Decentralisatie AWBZ naar WMO Inhoud • • • • • • Waarom? Wie? Wat? Hoe? Randvoorwaarden? Kansen? Waarom? Waarom? – Betere kwaliteit – Meer betrokkenheid – Financiële houdbaarheid Visie – Wat kunnen mensen wel? – Kwaliteit van leven – Eigen sociale netwerk en de financiële mogelijkheden – Passende ondersteuning en/of zorg – Meest kwetsbare mensen in kern-AWBZ (recht) Waarom? • Sociaal en financieel participeren: expliciet vastgelegd • Gemeenten én burger hebben verantwoordelijkheden • Sociale draagvlak en netwerk betrekken bij vraag: verankering in wet • Herijking compensatieplicht • Wederkerigheid tussen gemeente en burger • Samenredzaamheid tussen burgers Waarom? • Samenhang WMO, jeugdwet en participatiewet • 1 ontschot budget sociaal domein • Maatwerk en integrale aanpak Wie zijn de cliënten in de AWBZ? Op januari 2013 hadden circa 443.045 mensen (ook jeugd) een uitstaand recht voor extramurale zorg vanuit de AWBZ (bron: CIZ) 80% via zorg in natura 20% PGB Wat? Persoons Gebonden Budget • Zeggenschap en keuzevrijheid van de burger belangrijk • Stringente voorwaarden: - gemeentelijk ingekochte voorzieningen - regievoering budgethouder - goede kwaliteit, doelmatigheid en trekkingsrecht • Discussie over PGB bij mantelzorg Wat? Dagbesteding / begeleiding en vervoer Persoonlijke verzorging Kortdurend verblijf Begeleid wonen gericht op participatie (nog uit te werken) 2014 functies nog in AWBZ, 2015 gemeenten Ondersteuning van gemeenten gericht op: • Burger regie geven over eigen leven • Uitvoeren van dagelijkse levensverrichtingen • Ontmoeten van anderen • Langer thuis wonen • Participeren in de maatschappij Wat? De WMO wordt aangepast, bijbehorende budgetten uit AWBZ naar gemeenten Persoonlijke verzorging, 85 % van huidig budget Begeleiding, vervoer en kortdurend verblijf, 75% van huidig budget Huishoudelijke hulp 60% van bestaand budget in 2015 (2014 geen wijzigingen) Alleen voor hen die er financieel niet zelf in kunnen voorzien In breed ondersteuningspakket in individuele situaties mogelijk om thuis wonen te realiseren Hulpmiddelen Besparing: 50 mln. van budget Stimuleren hergebruik en poolbeheer scootmobielen Eigen bijdrage rolstoelen Wat? Begeleiding • Mensen met lichamelijke, verstandelijke of zintuigelijke handicap of psycho-geriatrisch of psychiatrisch probleem • Doel: bevorderen zelfredzaamheid om opname of verwaarlozing te voorkomen • Inhoud: praktische hulp, structuur en regie in de persoonlijke levenssfeer • • Individuele begeleiding en groepsbegeleiding (dagbesteding) Aanbieders: thuiszorg/V&V, gehandicaptenzorg, GGZ, MO Wat voor activiteiten bij begeleiding? Onder meer: • woonbegeleiding • • praktische pedag. thuishulp en gezinsondersteuning (PPG) zaterdagopvang voor kinderen met verstand. beperking • sport voor verstandelijk beperkten • begeleiding tijdens voorgezet speciaal onderwijs • vakantie activiteiten voor verstandelijk beperkten • thuisbegeleiding • belevenis- en uitgaanscentrum • • activerende psychiatrische thuiszorg dagactiviteiten voor GGZ (DAC) • • inloophuizen dagbesteding voor verstandelijk beperkten • begeleiding bij rehabilitatietrajecten verslaafden • logeerhuizen • ontmoetingsgroepen Wat? Persoonlijke verzorging • Mensen met lichamelijke, verstandelijke of zintuigelijke handicap of psycho-geriatrisch of psychiatrisch probleem • Doel: opheffen van een tekort aan zelfredzaamheid bij activiteiten op het gebied van de algemeen dagelijkse levensverrichtingen. • Inhoud: zelfzorg uitvoeren, zoals douchen, aankleden, scheren, ogen druppelen of naar het toilet gaan. Ook zorg in verband met een gezondheidsprobleem (zoals stoma, sonde). • Aanbieders: thuiszorg/V&V, gehandicaptenzorg, GGZ, MO Wat voor activiteiten bij verzorging? Onder meer: • zich wassen • sondevoeding • zich kleden • medicatie • in en uit bed gaan • • zich verplaatsen in zit- of lighouding (hulp bij beweging, houding) persoonlijke zorg voor tanden, haren, nagels, huid • aanbrengen/verwijderen van prothese • aanleren en begeleiden van PVactiviteiten • naar toilet gaan en zich reinigen (c.q. incontinentiemateriaal verwisselen) • eten en drinken Hoe? Sociale wijkteams • 200 mln. euro voor wijkverpleegkundigen • 50 mln. euro voor wijkteams • Ondersteuning aan sociale domein door gemeenten te koppelen medische zorg • Wens van PvdA: signaleringsfunctie en integratie meerdere functies van gemeenten, welzijn en preventie • De spil in zorg, welzijn, preventie Hoe? Mantelzorgers en vrijwilligers • Werk van vrijwilligers en mantelzorgers nog belangrijker • Gemeenten belangrijke rol in het ondersteunen en het voorkomen van overbelasting: verkenning van VWS met gemeenten • In keukentafelgesprek mantelzorg en vrijwilligers betrekken • Sociale cohesie versterken en vrijwilligers ondersteunen Randvoorwaarden • Beoordelingsproces en voorwaarden zijn inzichtelijk voor cliënten • Gemeente komt op bezoek voor keukentafelgesprek • Recht op professionele cliëntondersteuner of hulp van MEE bij gesprek • Burger blijft naar de rechter kunnen Randvoorwaarden • Verstevigen betrokkenheid burgers bij beleid • Rol WMO raden • Geldt ook voor Jeugdwet en Participatiewet • Verplicht in gemeentelijk beleidsplan aangeven welke eisen gesteld worden aan medezeggenschap van cliënten van aanbieders van Wmo-ondersteuning Randvoorwaarden • Rol gemeenteraad bij kwaliteit en toezicht • Wettelijke basisnorm voor verantwoorde maatschappelijke ondersteuning van goed niveau • Maar terughoudendheid i.v.m. maatwerk en beleidsvrijheid gemeenten • Uitwerking naar gezamenlijk kwaliteitskader met veldnormen Kansen • Samenwerking gemeenten en verzekeraars • Via inkoop door gemeenten samenwerking stimuleren • Innovatie door nieuwe projecten gemeenten • Rol gemeenteraad Kansen • Streven naar maximale beleidsruimte: gemeenten aan zet! • Systeem van horizontale verantwoording over resultaten en ingezette middelen • Eén brede monitor • Samenhang aangebracht in de ondersteuning van gemeenten Kansen • Geen burger tussen wal en schip? • Bestuurs- en uitvoeringskracht versterken? • Lokale, integrale maatwerkoplossingen mogelijk maken? Meer weten? Transitiebureau WMO – Ondersteuning – Informatie – Samenwerking – Verspreiden kennis en goede voorbeelden www.invoeringwmo.nl [email protected] 070-3406100