SOGA overleg 15/09/14, AC Zuid Aanwezig: Leen Van Zele (gezondheidsdienst Stad Gent), Barbara Cottenie (Stad Gent integratiedienst), Jan Decock (Oriëntatiepunt Gezondheidszorg / verslag), Karla Ronkes (Werkgroep Vluchtelingen Gent vzw, Ann Vanheule (Stad Gent – Stedelijk opvanginitiatief asielzoekers), Leen Gyssels (WGC Rabot), Sofie Lamote (WGC De Sleep), Marie-jeanne Vanhaelst (KOVAG), Patricia Fruyt en Tine Platteeuw (UZ Gent), Siegliende De Graef (Kind & Gezin, regio Gent), Myriam Den Tandt (Kind & Gezin, Provincie OVL), Nele Van Haver (Intercultureel Netwerk Gent vzw / vervanging Josefien Goethals), Kirsten Kaerts (WGC Botermarkt), Caroline Huys (AZ Jan Palfijn / vervanging Rachel Lamock), Valérie Veldemans (soc. Dienst AZ Maria Middelares), Fleur Simillion (Huisartsenvereniging Gent), Rudi Verbeeck (VZW De Tinten) Verontschuldigd: Wim De Moor (OCMW) 1. Terugkomen op vorig overleg: - - - In vorig overleg kwam er signaal vanuit KRAS dat zorgverstrekkers (huisarts, tandarts, ziekenhuizen) vaak de doorverwijsbrief (tweeluik) vergeten voor de apotheek waardoor het bekomen van de juiste medicatie zeer moeilijk is. Ondertussen is dit gecommuniceerd in de nieuwsbrief van de HVG. Bij KOVAG is deze materie gekend en wordt er systematisch op gelet. Vraag van De Tinten rond problematische toegang tot tandzorg. Stuurgroep tandzorg komt 25 september bijeen en dan kan De Tinten of iemand van KRAS misschien direct de vraag stellen. SOGA erkent het grote probleem rond tandzorg en het is uitkijken en afwachten of er iets aan te doen valt. Karla Ronkes had een vraag of kinderen met precair statuut ook gratis vitamine D kunnen krijgen. o Kind en gezin heeft dit zelf niet ter beschikking en kan hierin dus ook niet voorzien. K&G vindt dit wel een belangrijk signaal. o K&G vraagt voor medicatie categorie D (waaronder vitamine D valt) soms een uitbreiding, als het ernstig of belangrijk is. Misschien kan principieel eens gevaagd worden aan het OCMW hoe het zit rond categorie D medicatie en kinderen in het algemeen? Voorlopig wordt dit enkel individueel behandeld. Bij bepaalde situaties kan men een motivatie sturen naar sociaal werker om voor te leggen aan OCMW en dan volgt een rapport met toestemming of weigering (maakt niet uit of dit de eerste aanvraag is van die persoon bij die OCMW). Er wordt geadviseerd om eerst een overleg te hebben met de huisarts, om dan met medische verantwoording naar het OCMW gaan. Er is een typisch sjabloon waarmee medicatie zonder nomenclatuur kan aangevraagd worden via arts van OCMW. Op dit formulier staat wel expliciet dat D medicatie niet mag, dus kan wel verwarring scheppen. o Ook voor pijnstillers moet je aantonen dat er een chronische ziekte is (bewijs arts) o Er is nood aan de vraag of er uitzondering kan gemaakt worden rond bepaalde categorie D medicatie zoals vitamine D, foliumzuur, pijnstillers, etc. Misschien lijst maken met meest bevraagde geneesmiddelen en kijken naar welke generische alternatieven ervoor kunnen dienen. Aparte werkgroep zal opgericht worden rond deze problematiek om oproep te doen naar RIZIV toe. Verlenen van deze medicatie 1 kan immers preventief ziekenhuisopnames voorkomen. Leden: Kind & Gezin, KOVAG, HVG, een WGC, OCWM (arts). Leen zal hiervoor uitnodigen om in loop van oktober een moment te zoeken. - Vraag van Karla rond eerste leeftijdsmelk (eerste 6 maand), waarbij in Gent mensen met een bepaald OCMW dossier uit de boot vallen om dit te krijgen. De organisatie Baby Nest deelt momenteel melk uit maar heeft veel te weinig middelen (4000€ voor 1 jaar) en moet mensen wegsturen of aanraden melk aan te vullen met suiker of maïzena. Voor zij die geen tussenkomst hebben door een OCMW of dergelijke is dit dus een probleem. De Tinten komt tussen bij 7 tot 8 mensen per week. Verder afstemmen in een werkgroepje is nodig. Leden: Kind & Gezin, Karla Ronkes, De Tinten, Baby Nest, OCMW en misschien sociaal kruidenier. Afspraken: De Tinten sluit aan bij de stuurgroep Tandzorg op 25 sept. Leen belegt een vergadering om afspraken te maken rond de medicatie. Kind & Gezin belegt een vergadering rond de moedermelk. 2. Voorstelling werking Stand Gent -Integratiedienst voorstelling deelwerking gezondheid ID SOGA.pptx - - Vanuit Vlaanderen is er hervorming van integratiesector bezig, dus structuur gaat veranderen en hetgeen voorgesteld wordt is dus binnenkort verouderd. Integratiedienst meldt verder een studiedag te organiseren rond toegankelijkheid gezondheidszorg voor intra-Europese migranten op 2 december. Integratiedienst bevroeg ook doelgroep van Roma i.v.m. hun ervaringen over toegang tot eerstelijns zorg. o De eerste resultaten zijn heel uiteenlopend met groot verschil tussen Slowaken, waar discriminatie een grotere rol speelt, Bulgaren en Roemenen waar dit in mindere mate aanwezig is. o Communicatie is heel belangrijk, huisarts is heel belangrijk en is vaak toegankelijk, in tegenstelling tot specialisten waar het wel fout loopt( begrijpen niet waar het over gaat). Mensen zijn ook heel bang van operaties en narcose etc. Dit jaar wordt ingezet op Roma vanuit Europees forum. o Universiteit Gent vond zelf voor het onderzoek geen deelnemers, dus Barbara Cottenie bracht zelf deelnemers aan die ze zelf kent. Dit zijn dus wel allemaal die al een bepaald medisch parcours hebben afgelegd. Misschien kunnen de leden van SOGA nog wat deelnemers aanreiken. o Aanwezigen erkennen bij Roma vaak een probleem van geletterdheid en zeker een probleem van kennis van het eigen lichaam en gezondheid. Vertaalbibliotheek wordt voorgesteld. Je kan er allerlei documenten vinden in verschillende talen. Je kan zoeken op taal, sector en type document. UZ Gent merkt op dat binnenkort de Mediprima brochure er vertaald zal verschijnen. www.vertaalbibliotheek.be 2 3. ECAR - - Ilse van Stad gent stelt ECAR (European Cities Against Racism) voor. ECAR is een Europese coalitie van steden tegen racisme. Gent is er sinds 2007 lid van en heeft een 10 punten plan opgemaakt om racisme te bestrijden. Het beleid wil dit actieplan nu opnieuw uitwerken rond thema’s als huisvesting, werk, onderwijs en gezondheid. Open vraag aan SOGA: zien jullie bepaalde thema’s die zouden kunnen opgenomen worden in dit actieplan? Liefst zo concreet mogelijk met deeldomeinen en specifieke acties naar bepaalde doelgroepen of actoren binnen stad Gent toe. o UZ Gent vermeldt een Europees project rond toegankelijkheid, billijkheid en kwaliteit van medische zorg en het beleid daarrond. Momenteel evalueren zij een tool waar je mee kan screenen of zorg gelijk en toegankelijk verleend wordt. Binnen UZ is er nu ook een sociaal project ontstaan om de kwaliteit van de medische zorg te garanderen door een eerste kleine screening (via een consultatie voucher) te voorzien om uit te wijzen welk soort zorg er nodig is voor een patiënt. Een speciale sociale cel kan dan doorverwijzen naar OCMW en dit ook op individueel niveau opvolgen. Dit kan misschien als good practice in de Gentse ziekenhuizen toegepast worden (mits overleg OCMW, HVG…). o Zaken als huisvesting hebben vaak ook een impact op gezondheid. Sommige pathologiën komen steeds weer terug bij mensen die in vochtige woningen wonen, met te veel in één woning leven, etc. en deze mensen hebben problemen om in sociale woningen te geraken of betere woonsten te vinden. o De Sleep, Karla en Kind & Gezin bevestigen dat bepaalde groepen toch duidelijk discriminatie ervaren in ontvangen zorgen en medische kaart. De groep daklozen hebben het bijvoorbeeld vaak moeilijk. Verder heeft weinig of mindere zorg voor baby’s en kinderen van bepaalde doelgroepen nu, zeker een impact op de maatschappij van later. Ook binnen de toegankelijkheid van de tandzorg is dit extreem duidelijk. o De grootste signalen zijn in SOGA wel gekend, dus misschien moet elk lid individueel nadenken over gevolgen van discriminatie op toegang gezondheidszorg. Er zal nog gekeken worden hoe deze punten in het plan rond discriminatie moeten komen Het UZ organiseert een symposium in januari over “de toegankelijkheid tot gezondheidszorg in tijden van schaarste”. Het UZ roept op om na te denken over de impact van de huidige socio-economische situatie en beleid van een nieuwe regering op de werking van alle partners in SOGA. UZ heeft het gevoel dat we constructief, open en kritisch moeten discussiëren over wat wel en niet meer kan zonder zich weg te steken achter “holle” concepten als “crisis” en socio-economische veranderingen. 4. Bespreking resultaten bevraging gezondheidszorg - De doelgroep derdelanders zonder wettig verblijf was niet duidelijk. Derdelanders = vreemdelingen uit niet-EU land. Voor het UZ is het niet duidelijk wat te doen met Unieburgers (Dringende Medische Hulp, ziekteverzekering in eigen land?). Soms duurt het opzoeken van het al dan niet hebben van een ziekteverzekering heel lang en weet het UZ ondertussen niet goed wat te doen? Er is 3 - - - - - geen garantie dat het OCMW of een ziekteverzekering snel een antwoord gaat hebben. Meestal is antwoord OCMW “geen ZIV in herkomst, maar soms wel mogelijkheden in land van herkomst” maar deze procedure is heel lastig (een attest armoede van politie land van herkomst bv). UZ heeft ook al heel wat problemen gekend en tegen dat er een antwoord is, zitten de patiënten soms al terug in een ander land. Barbara Cottenie geeft daarop uitleg over het arrest over EU burgers en dringende medische hulp. Door dit arrest mogen EU-burgers en hun familieleden niet meer uitgesloten worden van dringende medische hulp ten laste van het OCMW (tijdens de eerste 3 maanden van hun verblijf) o WGC Botermarkt heeft toch nog problemen ervaren met deze nieuwe regeling. Een zwangere vrouw was reeds 3x naar OCMW geweest en het WGC moest bemiddelen met OCMW. Er is verwarring en misverstand rond deze nieuwe regeling. o Tot wanneer geldt terugtrekkende kracht van dit nieuwe arrest? Karla: wat met een kersvers kind? Krijgt die bijvoorbeeld medische kaart of niet? Nog niet duidelijk voor sommige zorgverleners? o AZ Jan Palfijn ervaart ook problemen. Mensen die bv bevallen zijn onder Europese ZIV, maar wat met kind? o Vraag aan Wim De Moor om voor deze gevallen in duidelijke taal samen te vatten wat met deze geboortegevallen te doen o Aanvulling OPG: Wanneer een kind geboren wordt krijgt het meest gunstige statuut van de ouders. Stel dat de vader bijvoorbeeld in asielprocedure zit en moeder is reeds erkend vluchteling, dan zal het kind ook een erkend vluchteling worden en die rechten hebben. Kinderen van mensen die dus illegaal verblijven krijgen ook het statuut van illegaal en hebben OOK recht op dringende medische hulp. Stel dat een van de ouders een ziekteverzekering heeft dan krijgt dat kind ook onmiddellijk recht want het is een persoon ten laste. In het geval van veranderende statuten van de ouders tijdens en na de bevalling, dan dient men te kijken naar het statuut van de ouder op het moment van zorg. Overzicht statuten: http://odice.be/orientatiepunt/page.php?id=26 Overzicht bijlagen: http://www.kruispuntmi.be/thema/vreemdelingenrechtinternationaal-privaatrecht/verblijfsdocumenten Opmerking Karla dat mensen die ooit fraude pleegden, door bijvoorbeeld valse namen te gebruiken, nooit meer hulp van OCMW etc. kunnen krijgen. Sommige gezinnen dragen deze last voor altijd mee en bovendien geldt dit voor de kinderen van de personen in kwestie. Tegelijk pleegden velen wel fraude maar kropen door mazen van het net. Leen Van Zele geeft aan dat deze bevraging is gedaan omdat in het POC (Permanent Overleg Comité), met o.a. burgemeester en stadsdiensten, gewerkt wordt rond intra-Europese migratie (huisvesting, werk, gezondheid, etc.). SOGA wil aangeven dat er druk komt te staan op het eerstelijnsbeleid en dat er een signaal moet gegeven worden hoe de situatie nu zit bij de organisaties ter bewustmaking. UZ vraagt of er iets mogelijk is als een sociale kaart waarop te zien is bij welke organisaties en diensten mensen reeds zijn langs geweest? Momenteel is er veel dubbel werk bij bijvoorbeeld intakes en misschien kan dit gebruikt worden om constructief overleg te plegen tussen organisaties? 4 o o - Karla gaf vaak kaartje mee aan doelgroep, Kind & Gezin geeft altijd kinderboekje mee De Tinten zou graag een digitaal systeem zien waar dit bij te houden valt, maar qua privacy ligt dit allicht moeilijk o Het systeem van Mediprima gaat in die richting, maar de leden willen weten WIE die mensen nog begeleid hebben om dubbel werk te voorkomen en de tijdsinvestering te verminderen. o WGC Rabot verduidelijkt dat dit een specifieke doelgroep is die langsgaat bij meerdere organisaties. Extra vraag toevoegen aan bevraging: zijn er specifieke noden voor deze doelgroep op vlak van 1) medicatie en 2) behandeling? Oproep: kijkt iedereen nog eens naar lijst van drempels die ervaren worden en feedback geven via mail? De bevraging zal verder aangevuld worden en nog doorgestuurd Afspraken: Leen VZ neemt contact op met Wim De Moor van het OCMW om de verschillende vragen uit te klaren. Leen VZ geeft feedback over de bespreking op de POC Stuurgroep. Leden van het SOGA kijken de specifieke noden bij de doelgroep nog eens na en geven eventueel nog extra feedback naar Leen VZ. 5. Stand van zaken Mediprima Aangezien Wim De Moor verontschuldigd is, zal dit punt hernomen worden volgende keer. o o o Ervaring UZ met Mediprima: interpretatie OCMW verschilt vaak. In Gent is dit vaak ok, maar buiten Gent blijven OCMW’s toch een ander systeem gebruiken, nl. om toch te blijven ingaan op elk gezondheidsprobleem dat de patiënt heeft. UZ heeft indruk dat dit is om de kosten van deze OCMW’s te rationaliseren, zodat wanneer ze aan hun raad de cases moeten voorleggen ze zoveel mogelijk bewijzen hebben. Dit heeft als gevolg dat het UZ steeds contact moet opnemen met OCMW om te vragen of mensen in Mediprima gestoken kunnen worden Dit blijvend verplichten om telkens op voorhand langs te komen bij het OCMW is eigenlijk discriminatie, klopt niet met het grondwettelijk arrest rond Mediprima en veroorzaakt problemen rond de privacy van de patiënten Aanwezigen vragen of er een signaal kan gegeven worden naar POD. Dit zal allicht gebeuren op de meeting die Werkgroep Gezondheid heeft met de POD, Jan Decock volgt dit op. Afspraken: Leen VZ geeft feedback aan Wim De Moor en agendeert dit terug voor het volgende SOGA. 6. Vraag uit Dienst Werk rond doorverwijzing naar sector gezondheid 5 - Twee mensen bij de VDAB (ankerfiguren) werken rond verschillende thema’s, waaronder gezondheidszorg, en hebben een vraag naar waar ze wie moeten doorverwijzen binnen de sociale kaart, waar is er bijvoorbeeld ondersteuning van taal etc. Afspraken: Leen VZ nodigt deze ankerfiguren uit naar het volgende SOGA. 7. Varia - - - - Vraag WGC Rabot: OCMW legt momenteel grootste deel van administratieve verantwoordelijkheid bij de zorgverstrekker. HVG herkent dit ook en ziet dat artsen problemen hebben met administratie met frustratie en opgeven als gevolg. o Barbara Cottenie stelt een workshop rond administratie voor. Vragen/opmerkingen rond die administratieve problemen kan je naar haar doorsturen o Eerst overleggen met OCMW rond deze materie WGC Rabot ervaart ook discriminatie qua terugbetaling t.o.v. bijvoorbeeld apotheken etc. Het WGC krijg weinig garanties op terugbetaling van de kosten die ze maken, terwijl apothekers dit vaak wel krijgen. Vroeger was dit wel het geval. De redenering hierachter is onduidelijk. o UZ en HVG erkennen dit probleem, ook zij hebben geen garantie. UZ wil een opleiding voor huisartsen rond deze regels en wetgeving. o WGC’s lijken prioriteit voor deze garantie maar WGC’s wijzen ook op het feit dat ze vaak vol zitten en dan moet het mogelijk zijn voor patiënten om langs te gaan bij andere huisartsen (solo). Er moet altijd de mogelijkheid zijn dat een arts één eerste, vrije consultatie kan doen om in te schatten hoe ernstig een probleem is. Nadien moet er wel samengewerkt worden tussen zorgverleners en patiënt om parcours beetje op te volgen en aan te moedigen om naar een OCMW te trekken etc. Mochten huisartsen de garantie hebben over terugbetaling van een eerste consultatie en snel feedback krijgen van OCMW omtrent statuut van de patiënt, dan kan de huisarts weten hoe te handelen in functie van een vervolgafspraak. o Service Level Agreements tussen verschillende instanties op de 1e lijn zouden een oplossing kunnen bieden om het tekort op de 1e lijn mogelijk te maken. o Zullen we dit ook voorleggen aan POC? Aankondiging ING: cursussen toekomstoriëntatie worden binnenkort gestart. De volgende reeks gaat door op 17, 20, 24 en 27 november bij Victoria Deluxe. Flyer en info vind je op www.ingent.be Er wordt gevraagd naar een lijst met de contactgegevens van alle leden van het SOGA. Afspraken: Leen VZ geeft feedback over deze vragen aan Wim De Moor voor verdere bespreking. Leen Gyssels schrijft de problematiek rond de garantie op terugbetaling huisarts-consultatie verder uit. Leen VZ stuurt de lijst met alle contactgegevens door naar de leden van het SOGA. De volgende datum voor het SOGA wordt vastgelegd door middel van een doodle. 6