ECT bij manie

Informatie voor Familieleden
omtrent Psychose
InFoP 2
Inhoud




Introductie
Module I: Wat is een psychose ?
Module II: Psychose begrijpen ?
Module III: Behandeling van psychose
 de rol van medicatie ?
 Module IV: Behandeling van psychose
 de rol van andere interventies ?
Behandeling van psychose
De rol van andere interventies
InFoP 2 -module 4
Bio-psycho-sociale interventies
 Biologische behandeling
 Antipsychotica: acuut en onderhoud
 Andere middelen
 Psychologische behandeling




Gesprekken
Psycho-educatie (geven van informatie)
Individuele psychotherapie
Trainen van vaardigheden
 Sociale begeleiding




Familie interventie
Steunende omgeving
Rehabilitatie (interventies op sociale domeinen)
Sociale interventies
Biopsychosociale interventies
 Steunpunten
MEDICATIE
FAMILIE
INDIVIDUEEL
OMGEVING
 Continuïteit van zorg
Behandeling van psychose
Lange termijn
Ondersteunen van de balk en verminderen
van draaglast van binnen én buiten uit
Studeren
Kwetsbaarheid
voor psychose
MEDICATIE
INDIVIDUEEL
FAMILIE
OMGEVING
Behandeling van psychose
Medicatie
Acute behandeling
Lange termijn, onderhoudsbehandeling
Studeren
Kwetsbaarheid
voor psychose
MEDICATIE
Behandeling van psychose
Acute psychose
Lijmen en spalken van de balk met medicatie
Onderhoudsbehandeling ter voorkomen van herval
Kwetsbaarheid
voor psychose
Medicatie is
LIJM
Behandeling van psychose
Individuele steun
Psycho-Educatie & Trainen van vaardigheden
Studeren
Kwetsbaarheid
voor psychose
INDIVIDUEEL
Individuele steun
 Gesprekken
 Psycho-Educatie
 informatie over de aandoening
 Individuele psychotherapie
 Trainen van vaardigheden
Psychose doormaken is




Een deuk in iemands zelfbeeld
Verminderen van zelfvertrouwen
Onzekerheid over al dan niet herval
Activiteiten van voor psychose niet zomaar
heropnemen.
 Leren omgaan met idee van
kwetsbaarheid
 Verwerken van moeilijke diagnose
En dit met een beperkt ziekte
inzicht
 Eigen aan psychose vatbaarheid
 Jong zijn en niet willen ziek zijn
 Het niet willen hebben van deze ziekte
Doelstellingen individuele steun
 Verhogen van inzicht in de aandoening
en leren omgaan met de symptomen
 De psychotische stoornis een plaats
geven in het levensverhaal
 Positieve maar realistische
verwachtingen voor de toekomst
Verwerken en aanvaarden
van de psychotische stoornis
Aanvaardingsproces
 Met typische fasen van een rouwproces




Negeren
Ageren
Accepteren en verwerken
Bijstellen van toekomstbeeld
 Dit is een individueel proces
Filosofie van psycho-educatie
 Fundamenteel recht van patiënten
 Biedt perspectief
 Geïnformeerde gebruikers
 Integraal deel van het therapeutisch
proces
Psycho-educatie
Inhoud
 Diagnose en verloop (module I)
 Oorzaken van de aandoening (module II)
 Behandeling
 effecten en neveneffecten van medicatie
(module III)
 andere psychosociale interventies
(module IV)
Psycho-educatie
Inhoud
 Verwachtingen voor de toekomst
 Belang van langdurige behandeling
 Vroege tekens van herval
 Voorkomen van herval
Psychotherapieën





Psychoanalytische therapie
Gedrags/cognitieve therapie
Systeem/familie therapie
Experiëntiele therapie
…
 Belang van geschoolde therapeut
 Informeer naar kostprijs
Vaardigheden en beperkingen
 Geringe vaardigheden
 Relationeel, werk, dagelijkse activiteiten,
opvullen vrije tijd, …
 Beperkt sociaal netwerk
Meer dan 50 % van de patiënten
hebben uitgesproken beperkingen
Welke vaardigheden trainen ?
 Alle vaardigheden waar beperkingen
aanwezig zijn
 Cognitieve vaardigheden
 Sociale vaardigheden
 Nog niet geleerd
 Niet meer gebruikt
Vaardigheden trainen
Hoe en waarom?
 Niet tijdens acute fase
 Training voldoende lang geven
HERVAL
SOCIALE ANGST
SOCIAAL
FUNCTIONEREN
Sociale begeleiding
 Familie interventie
 Steunende omgeving
 Rehabilitatie (interventies op verschillende
levensdomeinen)
 Sociale-administratieve interventies
Behandeling van psychose
Steun aan de familie
Psycho-Educatie & Familie Interventie
Studeren
Kwetsbaarheid
voor psychose
FAMILIE
Waarom steun aan de familie ?
 Leven met iemand met schizofrene
psychose kan een belasting geven
 Begrip EE
 Expressed Emotion
 Barometer van emoties in een familie
STRESS &
SPANNING
HERVAL
Waarom steun aan de familie ?
 Familie als
 natuurlijk steunmilieu
 ervaringsdeskundige
 Steun aan familie
 bij de verwerking van een ernstige
aandoening van een familielid
 bij het bijstellen van verwachtingen
 Realistische en haalbare doelstellingen
Hoe steun aan de familie ?
 Gezinsgesprekken
 Psycho-educatie
 informatie over aandoening
 een fundamenteel recht
 Hulp bij
 oplossen problemen en conflicten
 verbeteren communicatie
 leren omgaan met stress en gespannen
situaties
Doelen van familie interventie ?
 Steun bieden aan de patiënt
 Ondersteuning van de familie
 Grenzen stellen en zorgen voor uzelf
 Evenwicht tussen nabijheid en afstand

rekening houden met wens
tot autonomie van de patiënt
 Reageren op en omgaan met
psychotische ervaringen
Wat kan de familie doen ?
 Omgaan met vooroordelen / discriminatie
 stigma
 Preventie van secundaire problemen
 Herkennen van vroege tekens van herval
 Belangenbehartiging
 opkomen voor de patiënt
 advocacy
Wat kan de familie doen ?
 Lotgenotencontacten (oa Similes, KOPP…)
 Volg de Coping Cursus voor
Familiebetrokken (Compas):



Copingvaardigheden
Zelfzorg
Zingeving
Behandeling van psychose
Steunende omgeving
Psychiatrische behandeling, ambulant of opname
Sociale interventies
Studeren
Kwetsbaarheid
OMGEVING
Steunende omgeving
 Omgeving met structuur en
voorspelbaarheid
 Heropbouw van dagstructuur
 Omgeving met lage stress
 Evenwicht tussen onder- en
overstimulatie
Steunende omgeving
 Geleidelijke heropbouw (stap voor stap)
 Geleidelijke aansluiting met leven in de
maatschappij
 Steun in verband met
 wonen
 aanleren en trainen van vaardigheden,
activiteiten, studie en werk
Rehabilitatie: Ondersteuning bij
wonen. Met wie? Waar?








Alleen / met partner
In gezinsverband (familie)
Sociale huisvesting
Beschut wonen
Gezinsverpleging
Pension
Psychiatrisch verzorgingstehuis
Lokale initiatieven
Rehabilitatie : Ondersteuning bij
wonen. Dienstverlening






Mantelzorg
Buddy systeem
Reguliere thuiszorg / sociale diensten
Psychiatrische thuiszorg
Beschut wonen
Lokale initiatieven
Rehabilitatie : Ondersteuning bij
werken / activiteiten
 Arbeidstraining
 Arbeidstrajectbegeleiding via verschillende
kanalen.
 Vlaams Fonds
 Beschutte / sociale werkplaatsen
 Revalidatiecentra
 Activering
Rehabilitatie : ondersteuning
vrije tijd








Vrijetijdscoach (lokaal)
Integratieprojecten
Lotgenotencontacten (Uilenspiegel)
Sportactiviteiten (Psylos, wandelclubs…)
Dagactiviteitencentra
Ontmoetings- en trefpunten
Sociale restaurants
Clubs (lokaal)
Sociale-administratieve
interventies
 Toegang tot diensten en voorzieningen
 Bekomen van uitkeringen
 Juridische aangelegenheden : vb.
bewindvoering
Behandeling van psychose
Omvattende en geïntegreerde zorg
Continuïteit van zorg
Partnership: hulpverlening, patiënt en familie
Studeren
Kwetsbaarheid
voor psychose
MEDICATIE
INDIVIDUEEL
FAMILIE
OMGEVING
Doelstellingen behandeling ?
 Zorg op maat
 Interventies op lange termijn
 Verminderen symptomen en klachten
 Verhogen / verbeteren van
 niveau van functioneren
 vaardigheden
 zelfredzaamheid
 kwaliteit van leven van patiënt én familie
Psychiatrische opname
Waarom soms nodig ?
 Opvangen van crisis of acute episode
 Stellen diagnose
 Opstellen behandelplan
 Opstarten behandeling en rehabilitatie
 Nazorg na de opname
 ...
Psychiatrische opname
Welke mogelijkheden ?
 Psychiatrische Afdeling Algemeen
Ziekenhuis (PAAZ)
 Psychiatrisch ziekenhuis
 Dag- en nachtbehandeling
 Beschut wonen
 Psychiatrisch VerzorgingsTehuis (PVT)
 Psychiatrische thuiszorg
 ...
Ambulante behandeling
Welke mogelijkheden ?
 Nazorgconsultatie na opname
 Privé consultatie
 Psychiater, psycholoog, therapeut, …




Dienst Geestelijke GezondheidsZorg (DGGZ)
Dag-Activiteiten-Centrum (DAC)
Psychiatrische thuiszorg
...
Belgische consensusconferentie1999
 Vroege detectie en vroege behandeling
 Goede coördinatie diensten en
voorzieningen (netwerken)
 Nood aan goede residentiele en
ambulante voorzieningen
(“outreach” en preventie)
 Meer middelen nodig om goede zorg te
kunnen voorzien
Belgische consensusconferentie1999
 Geïntegreerde zorg
 antipsychotica, individuele begeleiding,
begeleiding van familie, sociale
interventies, …
 Nieuwe antipsychotica
 Psycho-educatie
 Zorg op maat
 Partnership met patiënt en familie
InFoP 2 -module 4
Vragen ?