psychose begrijpen

advertisement
Informatie voor Familieleden
omtrent Psychose
InFoP 2
Inhoud
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
Introductie
Module I: Wat is een psychose ?
Module II: Psychose begrijpen ?
Module III: Behandeling van psychose
ƒ de rol van medicatie ?
ƒ Module IV: Behandeling van psychose
ƒ de rol van andere interventies ?
Psychose begrijpen
Kwetsbaarheid-Stress model
InFoP 2 -module 2
Kwetsbaarheid-Stress model
Kwetsbaarheid
=
Vatbaar zijn voor ...
≠
Zwakte
Draagkracht
bepaald door...
ƒ intelligentie
ƒ persoonlijkheid
ƒ pessimist / optimist
ƒ levenservaringen
ƒ piekeren
ƒ psychische spanning
ƒ opvoeding
ƒ waarden / normen
ƒ hersenstoornissen
ƒ erfelijkheid
ƒ onverwerkte trauma’s
Draagbalk
Kwetsbaarheid voor Psychose
= Knoop in de balk
Kwetsbaarheid
voor psychose
Deze kwetsbaarheid maakt dat mensen
onder invloed van stress een psychose
kunnen ontwikkelen.
Kwetsbaarheid voor Psychose
= Knoop in de balk
Verklaard door...
ƒ Foutieve wisselwerking tussen de
verschillende hersencellen
ƒ Erfelijke factoren
ƒ Ontwikkelingsstoornissen
Kwetsbaarheid
voor psychose
Kwetsbaarheid - Stress model
DREMPEL VOOR EEN STOORNIS
Jos
Ann
Jean
= STRESS
Draagkracht
Piet
Lies
Oorzaken van psychose ?
ƒ Stoornissen in de hersenen
ƒ Erfelijkheid
ƒ Omgevingsfactoren
ƒ voor - rond de geboorte
ƒ Overgevoeligheid voor stress
KWETSBAARHEID
Erfelijkheid
Factoren voor/rond
geboorte
Stoornissen in de hersenen
Schizofrene Psychose
Hoe werken de hersenen ?
Complex orgaan
Gebieden
Banen
Zenuw
vezels
Neurotransmitters
Prikkel
overdracht
Mensen met psychose hebben
andere hersenstruktuur
ƒ Kleine vermindering hersenstof
ƒ Grotere hersenkamers
ƒ Afwijkingen in verschillende gebieden
van de hersenen
Mensen met psychose hebben
andere hersenfunctie
RUST
ACTIVITEIT
Schizofrenie: een aandoening van
meerdere systemen in het brein
Dopamine
Acetylcholine
Cannabinoide
Adrenaline
Serotonine
GABA
Glutamaat
Neuropeptides
Andere werking van de
hersencellen
ƒ Neurotransmitters
ƒ sleutel
ƒ vb. onevenwicht
dopamine
ƒ Receptoren
ƒ slot
Is psychose erfelijk ?
ƒ Psychose komt frequenter voor bij
families van mensen met psychose
ƒ Meerdere genen noodzakelijk
ƒ Complexe erfelijkheid
Niet de aandoening maar
de kwetsbaarheid wordt doorgegeven
Hoe wordt psychose overgeërfd ?
Schizofrene
Psychose
Schizoaffectieve
stoornis
Bipolaire
stoornis
psychose
Hypothese : bij complexe aandoeningen zoals schizofrenie
gaat het om meerdere genen met kleine effecten, die kunnen
overlappen met andere stoornissen.
Hoe groot is de kans op
schizofrene psychose ?
ƒ Bevolking
1%
ƒ Eerstegraadsverwanten
10%
ƒ Beide ouders
50%
ƒ Eeneiïge tweeling
50%
ƒ In 70% is er geen familiale voorgeschiedenis !
Erfelijkheid
ƒ Niet de ziekte maar de gevoeligheid wordt
doorgegeven.
ƒ Momenteel geen predictieve testen
ƒ Wel lopend onderzoek naar erfelijke determinanten
voor :
ƒ Reactie op medicatie
ƒ Ontwikkeling van nevenwerkingen
Oorzaken van kwetsbaarheid ?
ƒ Omgevingsfactoren (voor / rond de geboorte)
ƒ Geboorte in winter en lente
ƒ Virus infectie tijdens zwangerschap
ƒ Verwikkelingen tijdens bevalling
ƒ Bijdrage voor de kwetsbaarheid
ƒ 70 - 80% erfelijkheid
ƒ 20 - 30% omgevingsfactoren
Stoornissen in de hersenen
STRESS
KWETSBAARHEID
Factoren voor/rond
geboorte
Erfelijkheid
Schizofrene Psychose
Wat zijn bronnen van stress ?
Levensgebeurtenissen...
ƒ Veranderingen tijdens
adolescentie
ƒ Studeren
ƒ Verliefdheid
ƒ Huwelijk
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
Dood van naaste
Verlies van baan
Alcohol en drugs
Pesten
…
Wat is stress ?
o
Gedachten
wat men denkt over
het probleem
n
Bron
dat waarover men
zich zorgen maakt
STRESS
p
Lichamelijke
reacties
hoe het lichaam
reageert
r
Gedrag
q
Gevoelens
wat men doet om de
stress aan te kunnen
of te vermijden
de emotionele toestand
Omgaan met stress ?
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
Hoeveelheid stress
Duur van de stress
Belang van “ervaren” stress
Omgaan met stresserende
omstandigheden
ƒ Mate van stress in de familie / omgeving
ƒ Mate van steun uit de omgeving
KWETSBAARHEID
Factoren voor/rond
geboorte
Erfelijkheid
Stoornissen in de hersenen
Psychosociale
factoren
STRESS
Alcohol,
drugs,...
Schizofrene Psychose
Draaglast
= belasting van buiten uit
Andere
Studeren
Werk
Dagelijks
leven
Levensgebeurtenissen
Relaties
Kwetsbaarheid
voor psychose
De balk barst
de eerste verschijnselen
Andere
Studeren
Werk
Dagelijks
leven
Relaties
Levensgebeurtenissen
Kwetsbaarheid
voor psychose
St
u
de
re
n
Gebroken balk
De psychose
ks
elij
g
a
D ven
le
Levensgebeurtenissen
Andere
W
s
Relatie
Kw
vo ets
or ba
ps arh
yc eid
ho
se
er
k
InFoP-module 2
Vragen ?
Download