragsverwachtingen
(voorbeeldgedrag, bouwen aan een cultuur)
• Aanleren & oefenen van gedragsverwachtingen
(‘les in gedrag’, SEL)
• Preventie op 3 tiers en met ketenpartners.
Preventie piramide
Oplossingsgericht werken
. Oplossingsgericht werken (OGW)
• Toekomst georiënteerd
• Iedereen beschikt over krachtbronnen
• Veerkracht (resilience): de vaardigheid
om op positieve wijze met verstorende
levensgebeurtenissen om te gaan.
• Systeem en cliënt gericht
•
Cauffman & Van Dijk (2009)
Focus op instructie
Prioriteit wordt gegeven aan directe instructie van
sociaal gedrag om sociaal en academisch succes te
vergroten
 Op basis van 3-5 waarden en schoolbrede
gedragsverwachtingen om gemeenschappelijke taal
en ervaringen te verkrijgen voor leerlingen, docenten
en ouders
 Meer gelegenheid om gedrag te oefenen op gele en
groene niveau (tier 2 and 3)
Gebruik maken van evidencebased en research based
strategieën
• Wat werkt in welke situatie?
• Resultaten van werken in de praktijk
monitoren = gewoonte.
• Praktijkgericht (effect)onderzoek (NJI)
• Contact tussen onderzoekers en de praktijk
Evidence based strategieën
Gericht op systeemverandering
• School, klas en kind hebben eigen
systeem van beïnvloeding.
• SWPBS is een schoolontwikkelings
proces dat rekening houdt met deze
verschillende systemen.
• Rol van het management
• Groene gele en rode interventies
systemisch vormgeven.
• Samenwerken met de ketenpartners
veranderpsychologie
• https://www.youtube.com/watch?v=o
EaXpDVjhBQ
Het nut van data
verzamelen
1. Onderbouwd beslissingen nemen
over het gedrag van leerlingen en
leraren
2. Monitoren van het implementatie
proces
3. Meten van resultaten
Belangrijke data om te
verzamelen op leerling-,
klas- docentniveau
•
•
•
•
Aanwezigheid: Wat registreer je (verzuim)?
Schoolresultaten
Gedragsincidenten
Welbevinden.
Belangrijke data
schoolniveau over de
jaren gemeten
•
•
•
•
Veiligheid
Afname gedragsproblemen
Afname individuele ondersteuning
Verbeteren schoolresultaten voor
PO: begrijpend lezen, rekenen
• VO Nederlands, wiskunde en Engels
Samenvatting:
Wat is SWPBS
SWPBS is
Kader voor een betere acceptatie
en implementatie van
een continuüm van evidence-based
interventies om
Om belangrijke resultaten op leeren gedragsgebied te bereiken voor
alle leerlingen
Fases van
implementatie voor
het groene niveau
Flowchart voor groen (tier 1)
Bereidheid om
SWPBS
te gaan
implemen
teren 
80 %
team
stemt in
Stel PBS
team
samen
Vast
stellen
van
MOS
Vaststellen
van de
waarden
met team,
leerlingen
en
ouders
Matrix
met
gedrags
verwach
- tingen
Maken
en
geven
van
gedrags
Lessen
Systeem
kiezen
voor data
verzamel
ing en
data
analyse
Ontwerp
beloninigs
programma
en
continuüm
voor
consequen
ties
Maak een
PBS
implemen
tatieplan
en
evaluaeer
dit plan
Richtlijnen (markers) voor groen (eerste preventieniveau)
1
Stel een PBS team samen dat effectief werkt
2
Zorg voor commitment bij het management/directie en onderhoud dit
ook
3
Stel een set van schoolbrede waarden en gedragsverwachtingen vast
4
Kies een data systeem , stel procedure vast voor het invoeren van
data en ontwerp een data analyse plan
5
Ontwerp een belonings- / waarderingsprogramma
6
Stel effectieve procedures voor consequenties vast en implementeer
deze ook = reactieprocedure
7
Ontwikkel een lessenplan om schoolbrede gedragsverwachtingen aan
te leren en verzorg deze lessen
8
Ontwikkel een schoolbreed PBS implementatieplan, breng dit in
relatie met het schoolplan en voer dit uit
9
Stel routines en procedures voor de klas op = klassenmanagement
10
Ontwerp een evaluatieplan en voer dit uit
Reflectie op
implementatielijst
1) Hoe weet u dat uw PBS team effectief
vergadert  TIPS
2) Wie is lid van het PBS team? Hoe vaak
schuift het management aan? Wie is er
verantwoordelijk?
3) Kennen leerlingen en medewerkers de
gedragsverwachtingen? (SET)
4) Gedragsincidentregistratie (SWIS)
5) Worden de 5 W’s beantwoord?
PBS team
Publiceer
meetbare
gegevens
gebruik
een data
systeem
data verzamelen
en analyseren
Gebruik bewezen
effectieve interventies
Monitor
implementatie
en vooruitgang
Ga na of SWPBS
goed en duurzaam
wordt ingezet
Implementeer
schoolbreed
6) Individuele, groeps- en schoolwaardering?
7) Zijn docenten getraind? Worden de data
geregistreerd?
8) Hoe goed functioneert uw reactieprocedure?
9) Is er een SWPBS lesplan dat uitgaat van
goede voorbeelden? Hoe vaak per dag worden
leerlingen en medewerkers herinnerd aan de
gedragsverwachtingen?
10) Planmatig handelen? Jaardoelen, toetsing van
de doelen en visitatie?
11) Klassenmanagement als scholingsactiviteit/ intervisie voor het team. Hoe komen we
de klas binnen, hoe starten we de les, hoe zorgen
we voor …..
12) Commitment op uw school hangt samen met
het succes dat u boekt. Zorg voor zichtbare
resultaten!
Wat is essentieel aan het leiding geven
aan een SWPBS veranderproces?
SWPBS is geen sprint maar een
marathon
Resumé: is groen op
orde?
BoQ (2010) Benchmarks of Quality
SAS 2.0 (2003) Self Assessment Survey
TIC 3.1 (2012) PBIS Team
Implementation Checklist
http://www.swpbs.info/Aanvrageninstrument.aspx?id=1
TFI Tiered Fidelity Inventory en SET ( worden momenteel
gevalideerd in NL) . Om deze af te nemen moet de
coach getraind zijn.
www.swpbs.info voor de instrumenten
Is het groene niveau
voldoende geborgd?
Is het groene niveau voldoende vastgelegd
in systemen waarmee de school werkt?
•Zijn werkwijzen en afspraken vastgelegd
in documenten in bv. het schoolplan?
•Vormt het een onderdeel van het
kwaliteitssysteem?
•Profiteert minimaal 85% van de leerlingen
van het basisaanbod?
Beantwoording van
de vragen
• Literatuur: zie werkboekje