Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 november 2014 Johan Schamppad 37 1106 WT Amsterdam 06 128 482 37 www.aandeknoppen.org Stichting Aan de Knoppen 1 Kernprincipes De doelstelling van stichting Aan de Knoppen is vermeld in artikel 2 van de statuten: ‘Bewoners van Amsterdam en omgeving digitale vaardigheden te leren en daarmee tevens bij te dragen aan hun maatschappelijke zelfredzaamheid.’ De doelgroep is: oudere bewoners van met name Amsterdam-Zuidoost, die de aansluiting met de digitale ontwikkelingen hebben gemist. Deze bewoners zijn veelal afkomstig uit diverse werelddelen met vaak een sociaal-economische achterstand. De stichting tracht dit doel te bereiken door het verzorgen van computercursussen voor beginners, onder meer in buurthuizen. Ex-cursisten kunnen worden opgeleid tot assistentdocent en doorgroeien naar docent. De cursuskosten zijn minimaal om bewoners met een sociaal-economische achterstand te bereiken. Voor de financiering van de cursussen is het verwerven van subsidies en fondsen noodzakelijk. De stichting heeft geen winstoogmerk, zoals blijkt uit artikel 2 lid 3. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 2 Stichting Aan de Knoppen 2 Beleid De stichting Aan de Knoppen, ontstaan uit een burgerinitiatief, is in januari 2013 gestart. Als leidraad is een Beleidsplan opgesteld (oktober 2012) en het Projectplan Zuidoost Digitaal (maart 2013 tot maart 2015). De uitvoering van het projectplan ligt goed op schema. Deze Update 2015-2017 richt zich op de periode na afloop van het Project Zuidoost Digitaal. Allereerst een samenvatting van het Beleidsplan en Projectplan. 2.1 Hoofdpunten Beleidsplan (oktober 2012) Continueren bestaand cursusaanbod (Basiscursussen, Begeleid oefenen en Digitale fotografie). Ontwikkelen nieuwe cursussen (Vervolgcursus internet, Online solliciteren, Internetbankieren, Veilig internetten). Haalbaarheidsonderzoek Computer Café, maatwerkprojecten, verbreding doelgroep en cursuslocaties, benaderen specifieke doelgroepen. Versterken netwerk en verwerven middelen. Professionaliseren organisatie. Inmiddels zijn deze hoofdpunten gerealiseerd: de nieuwe cursussen zijn ontwikkeld, het Computer Café wordt maandelijks in buurthuis Holendrecht gehouden, er wordt een maatwerkcursus voor een gemeentelijke dienst verzorgd, bewoners afkomstig uit West Afrika vormen een nieuwe specifieke doelgroep, nieuwe locaties zijn NoLIMIT, PodiumZO en buurthuis Bonte Kraai, het netwerk is versterkt en de interne processen zijn verbeterd. 2.2 Samenvatting Projectplan Zuidoost Digitaal Dit plan bevat vooral kwantitatieve gegevens. De prestaties van de Stichting Aan de Knoppen worden gemeten aan de hand van de kengetallen: aantallen cursussen en cursisten. Deze aantallen zijn voor 2013 in Tabel 1 vermeld. De gerealiseerde aantallen cursussen en cursisten zijn in 2013 aanzienlijk hoger dan volgens het Projectplan: 48 cursussen (plan: 37) en 326 cursisten (plan: 256). Daarom mag worden geconcludeerd dat de realisatie van het projectplan Zuidoost Digitaal de verwachtingen tot dusverre overtreft. In de eerste maanden van 2014 lijkt de omslag trouwens wel te zijn ingezet: het aantal cursisten stijgt niet meer maar daalt. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 3 Stichting Aan de Knoppen Projectplan Zuidoost Digitaal 2013 Cursussen Basis 1 Computer Basis 2 Internet e-mail Begeleid oefenen Realisatie 2013 Aantal cursussen Aantal cursisten Aantal cursussen Aantal cursisten 28 196 35 243 140 keer 144 keer Internetbankieren 1 4 1 3 Online solliciteren 3 21 2 12 Vervolg computer en internet 2 14 5 34 Veilig internetten en onderhoud computer 1 7 1 7 Digitale fotografie 2 14 4 27 Totaal 37 256 48 326 Tabel 1 Aantallen cursussen en cursisten in 2013 Voor de samenstelling van de groep cursisten zijn leeftijd en werelddeel van herkomst van belang. In Tabel 2 is hiervan een overzicht gegeven. Meer dan de helft van de cursisten valt in de leeftijdscategorie 50 tot 65 jaar. Dit klopt met het doel van het project: richten op de oudere bewoners. Bewoners afkomstig uit Suriname en de Nederlandse Antillen vormen de grootste groep. Dit wekt geen verbazing omdat Surinamers/Antillianen een groot deel van de bewoners van Zuidoost vormen en bovendien Nederlands spreken. Daarom wordt specifieke aandacht besteed aan het bereiken van bewoners afkomstig uit Afrika en Azië. Per buurthuis zijn er overigens wel verschillen qua leeftijdsgroep en herkomst. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 4 Stichting Aan de Knoppen Buurthuizen Leeftijdscategorie Gebied van herkomst 50-65 jaar ouder dan 65 Suriname Antillen Nederland Afrika Overig 5 24 15 27 9 3 5 Holendrecht 29 60 20 71 21 11 11 Gein 27 52 27 49 23 9 16 NoLIMIT 10 14 1 10 3 21 3 Totaal 71 150 63 157 56 44 35 35-50 jaar Anansi Tabel 2 Aantallen cursisten naar leeftijdscategorie en gebied van herkomst 2.3 Update Beleidsplan 2015-2017 In deze Update wordt het beleid van de stichting Aan de Knoppen herijkt, gegeven de volgende ontwikkelingen: 1. Het aantal cursisten is groter dan gepland maar neemt vanaf begin 2014 af. Dit duidt erop dat de bedoeling van het Project Zuidoost Digitaal, namelijk om versneld bewoners van Zuidoost digitaal zelfredzaam te maken, is gelukt. 2. Er vinden veranderingen plaats binnen de doelgroep. Er zijn steeds vaker cursisten met mobiliteitsproblemen (rolstoelen), taalbeperkingen (moeite met Nederlands spreken en lezen), geheugen- en leerproblemen (zeer langzaam tempo), en sociale isolatie (vereenzaming). De eerste ontwikkeling is in lijn met de opzet van het Project Zuidoost Digitaal: veel bewoners van Zuidoost hebben mede door het project aansluiting gevonden met de digitalisering en zijn wat dat betreft in redelijke mate digitaal zelfredzaam. Dit project wordt daarom volgens plan beëindigd per 1 maart 2015. De tweede ontwikkeling is van een andere orde: het betreft kwetsbare bewoners met veelal beperkingen, waarbij sociaal isolement een rol speelt. Het is aannemelijk dat de volgende maatschappelijke verschuivingen hierbij een rol spelen: Beleidsplan De vergrijzing, waardoor er meer oudere bewoners zijn en waarbij vereenzaming speelt zoals door overlijden van generatiegenoten. De veranderingen in de zorg, waardoor oudere mensen langer thuis blijven wonen, hetgeen ook tot isolement kan leiden. Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 5 Stichting Aan de Knoppen De verschuiving van menselijke contacten naar digitale contacten. Zo zijn loketfuncties bij overheidsinstellingen en het bedrijfsleven grotendeels vervangen door digitale communicatie. Jongere mensen zijn gewend aan de online maatschappij met digitale sociale netwerken; oudere mensen hebben daar vaak grote moeite mee omdat de overgang nogal abrupt en in korte tijd heeft plaatsgevonden. Stichting Aan de Knoppen wil zich daarom inzetten voor deze kwetsbare bewoners. Dat vergt wel een geheel andere aanpak dan bij het Project Zuidoost Digitaal. In deze Update van het Beleidsplan wordt daarom een nieuw Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost gepresenteerd. De opzet van dit project is heel anders dan het aflopende project: Bij het Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost staat het sociale aspect centraal: bewoners proberen te activeren om vereenzaming en isolement te keren door kleine groepen te vormen waarbinnen bewoners elkaar leren kennen en helpen: creëren van kleinschalige ‘locale offline netwerken’. Digitalisering is het gespreksonderwerp voor deze groepjes. Uitgegaan wordt van de persoonlijke behoeften van de deelnemers, waarbij bekeken wordt in hoeverre digitalisering daarbij een uitkomst kan bieden. De cursus zelf is gericht op het verkennen en leren van deze mogelijkheden. Als een deelnemer moeite heeft met het aanvragen van zorgtoeslagen, dan zullen de lessen gaan over het aanvragen van de DigiD en het invullen van digitale formulieren voor de zorgtoeslag. Kortom: cursussen zijn persoonsen vraaggericht. Het groepsproces houdt in dat de een de ander kan helpen; daarnaast blijken in de praktijk veel onderwerpen van gemeenschappelijke interesse te zijn. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 6 Stichting Aan de Knoppen 3 Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost 3.1 Aanleiding De algemene veronderstelling is dat digitalisering mensen met elkaar kan verbinden, zoals via ‘social media’. Het punt is dat dit niet voor iedereen vanzelf gaat. Jongere generaties hebben hier geen enkele moeite mee en maken volop gebruik van digitale verbinding; zij zijn de ‘online burgers’. Veel oudere mensen (boven de 50) hebben nooit echt aansluiting gevonden met de digitalisering. Met speciale cursussen, zoals het Project Zuidoost Digitaal, kan wel basiskennis worden aangeleerd zoals kunnen internetten en mailen. Als er sprake is van beperkingen, zoals taal-, leer-, geheugen- en mobiliteitsproblemen, al dan niet in combinatie met eenzaamheid en isolatie, lukt de aansluiting bij de digitalisering niet. Naast de kenniskloof en de beperkingen speelt dat in de huidige maatschappijvisie burgers steeds meer als ‘ondernemers’ worden beschouwd: het belang van eigen initiatief, het moeten inspelen op marktwerking, de nadruk op zelfredzaamheid. Deze zienswijze past niet bij de doelgroep waarbij vereenzaming en isolement speelt: er moet een andere manier worden gevonden om deze doelgroep te laten participeren. De vereenzaming zélf moet worden aangepakt. Uit eigen onderzoek blijkt dat dit een geheel andere aanpak vergt: Essentieel is het doorbreken van isolement bijv. door het creëren van groepjes waardoor in feite ‘offline netwerkjes’ ontstaan. Het groepsproces staat centraal waarbij het gespreksonderwerp de digitaliseringsmogelijkheden zijn. Die digitaliseringsmogelijkheden moeten aansluiten op de individuele behoeften. In een intakegesprek wordt nagegaan wat die behoeften zijn en welke vormen van digitalisering daarvoor een oplossing kunnen bieden. Op basis hiervan wordt een persoonlijk opleidingspakket en cursusboek samengesteld. Om deelnemers aan de cursussen te bereiken wordt samengewerkt met instanties die de deelnemers kennen: maatschappelijke en zorgorganisaties in Amsterdam Zuidoost. Deze organisaties adviseren en selecteren bewoners voor het Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost. De cursuslocatie is van belang: die moet zo dicht mogelijk bij het adres van de deelnemers zijn, om sociale groepsvorming te stimuleren ook buiten de lessen om. Veelal zijn dit ruimten van maatschappelijke en zorgorganisaties. Gestimuleerd wordt om tablets te gebruiken, omdat deze eenvoudiger en handzamer in gebruik zijn dan pc’s of laptops. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 7 Stichting Aan de Knoppen Het aantal inwoners met overgewicht, lijdend aan eenzaamheid en met een verhoogd risico op angst, depressie, diabetes of een hartinfarct zal in Den Haag de komende jaren fors stijgen. Dat blijkt uit een studie van de GGD Haaglanden. In 2020 is de helft van de volwassen Hagenaars eenzaam en te zwaar. Volgens epidemiologen gelden de trends ook voor Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. De forse groei van het aantal klachten komt volgens de GGD door de vergrijzing en door toename van het aantal inwoners van niet-Westerse afkomst. De GGD adviseert Den Haag ‘met de partners in de stad een stevige preventiestructuur ‘ op te zetten. Het tegengaan van eenzaamheid is een prioriteit voor de Haagse wethouder Karsten Klein. ‘We willen zoveel mogelijk mensen actief laten meedoen in de maatschappij. De diensten en voorzieningen van ons ouderenbeleid sluiten daarbij aan. Denk aan huisbezoeken door de welzijnsorganisaties en de wijkverpleegkundige. Zij hebben een signalerende functie. Denk ook aan de inzet van de Taxibus en de activiteiten van de Boodschappenbegeleidingsdienst. Zo kunnen ouderen onder de mensen blijven komen.’ (De Volkskrant, woensdag 22 oktober 2014, hoofdartikel bladzijde 1) Het Stadsdeel Amsterdam Zuidoost heeft deze problematiek onderkend door binnen de beleidsaanpak van gebiedsgericht werken aandacht te schenken aan het versterken van een preventiestructuur op wijkniveau. Dit gebeurt door instellingen op de gebieden welzijn, wijkzorg, huisartsen en overig met elkaar in contact te brengen. 3.2 Doel Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost Het doel van het project is om bewoners van Zuidoost die vereenzamen te stimuleren om in de maatschappij te blijven participeren en sociale contacten te onderhouden. Het motto is: iedereen kan meedoen! In het project wordt nagegaan welke digitaliseringstoepassingen daarbij van nut zijn, met extra aandacht voor sociale toepassingen. 3.3 Aandachtsveld van het project Het project richt zich primair op het sociale aspect van eenzaamheidspreventie door het vormen van locatiegerichte groepjes. Voor die groepen worden vraaggerichte computerlessen gegeven met het oog op zelfredzaamheid op 3 gebieden: Financiële zelfstandigheid: zoals internetbankieren en zelfstandig zorg- en huurtoeslagen aanvragen. Maatschappelijke activering: raadplegen online vacaturebanken en websites met vrijwilligerswerk Sociale activering: gebruik sociale media en websites van buurtgerichte activiteiten. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 8 Stichting Aan de Knoppen 3.4 Projectduur Het project bestaat uit twee fasen: 1. Voorbereidingsfase van november 2014 tot maart 2015, waarin afspraken worden gemaakt met MaDi en zorginstellingen over de selectie van deelnemers en de plaatsen waar cursussen worden gegeven. In deze fase wordt ook het lesmateriaal aangepast (tabletversie, modulaire opzet). 2. Uitvoeringsfase van maart 2015 tot eind 2017, waarin de cursussen worden gegeven en de groepjes begeleid. De totale projectduur is 3 jaar (van november 2014 tot en met december 2017). Uitgaande van de bevindingen van het Project Zuidoost Digitaal is de ervaring dat dergelijke projecten 2 tot 3 jaar moeten duren, omdat het tijd kost om voldoende bekendheid te verwerven. Daarnaast is dit een goede periode om inspanningen (opleidingen ontwikkelen, docenten trainen) en investeringen (middelen en apparatuur) te rechtvaardigen. 3.5 Methodiek De cursusopzet is gericht op eenzaamheidspreventie: daarom worden er groepjes gevormd (3 tot 5 deelnemers met intensieve begeleiding door 2 docenten) met veel aandacht voor groepsvorming in combinatie met digitale zelfredzaamheid. Hierdoor ontstaan als het ware nieuwe persoonlijke offline netwerken. Na de cursus worden de groepjes nog een periode via mailcontact door docenten begeleid. Deelnemers worden geselecteerd door MaDi, Amstelring, Multibron en andere welzijns-, zorg- en sociale organisaties. Met elke deelnemer wordt door Aan de Knoppen een gesprek gevoerd om na te gaan wat de persoonlijke leerbehoefte is zodat een persoonlijk cursusboek kan worden samengesteld uit de beschikbare modules (vraaggericht aanbod). Het gaat om eenvoudige cursussen, speciaal voor mensen met weinig of geen digitale ervaring en met leer-, lees-, geheugen- en taalbeperkingen. Cursuslocaties worden zo dicht mogelijk bij de adressen van de deelnemers gezocht, zodat de deelnemers ook buiten de cursussen om elkaar kunnen opzoeken (verzorgingstehuizen, buurtkamers, welzijnslocaties e.d.). Deelnemers maken gebruik van hun eigen tablet of van de op leslocatie aanwezige pc’s of laptops. Wanneer er geen wifi is wordt gewerkt met dongels. Docenten zijn vrijwilligers en meestal ex-cursisten, die zijn opgeleid als docent in het Train de Trainer-programma van Stichting Aan de Knoppen. Cursussen worden dus gegeven door ervaringsdeskundigen. Hierdoor blijft de cursus simpel en begrijpelijk voor mensen met weinig tot geen kennis van de digitale wereld. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 9 Stichting Aan de Knoppen 3.6 Cursusrooster Een cursus bestaat uit 7 wekelijkse lessen van anderhalf uur. De ervaring leert dat deelnemers die (nagenoeg) geen computerkennis hebben in ieder geval 2 cursussen volgen: eerst basiskennis en daarna de toepassingen die de deelnemers willen gaan gebruiken. Een cursus kan starten als er voldoende deelnemers zijn, een leslocatie in de nabijheid beschikbaar is, en apparatuur (tablets, pc’s, laptops) en internetverbinding beschikbaar zijn. Na afloop van een cursus wordt de groep nog enkele maanden begeleid door een docent via de mail. Daarnaast is er voor deelnemers gelegenheid om onder begeleiding te oefenen in een buurthuis. Ook wordt er periodiek een computervraaguur georganiseerd. Het voornemen is om in 2015 12 keer een cursus te geven (dus 36 tot 60 deelnemers). Voor 2016 wordt uitgegaan van 16 cursussen (48 tot 80 deelnemers). In 2017 is uitgegaan van 12 cursussen (36 tot 60 deelnemers). 2015 Cursussen 2016 2017 Cursussen Cursisten Cursussen Cursisten Cursussen Cursisten 12 36 tot 60 16 48 tot 80 12 36 tot 60 3.7 Nut en resultaat van het project Wat maakt de groepsopzet uniek en effectief? Uniek is de gerichtheid op eenzaamheidspreventie. Deze benadering in combinatie met computerlessen bestaat nog niet. Het creëren van groepen in de vorm van ‘persoonlijke offline netwerken’ vormt hierbij de sleutel. Uniek in de opzet is ook dat de cursussen vraaggericht zijn: vanuit de behoeften van de deelnemer wordt overlegd welke digitale toepassingen een oplossing kunnen vormen. De cursus en het cursusboek worden daarop toegespitst. Elke deelnemer ontvangt een persoonlijk cursusboek. De opzet is effectief omdat wordt samengewerkt met instanties die in contact staan met bewoners die dreigen te vereenzamen. Deze organisaties adviseren bewoners en wanneer er interesse bestaat op het gebied van digitalisering, worden deze bewoners doorverwezen naar het project. De effectiviteit wordt daarnaast versterkt omdat de groepslessen dicht bij de woonadressen van de deelnemers worden gegeven. De effectiviteit wordt tevens vergroot door rekening te houden met de specifieke mediapatronen van bewoners: locale radiozenders, locale TV, verenigingen, kerkgenootschappen. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 10 Stichting Aan de Knoppen Het project biedt de sociale context waarbij deelnemers leren dat digitalisering voor hen ook mogelijkheden kan bieden voor het leggen en onderhouden van sociale contacten. Kortom groepsvorming om eenzaamheid tegen te gaan waarbij digitalisering als mogelijkheid wordt ontwikkeld om de maatschappelijke zelfstandigheid en te participatie te vergroten. Door het nut van digitalisering als onderwerp te kiezen wordt voor de deelnemers tevens de brug geslagen naar de maatschappij waarin digitalisering een steeds grotere rol speelt. De effecten van de uitvoering van het project gericht op eenzaamheidspreventie zijn naar verwachting: Minder vereenzaming: o Effect: Gecreëerde ‘persoonlijke offline netwerken’ ook na afloop van de cursussen, waarvan de deelnemers sociale media hebben leren te gebruiken, gemakkelijker contacten kunnen leggen en onderhouden met familie/vrienden op afstand, en het ondersteuningsnetwerk (mantelzorgers) is verbreed. Grotere zelfstandigheid: o Effect: Zelfstandig de digitaliseringsmogelijkheden kunnen gebruiken die van persoonlijk belang zijn (bijv. internetbankieren, zorg- en huurtoeslagen aanvragen). Vinden van vacatures: o Effect: Deelnemers zoeken vacatures op vacaturewebsites (sollicitatieplicht) of vrijwilligerswerk op vrijwilligerswebsites, waardoor de kans op het vinden van werk toeneemt dan wel de maatschappelijke participatie wordt versterkt. Indicatoren voor het Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost zijn: Aantal cursussen (gepland en gegeven) Aantal deelnemers (gepland en werkelijke aantallen) 3.9 Uitvoering en samenwerking Het project wordt uitgevoerd door vrijwilligersorganisatie stichting Aan de Knoppen (geven van de cursussen). Stichting Aan de Knoppen is een vrijwilligersorganisatie met 25 vrijwilligers en een coördinator. Per cursus worden 2 vrijwilligers als docent ingezet. Stichting Aan de Knoppen is als aanvrager van subsidie en donaties verantwoordelijk voor de financiële administratie, resultaatverantwoording en verslaglegging. Voor het Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost worden deelnemers geselecteerd door zorg- en maatschappelijke instanties in Zuidoost die al contacten hebben met de doelgroepen, met name MaDi, Amstelring en Multibron en andere welzijnsorganisaties, wijkzorg, huisartsen. Dit is een belangrijk verschil met het Project Zuidoost Digitaal, waarbij de Stichting Aan de Knoppen zelf deelnemers aan de cursussen heeft geworven. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 11 Stichting Aan de Knoppen Bekendheid aan het project wordt gegeven via de lokale radioprogramma’s van Razo, regionale kranten en bij buurthuizen waaronder Anand Joti, Anansi, Bonte Kraai, Holendrecht en Gein, dorpshuis Driemond, senioren woonvoorzieningen Wi Kontren, Koornhorst, De Drecht, De Venser, Garstkamp, Harriët Roland Holst en Nos Perla, kerkgenootschappen etc. Mond-totmondreclame is een belangrijk onderdeel van de werving. 3.10 Kostenbegroting De belangrijkste kostensoorten zijn aanschaffingen, cursussen, huur ruimte, vrijwilligersvergoedingen. Aanschaffingen: 1. Aanschaf van tablets. De cursussen worden gegeven met behulp van beschikbare apparatuur. Veelal zullen dit laptops of pc’s zijn die in de lesruimte aanwezig zijn. Wanneer er geen apparatuur beschikbaar is wordt gebruik gemaakt van tablets (meestal is er wel wifi, anders worden dongels gebruikt). Overigens gaat de voorkeur uit naar tablets omdat het gebruik ervan eenvoudiger is en de kosten lager. Om de cursussen op vele locaties dicht bij de vindplaatsen te kunnen geven is de aanschaf van 10 tablets nodig: € 2.000,- (€ 200,- per stuk). 2. Aanschaf Windows 8 laptop: Windows 8 wordt steeds meer gebruikt op leslocaties. Het lesmateriaal moet daarom worden aangepast van Windows 7 naar Windows 8. Voor de ontwikkeling en onderhoud van lesmateriaal moet daarom een Windows 8 laptop worden aangeschaft: € 350,-. 3. Aanschaf cursusmateriaal en licenties: zoveel mogelijk wordt gebruik gemaakt van eigen cursusmateriaal, maar waar nodig worden ontbrekend materiaal of licenties van ETV.nl (gebruiksrecht, werkboeken) aangeschaft: € 250,-. 4. Vervanging laserprinter: de huidige kleurenlaserprinter voor het maken van de lesboeken moet worden vervangen: € 400,-. Cursussen: 5. Abonnementkosten voor dongels. In de situatie dat er geen wifi is op een cursuslocatie, wordt gebruik gemaakt van dongels voor internetverbinding. De kosten zijn: € 600,- per jaar (€ 10,- per tablet per maand; 5 dongels). Verwacht wordt dat in 2017 overal wifi beschikbaar is. 6. Vindplaatsgerichte werving. Uitvoering van gerichte acties en publiciteit om bekendheid te geven aan het project gericht op vindplaatsen (bewonersbezoeken, voorlichtingsbijeenkomsten): voor 2015: € 2.500,-, in 2016 en 2017: € 1.500,-. 7. Flyers. Drukkosten van flyers die worden geplaatst bij buurthuizen, gezondheidscentra, verzorgingsinstellingen, openbare gebouwen: € 200,-. 8. Huur leslocaties buurthuizen. De bedoeling is om zo veel mogelijk gebruik te maken van locaties bij de vindplaatsen die kosteloos ter beschikking worden gesteld. Wanneer dit Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 12 Stichting Aan de Knoppen niet mogelijk is zal gebruik worden gemaakt van de computerruimte van buurthuizen, waar huur voor moet worden betaald: voor 2015 en 2017: € 800,- en 2016 € 1.000,-. 9. Cursusboeken. Elke deelnemer ontvangt bij de eerste les een persoonlijk cursusboek met de lessen en opdrachten in aansluiting op de bij de intake afgesproken lesmodules. De kosten op jaarbasis zijn naar verwachting € 2.000,- (papier, inktpatronen, kaft, binder). 10. Coördinatie. De dagelijkse coördinatie (intake deelnemers, inzet docenten, cursusrooster, evaluatie cursussen met deelnemers en docenten) wordt gedaan door een coördinator: kosten € 5.000,- op jaarbasis. 11. Telefoonkosten. Dit betreft de kosten van de telefoons van de stichting voor het bellen met deelnemers en docenten, en de kosten van webhosting: in 2015 en 2016: € 500,- en in 2017 € 400,-.. Vrijwilligers: 12. Opleidings- en trainingskosten vrijwilligers. In het kader van het train-de-trainer programma worden vrijwilligers opgeleid tot assistent-docent en docent. Kosten in 2015: € 300,-, 2016: € 250,- en 2017: € 200,-. 13. Vrijwilligersvergoeding/docenten. Aan vrijwilligers (met name docenten) wordt een vergoeding verstrekt van € 5,- per dagdeel. 2015 en 2017: 12 cursussen van 7 lessen en 2 docenten per les = 168 dagdelen. Rekening houdend met aparte instructiebijeenkomsten wordt dit 200 dagdelen: € 1.000. 2016: 16 cursussen = 250 dagdelen incl. instructie: € 1.250,-. 14. Vrijwilligersvergoeding Begeleid oefenen. In de buurthuizen wordt wekelijks Begeleid oefenen gehouden voor deelnemers aan cursussen om extra te oefenen (in Gein/Reigersbos, Holendrecht/H-buurt, Venserpolder, K-buurt/Nellestein). Hiervoor ontvangen docenten € 2,- per ochtend (excl. evt. reiskosten). Kosten € 640,- jaarlijks. 15. Reiskostenvergoeding. Vrijwilligers ontvangen bij gemaakte reiskosten een vergoeding op basis van OV-tarieven: (gezien de spreiding van de leslocaties). 2015 en 2017: 200 dagdelen = 400 reizen waarvan 300 met OV: € 1.200,-. 2016: 250 dagdelen = 500 reizen waarvan 350 met OV: € 1.400,-. 16. Attenties en catering vrijwilligersbijeenkomst. Jaarlijks wordt een dag voor vrijwilligers georganiseerd; met kerst ontvangen vrijwilligers een kleine attentie. Kosten € 300,- per jaar. 3.11 Financiering Er zijn meerdere financieringsbronnen: deelnamebijdragen van cursisten, subsidie gemeente Amsterdam, fondsdonaties en giften van bedrijven en organisaties. Voor het jaar 2015 is een subsidieaanvraag bij de gemeente (stadsdeel Zuidoost) gedaan voor een bedrag van € 7.500,-. Met de donaties die aan fondsen wordt gevraagd wordt de begroting in evenwicht gebracht en Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 13 Stichting Aan de Knoppen het project uitvoerbaar. De giften van bedrijven en organisaties blijken zeer beperkt en incidenteel te zijn ondanks de pogingen die hiertoe zijn ondernomen. Deelnemersbijdragen: 1. Cursusgeld. Van elke deelnemer wordt per cursus een (symbolische) bijdrage van € 10,gevraagd. 2015 en 2017: 36 tot 60 deelnemers, ofwel € 360,- tot € 600,-. Voor de begroting is uitgegaan van € 500,-. 2016: 48 tot 80 deelnemers ofwel € 480,- tot € 800,-; begroting € 700,-. Subsidie gemeente: 2. Subsidie. In het kader van het Programma Hervorming Stedelijke Vernieuwing 2014-2015 is een aanvraag in het kader van Subsidie Bewonersinitiatieven ingediend voor een bedrag van € 7.500,- (het subsidiebeleid is aangescherpt, zodat dit het maximaal te verstrekken bedrag is). Voor de jaren erna wordt uitgegaan van lagere subsidiebedragen. Donaties fondsen: 3. VSBfonds en Oranjefonds. In aansluiting op de donatie voor het voorgaande project is een projectvoorstel Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost ingediend. Daarin wordt aan beide fondsen voor de 3 jaar van het project een bedrag van € 12.750,gevraagd. Giften: 4. Bedrijven en organisaties. Het blijkt moeilijk om giften van de middenstand, bedrijven en organisaties in Zuidoost te krijgen. Daarom zijn de giften in het financieringsplan bescheiden gebleven: 2015 € 990,-, 2016 € 390,- en 2017 € 1.290,-. Zoals uit het financieringsplan blijkt is het project alleen uitvoerbaar op basis van subsidie van het Stadsdeel en donaties van fondsen. Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 14 Stichting Aan de Knoppen Meerjaren kostenbegroting en financiering Project Eenzaamheidspreventie en Digitalisering Zuidoost 2015 Bedrag Totalen KOSTEN Aanschaffingen Tablets (10) Windows 8 laptop Cursusmateriaal en licenties Vervanging laserprinter kleur Subtotaal Cursussen Abonnementskosten dongels Vindplaatsgerichte werving Drukkosten flyers Huur leslocaties (buurthuizen} Cursusboeken Coördinatie Telefoons Subtotaal Vrijwilligers Opleidings / trainings vrijwilligers Vrijwilligersvergoeding/docent Vrijwilligersvergoeding/begeleid oefenen Reiskostenvergoeding Attenties / catering bijeenkomst Subtotaal Beheerkosten stichting Kantoorkosten Subtotaal Subtotaal Sponsoring en subsidies Subsidie Stadsdeel Zuidoost VSB-fonds Oranjefonds Giften bedrijven en organisaties Subtotaal Totaal inkomsten Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen 2017 Bedrag Totalen 2.000 350 250 400 Totaal project Bedrag Totalen 2.000 350 250 400 3.000 600 2.500 200 800 2.000 5.000 500 3.000 600 1.500 200 1.000 2.000 5.000 500 11.000 10.200 200 1.000 640 1.200 300 1.400 300 1.200 300 3.840 50 50 600 2.600 6.000 15.000 1.400 9.900 250 1.250 640 3.440 1.200 5.500 1.500 200 800 2.000 5.000 400 300 1.000 640 Totaal kosten INKOMSTEN Deelnemersbijdragen Deelnemersbijdrage 2016 Bedrag Totalen 31.100 750 3.250 1.920 3.800 900 3.340 50 10.620 150 50 50 50 150 17.490 14.090 13.290 44.870 500 700 500 7.500 4.250 4.250 990 500 700 5.000 4.000 4.000 390 1.700 500 2.500 4.500 4.500 1.290 1.700 15.000 12.750 12.750 2.670 16.990 13.390 12.790 43.170 17.490 14.090 13.290 44.870 Update 2015 - 2017 BLZ 15 Stichting Aan de Knoppen 4 Bijlage Modulair cursusprogramma Het cursusprogramma is modulair opgebouwd. Dit biedt de mogelijkheid om uitgaande van de individuele opleidingsbehoefte een lesprogramma op te stellen. Bij de intake wordt met elke deelnemer de kennisbehoefte besproken. Op grond daarvan wordt een individiueel lesboek samengesteld en verstrekt. Binnen het modulaire cursuspakket zijn de volgende hoofdrichtingen herkenbaar: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Basiskennis gebruik computer of tablet (geen computerervaring) Basiskennis internet Basiskennis mailen Financiële zelfstandigheid Maatschappelijke activering Sociale activering In het volgende schema zijn de onderdelen van deze hoofdrichtingen vermeld. Hoofdrichting Modules 1a Basiskennis gebruik computer (pc, laptop) Geen computerervaring Aanzetten en afmelden USB-stick gebruiken Werken met de muis Werken met het toetsenbord Programma’s openen en sluiten 1b Basiskennis gebruik tablet Mogelijkheden van een tablet Bediening tablet Werken met de vingers Werken met het toetsenbord Basisinstellingen App downloaden en installeren Meest gebruikte apps 2 Werken met de browser Zoeken websites en navigeren Oefenen navigeren tussen pagina’s van websites Oefenen met gegevens invullen op websites Oefenen met websites van winkelketens, maatschappelijke voorzieningen en buurtgerichte sites Zoeken naar afbeeldingen Zoeken naar YouTube video’s Basiskennis internet (pc, laptop, tablet) Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 16 Stichting Aan de Knoppen 3a Basiskennis mailen (pc, laptop, tablet) Aanmelden en afmelden in Outlook Een e-mail maken en versturen Een mailbericht lezen en beantwoorden Personen toevoegen Een bijlage openen Een bericht met een foto versturen 3b Vervolg mailen (pc, laptop, tablet) Mail verzenden naar groep Maken mailmap Zoeken naar mailbericht Opschonen mailbestanden 4 Financiële zelfstandigheid (pc, laptop, tablet) Internetbankieren Oefenen met wachtwoorden Online betalen en risico’s Algemene opzet internetbankieren Demo ING en ABN AMRO Aanvragen internetbankieren Eigen bankrekening bekijken Geld overmaken Overzichten raadplegen Toeslagen aanvragen DigiD en Mijn Toeslagen Toeslag kiezen en aanvraag invullen en verzenden Zorgtoeslag Huurtoeslag Bekijken Actuele berekening Mijn Beschikkingen Aanvullende informatie en wijzigingen doorgeven 5 Maatschappelijke activering (pc, laptop, tablet) Vacaturebank raadplegen Werk.nl Nationalevacaturebank.nl Andere vacaturesites Opstellen persoonlijk profiel Online solliciteren Basis Word (maken document, opslaan) Opstellen cv Reageren op vacatures Vrijwilligerswerk zoeken Venzo.co.nl – vrijwilligersvacaturebank Zuidoost Jekuntmeer.nl Andere vrijwilligerssites Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 17 Stichting Aan de Knoppen 6 Sociale activering (pc, laptop, tablet) Sociale media Digitaal nieuws Facebook – onderhouden contacten met vrienden Skype – videocontact via de computer Whatsapp – gratis berichten/foto’s versturen met smartphone Buurtgerichte websites Buurtlink.nl – nieuws in de woonbuurt Zoiizo.nl – buurtmarktplaats voor gratis hulp en spullen Jekuntmeer.nl – maatschappelijke participatie Peerby.com - leenplatform Thuisafgehaald.nl - eten van mensen uit de buurt Gratisoptehalen.nl Interactieve activiteiten De buurt digitaal verkennen Musea en tentoonstellingen bezoeken Activiteiten samen met anderen doen Beleidsplan Stichting Aan de Knoppen Update 2015 - 2017 BLZ 18