Ecologisch moestuinieren Zwolle Op 10 januari vond de tweede cursusdag plaats van onze cursus biologisch moestuinieren. Hoe toepasselijk: 2015 is internationaal jaar van de bodem (www.jaarvandebodem.nl) ! Janneke Tops (www.gezondemoestuin.nl ) verzorgde de workshop, waaraan 16 tuinders meededen. Janneke leerde ons wat je moet weten om zelf een succesvol ecomoestuinder te worden. Zowel tuinders met ruime ervaring als nieuwelingen konden er veel van opsteken. Steeds vaker blijkt zowel uit ervaringen van tuinders als uit onderzoek dat de bodem een sleutelfactor is: op een gezonde bodem groeien gezonde gewassen. Planten kiezen zelf welke stoffen ze uit de bodem opnemen, maar dan moet die bodem wel voldoende ‘rijk’ en gezond zijn. Een gezonde bodem is een ongelofelijk complex systeem, met een duizelingwekkend aantal (micro-)organismen. Zo’n bodem, met voldoende humus en mineralen, levert voeding voor planten, houdt water en voeding vast en heeft een ziektewerend vermogen. Een eco-moestuinder kan ervoor zorgen dat de bodem gezond wordt en blijft door: - een ruime vruchtwisseling en/of combinatieteelt toe te passen. Janneke raadde een 6-jaar systeem aan, dus pas na 6 jaar weer met de soort op dezelfde plek terugkomen - te mulchen; - groenbemesting toe te passen; - voldoende compost van goede kwaliteit op de tuin te brengen; - compostextract te gebruiken. Het duurt vaak enkele jaren voordat een moestuinbodem gezond en voedzaam is, maar het is meer dan de moeite waard om daarnaar toe te werken. Janneke besteedde kort aandacht aan het maken van compost; ze komt daar in de volgende workshop ( op 7 februari) nog uitgebreid op terug. Janneke stond nadrukkelijk stil bij het winnen van eigen zaaigoed en bij het monopolie dat enkele wereldwijde zaadproducenten hebben of proberen te krijgen op het gebruik van zaaigoed. Het zelf winnen van zaden is een ambacht dat kennis en kunde vraagt maar uiteindelijk ook heel veel voldoening geeft en kan meehelpen aan het aanpassen van gewassen aan lokale omstandigheden. Zij pleitte voor het kopen van biologische zaden zoals bij de Bolster, Boerengoed, Vreeken en Van der Wal. Op de moestuin moet je soms ook accepteren dat een gewas minder goed lukt; de natuur reguleert. Wel kun je werken aan natuurlijke bestrijding van ziekten en plagen, onder andere door plantenextracten te gebruiken, bijv. van brandnetel, knoflook, smeerwortel en kruiden. Het tegengaan van (on)kruid kan bijvoorbeeld door het maken van een ‘vals zaaibed’. Je maakt de grond klaar alsof je gaat zaaien, maar laat het bed een tijdje liggen. De wilde planten die dan kiemen, schoffel of wied je en daarna pas ga je zaaien. In alle gevallen is het belangrijk om (on)kruid te schoffelen als het jong is! Ook het gebruik van mulch voorkomt massale opkomst van onkruiden en heeft bovendien als voordeel dat de bodem bedekt blijft en niet uitdroogt of kan dichtslaan bij regen. Tot slot gaf Janneke tips voor diverse combinatieteelten (waaronder mais, bonen en pompoenen), het gebruik van bijv. afrikaantjes, Oost-Indische kers, Phacelia en goudsbloem, het zaaien van oude gewassen en het maken van een goed tuinplan, inclusief de juiste bemesting (met compost!). Ook gaf zij de tip op de website van gaia bodemonderzoek te kijken hoe ook zelf een bodem te beoordelen (www.gaiabodem.nl). Iedere deelnemer was erg enthousiast over de workshop; we kijken vol verwachting uit naar de cursus op 7 februari!