- Scholieren.com

Bijbelse oudheidkunde hoofdstuk 4
Maak met enkele zinnen duidelijk wat de positie was Israël op de politieke ‘weerkaart’.
Was Noorden sterk dan viel Israël onder Syrië, Babel. Was zuiden sterk dan viel Israël onder Egypte.
Welke wereldrijken hebben achtereenvolgens zeggenschap over Israël/Juda gehad?
Assyrië – 7e eeuw v. Chr.
Babel – 6e eeuw v. Chr.
Perzen – 5e eeuw v. Chr.
Alexander de Grote/Grieken – 4e eeuw v. Chr.
Syrië – 2e eeuw v. Chr.
Romeinen – 1e eeuw v. Chr.
Beschrijf in het algemeen de hoofdbestanddelen van de natuurreligies van de omliggende volken.
- Elk jaar verwekt de vadergod bij de moedergod een goddelijke zoon.
- Nadruk op vruchtbaarheid
- Tempelprostitutie
Overeenkomsten en de verschillen zijn tussen de Hethitische vazalverdragen en het verbond van
de HEERE met Israël.
Overeenkomst: God beschermt in ruil voor offers.
Verschil:
De Hethitische koning was niet betrouwbaar, God wel.
Als het volk ontrouw was nam de koning wraak, God bleef trouw.
Welke consequenties had de veroveringszucht van de Assyriërs voor het tienstammenrijk? Hoe liep
het met Juda af?
Die werden in 772 v. Chr. Gedeporteerd naar Assyrië. Juda werd wel bedreigd, niet aangevallen.
Beschrijf de verhouding tussen Juda en Babylonië.
586 v. Chr. werd Juda weggevoerd naar Babel.
Welke symbolische betekenis heeft Babel?
Babel staat symbool voor alle antigoddelijke machten.
Waarin onderscheidde Perzië zich van de andere grootmachten ten opzichte van de onderworpen
volkeren? Hoe kwam dit in het bestuur tot uiting?
Perzië was niet gewelddadig. Overwonnen volkeren hebben zelf bestuur en mogen hun eigen
godsdienst houden.
Eén van de nazaten van Alexander de Grote is Antiochus Epifanes IV. Welke rol speelde hij in
Israël? Wat is de profetische betekenis van deze koning?
Hij ontheiligde de tempel in Jeruzalem. Hij staat symbool voor de antichrist.
De kleding in Kanaän was duidelijk anders dan in Egypte. Noem enkele verschillen.
In Egypte droeg men vooral witte, linnen kleding. In Kanaän kleur en de kleding was van schapenwol.
Waarvoor diende de wijde mantel?
Als bescherming tegen de kou, werd ook wel als deken gebruikt.
Waarvoor diende de gordel? Verklaar de uitdrukking ‘de lendenen omgorden’.
De gordel snoerde de kleding vast om de middel. Als men aan het werk ging trok men de kleding
omhoog, boven de gordel. Ook werd de gordel gebruikt als bewaarplaats voor geld of waardevolle
papieren.
Men droeg meestal sandalen of platte schoenen. Wat wist je van iemand als hij geen schoenen
droeg?
Het lopen op blote voeten was een teken van grote armoede.
Hoe werden broden gebakken?
Het graan werd gemalen met een handmolen of wrijfsteen. Aan het meel voegde men zout en water
toe. Een restje van de vorige dag werd bewaard en gebruikt als een soort gist(zuurdesem). Het
geheel werd gebakken op verhitte stenen of op een schaal die ondersteboven werd gezet en als
bakoven diende.
Wat dronk men?
Water was schaars, daarom dronk men veel melk van geiten en schapen.
Hoe kwam het dat men weinig vlees at? Wanneer at men het wel?
Men at weinig vlees omdat er beperkende bepalingen van kracht waren. Vlees werd wel gegeten bij
offers.
Welke vruchten werden veel gegeten? Welke insecten at men wel?
Druiven, rozijnen, vijgen en granaatappelen werden veel als toetje gegeten. Ook at men wel
insecten, zoals sprinkhanen.
Waarvan waren de meeste woningen gemaakt?
Van steen en leem.
Hoe zag het huis eruit van een welgestelde?
Toegang leidde naar een binnenplaats die dienst deed als keuken. Twee vertrekken voor de dieren.
Twee kleinere vertrekken voor de mensen zelf. Via een ladder kon men de slaapvertrekken bereiken.
Het huis had een plat dak.
En van het gewone volk?
Had maar eén woonvertrek, het dak was van klei en takken, niet geschikt om op te lopen.
Waarvoor werd het platte dak zoal gebruikt?
Als slaapplaats in tijden van hitte of als bergplaats voor vaten olie.
Wanneer is het monogame huwelijk ingesteld?
In de schepping.
Wanneer begon de polygamie?
Bij de achterkleinzoon van Kaïn, Lamech.
Waarom koos men wel voor bigamie (man met twee vrouwen)?
In geval van kinderloosheid.
Waarmee wordt het huwelijk in de Bijbel vergeleken?
Met het verbond tussen God en zijn volk.
Waarom moest een jongen een bruidsschat betalen aan zijn aanstaande schoonvader?
Als schadevergoeding.
Welke betekenis had de verloving?
Je belooft met elkaar te trouwen.
Verloving verbreken staat gelijk aan echtscheiding.
Hoe werd de huwelijkssluiting gevierd?
- Regelen van bruidsschat
- De bruid wordt feestelijk opgehaald door de bruidegom.
- 7 dagen feest
- Seks, 1e nacht.
Wat is een leviraatshuwelijk? Geef een voorbeeld uit de Bijbel.  Juda en Thamar
Als een man sterft zonder dat ze kinderen hebben moet zijn jongere broer met zijn vrouw trouwen.
Wanneer werd een scheidbrief opgesteld?
Bij echtscheiding, zonder dat er sprake is van overspel.
Wat weet je van een gedwongen huwelijk?
In geval van gemeenschap moest men onmiddellijk trouwen.
Hoe werd overspel gestraft?
In de stad werd de vrouw gestenigd, maar in het open veld golden andere regels omdat ze misschien
om hulp geregeld had.
Waarom was de kinderzegen erg belangrijk?
- Anders zorgt er niemand voor je als je oud geworden bent
- Anders sterft de familienaam uit.
- Kinderloosheid is een schande of een straf.
Wat kunnen we leren uit het feit dat in de Bijbel de jongste zoon soms wordt gesteld boven de
oudste zoon?
God is vrijmachtig, hij doet wat hij wil (soeverein)
Waarom was de naamgeving zo belangrijk?
Zoals je heet, zo ben je.
Wat zijn theofore namen? Geef een paar voorbeelden.
Namen waarin de godsnaam voorkomt. Namen met – El – Jo -Ja
Wat is spenen? Hoe oud was het kind dan ongeveer?
De overgang van borstvoeding naar vast voedsel. 3/4 jaar.
Waar en door wie werd godsdienstig onderwijs gegeven?
De 1e paar jaar door de moeder, later de jongens beroepsgericht door de vader en daarna door de
rabbijnen in de synagoge.
Wie behoorden tot de familie (bet)? Wat kan het woord ‘bet’ ook betekenen?
Grootouders, ouders + personeel en kinderen; het woord Bet kan ook een heel volk aanduiden.
Wat is een go’eI?
Een losser. Heeft 2 taken: Maken van familiebezit en zorgen voor kinderen.