Les 4 - Het feitelijke opgraven

Archeologie voor
++s
pakket
Les 4: Het feitelijk opgraven
Hoe begin je
• We weten waar we moeten opgraven/waar de site
zich bevind
• Nu is het zaak een goede kaart van de omgeving te
maken. Dit doen we door
– Oude kaarten en nieuwe kaarten te gebruiken
– Kaarten voor de bodem en de oppervlakte
• Nu gaan we een meetpunt overbrengen, want alles
dat archeologisch interessant is worden ingemeten
op een kaart
– Deze gegevens kunnen handmatig of digitaal worden
verwerkt
Graven 1
• Na het meetpunt over te hebben gebracht, gaan we
een horizontaal meetgrid uitzetten
• Dan gaat de grond open. Afhankelijk van de toplaag,
de bodem, wat we denken aan te treffen kiezen wij
ons materiaal
– Vaak een spade
– Soms een schepje
– Soms een graafmachine
Graven 2
strategie
•
Ook kiezen we tevoren een opgravingstrategie
–
–
Gaan we alles in een keer openleggen, laag voor laag afpellen?
Kiezen we ervoor in kwadranten te werken?
•
–
–
•
Eerst een kwart op te graven, dan weer een kwart, enz.
Laten we blokken bodem in het opgravingvlak staan?
In de praktijk laat je i.i.g. altijd – zeker in het begin – delen
staan, zodat je vergelijkingsmateriaal hebt
Want opgraven is best ingewikkeld.
–
Je hebt met twee processen te maken die door elkaar lopen
•
•
Het natuurlijke proces van bodemvorming (daar later meer over)
Het verstoring van de bodem én of het oppervlak door de mens
Graven 3
ai wat lastig
•
Want opgraven is best ingewikkeld.
–
Je hebt met twee processen te maken die door elkaar lopen en
die je moet onderscheiden.
A. De verstoring van de bodem door de mens leert ons over
A.
B.
wat men er gedaan heeft én
hoe lang geleden dit was.
B. De vorming van de bodem leert ons
A.
B.
wat de mens er gedaan heeft én
hoe lang geleden dit was.
C. Tegelijk zit hier ook de moeilijkheid.
A.
B.
Het lezen van deze processen is uitermate moeilijk én
Verwarrend
Graven 4
Tot de bodem?
•
Want opgraven is best ingewikkeld.
–
Je hebt met twee processen te maken die door elkaar lopen en
die je moet onderscheiden.
A. De verstoring van de bodem door de mens leert ons over
A.
B.
wat men er gedaan heeft én
hoe lang geleden dit was.
B. De vorming van de bodem leert ons
A.
B.
wat de mens er gedaan heeft én
hoe lang geleden dit was.
C. Tegelijk zit hier ook de moeilijkheid.
A.
B.
Het lezen van deze processen is uitermate moeilijk én
Verwarrend
Vondsten 1
Hoera, en wat nu?
•
Een archeologische feature kan natuurlijk van alles zijn
–
–
–
–
–
Van een munt tot een muntschat
Van een stenen ijlpunt tot een tempel
Van een skelet tot een massagraf
Van een grondspoor – een afdruk/spoor in de grond van
menselijke activiteit – tot een tombe
Van Sporen van een haardje tot die van een verwoestende
brand
•
•
•
Nu moet je dat even inmeten (driedimensionaal)
Nu moet je daar even foto’s van maken
Nu moet je het ook nog even natekenen (op schaal)
Vondsten 2
Hoera, en wat nu?
• Na het meten, fotograferen en tekenen, mag je
verder. Gaat dan?
– Soms laat je het zitten, graaf je er omheen
– Soms moet je de zaak er zo snel als mogelijk uithalen
• Wat kan je nog meer ter plaatse met de vondst?
– Monsters nemen, van de vondst, van de vondstomgeving
•
Deze monsters kunnen zeer waardevolle info opleveren over het
hoe en wat van de mensen
– Opgravinggrond laten floteren
•
Door flotatie kan je resten, die je gemist hebt, alsnog boven water
krijgen
Het opgravingproces
Hoeveel info kan je verwerken?
•
De kunst en de moeilijkheid van het opgraven is tijdens
het graven
–
–
–
–
Weten wanneer je op iets belangrijks, dat is archeologisch stuit
Weten wat je hiermee aanmoet? Laten zitten – dat wil zeggen
er doorheen scheppen –, er uithalen?
Weten hoe de verschillende features met elkaar in verband
staan of juist weer niet?
Weten dat je aan het eind iets meer hebt dan:
•
–
De artefacten, metingen, foto’s, monsters, tekeningen, frustraties en
mooie herinneringen
Dit alles moet verworden tot een nieuw stuk geschiedenis over
hoe mensen vroeger leefden! Een grote verantwoordelijkheid
Speciale Opgravingen
•
•
•
•
•
Grafheuvels
Grotten
Slagvelden
Woestijn
In bevroren grond