Break-even analyse

© NEVI
pag.: 1 van 2
code: LEV-TCO-kre-013-bl versie 1.1
Break-even analyse
Bij de break-even analyse rekenen we die afzet uit waarbij winst noch verlies wordt
gemaakt. De totale kosten (TK) zijn bij dat break-even punt even groot als de totale
opbrengsten (TO) van de afzet. Ofwel, in termen van Direct Costing: de totale contributiemarge is gelijk aan de totale vaste kosten. Dit break-even punt wordt ook wel kritische afzet
of kritisch punt genoemd.
De totale kosten (TK) zijn dus gelijk aan de totale opbrengsten (TO). Ofwel: de variabele
kosten (v) maal het aantal producten (afzet = q) plus de vaste kosten (C) is gelijk aan de
verkoopprijs (p) maal de afzet. In een vergelijking uitgedrukt: (v * q) + C = p * q. Deze
vergelijking klopt als q gelijk is aan de break-even afzet. Door de formule te herschrijven
krijg je de vergelijking van de break-even afzet:
C
Break-even afzet: q =
p−v
De break-even analyse heeft niet alleen tot doel het break-even punt (BEP) vast te stellen.
Het gaat om de hele samenhang tussen prijs, afzet, vaste kosten en winst. Het gaat om
vragen als:
• Wanneer speel ik quitte als ik de prijs met 10% verhoog?
• Kan ik de prijs verlagen en door meer afzet meer winst maken?
• Kan ik deze order bij deze inkoper tegen een lagere prijs accepteren? Maak ik dan nog
steeds winst op de order?
• Loop ik risico dat ik de vaste kosten niet terugverdien en dat het bezettingsverlies groter
is dan het verkoopresultaat?
In onderstaande afbeelding is de samenhang tussen alle begrippen schematisch weergegeven:
• Op de horizontale as is het aantal verkochte producten (de afzet) weergegeven; op de
verticale as de kosten en de opbrengsten.
• De stippellijn A-B geeft weer hoe de variabele kosten verlopen.
• De vaste kosten worden weergegeven door de horizontale lijn bij punt C.
• Door de lijn C-D-E worden de totale kosten weergegeven.
• De lijn A-D-F laat zien hoe de totale opbrengsten verlopen. Hoe steil deze lijn loopt,
wordt bepaald door de hoogte van de prijs.
Het verschil tussen de totale opbrengsten (A-D-F) en de totale kosten (C-D-E) is het totale
bedrijfsresultaat. Als er niets wordt verkocht, is het bedrijfsverlies gelijk aan de omvang van
de vaste kosten. Naarmate er meer wordt verkocht, daalt het verlies. De driehoek A-C-D
geeft dus aan dat er verlies wordt geleden. Bij het break-even punt aangekomen, is het
bedrijfsverlies nul. Het verschil tussen opbrengsten en de variabele kosten B-D (ofwel de
contributiemarge) is op dat punt gelijk aan de omvang van de vaste kosten (A-C). Vanaf het
break-even punt wordt er winst gemaakt. De driehoek D-E-F geeft de winst weer.
© NEVI
pag.: 2 van 2
code: LEV-TCO-kre-013-bl versie 1.1
afbeelding: de samenhang tussen prijs, afzet, vaste kosten en winst
Kosten,
opbrengsten
Opbrengsten
F
Totale kosten
E
Variabele kosten
D
Vaste kosten
C
B
A
BEP
Afzet
Het break-even punt ligt bij een gezond bedrijf altijd lager dan de normale bezetting. Bij
normale bezetting moet immers winst worden gemaakt om continuïteit te kunnen waarborgen. Als de afzet lager is dan de normale bezetting, wordt er een bezettingsverlies
gemaakt. Bij het break-even punt is dat negatieve bezettingsverlies precies even groot als
het positieve verkoopresultaat.
afbeelding: break-even punt en normale bezetting
Kosten,
opbrengsten
Opbrengsten
BEP
Totale kosten
N
Afzet