Er zijn 2 visies Creationisten Evolutieleer (Darwin) -God heeft de aarde geschapen -in 7 dagen Bijbel -De aarde is vanzelf tot ontwikkeling gekomen -in miljoenen jaren On the origin of species De eerste mensachtige wezens woonden in Afrika ong. 3.5 miljoen jaar geleden. Ze evolueerden in miljoenen jaren tot de Homo Sapiens Je kunt de prehistorie verdelen in Steentijd Oude steentijd(paleolithicum) Midden steentijd( mesolithicum) Nieuwe steentijd(neolithicum) Bronstijd (koper + 10% tin) ijzertijd Tijd dat de mensen nog niet konden schrijven. Enige informatie via opgravingen (archeologie) Eerste mensen leefden van jagen,vissen en verzamelen. -zij waren nomaden →weinig bezit -zij woonden in grotten/hutjes -zij leefden in stamverband (stamhoofd) -wapens/werktuigen→been,hout,steen -man jaagt/vecht,vrouw kookt/zorgt voor de kinderen -geloven in geesten/leven na de dood (grotschilderingen) Mogelijke oorzaken -oasetheorie -bevolkingsgroei -klimaatverandering Door de landbouwrevolutie -neemt de carrying capacity toe -vindt arbeidsdeling plaats -kan de cultuur zich ontwikkelen (rivierdalbeschavingen) JAGERS -jagen/vissen/verzamelen -nomaden→weinig bezit -egalitair -stamhoofd met weinig macht -grotten/hutjes -hout/been/steen -grotschilderingen/sieraden -ontdekken bij toeval bv vuur -geloof in geesten/magie PRIMITIEVE CULTUUR BOEREN -akkerbouw/veeteelt -(semi)permanente woonplaatsen→ meer bezit -hierarchisch -koningen met veel macht -huizen/dorpen/steden -brons/ijzer -schilder/beeldhouw/bouwkunst -uitvinden bv wiel,pottenbakken,spinnen/weven -natuurgodsdienst met meerdere goden(polytheisme) ONTWIKKELDE CULTUUR Er is een landbouwoverschot (surplus)via irrigatielandbouw→arbeidsdeling -niet iedereen hoeft meer in de landbouw te werken -er komen handwerkers/ambachtslieden -er ontstaat ruilhandel (voedsel voor gebruiksvoorwerpen) -er wordt ook geruild met andere gebieden →beroep van handelaar ontstaat -handwerkers en handelaren wonen in steden Dit proces vindt het eerst plaats in gebieden, waar veel water is (bij rivieren) bv -Mesopotamië (Eufraat en Tigris) -Egypte (Nijl) In Mesopotamië ontstaan eerst stadstaten (Soemeriërs), later grote rijken (Babyloniërs,Assyriërs,Perzen) In Egypte onstaan 2 koninkrijken die tot één rijk worden samengevoegd. Leiders(koningen) krijgen steeds meer macht -regelen het irrigatiesysteem -bouwen openbare gebouwen -ommuren de stad -maken regels(wetten) -spreken recht -heffen belasting(geld ontstaat) Sociale verschillen groeien (hiërarchische samenleving) -vorst -priesters -ambtenaren -handelaren -handwerkers -boeren -slaven Polytheïstische natuurgodsdienst -priesters -offers -tempels bv Ziggoerat -godenbeelden -mythologie -in Egypte is de farao God, in Mesopotamië is de koning vertegenwoordiger van de goden Uitvinding van het schrift -verleden optekenen -wetten (b.v. Hammoerabbi 1750 v.c.) -boekhouding handelaren -Egyptenaren → hiëroglyfen(papyrus) -Mesopotamië→ spijkerschrift (kleitabletten)