Brief - Gemeente Leiden

B en W-nummer 15.0379;
Onderwerp
besluit d.d. 12-5-2015
Beantwoording van schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders van
het raadslid A. Van den Boogaard (PvdA) inzake Arbeidsparticipatie en discriminatie op de
arbeidsmarkt van allochtonen (ingekomen 23 maart 2015).
Besluiten:
1. de beantwoording van de schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en
wethouders van het raadslid A. van den Boogaard (PvdA) inzake Arbeidsparticipatie en
discriminatie op arbeidsmarkt van allochtonen (ingekomen 23 maart 2015) vast te stellen;
2. dit besluit te zenden aan de vragensteller en de overige leden van de gemeenteraad.
Perssamenvatting:
Het college heeft schriftelijke vragen beantwoord van het raadslid A. Van den Boogaard (PvdA)
inzake Arbeidsparticipatie en discriminatie op arbeidsmarkt van allochtonen (ingekomen 23 maart
2015).
Schriftelijke vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders van de fractie van de
PvdA Leiden inzake Arbeidsparticipatie en discriminatie op arbeidsmarkt van allochtonen
(ingekomen 23 maart 2015).
Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ingezonden 12-5-2015):
Op zaterdag 21 maart 2015 kwamen via de media meerdere artikelen naar buiten over de
slechte positie van allochtonen op de arbeidsmarkt. Vrijwel nergens in Europa zijn de
arbeidskansen van allochtonen zo slecht als in Nederland. Ook in landen als Frankrijk, Italië en
Spanje, waar de werkloosheid veel hoger is, zitten minder allochtonen thuis dan in Nederland.
Van de autochtone beroepsbevolking heeft 77,1 procent betaald werk, terwijl van de
allochtonen nog niet de helft (49,5 procent) werk heeft. Verontrustend om te lezen is ook dat
hoogopgeleide allochtonen veel vaker werkloos zijn dan autochtonen met hetzelfde
opleidingsniveau. Discriminatie lijkt hier dus duidelijk een rol te spelen. Ook zitten er meer nietwesterse allochtonen dan ooit in de bijstand. Eén op de zeven niet-westerse allochtonen tussen
de 15 en 65 jaar heeft een bijstandsuitkering, onder autochtonen is dat één op de 44.
(Bronnen: http://www.volkskrant.nl/economie/allochtoon-erg-slecht-af-op-nederlandsearbeidsmarkt~a3918713/?akamaiType=FREE en http://www.volkskrant.nl/dossier-kabinet-rutteii/asscher-discriminatie-niet-acceptabel~a3919548/ )
De PvdA Leiden heeft kennis genomen van deze berichtgeving en verontrustende cijfers. Voor
een goede integratie en de kans je ten volle te ontwikkelen, is deelname aan de arbeidsmarkt
essentieel. Discriminatie op de arbeidsmarkt is echter een groot probleem, waardoor nietWesterse allochtonen veel minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. Ook zijn hierdoor
veelmeer allochtonen afhankelijk van een bijstandsuitkering waardoor veel kinderen opgroeien
in armoede. In Leiden groeit zelfs 1 op de 5 allochtone kinderen op in armoede, waardoor er
onvoldoende financiële ruimte is voor goede voeding, kleding en lichamelijke ontwikkeling
(cijfers 2013). Gelukkig hebben we in Leiden nu een goed en ruimhartig armoedebeleid dat
mensen in de bijstand en in het bijzonder, gezinnen met kinderen, ondersteund. Toch zouden
wij het liefst elk kind gunnen het voorbeeld van een werkende ouder(s) te hebben meegemaakt
in zijn of haar jeugd.
Bovenstaande is voor de fractie van de PvdA dan ook aanleiding om het College op grond van
artikel 45 van het reglement van orde de volgende vragen te stellen:
Vraag:
1. Beschikt het college over actuele cijfers van de arbeidsparticipatie van allochtonen in
Leiden?
a. Zo ja, hoe zien deze cijfers eruit?
b. Zo nee, waarom niet?
Antwoord:
Ja, we hebben cijfers over de arbeidsparticipatie. De bron is de Enquête Beroepsbevolking (EBB)
van het CBS.Het meest actuele jaar waarover gegevens beschikbaar zijn, is 2014. In de tabel
hieronder staan de cijfers. Omdat het hier om een andere bron (en wellicht ook andere
peildatum) gaat dan in het artikel van de Volkskrant staan er voor een goede
vergelijkingsmogelijkheid ook de cijfers voor heel Nederland bij.
CBS publiceert zowel cijfers over de bruto als de netto arbeidsparticipatie. De bruto
arbeidsparticipatie zegt iets over het aandeel mensen dat beschikbaar is voor de arbeidsmarkt,
of ze nu wel of geen baan hebben. De netto arbeidsparticipatie zegt iets over het aandeel
mensen in de bevolking dat een baan heeft. De officiële definities:
Bruto arbeidsparticipatie:
Het aandeel van de (werkzame en werkloze) beroepsbevolking in de bevolking (beroeps- en nietberoepsbevolking).
Netto arbeidsparticipatie:
Het aandeel van de werkzame beroepsbevolking in de bevolking (beroeps- en nietberoepsbevolking).
Bruto arbeidsparticipatie 2014
Netto arbeidsparticipatie 2014
60%
60%
40%
40%
20%
20%
0%
Totaal
NED
WES
nWES
Nederland
70%
71%
69%
66%
Leiden
72%
73%
73%
69%
0%
Totaal
NED
WES
nWES
Nederland
65%
67%
63%
55%
Leiden
67%
68%
68%
57%
Bron: CBS EBB (bewerking BOA)
NED=Nederlandse herkomst, WES=westers allochtoon, nWes=niet-westers allochtoon
Link naar de cijfers op CBS Statline:
http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=82208NED&D1=1415&D2=0,6,8-9&D3=0,289&D4=l&HD=150409-1204&HDR=T,G2&STB=G3,G1
De bruto arbeidsparticipatie ligt in Leiden voor de drie herkomstgroepen rond de 70%; de
verschillen zijn klein en wellicht voor Leiden statistisch niet significant. De EBB is immers een
enquête. Rond de gevonden getallen zitten steekproefmarges. Slechts een beperkt deel van de
respondenten zal in Leiden wonen, daarom zijn de marges voor Leiden groter dan voor heel
Nederland.
De netto arbeidsparticipatie ligt in Leiden voor de niet-westerse allochtonen lager dan voor de
andere herkomstgroepen. Het is dus ook voor niet-westerse allochtonen in Leiden moeilijker om
werk te vinden.
In het artikel van de Volkskrant staat ook een vergelijking van het aantal autochtonen en het
aantal niet-westerse allochtonen in de bijstand:
“Eén op de zeven niet-westerse allochtonen tussen de 15 en 65 jaar heeft een bijstandsuitkering,
onder autochtonen is dat één op de 44.”
Ook hierover hebben we Leidse cijfers, met als bron de eigen administratieve systemen van de
gemeente. Het gaat om de cijfers van eind 2014. In Leiden had toen één van elke 35 autochtonen
een bijstandsuitkering (2,9%); van de niet-westerse allochtonen was dat één van elke acht
(12,9%).
2. Wat doet de gemeente binnen de eigen organisatie en daarbuiten om gelijkwaardige
arbeidsparticipatie van allochtonen te verhogen? En hoe succesvol zijn deze
inspanningen?
Antwoord College:
Er is in Leiden geen specifiek voorkeursbeleid om allochtonen aan te nemen, wel wil Leiden met
zijn personeelsbestand een goede afspiegeling zijn van de Leidse samenleving. Daar horen zowel
meer jongeren en allochtonen, maar ook medewerkers met een arbeidsbeperking bij. Zie verder
ook het antwoord op vraag 3. In onze toekomstvisie op het HR beleid is diversiteit één van de
belangrijke aandachtspunten.
De afgelopen periode heeft gemeente Leiden het initiatief genomen om via het programma
Dynamic Duo’s het imago van de gemeenten als werkgever onder de allochtonen te verbeteren.
In dit programma worden studenten van allochtone afkomst gekoppeld aan medewerkers van de
gemeente Leiden. Door gebruik te maken van de netwerken van onze medewerkers ontstaat een
betere ingang op de arbeidsmarkt, waardoor ze sneller aan het werk kunnen komen. Bovendien
bevorderen de gesprekken in de organisatie een positieve beeldvorming bij leidinggevenden over
het aannemen van allochtonen; Dit project wordt als zeer positief ervaren.
3. Bent u bereid om samen met bedrijfsleven, onderwijs en andere maatschappelijke
partners in de stad een actieplan te maken om de participatie te verhogen?
a. Zo nee, waarom niet?
b. Zo ja, wanneer kunnen wij zo’n plan dit verwachten?
Antwoord College:
Wij hebben niet de intentie om een afzonderlijk Actieplan voor allochtonen op te stellen. De
vergroting van de arbeidsparticipatie van allochtonen is onderdeel van de reguliere opdracht
van de gemeente om mensen (met een uitkering) te ondersteunen bij arbeidsinschakeling.
Leiden voert daarin geen doelgroepenbeleid, maar kijkt per persoon wat er nodig is om iemand
aan het werk te helpen. We leveren daarin maatwerk. Omdat relatief veel allochtonen zonder
werk zijn en een uitkering ontvangen worden re-integratie-instrumenten relatief ook vaak voor
allochtonen ingezet.
In Economie71 zijn wij samen met de regiogemeenten, het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen
bezig om de gehele lokale en regionale economie te versterken. Nog voor de zomer zijn wij
voornemens een actieplan werk vast te stellen, met daarin maatregelen om de kansen op werk
voor mensen met een afstand op de arbeidsmarkt te vergroten. Dit alles komt ook de
arbeidsparticipatie van allochtonen ten goede.
Onder meer met het doel om het aantal allochtonen in de uitkering omlaag te brengen
organiseert het team Werk en Inkomen op bescheiden schaal sinds 2013 zelf taalonderwijs voor
mensen met een uitkering die onvoldoende taalniveau hebben om te kunnen re-integreren. De
resultaten zijn positief.
4. Bent u het met de PvdA eens dat discriminatie op de arbeidsmarkt onacceptabel is en
bestreden moet worden?
Antwoord College:
Discriminatie op de arbeidsmarkt is onacceptabel, daar zijn wij het mee eens.
5. Heeft het college zicht op discriminatie op de arbeidsmarkt in Leiden?
a. Zo nee, wat gaat u doen om dat zicht wel te krijgen?
Antwoord College:
Gedeeltelijk. Meldingen hiervan worden geregistreerd en behandeld door Bureau
Discriminatiezaken, maar het College is zich ervan bewust dat niet alle gevallen van
discriminatie hier gemeld worden. In de subsidieafspraken met het Bureau Discriminatiezaken is
afgesproken dat zij zich actief zullen inspannen om hun bekendheid te vergroten . Bureau
Discriminatiezaken werkt sinds kort samen met jongerenwerk en geeft voorlichting over
discriminatie op de arbeidsmarkt aan jongeren van Project JA. Om goed zicht te krijgen is het
belangrijk dat als er sprake is van discriminatie er aangifte wordt gedaan. In de voorlichting
wordt hier expliciet aandacht aan besteed.
6. Treft het college al maatregelen om discriminatie binnen de eigen organisatie en
daarbuiten tegen te gaan?
a. Zo ja, welke?
b. Zo nee, waarom niet?
Antwoord College:
De gemeente heeft vertrouwenspersonen waar het eigen personeel terecht kan in geval van
discriminatie op de werkvloer. Inwoners van Leiden kunnen zich wenden tot het Bureau
Discriminatiezaken, of, als het bejegening door organisatieonderdelen van de gemeente betreft,
tot de gemeentelijke klachtenambtenaren. Ook daar wordt gewezen op het belang van het doen
van aangifte.
7. Is het college bereid bijvoorbeeld bij aanbestedingen, bedrijven die goed
diversiteitsbeleid voeren, te bevoordelen en geen zaken meer te doen met bedrijven die
aantoonbaar hebben gediscrimineerd?
a. Zo nee, waarom niet
b. Zo ja, hoe zien die maatregelen er dan uit?
Antwoord College:
Discriminatie door bedrijven blijkt moeilijk aan te tonen. De vraag is daarom hoe effectief dit
beleid is. Wij zijn tegen discriminatie door bedrijven en wij zijn bereid om via onze
netwerkcontacten, het bedrijfsleven actief te wijzen op het belang van diversiteitsbeleid.
8. Anti-discriminatie bureaus worden in de ervaring van de PvdA te moeilijk gevonden.
Bent u het met de PvdA eens dat het wellicht zinvol is een meldpunt in te stellen waar
mensen veilig aangifte van discriminatie kunnen doen?
a. Zo nee, waarom niet?
Antwoord College:
Het is niet nodig om een nieuw meldpunt in te stellen. Leiden heeft al een meldpunt voor
discriminatie, het Bureau Discriminatiezaken. Indien dit aan de orde is worden mensen daar
doorverwezen naar de politie om aangifte te doen. Zie ook het antwoord op vraag 5.