MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXAMENBUREAU UNIFORM HEREXAMEN EIND MULO 2008 VAK : AARDRIJKSKUNDE DATUM: DINSDAG 05 AUGUSTUS 2008 TIJD : 11.50 – 13.05 UUR DEZE TAAK BESTAAT UIT 40 ITEMS. ALGEMEEN 2 1 China X Japanse Zee De tekening stelt een breukgebergte voor. Het opgeheven deel van het aardoppervlak dat met X is aangeduid is een A B C D horst. plooi. slenk. trog. Japan We kunnen de zeeën indelen naar de plaats waar ze voorkomen. De Japanse zee in de tekening is een A B C D binnenzee. middelzee. randzee. wereldzee. GETIJDEN EN ZEESTROMEN 3 Door de aantrekkingskracht van de maan en de zon ontstaan er getijden op aarde. Bij welke maanstanden is er sprake van springvloed? A B C D eerste kwartier en laatste kwartier eerste kwartier en nieuwe maan laatste kwartier en volle maan nieuwe maan en volle maan 4 2 6 5 1 Langs de kust van Suriname komen er zowel modderbanken als zandbanken voor. Het verplaatsen van modder- en zandbanken voor onze kust wordt veroorzaakt door 3 0°° A B C D 4 de Amazonerivier en de Zuidoost passaat. de Guyanastroom en de golfwerking. de landwind en de brandingsgolven. de Noordoost passaat en de landwind. = zeestromen We onderscheiden warme en koude zeestromen. Op de kaart zijn enkele warme en koude zeestromen met nummers aangegeven. De twee warme zeestromen worden aangeven met: A B C D 1 en 3 2 en 4 3 en 5 4 en 2 7 Enkele van onze rivieren in de kustvlakte buigen af naar het westen . Een voorbeeld van zo een rivier is A B C D KUSTEN, RIVIEREN, WATERVALLEN 5 8 Welke rivieren liggen in het oostelijk deel van ons land? A B C D In de tekening is er een kustvorm aangegeven met diepe inhammen. Deze zijn uitgeschuurd door vroegere gletsjers. Hoe heet deze kustvorm? A B C D fjordenkust haffenkust lagunenkust riakust de Coppename. de Corantijn. de Nickerie. de Suriname. Boven Corantijn-Kabalebo Nickerie-Maratakka Saramacca-Mindrineti Tapanahoni-Litani KLIMAAT EN VEGETATIE 9 B 185 m 200 km 11 A 45m Atlantische Oceaan 1 2 zeespiegel A en B zijn plaatsen langs een rivier. De afstand tussen deze plaatsen is 200 km. 3 Welke berekening van het verhang is juist? A 45 : 200.000 B 140 : 200.000 C 185 : 200.000 D 230 : 200.000 4 10 Op de kaart zijn vier gebieden gearceerd. In welk gebied zal de dagamplitudo in de grote droge tijd het grootst zijn? Atlantische Oceaan 3 4 1 A B C D gebied 1 gebied 2 gebied 3 gebied 4 2 12 NP gematigde luchtstreek = sula 0° Op de kaart zijn enkele sula’s met nummers aangegeven. Welke sula is met nummer 3 aangegeven? A B C D Arminavallen Feroelasievallen Raleighvallen Tijgervallen ZP De (wiskundige) begrenzing van de luchtstreken wordt gevormd door parallellen. Tussen welke parallellen ligt de gematigde luchtstreek zoals in de tekening aangegeven? A B C D tussen 10° NB en 23 12 ° NB tussen 23 12 ° NB en 66 12 ° NB tussen 30° NB en 66 12 ° NB tussen 66 12 ° NB en 90° NB 15 13 Hier volgen twee beweringen over condensatie van de lucht. I Condensatie vindt plaats als de lucht verzadigd is. II Condensatie vindt plaats als de lucht bij een hoge temperatuur veel waterdamp opneemt. Voor deze beweringen geldt: A B C D I is juist, II is onjuist. I is onjuist, II is juist. I en II zijn beide juist. I en II zijn beide onjuist. In de tekening is een bekende vegetatiegordel gearceerd. Deze vegetatie komt alleen op het noordelijk halfrond voor. Hoe heet deze vegetatie? A B C D 14 NP 66 12 ° 70° NB 60° NB Victoria 1 2 23 ° 23 ° 16 Havana Hier volgen twee beweringen over de savannevegetatie in het Zanderijlandschap. Guyaquil Sao Paulo I Er komt uitsluitend savannevegetatie voor over het geheel oppervlak van dit landschap. II De savannevegetatie is onder andere ontstaan door het voorkomen van oerbanken in de bodem. 0° 1 2 66 12 ° ZP De loodrechte zonnestand verschuift in de loop van het jaar. Welke plaats in de tekening zal in december een loodrechte zonnestand hebben? A B C D Guyaquil Havana Sao Paulo Victoria loofwoud naaldwoud subtropische woestijnvegetatie tropische regenwouden Voor deze beweringen geldt: A B C D I is juist, II is onjuist. I is onjuist, II is juist. I en II zijn beide juist. I en II zijn beide onjuist. MIDDELEN VAN BESTAAN 20 17 Vele districten van ons land hebben belangrijke economische bedrijven. We onderscheiden primaire, secundaire en tertiaire bestaansmiddelen. Welke activiteit rekenen we tot de secundaire bestaansmiddelen? A B C D Bij welk district is het juiste bedrijf vermeld? A B C D Brokopondo Marowijne Para Saramacca het oogsten van katoen op katoenplantages het op grote schaal vangen van vis in zee het verzorgen van zieken in ziekenhuizen het verwerken van meel tot brood en gebak 18 Industrie is ook een middel van bestaan. Welk kenmerk is juist? A De producten worden met eenvoudige machines in kleine werkplaatsen vervaardigd. B De producten zijn bestemd voor lokaal gebruik en de export. C Er wordt op kleine schaal geproduceerd met voorafgaande bestelling. D Er wordt uitsluitend gebruik gemaakt van menselijke arbeid. - Suralco-Billiton Coermotiboplant Habco Fisheries Rosebel Gold Mines NV. Stichting Behoud Bananensector Suriname (SBBS) 21 De residentie van Granman Matodja Gazon van de stam der Aucaners is te A B C D Asidonhopo aan de Pikin Rio Dritabiki aan de Tapanahoni rivier Langatabiki aan de Marowijne rivier Poesoegroenoe aan de Saramacca rivier 22 De Stichting Fonds Ontwikkeling Binnenland (Stg. FOB) heeft onlangs de inheemse dorpen Matta, Hollandse Kamp en Cabendadorp voorzien van elektriciteit. In welk district liggen deze dorpen? DISTRICTEN EN BEVOLKING 19 A B C D Brokopondo Para Saramacca Wanica Een toerist maakt een bustrip vanuit hotel Torarica naar het dorp Pokigron. 23 De juiste volgorde van de districten, vanaf het vertrekpunt tot de aankomst is ... In een land was in het jaar 2005 het geboortecijfer 32 en het sterftecijfer 4. A B C D Wat was het geboorteoverschot in dat jaar? Paramaribo-Para-Wanica-Brokopondo. Paramaribo-Wanica-Para-Brokopondo. Paramaribo-Brokopondo-Wanica-Saramacca. Paramaribo-Saramacca-Wanica-Brokopondo. A 8 B 18 C 28 D 36 26 AMERIKA’ S, CARIBISCH GEBIED, AZIË 24 Caribische Zee 4 3 2 1 Grote Oceaan Disneyland Op de kaart van de Verenigde Staten van Amerika is Disneyland aangegeven. In welke staat van de Verenigde Staten van Amerika ligt deze plaats? A B C D Eén van de landen dat behoort tot het Caribische gebied ligt in Midden-Amerika. Dit land grenst aan Mexico en Guatemala. Met welk nummer op de kaart wordt dit land aangegeven? Alabama Florida Georgia Louisiana A B C D 1 2 3 4 25 27 De eilanden in de Caribische Zee heeft men verdeeld in de Bovenwindse en Benedenwindse eilanden. Welke fysische factor speelt een belangrijke rol bij deze indeling? = gebergte Op de kaart van de Verenigde Staten van Amerika is de ligging van een gebergte aangegeven. Hoe heet dit gebergte? A B C D Appalachen Cascadengebergte Kustgebergte Sierra Nevada A B C D de bodemgesteldheid. de regenval. de vegetatie. het reliëf. 28 30 Ons land heeft zich samen met 14 Caribische landen gebundeld in een regionale organisatie. Deze organisatie heeft onder andere tot doel de handel in goederen en diensten tussen de lidlanden te bevorderen. De meeste Zuid-Amerikaanse landen grenzen aan zee. Hoe heet deze organisatie? A B C D A B C D Caricom FTAA Mercosur Nafta Welke twee landen van dit continent beschikken niet over territoriale wateren? Bolivia Bolivia Ecuador Paraguay en en en en Paraguay Peru Peru Uruguay 31 29 Japan heeft een hoge industriële ontwikkeling. Welke twee kenmerken zijn van toepassing op de Japanse industrie? 1 A arbeidsextensief en kapitaalintensief B hoog grondstoffengebruik en gering energiegebruik C hoog energiegebruik en gering grondstoffen gebruik D kapitaalextensief en arbeidsintensief INTERNATIONALE ORGANISATIES 32 2 Welke internationale organisatie richt zich op het stimuleren en bevorderen van vrijwilligerswerk in verschillende gemeenschappen? Bekijk de kaart van Zuid-Amerika. De cijfers 1 en 2 op de kaart geven respectievelijk aan: A B C D Atacamawoestijn en Titicacameer. Selvas en Atacamawoestijn. Selvas en Pampas. Titicacameer en Pampas. A Conservation International (CI) B United Nations Development Program (UNDP) C United Nations Volunteers (UNV) D World Trade Organization (WTO) 33 36 Het instellen van een 11-jarige basisschool is onderdeel van het Basic Education Improvement Project (BEIP). Dit project is gericht op vernieuwing en verbetering van ons onderwijs. Tunis Welke internationale organisatie financiert dit belangrijke project voor Suriname? A B C D IDB EU UNDP UNESCO 0° De plaats Tunis op de kaart is de hoofdstad van Tunesië. GRAADNET EN KOSMOGRAFIE 34 Hier volgen twee beweringen ten aanzien van de ligging van ons land. I Suriname ligt in het noordoostelijk deel van Zuid-Amerika en ten noorden van Brazilië. II Suriname ligt ten oosten van Frans-Guyana en ten westen van Guyana. Welke is de juiste ligging van deze plaats in Afrika? Tunis ligt in het A B C D noordoostelijk deel van Afrika. noordwestelijk deel van Afrika. zuidoostelijk deel van Afrika. zuidwestelijk deel van Afrika. 37 Voor deze beweringen geldt: NP A B C D I is juist, II is onjuist. I is onjuist, II is juist. I en II zijn beide juist. I en II zijn beide onjuist. nacht dag IV I oost west III 35 Plaats x ligt op 25° WL en 40° NB. Plaats z ligt op 35° OL en 25° ZB. Wat is het tijdverschil tussen deze twee plaatsen? A B C D 40 minuten 1 uur 4 uren 4 uren en 20 minuten zon II ZP In de tekening zijn vier plaatsen op de evenaar aangegeven. Het pijltje geeft de richting van de rotatie aan. Op welke plaats zal het namiddag zijn? A B C D plaats I plaats II plaats III plaats IV 38 40 III KKK 21/3 venus zon zon SKK IV aarde mercurius II 23/9 I Bij welke positie van de aarde in de tekening zal Suriname de langste dag hebben? A B C D positie I positie II positie III positie IV Hoe kunnen we deze lichtstraling verklaren? Planeet Venus A B C D 39 IV NP I maan aarde donker III ZP II In de tekening zijn twee posities van de maan ten opzichte van de aarde aangegeven. De maan draait om de aarde in de richting van de pijltjes. Op welke plaats bevindt de zon zich? A B C D op plaats I op plaats II op plaats III op plaats IV Bekijk deze tekening. Planeet Venus is soms op aarde te zien als een avond- of morgenster. kaatst veel maanlicht terug. kaatst veel zonlicht terug. straalt veel koude lucht uit. straalt veel warme lucht uit.