bollocatie schoonhoven

BOLLOCATIE SCHOONHOVEN
BEELDKWALITEITPLAN
februari 2010
BOLLOCATIE SCHOONHOVEN
BEELDKWALITEITPLAN
februari 2010
Inhoudsopgave
1. Inleiding
5
2. Doel BKP en beleidskader
7
3. Schoonhoven, zilverstad
11
4. Stedenbouwkundige opzet
13
5. Inspiratie beeldkwaliteit
17
6. Richtlijnen architectuur
19
7. Richtlijnen openbare ruimte
en erfscheidingen
23
26
Colofon
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
1. Inleiding
Aan de rand van Schoonhoven- Noord was na de
oorlog jarenlang een herkenningspunt ‘De Bol’, een
gebouw op een terrein van Defensie waarin zich een
grote radarantenne bevond. De installatie heeft echter
zijn functie verloren, en het herkenbare bolvormige
gebouw is in het voorjaar 2009 gesloopt. De locatie die
nu vrijkomt voor woningbouw is daarom de ‘Bollocatie’
genoemd.
Al enkele jaren wordt nagedacht over een herstructurering van Schoonhoven-Noord, een naoorlogse woonwijk met veel sociale woningbouw en een gemengde
bevolking. Voor de aanpak van de wijk is het project
Forum Noord opgezet, waarin de gemeente en woningcorporatie QuaWonen samenwerken met de bewoners en alle andere belanghebbenden in de wijk. Vanuit
het Forum is de wijkvisie ‘Thuis in Noord’ opgesteld,
een integrale visie op de gewenste ontwikkeling van de
wijk voor de periode 2008 tot 2020.
Vanuit die wijkvisie zijn enkele herontwikkelingslocaties
binnen de wijk aangewezen. Vervolgens is besloten dat
de Bollocatie als een van de eerste snel tot uitvoering
zal worden gebracht.
Voor de locatie wordt een stedenbouwkundig plan
ontwikkeld, waarmee er tevens behoefte is aan een
beeldkwaliteitplan (BKP) , waarin voorafgaand aan het
architectonisch ontwerp de te realiseren (beeld)kwaliteit
van het gebied wordt vastgelegd.
Voor het BKP is gebruik gemaakt van de inbreng van
alle participanten in de planvorming, en van het woonwensenonderzoek via internet onder bestaande en
potentiële nieuwe bewoners van het gebied.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
2. Doel BKP en beleidskader
Beeldkwaliteitplan als instrument
Het beeldkwaliteitplan is in het afgelopen decennium
als instrument geïntroduceerd om de grote bandbreedte van (technisch) mogelijke architectonische
expressie te kunnen inkaderen tot een meer overzichtelijk scala. Essentieel hierbij is het vinden van de juiste
balans tussen variatie en harmonie van architectuur die
tevens recht doet aan de stedenbouwkundige setting
en uitgangspunten. Termen die hier tegenwoordig voor
gebruikt worden zijn bijvoorbeeld “eenheid in variatie”
of “samenhangende individualiteit”.
Voorliggend beeldkwaliteitplan is opgesteld met als
doel richting te geven aan de ontwikkeling van de
woonbuurt op esthetisch gebied. Er zijn derhalve
richtlijnen opgesteld om de integrale kwaliteit van het
te ontwikkelen gebied te waarborgen. Deze richtlijnen
fungeren tijdens het gehele planproces als leidraad voor
een ieder die zich bezig houdt met de ontwikkeling van
het plangebied: van ontwerper tot investeerder en van
ambtenaar tot ontwikkelaar. De richtlijnen waarborgen
daarbij niet alleen de kwaliteit van de individuele gebouwen en openbare ruimten, maar voorzien vooral in
het zeker stellen van de samenhang binnen het gehele
gebied.
Het beeldkwaliteitplan dient een zowel initiërend als
inspirerend beleidsdocument te zijn. Sommige richtlijnen zijn zeer concreet en leggen afspraken vast. Andere
zijn een verwijzing naar referenties en geven meer een
denkrichting aan. Er is getracht om de aspecten die
voor het geheel van belang zijn, zo eenduidig mogelijk
vast te leggen. Daarnaast is als uitgangspunt gehanteerd dat ook de vormgevers als architecten en landschapsdeskundigen voldoende ruimte moeten krijgen
om hun ideeën gestalte te geven.
Het beeldkwaliteitplan zal worden gebruikt om op
ieder schaalniveau van de ontwikkeling – geheel terrein,
buurt en/of bouwblok – te voorzien in een terugkoppeling naar de afspraken die tussen de partijen onderling
gemaakt zijn.
Supervisie
Om het beeldkwaliteitplan te bewaken en de verdere uitwerking te begeleiden is supervisie nodig. De
supervisie richt zich vooral op de integrale stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit van het
plan. De welstandsgedelegeerde zal (als onderdeel van
de welstandscommissie) voor de Bollocatie de rol van
supervisor vervullen.
Welstand
De welstandscommissie is een onafhankelijk adviesorgaan dat het gemeentebestuur adviseert over ruimtelijke kwaliteit. De formele en wettelijke bevoegdheid
tot welstandstoetsing ligt bij de welstandscommissie.
Zij bewaakt en stimuleert de ruimtelijke kwaliteit en
esthetische samenhang in ontwikkelingen en baseert
zich daarbij op het door de gemeente opgestelde welstandsbeleid.
Het beeldkwaliteitplan wordt voorgelegd aan de welstandscommissie en vastgesteld door B&W en raad.
Daarna dient het als formeel toetsingskader voor de
welstandsbeoordeling.
De in dit beeldkwaliteitplan opgenomen richtlijnen ten
aanzien van architectuur (pag. 15 t/m 19) kunnen desgewenst worden beschouwd als welstandscriteria.
De welstandscommissie brengt een advies uit aan de
gemeente, gebaseerd op de dialoog met de supervisor
over de voorgelegde plannen. In de dialoog tussen
supervisie en welstandscommissie wordt reeds informatie uitgewisseld betreffende de planontwikkeling.
De welstandscommissie kan hierdoor reeds in vroeg
stadium reageren, waardoor de supervisie de gelegenheid heeft deze te betrekken in het vervolgtraject. De
welstandstoetsing kan hierdoor worden ingezet als een
geïntegreerd instrumentarium in plaats van slechts een
kwaliteitskeuring in het laatste stadium van het ontwerpproces.
Inhoudelijk geeft de vigerende welstandsnota onder andere middels een gebiedsgericht beleidskader
voor bebouwing aan de Opweg. De Opweg langs de
Botersloot is een historisch gegroeid gemengd bebouwingsgebied en valt onder de kwalificatie ‘landelijk
polderlint’. Hiervoor geldt vanwege de aanwezige cultuurhistorische waarden een zogenaamd ‘PLUS’ regime
ten aanzien van de mate van welstandstoetsing.
Het gebied ‘achter’ het polderlint, zoals aan de Jan
Lutmanstraat, maakt volgens de welstandsnota deel
uit van een ‘planmatig ontworpen woongebied’,
opgebouwd uit een stroken- en/of blokverkaveling.
De waarde van deze woongebieden schuilt volgens de
Welstandsnota vooral in de stedenbouwkundige opzet.
Voor deze bebouwing wordt voornamelijk aangegeven dat nieuwe ingrepen passend moeten zijn in de
bestaande structuur en architectuur. In een herstructurering wordt echter niet voorzien. Derhalve kunnen er
richtlijnen voor architectuur (welstandscriteria) in het
beeldkwaliteitplan worden opgenomen die kunnen
worden beschouwd als (basis voor) welstandsparagraaf
voor de ontwikkeling van de Bollocatie.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
Bestemmingsplan
Het bestemmingsplan regelt onder meer de functie
en het ruimtebeslag van bouwwerken. De vormgeving
ervan valt echter buiten de reikwijdte van het bestemmingsplan.
Het beeldkwaliteitplan bestaat echter uit een combinatie van stedenbouwkundige en architectonische
richtlijnen. Stedenbouwkundige uitgangspunten zoals
bouwmassa en ruimtebeslag zullen dus dienen aan te
sluiten bij het bestemmingsplan, terwijl de architectonische richtlijnen in overeenstemming moeten zijn met
het welstandsbeleid. Het noodzakelijke integrale aspect
van het beeldkwaliteitplan binnen het gemeentelijke
ruimtelijk kwaliteitsbeleid wordt hiermee dan ook duidelijk aangetoond.
Dit beeldkwaliteitplan vormt het welstandsbeleid voor
dit projectgebied.
Het vigerende bestemmingsplan voor de Bollocatie is
van enige tijd geleden. Het geeft voor het voormalige
Defensieterrein de bestemming ‘maatschappelijke
doeleinden’ aan en anticipeert niet op de mogelijkheid
dat het terrein deze functie zou kunnen verliezen. In
overeenstemming met de Wet Ruimtelijke Ordening zal
een RO-procedure worden gestart die de voorgenomen
herontwikkeling van de Bollocatie mogelijk maakt.
Wijkvisie
Wijkvisie ‘thuis in Noord’ is opgesteld in samenwerking
met de bewoners, betrokkenen en belanghebbenden
en in december 2007 vastgesteld door de gemeenteraad. De wijkvisie bevat voor de periode 2008-2020 een
visie op sociaal, economisch en planologisch gebied en
het biedt de uitgangspunten voor de toekomstige ontwikkeling van Schoonhoven-Noord. In de wijkvisie staan
ambities, actiepunten en randvoorwaarden genoemd
en er zijn meerdere herontwikkelingslocaties binnen de
wijk aangewezen. Nieuw te realiseren woningaanbod
dient te voorzien in gevarieerde woningcategorieën die
nu ontbreken. Voor de Bollocatie wordt aangegeven
de relatie met het aangrenzende open buitengebied
aan de overzijde van de Botersloot te benutten, en veel
aandacht te besteden aan water en groen.
Stedenbouwkundig plan
In vervolg op de eerste voorlopige structuurschets die
opgenomen is in de wijkvisie ‘thuis in Noord’, is inmiddels door KOKON Architectuur & Stedenbouw een
concreet stedenbouwkundig plan ontwikkeld. Het plan
wordt nader toegelicht in hoofdstuk 4.
Indien er binnen het plan sprake zal zijn van (collectief)
particulier opdrachtgeverschap, dienen de relevante
richtlijnen in dit Beeldkwaliteitplan tevens opgenomen
te worden in de op te stellen kavelpaspoorten.
Naast bovenstaande planvormen en instrumenten
zijn er meerdere gemeentelijke beleidsstukken die van
belang zijn bij de herontwikkeling van de Bollocatie.
Twee documenten worden hieronder nog beknopt
toegelicht.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
10
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
3. Schoonhoven, zilverstad
Geschiedenis
Aan het begin van de dertiende eeuw werd aan de
monding van de rivier de Zevender, in de Lopikerwaard,
een kasteel gebouwd. Rondom het kasteel ontwikkelde zich een nederzetting, die in 1247 Schoonhoven
genoemd werd.
De plaats groeide snel en enkele decennia later, in
1280, was Schoonhoven uitgegroeid tot een stad. Het
is onduidelijk wanneer Schoonhoven precies stadsrechten heeft gekregen, maar halverwege de veertiende
eeuw stond het bekend als een belangrijke vestingstad,
waar men leefde van de scheepvaart, bierbrouwerijen,
veeteelt en visserij. Bovendien was het de grootste
marktplaats van de omgeving. In de omwalling bevinden zich 5 stadspoorten, en in 1356 is er al een waaggebouw in de stad. Jan van Blois, de heer van Schoonhoven, de graaf van Henegouwen, liet een stadsmuur
en grachten aanleggen. De Steenenbrug dateert van
1387.
Zilver
Na de Opstand nam de welvaart in de stad in snel
tempo toe. Dit kwam mede doordat zich in de zeventiende en achttiende eeuw veel zilversmeden vestigden in Schoonhoven. Ook werden hier wandtapijten
gefabriceerd. De aanwezigheid van deze luxe-industrie
versterkte de economie. Gebouwen als de Waag konden worden gemoderniseerd.
In 1816 werd Vesting Schoonhoven opgeheven. Bastions en omwalling werden grotendeels gesloopt. De
vrijgekomen ruimte werd bestemd als een park en een
begraafplaats. Rond 1860 telde de stad 2900 inwoners.
Naast de levendige zilverindustrie werd er volop gehandeld in hennep, graan en kaas. Tot ver in de 20e eeuw
breidde Schoonhoven zich niet uit buiten de vroegere
vesting. Pas na 1945 groeide de stad, voornamelijk
in noordwestelijke richting (Schoonhoven-Noord en
-West). In de negentiger jaren werd er ook in oostelijke
richting uitgebreid.
Anno 2005 heeft Schoonhoven bijna 12.000 inwoners.
Opstand
In de zestiende eeuw werd de stad verder uitgebreid.
De stadspoorten werden vernieuwd en er werden betere verdedigingsmuren gebouwd. Aan de haven verrezen mooie, statige gebouwen, waaronder het stadhuis
en de Grote Kerk (Sint-Bartholomeuskerk). Schoonhoven kende echter ook tegenslag. Zo had het flink te
lijden onder de Opstand. Het werd in 1572 ingenomen
door de watergeuzen en in 1575 door de Spaanse
troepen heroverd, waarna het de Hollandse troepen in
1577 lukte om de stad definitief in handen te krijgen.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
11
Aanzicht A-A
Doorsnede B-B
Doorsnede C-C
Doorsnede D-D
6.5m x 12m
6.5m x 12m
6m x 10m 8.1m x 10m
6.5m x 12m
11.7m x 11.8m
11.7m x 11.8m
6m x 10m
Doorsnede H-H
6m x 10m
Doorsnede F-F
6m x 10m
6.5m x 12m
6m x 10m
bestaande
Kastanjeboom
11.7m x 11.8m
11.7m x 11.8m
6 Patiowoningen
11.7m x 11.8m
11.7m x 11.8m
6m x 10m 8.1m x 10m
Rijwoningen
app: 7.2m x 13m
6.5m x 12m
blok: 46.2m x 17.5m
blok: 46.2m x 17.5m
Totaal
Bestaand
bebouwd
verhard
water
4.820 m2 (B2)
4.939 m2 (V2)
2.233 m2 (W2)
3.373 m2 (B1)
3.998 m2 (V1)
1.928 m2 (W1)
Oppervlakte
Nieuw
bebouwd
verhard
water
plan
Totaal
76
Water toegevoegd W2-W1 = 305 m2
versterkte oeverconstructie
Compensatie toename bebouwing en verharding:
[(B2-B1) + (V2-V1)] x 10% = 239 m2
6
20
17
6
22
5
b ES 11-01-2010 e HM 26-01-2010 h
a ES 30-11-2009 d ES 25-01-2010 g
Gewijzigd
Getekend
CDL 03-11-2009
Formaat
A1
Schaal
1 : 500/1:250
Projectleider
RvL
Projectarchitect
Opdrachtgever
Plankaart
Doorsneden
Onderdeel
Bollocatie
Schoonhoven
Project
Rijwoningen
App. sociaal
App. vrije sector
Patiowoningen
2^1 / 3^1 kapwoning
Vrijstaand
Aanzich
Doorsn
j
k
l
Postbus 29137, 3001 GC Rotterdam
Doorsn
Doorsn
VO-01
Tekeningnummer
[email protected]
www.kokon.nl
Postadres:
020210|3:1
F 010 411 71 87
T 010 411 71 80
Weena 723, Groothandelsgebouw Ingang C3
4316
Werknummer
Bestand:
Bezoekadres:
c ES 19-01-2010 f HM 02-02-2010 i
3.373 m2 (B1)
3.998 m2 (V1)
1.928 m2 (W1)
Bestaand
bebouwd
verhard
water
Doorsn
Aanzicht A-A
6m x 10m
6m x 10m
6m x 10m
6m x 10m
Doorsnede E-E
6m x 9m
app: 7.2m x 13m
ciaal
Doorsnede G-G
Boom
(verplaatst)
Boom
(verplaatst)
Appartementen so
Oppervlakte
Stedenbouwkundig
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
12
Appartementen VS
ca. 100 m² GBO, penthouse ca 108 m² GBO
20 parkeerplaatsen
Appartementen VS
ca. 100 m² GBO, penthouse ca 108 m² GBO
20 parkeerplaatsen
ca. 85 m² GBO
ca. 85 m² GBO
Programma
4. Stedenbouwkundige opzet
In de herstructurering van de wijk Schoonhoven Noord
in de periode tot 2020 wordt gezocht naar een differentiatie van het woningaanbod. Er is behoefte aan
menging met duurdere woningen, daarnaast is er vraag
naar starterwoningen en seniorenwoningen.
De Bollocatie gaat vooral voorzien in behoefte voor
doorstroming. Het stedenbouwkundige plan voorziet
voornamelijk in de realisatie van (duurdere) vrijstaande
woningen, 2-onder-1-kapwoningen en een aantal
rijwoningen. Daarnaast is er ruimte voor levensloopgeschikte appartementen en een aantal patiowoningen,
gelegen rondom een gemeenschappelijk groen plein.
Het plan voorziet in een tweetal appartementencomplexen. Belangrijk aspect hierbij is de aansluiting van de
massa en het volume bij de bestaande omgeving én bij
de nieuwe grondgebonden woningen aan de noordzijde.
Bij het appartementengebouw aan de Opweg is een
extra hoogteaccent mogelijk, ongeveer ter plaatse van
de voormalige Bol.
Tussen de twee appartementengebouwen aan de Jan
Lutmanstraat worden patiowoningen gerealiseerd van
een bouwlaag met een kapverdieping.
Voor de overige grondgebonden woningen kan worden
uitgegaan van twee bouwlagen voorzien van een kap.
De Bollocatie bevindt zich aan de rand van Schoonhoven Noord. Er is ruim zicht op de omliggende natuur en
landschap. In de buurt is dan ook aandacht voor water.
Het water dringt de buurt binnen in het noordelijk
plandeel met de vrijstaande en 2-onder-1-kapwoningen, omringd door particuliere tuinen. Centraal in dit
plandeel bevindt zich een woonhofje met een tiental
2&3-onder-1-kapwoningen omringd door water.
Open water wordt toegevoegd door de bestaande
watergang door zetten langs de Opweg en door water
uit te graven rond het centrale hofje. Door de gekozen
verkaveling wordt langs de Opweg de typologie van het
landelijk polderlint optimaal ondersteund.
Waar achtertuinen aan een watergang liggen is de mogelijkheid een vlonder of steiger aan te leggen.
In het zuidelijk plandeel is het gemeenschappelijke plein
het samenbindende gegeven. Het plein krijgt een zoveel mogelijke groene inrichting met onder andere een
grote bestaande Kastanjeboom als opvallend element.
De openbare ruimte geeft identiteit en kwaliteit aan dit
plandeel en is middels twee doorsteken tevens goed
bereikbaar voor de woningen aan de Jan Lutmanstraat.
Parkeerplaatsen in het noordelijk plandeel bevinden
zowel op eigen erf als in het openbare gebied, te weten
langsparkeren en een parkeerkoffer bij de entree van
het woonhofje op het eiland.
Een deel van de benodigde parkeerplaatsen in het
zuidelijke plandeel wordt gerealiseerd in het appartementengebouw aan de Opweg middels een stallinggarage op de begane grond. Deze parkeervoorziening is
primair voor de bewoners van het complex zelf.
Aan weerszijden van het plein zijn een tweetal parkeerkoffers gesitueerd bij de toegangen van de appartementengebouwen. De resterende parkeerplaatsen
die nodig zijn, bevinden zich in de Jan Lutmanstraat
en langs de nieuwe dwarsstraat tussen Vlisterweg en
Opweg.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
13
Aanzicht A-A
Aanzicht A-A
Aanzicht A-A
Doorsnede B-B
Doorsnede B-B
Doorsnede B-B
Doorsnede C-C
Doorsnede C-C
Doorsnede C-C
14
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
Doorsnede C-C
Doorsnede C-C
Doorsnede C-C
Doorsnede D-D
Doorsnede D-D
Doorsnede D-D
Doorsnede E-E
Doorsnede F-F
Doorsnede E-E
Doorsnede E-E
Doorsnede F-F
Doorsnede F-F
Doorsnede G-G
Doorsnede G-G
Doorsnede G-G
Doorsnede H-H
Doorsnede H-H
Doorsnede H-H
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
15
woning aan de Spoorstraat
hoekdetail van de woning aan de Spoorstraat
woning aan de Spoorstraat
geveldetail woning aan de Spoorstraat
woning aan de Pleinweg
geveldetail woning aan de Pleinweg
voormalig ULO schoolgebouw
voormalig ULO schoolgebouw
ir. Diederik Visser 1899-1977
stadsarchitect Schoonhoven 1928-1953
16
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
5. Inspiratie beeldkwaliteit
Als bijzondere inspiratiebron voor de beeldkwaliteit
is gekozen voor het werk van de voormalig Schoonhovense stadsarchitect Diederik Visser (1899-1977).
Zijn architectuur is verwant aan dat van het werk van
de bekende (Hilversumse) architect Dudok en omvat
elementen van de architectuur van De Stijl.
Died Visser
Het werk van Died Visser kenmerkt zich door:
Algemeen
- invloeden van diverse stijlen: Amsterdamse School,
Haagse School, De Stijl, Delftse School;
- horizontaal karakter (als bij Frank Lloyd Right) met
verticale kijkspleten;
- aandacht voor detail en kleurgebruik.
Detaillering
- aandacht voor detaillering gootklossen;
- kozijnen met dunne horizontale roeden (“ladderramen”).
Materiaaltoepassing
- gemetselde raamdorpels;
- gemetselde schoorstenen.
Kleurgebruik
- metselwerk: veelal toepassing van rood/bruin-geel
genuanceerde gevelstenen;
- kleurgebruik: luiken in donkergroen en donkerblauw, wit en geel, gele goten;
- helderrood schilderwerk bij bijzondere entreedetails;
- kleurgebruik voor detaillering volgt de uitgangspunten van De Stijl: primaire kleuren wit, geel, rood,
blauw. Uitgezonderd grijs.
Internetenquête
Bij de ontwikkeling van deze locatie is de gelegenheid
benut om geïnteresseerden te vragen naar hun mening.
Daarmee wordt ingezet op consumentgerichte ontwikkeling en een betrokkenheid van de eindgebruiker. Via
internet konden mensen die specifiek geïnteresseerd
zijn in een woning op deze locatie diverse voorkeuren
aangeven. Ook de gewenste architectuurstijl is in kaart
gebracht. Circa 37 procent van de respondenten hecht
het meest aan de architectuurstijl van de jaren ‘30. Als
tweede genoot een landelijke stijl de voorkeur (20%).
Overige stijlen (klassiek, historisch, experimenteel,
modern, buitenlands en design) werden door 5 tot 10
procent van de respondenten gewenst. Deze uitslag
versterkt de veronderstelling dat de in dit hoofdstuk
geformuleerde richtlijn voor architectuur, een sterke en
kwalitatieve keuze is.
Gevels
- accentuering van entreepartijen door horizontale
luifels in combinatie met hoger opgaand metselwerk
(soms als torenachtig element);
- ladderramen (als in Amsterdamse School) met paneelluiken;
- ruime dakoverstekken bij de horizontale goten, geen
overstekken in de schuine dakrichting;
- in de breedte doorstekende gemetselde borstweringen met plantenbakken.
Daken
- grote dakvlakken met pannendaken;
- rode dakschilden met gegolfde pannen;
- doorschietende lage dakschilden tot 1.80 m hoogte.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
17
bijzondere gootdetaillering
grote dakschilden en ruime overstekken
ladderramen (als in Amsterdamse School)
een gevelband of bijzondere profilering
horizontaal karakter
horizontaal karakter en ladderramen
eventuele dakkapellen met overstekende gootlijsten
Weena 723
Groothandelsgebouw ingang C3
ladderramen en verschillende nuances metselwerk
18
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
verspringing woningen in de bocht van de Opweg
verticale accenten in hoofdmassa
Postbus 29137
3001GC Rotterdam
tel
fax
010 - 411 71 80
010 - 411 71 87
www.kokon.nl
[email protected]
W3882
verticale accenten en overhoekse ramen
Woudenberg – H
6. Richtlijnen architectuur
Water en groen bepalen in belangrijke mate het beeld
van de nieuwe buurt. Er is zicht op de open polder aan
de overzijde van de Botersloot. In dit groene referentiekader, geldt als uitgangspunt voor het sfeerbeeld
van de nieuwe bebouwing een stijlvolle, landelijke en
romantische architectuur van daken, asymmetrische en
organische vormen, verbonden met het landschap.
Als inspiratiebron dient het werk van de voormalig
Schoonhovense stadsarchitect Diederik Visser. Het
beeldkwaliteitplan streeft daarbij naar een eigentijdse
invulling van deze stijl.
Indien er binnen het plan sprake zal zijn van (collectief)
particulier opdrachtgeverschap, dienen de relevante
richtlijnen in dit Beeldkwaliteitplan tevens opgenomen
te worden in de op te stellen kavelpaspoorten.
Er is in dit BKP onderscheid gemaakt tussen de kleinschalige laagbouw en de grootschalige appartementen
gebouwen. Dit onderscheid is gemaakt vanwege de
verschillen in volume, dakhelling, functies en beleving.
Dit leidt tot de volgende architectonische richtlijnen
voor de nieuwe buurt.
De laagbouw
Massabeeld
- de hoofdmassa’s worden voorzien van een kap;
- bij ondergeschikte massa’s is een plat dak toegestaan;
- horizontale lijnen worden toegepast middels overstekende gootlijsten en luifels, eventueel gecombineerd met verticale accenten, die daar boven
kunnen uitsteken;
- vrijstaande woningen en 2-onder-1-kap-woningen
aan de Opweg (polderlint) tonen een geïndividualiseerd beeld.
Daken
- kappen worden gedekt met pannen;
- een combinatie van meerdere dakhellingen is mogelijk;
- toepassing van ruime dakoverstekken met gedetailleerde horizontale gootlijsten;
- evenwichtige toepassing van asymmetrische daken,
gedekt met pannen;
- dakkapellen hebben overstekende gootlijsten.
ontwerp. Dit dient te geschieden middels beplanting
met een hoogte van 0,5 -1 m¹ hoog;
- waar een achtertuin grenst aan de openbare straat
wordt deze afgeschermd met een haag of een
begroeid hekwerk, 1,5 - 2,0 m¹ hoog, mogelijk in
combinatie met (deels) een lage tuinmuur (geen
gesloten schuttingen); deze erfscheidingen worden
zorgvuldig vormgegeven en maken deel uit van het
architectonisch ontwerp.
Gevels
- in het algemeen zijn straatgevels voorzien van een
tuinstrook in de vorm van een voor- of zijtuin, of
een strook openbaar groen, tussen gevel en straat
of stoep;
- toepassen van asymmetrische gevelcomposities (in
gevel en / of kap);
- gevels bestaan hoofdzakelijk uit metselwerk, voorzien van bijzondere details, zoals een naar buiten
stekend penant, een afwijkend metselverband, een
gevelband of een bijzondere profilering;
- kopgevels worden ontworpen als voorgevels, voorzien van ramen aan straatzijde;
- erkers en gecombineerde raampartijen kunnen worden toegepast met grote verticale glasvlakken;
- erkers worden gecombineerd met horizontaal doorlopende elementen, zoals een luifel;
- kozijnen kunnen worden toegepast met een horizontale roedeverdeling (ladderramen);
- overhoekse ramen worden waar mogelijk toegepast.
Bijgebouwen
- bijgebouwen zijn ondergeschikt en passend bij de
architectuur van het hoofdvolume;
- uitbreidingsopties zijn passend bij de architectuur
van de hoofdmassa.
Erfscheidingen
- erfscheidingen van voor- en zijtuinen grenzend aan
het openbaar gebied worden zorgvuldig vormgegeven en maken deel uit van het architectonisch
Kleuren en materialen
- gevels in hoofdzaak van baksteen in warme natuurlijke tinten: van (donker)bruin tot rood of oranje;
- hellende daken worden gedekt met pannen, van antraciet of genuanceerd rood of oranje, of in andere
natuurlijke kleur. Vanwege onderling samenhang
dient de gekozen kleur integraal te worden toegepast;
- toegepast worden keramische dakpannen;
- gevelkozijnen zijn van hout, of verfijnd geprofileerd
met een vergelijkbare detaillering en uitstraling;
- kleurstelling van metselwerk, accenten van goten,
daklijsten, luifels, kozijnen, ramen, deuren en dergelijke refereren naar het kleurgebruik van Died Visser
en De Stijl;
- aandacht voor detaillering van beëindiging goot.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
19
overhoekse ramen / ladderramen
ruime dakoverstekken
Weena 723
Groothandelsgebouw ingang C3
Weena 723
Groothandelsgebouw ingang C3
Postbus 29137
3001GC Rotterdam
tel
fax
010 - 411 71 80
010 - 411 71 87
www.kokon.nl
[email protected]
ruime dakoverstekken
W3780
Postbus 29137
3001GC Rotterdam
tel
fax
010 - 411 71 80
010 - 411 71 87
www.kokon.nl
[email protected]
W3781
Bunschoten – Koenraadswetering-Zuid
keramische dakpannen
Den Helder – De Schooten - 2 appartementencomplexen
galerijen opgenomen in de massa van gebouw
Woningstichting Den Helder
Bouwfonds MAB Ontwikkeling BV
horizontale geleding
bijzondere kleurnuances en detaillering metselwerk
Weena 723
Groothandelsgebouw ingang C3
Rabo Vastgoed B.V.
ssel – Fascinatio
baksteen in warme natuurlijke tinten
20
Postbus 29137
3001GC Rotterdam
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
nuances in bruin, rood en oranje
verticaal gevelaccent
ruime dakoverstekken
verticaal gevelaccent
tel
fax
010 - 411 71 80
010 - 411 71 87
www
info@
De appartementen
Massabeeld
- de hoofdmassa’s worden eventueel voorzien van
een kap;
- kappen worden voorzien van een ruime overstek;
- horizontale lijnen worden toegepast middels overstekende gootlijsten en luifels, eventueel gecombineerd met verticale accenten, die daar boven
kunnen uitsteken;
- galerijen van appartementengebouwen worden zoveel mogelijk (visueel) opgenomen in de massa van
het gebouw;
- het vrije sectorappartementencomplex heeft een
hoogteaccent ter plaats van de voormalige Bol.
Daken
- eventuele kappen worden gedekt met pannen;
- een combinatie van meerdere dakhellingen is mogelijk;
- toepassing van ruime dakoverstekken met gedetailleerde horizontale (goot)lijsten, zowel bij platte
daken als bij kappen.
Gevels
- indien mogelijk toepassing van asymmetrische gevelcomposities;
- gevels bestaan hoofdzakelijk uit metselwerk, voorzien van bijzondere details, zoals een naar buiten
stekend penant, een afwijkend metselverband, een
gevelband of een bijzondere profilering;
- kopgevels worden ontworpen als voorgevels, voorzien van ramen aan straatzijde;
- kozijnen kunnen worden toegepast met een horizontale roedeverdeling (ladderramen);
- overhoekse ramen worden waar mogelijk toegepast.
Erfscheidingen
- erfscheidingen van tuinen grenzend aan openbaar
gebied bestaan uit een haag of begroeid hekwerk,
worden zorgvuldig vormgegeven en maken deel
uit van het architectonisch ontwerp. Zij hebben een
hoogte van 0,5 - 1,0 m¹.
Kleuren en materialen
- gevels in hoofdzaak van baksteen in warme natuurlijke tinten: van (donker) bruin tot rood of oranje,
accenten in nuances van wit, grijs tot zwart;
- gevelvlakken kunnen mogelijk worden onderbroken
door vlakken in andere kleur of natuurlijk ogend
materiaal, zoals een plaatmateriaal in een natuurlijke kleur of horizontale geprofileerde (houten) delen,
gepotdekseld of in rabat;
- hellende daken worden gedekt met pannen, genuanceerd rood of oranje, of in andere natuurlijke
kleuren;
- toegepast worden keramische dakpannen;
- gevelkozijnen zijn van hout, of verfijnd geprofileerd
met een vergelijkbare detaillering en uitstraling;
- kleurstellingen van goten, daklijsten, luifels, kozijnen, ramen, deuren en dergelijke refereren naar het
kleurgebruik van Died Visser en De Stijl;
- aandacht voor detaillering van beëindiging goot.
Afstemming van patiowoningen en appartementsgebouwen
Voor- en zijgevels van de patiowoningen en de flankerende kopgevels van de appartementen worden als een
samenhangende compositie ontworpen.
De onderlinge architectonische afstemming van patiowoningen en appartementsgebouwen wordt geborgd
door de navolgende richtlijnen:
- toepassing van een gelijk daktype (plat dak of met
kap);
- overeenstemming in plint ten aanzien van materiaal
en hoogte.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
21
traditioneel straatprofiel
parkeerplaatsen donkerrood keiformaat
trottoirband 15cm breed
trottoirs grijze betontegels 30x30
parkeren visueel afschermen middels hagen
parkeren visueel afschermen middels hagen
parkeren eigen terrein
gebruiksvriendelijke inrichting van het pleintje
groene inrichting van het pleintje
eenvoudige brug
22
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
trottoir verhoogd t.o.v. straatpeil
inpassen parkeerhavens
brugduiker
7. Richtlijnen openbare ruimte en erfscheidingen
Algemeen
De openbare ruimte in het plan sluit aan op de huidige
inrichting van de bestaande woonwijk. Straatprofielen
worden gecontinueerd, maar in zijn materialisatie krijgt
de buurt een vernieuwd en wat opgefrist kleurenbeeld.
Groen en water zijn belangrijke beeldelementen in de
nieuwe buurt.
Voor het project wordt de ambitie van het Politiekeurmerk Veilig Wonen gerealiseerd en worden de appartementen en patiowoningen levensloopgeschikt gerealiseerd.
De inrichting van de openbare ruimte gebeurd volgens
de eisen van het Civiel Technisch Handboek van de Gemeente Schoonhoven. Onderstaande richtlijnen vormen
een aanvulling hierop.
Verhardingen
- het straatprofiel is traditioneel, opgebouwd uit
een rijbaan, een trottoir op niveau en molgoten bij
langsgelegen parkeervoorzieningen;
- trottoirbanden met basaltine deklaag, breed 15 cm;
- verhardingen zijn elementenverhardingen (bestrating en betegeling);
- de rijbaan wordt in een duurzaam kleurvaste klinker
gerealiseerd (beton / gebakken). Streven daarbij is
de toepassing van gebakken materiaal;
- parkeerplaatsen worden in een donkerrode duurzaam kleurvaste klinker gerealiseerd (beton / gebakken);
- trottoirs worden uitgevoerd in grijze betontegels 30
x 30 cm in halfsteensverband.
Parkeren
- geclusterd parkeren aan de Jan Lutmanstraat: haaksparkeren in clusters van maximaal 5 parkeerplaatsen
met daartussen bomen;
- parkeren aan het pleintje: geclusterd parkeren afgeschermd door middel van hagen;
- parkeren in straatprofiel: langsparkeren, waar mogelijk parkeren onderbroken door bomen;
- parkeren op eigen terrein: komt vooral voor bij vrijstaande woningen en 2-onder-1-kapwoningen.
Groen en water
- de nieuwe aan te leggen waterkanten krijgen over
het algemeen een natuurlijk verloop vanaf het water, net als de al bestaande waterkanten;
- bij de einden van de waterloop rond het gemeenschappelijke hofje wordt de overgang naar de straat
gevormd door een natuurlijk begroeide oever;
- het middenplantsoen van het gemeenschappelijke
hofje wordt gevormd door gras, beplant met enkele
bomen, type n.t.b.;
- het pleintje wordt afgeschermd van de omringende
parkeerplaatsen doormiddel van hagen. Het pleintje
krijgt een groene inrichting mede door de bestaande Kastanjeboom.
Inrichtingselementen
- n.t.b.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
23
natuurlijke oever
natuurlijke oever
tuinen met talud aan water
oever met beschoeiing
oever met beschoeiing
mogelijkheid voor eventuele vlonder
lage begroeing bij voortuin
begroeid hekwerk
hoge haag
24
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
Oevers en kunstwerken
- oevers op uit te geven terrein hebben een talud (1:3
tot 1:2) met een lage beschoeiing;
- aan achtertuinen kunnen door bewoners een vlonder of steiger worden gebouwd tot maximaal 1m¹
vanaf de insteek;
- oevers op openbaar gebied hebben waar mogelijk
(in elk geval langs de Opweg) een talud met een
natuurlijke oever. Waar dat niet mogelijk is, krijgen
deze oevers een talud met beschoeiing;
- daar waar talud met een lage beschoeiing niet mogelijk is (uitzondering) wordt een hoge beschoeiing
of wand toegepast in duurzame natuurlijke materialen;
- vrijstaande woningen worden vanaf de Opweg
ontsloten middels een brugduiker, toegankelijk voor
auto’s.
Erfscheidingen
- erfscheidingen van voor- en zijtuinen grenzend aan
het openbaar gebied worden zorgvuldig vormgegeven en maken deel uit van het architectonisch
ontwerp. Dit dient te geschieden middels beplanting
met een hoogte van 0,5 -1 m¹ hoog;
- waar een achtertuin grenst aan de openbare straat
wordt deze afgeschermd met een haag of een
begroeid hekwerk, 1,5 - 2,0 m¹ hoog, mogelijk in
combinatie met (deels) een lage tuinmuur (geen
gesloten schuttingen); deze erfscheidingen worden
zorgvuldig vormgegeven en maken deel uit van het
architectonisch ontwerp.
Openbare verlichting
- aan de Opweg wordt het verlichtingsbeeld van de
verdere Opweg gecontinueerd;
- aan de overige straten wordt aangesloten bij de
straatverlichting (paaltoparmaturen) van de bestaande wijk.
Afvalinzameling
- afvalinzameling vindt plaats via individuele kliko’s
die op vuilnisophaaldagen aan de straat worden
geplaatst, bij de appartementen via gemeenschappelijke rolcontainers;
- bij de grondgebonden woningen worden op eigen
erf opstelplaatsen voor voldoende kliko’s opgenomen. De opgestelde kliko’s worden zoveel mogelijk
aan het zicht ontrokken van de openbare weg;
- bij de appartementengebouwen wordt voorzien in
voldoende inpandige containerruimte;
- er wordt voorzien in voldoende opstelmogelijkheden
aan de straat op vuilnisophaaldagen.
Beeldende kunst
Het gemeenschappelijke pleintje in het zuidelijk plandeel leent zich goed voor toepassing van beeldende
kunst. Dat zou kunnen in de vorm van een te plaatsen
object, of van een in de inrichting van het gebied geïntegreerde beeldende vorm.
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven
25
Colofon
Woningstichting QuaWonen
Boomgaard 2
2871 PW Schoonhoven
T 0182 38 97 33
F 0182 38 97 39
I www.quawonen.com
E [email protected]
Gemeente Schoonhoven
Haven 37
2871 CK Schoonhoven
Postbus 504 - 2870 AH Schoonhoven
T 0182 38 92 00
F 0182 38 93 99
I www.schoonhoven.nl
E [email protected]
Kokon Architectuur & Stedenbouw bv
Weena 723
Postbus 29137 - 3001 GC Rotterdam
T 010 411 71 80
F 010 411 71 87
I www.kokon.nl
E [email protected]
26
Beeldkwaliteitplan
Bollocatie Schoonhoven