Opdracht: Het doel van levensbeschouwelijke vorming Bij paragraaf 6.7 Petra van Helden Hoofdstuk 6 Op p. 121 van Geloof je het zelf ?! ��������������������������������� wordt onderscheid gemaakt tussen: to teach in religion ß ß to teach about religion ß to teach from religion Hoe zou een godsdienstles eruitzien uitgaande van deze categorieën? Geef bij elke ­categorie een voorbeeld. Opdracht Maak een opzet voor een interreligieuze godsdienstles. ß Wat is je lesdoel? Wat wil je dat de kinderen leren? ß Welk verhaal zou je in je les kunnen gebruiken? ßWelke verwerkingsvorm zou je kunnen gebruiken? Lesideeën voor interreligieuze godsdienstlessen Hieronder vind je suggesties voor invalsboeken en literatuur voor een interreligieuze godsdienstles. Religieuze feesten In iedere religie zijn feesten belangrijk. Aan de hand van feesten kun je leren over de rituelen en verhalen van een bepaalde religie. Het is natuurlijk het leukst, wanneer je aandacht besteedt aan een feest dat op dat moment aan de orde is. Op deze site kun je de religieuze feestkalender van 2008 vinden: www.digischool.nl/lb/kalender/index.html (feesten ­vallen niet elk jaar op dezelfde datum). Je kunt aan het begin van het (school)jaar al bedenken welk feest je zou willen behandelen tijdens de les. Je kunt ook kiezen voor een thematische aanpak, zoals lichtfeesten (Kerstmis, Divali, ­Chanoeka). Kijk ook eens op: www.beleven.org/feesten. Op deze site vind je veel informatie over feesten van verschillende religies. Op www.beleven.org/verhalen vind je veel religieuze verhalen. Je kunt hier ook verhalen vinden die bij religieuze feesten horen. Zie voor ‘vieren’ ook hoofdstuk 11 van Geloof je het zelf ?! u i t g e v e r ij coutinho c Extra studentenmateriaal bij Geloof je het zelf ?! — 1/3 Literatuursuggesties ß ß ß Marita Nijenhuis (samenstelling) (2007) Vieren kun je leren: feesten en gedenkdagen op de basisschool. Lesmap. Amersfoort: Kwintessens. In deze lesmap komen allerlei feesten en gedenkdagen aan de orde die diep verankerd zijn in onze samenleving of in de manier waarop wij het schooljaar inrichten. Boordevol schoolvieringen, seizoensvieringen, traditionele kinderfeesten, gebeurtenissen, gedenkdagen en levensloopvieringen. Marita de Sterck (1997) Alle dagen feest: een wereldreis langs de godsdiensten der wereld. Arnhem: Lannoo. Dit boek geeft in korte alinea’s informatie over de belangrijkste kenmerken van verschillende godsdiensten. Bij elke godsdienst worden bijzondere dagen en feestdagen besproken. Aicha Tou (2004) Ramadan moebarak. Amsterdam: Bulaaq. Een educatief prentenboek over de ramadan. Met korte verhaaltjes en activiteiten die met de ramadan te maken hebben. ß Elly van der Linden (2007) De snoepjes van Aisha. Amsterdam/Hasselt: Clavis. Voor jongere kinderen. Over het meisje Aisha dat samen met haar familie aan het einde van de ramadan het Suikerfeest viert. Prentenboek met kleurige schilderingen. Vanaf ca. 2,5 jaar. Bijbelse en Koranische figuren Er zijn veel figuren die in de joodse, christelijke en islamitische traditie een belangrijke rol spelen. Zoals Abraham/Ibrahiem, David/Dawoed, Noach/Noeh etc. Je kunt in je les aandacht besteden aan de overeenkomsten (en misschien ook wel de verschillen) tussen de verhalen over deze figuren in de verschillende tradities. Ook kun je aandacht besteden aan de stichters van de religies: Mozes, Jezus, Mohammed, Boeddha etc. Kijk voor vergelijkende teksten over Bijbelse en Koranische figuren op: www.bijbelenkoran.nl (ook in boekvorm verkrijgbaar). Rituelen Via rituelen kun je een religie leren kennen. Je kunt denken aan geboorterituelen (doop in het christendom, besnijdenis in het jodendom, scheren van het haar in het hindoeïsme, influisteren van de geloofsbelijdenis in de islam). Ook het gebed is een ritueel waar de godsdiensten op verschillende wijze vorm aan geven. Je kunt voor een thematische aanpak kiezen, zoals water (doop in het christendom, rituele reiniging in de islam, Ganges in het hindoeïsme). Daar zou je vakoverstijgende (natuur)lessen bij kunnen bedenken. Ook het thema licht leent zich goed voor een interreligieuze godsdienstles. u i t g e v e r ij coutinho c Extra studentenmateriaal bij Geloof je het zelf ?! — 2/3 Literatuursuggesties ß ß ß Janny van der Molen (2007) Over engelen, goden en helden: verhalen uit de grote wereldreligies. Amsterdam: Uitgeverij Ploegsma. Een mooi boek met verhalen over de godsdiensten, dat je in de klas zou kunnen lezen. Hierin staan verhalen vanuit het hindoeïsme, het boeddhisme, het jodendom, het christendom en de islam, geschreven voor kinderen. Sherab Chödzin & Alexandra Kohn (1999) Boeddhistische verhalen. Nieuwerkerk a/d IJssel: Asoka. In dit boek staan (voor)leesverhalen die tot nadenken aanzetten. De verhalen geven de boeddhistische ­gedachte weer. K. Mrowiec, M. Kubler & A. Sfeir (2006) God, Adonai, Allah: vragen over de drie grote religies. ’s-Hertogenbosch: Katholieke Bijbelstichting. Dit boek bevat antwoorden op 100 vragen van kinderen over het geloof van joden, christenen en moslims. Bij dit boek is ook een schoolproject ontwikkeld met een werkwijzer bij het boek. Kijk voor verdere informatie over dit project op: http://gaa.bijbel.net. Op die site staat schriftelijk begeleidingsmateriaal met werkvormen, filmpjes etc. (De werkwijzer is ook in gedrukte versie beschikbaar.) Kijk ook eens op: www.schooltv.nl/beeldbank. Hier kun je o.a. filmpjes vinden over verschillende godsdiensten, feesten, rituelen etc. De filmpjes zou je ook tijdens een van je lessen kunnen gebruiken. Nog meer literatuursuggesties ß ß Mylène Hanson, Marianne Boogaard & Jeroen Vermeulen (2004) Gesprekken in de multiculturele klas: omgaan met diversiteit in het primair onderwijs. Bussum: Coutinho. In dit boek laten de auteurs zien hoe je op een goede wijze een klassengesprek kunt voeren/begeleiden, met name als het gaat om kinderen met uiteenlopende achtergronden. Dit wordt concreet gemaakt aan de hand van casussen. Je zou studenten de opdracht kunnen geven om in groepjes een casus te bespreken. Chris Hermans (2005) Interreligieus leren op de basisschool. Budel: Uitgeverij Damon. Een boek over het doel van interreligieus leren en de vraag in hoeverre kinderen in staat zijn om deel te nemen aan een gesprek over andere religies. Website over interreligieus leren ß u i t g e v e r ij coutinho c www.stichting-trialoog.nl/interleren.html Extra studentenmateriaal bij Geloof je het zelf ?! — 3/3