PREVENTIE IN DE THUISZORG VALINCIDENTEN DECUBITUS MEDICATIE HYGIËNE INHOUD Belang van preventie Korte quiz Valincidenten Decubitus Medicatie Hygiëne Afsluiting Feedback BELANG VAN PREVENTIE Voorkomen en verminderen gezondheidsproblematiek Nu nog onvoldoende preventie Primaire preventie Secundair preventie Tertiaire preventie HOEVEEL OUDERE BOVEN DE 65 MAKEN PER JAAR EEN VALINCIDENT MEE? A) 70.000 B) 200.000 C) 1.000.000 MW. JASPERS GEBRUIKT HALDOL OMDAT ZIJ LAST HEEFT VAN PSYCHOSES, WELK EFFECT HEEFT DIT OP HAAR VALRISICO? A) Dit verkleint het risico mw. heeft nu minder last van haar psychose dus zal zij minder snel vallen. B) Dit verhoogt de kans op een valincident, de bijwerkingen van Haldol zijn een intrinsieke factor die het risico vergroot. c) Dit verhoogt de kans op een valincident, psychoses zijn een extrinsieke factor die het risico vergroten. VAN WELKE GRAAD DECUBITUS IS HIER SPRAKE? A) graad 2 B) graad 3 C) graad 4 WAT IS DECUBITUS ? A) Beschadiging aan de huid door langdurige druk. B) Beschadiging aan de huid door smetten en wrijfkracht. C) Beschadiging aan de huid door een combinatie van druk, schuif en wrijfkracht. WELKE PREVENTIEVE MAATREGEL IS HET MEEST GEWENST BIJ DECUBITUS? A) Risicoscorelijst invullen B) Cliënt folder geven over decubitus en mantelzorg informeren. C) Dagelijks huidinspectie en druk opheffen WAT HOUD HET IN OM IN EEN DRIEHOEK TE WERKEN? A) Je werkt van schoon naar cliënt naar vuil zo komt de cliënt nooit in aanraking met het vervuilde materiaal. B) Dit is een manier om wonden te verbinden. C) Dit heeft te maken met de lichaamshouding, zo belast je jezelf minimaal. WANNEER JE WAS/ONTSMET JE JE HANDEN? A) Bij binnenkomst bij de cliënt voor je een handeling uitvoert. B) Voor je weg gaat bij de cliënt , dit hoeft dan niet bij binnenkomst bij de volgende. C) Zowel bij binnenkomst als weggaan bij een ontsmet je de handen. cliënt D) Alleen bij verpleegtechnische handelingen, na onderzoek, bij aanraking met lichaamsvocht. HOEVEEL ACUTE ZIEKENHUIS OPNAMES WORDEN VEROORZAAKT DOOR MEDICATIE FOUTEN? A) Minder als 2 % B) ongeveer 5 % C) Meer dan 10 % FOUTEN BIJ MEDICATIE VERSTREKKING MOETEN ALTIJD GEMELD WORDEN? A) Hiervoor hoeft geen melding te worden gemaakt , als het maar word gerapporteerd. B) Dit hoeft alleen als er gevolgen voor de cliënt zijn door de medicatie fout. C) Dit moet altijd gemeld worden via een MIC formulier. VAL INCIDENTEN VAL INCIDENTEN • Jaarlijks meer dan 1 miljoen valincidenten bij mensen boven de 65 jaar • 100.000 incidenten hebben een ziekenhuis opname tot gevolg • 70 % ondervind gevolgen medische gevolgen aan de val, zoals kneuzing en hematomen • 6 % ernstig letsel zoals een fractuur • Jaarlijks 15000 heupfracturen waarbij 25% komt te overlijden THUISZORG EN VALPREVENTIE • Kwetsbare ouderen • Kennis van uitlokkende factoren • Screening • Adviseren • Doorverwijzen INTRINSIEKE FACTOREN • Leeftijd • Eerder doorgemaakte valincidenten • Medicatie • Duizelingen • Verminderde cognitie • Incontinentie, polyurie • Beperkingen in waarneming EXTRINSIEKE FACTOREN • Onbekende omgeving • Gladde, natte vloeren • Slecht schoenen • Onstabiele of hoge meubels • Onveilige omgeving, geen steunpunten • Onvoldoende licht PREVENTIEVE INTERVENTIES • Screenen op de risico factoren • Anamnese vragen naar valgeschiedenis, evenwichtsproblematiek • Hulpmiddelen regelen bij loopproblematiek, en cliënt aansporen tot verbeteren van de looptoestand • Alarmering voor de cliënt regelen • Voorlichting over val risco geven aan de mantelzorgers DECUBITUS PREVENTIE ONTSTAAN DECUBITUS • Druk, wrijf en schuifkracht • Conditie van de huid • Verhoogd risico DRUKPUNTEN GRAAD 1 GRAAD 2 GRAAD 3 GRAAD 4 GEVOLGEN • Verminderde mobiliteit • Verminderde activiteit • Verminderde sensibiliteit SCREENING Risico Analyse Decubitus Naam: …………………………………. Geboortedatum: ………………………………….. Datum: …………………………………. Ingevuld door: ……………………………………… Graag omcirkelen wat van toepassing is voor deze cliënt Per vraag kunnen meerdere verschijnselen omcirkeld worden. Altijd alle vragen invullen. Voor vraag 10 en 11 kan de arts ingeschakeld worden. Bij aanwezig decubitusrisico: vul in de rechterkolom in of de ondernomen actie in het ZLP is genoteerd Indien risico aanwezig: Arts is ingeschakeld JA/NEE 1.a Heeft de cliënt decubitus? Geen risico aanwezig Wel risico aanwezig Ondernomen actie genoteerd in ZLP Nee Ja, graad: …….., locatie: - …………………………………………………. (zie formulier wondzorg) 1.b Heeft de cliënt in het verleden decubitus gehad? Nee Ja. - 2. Hoe is de mentale toestand? Goed Lusteloos / gedeprimeerd / gedesoriënteerd / angstig / verward /apatisch / comateus / anders, nl: - …………………………………………………. 3. Zijn er contracturen? Nee 4. Hoe actief/mobiel is de cliënt? Goed Ja. In welk gewricht? - ………………………………………………. Loopt met hulp / actief in rolstoel/ passief in rolstoel / volkomen bedlegerig / anders, nl: - …………………………………………………… 5. Kan de cliënt zich zelfstandig verplaatsen in bed/stoel? Ja Nee - 6. Ondervindt de cliënt schuifkrachten? Nee Zakt onderuit in de stoel /zakt onderuit in bed / schuift over onderlaag bij transfers, anders, nl: …………………………………………. - Geen risico aanwezig Wel risico aanwezig Ondernomen actie genoteerd in ZLP - 7. Hoe is de voedingstoestand? A.d.h.v. de uitslag van de SNAQ-rc Groen Oranje/rood. 8. Is de cliënt incontinent? Nee Af en toe urineverlies / incontinent voor urine /incontinent voor urine en faeces/ anders, nl: ……………………………………….. 9. Heeft de cliënt diabetes? Nee Heeft dieet/heeft dieet en orale middelen/gebruikt insuline/ anders, nl: - ……………………………………… 10. Gebruikt de cliënt medicatie? Nee Corticosteroïden / slaapmiddelen / pijnstillers / antibiotica / psychofarmaca/ anders, nl: - …………………………………………………. 11. Zijn er neurologische afwijkingen? Nee Krachtsvermindering / sensibiliteitsstoornissen/ hemiparese / anders, nl: …………………………………. - PREVENTIEVE MAATREGELEN, ALGEMEEN • Indien mogelijk mobiliseren • Wisselligging • AD-voorzieningen • Bij hieldecubitus altijd hielen vrij leggen • Regelmatig huidinspectie en rapportage hiervan PREVENTIEVE MAATREGELEN, TRANSFER Niet schuiven, indien nodig tillift of glijzeil gebruiken. Voorkom altijd een verkeerde houding Attentie voor: a. onderuit zakken, hierdoor ontstaan schuifkrachten b. afknellen bovenbenen op de rand van de zitting Te hoge voetensteun: a. drukverhoging op zitknobbels door slechte gewichtsverdeling. Kussen in de rug geeft onderuitzakken met als gevolg: a. schuifkrachten op zitknobbels PREVENTIEVE MAATREGELEN, HUIDCONDITIE • Inspecteer de huid dagelijks en rapporteer dagelijks over symptomen decubitus. • Wees voorzichtig met pleistergebruik (kan ontvelling tot gevolg hebben bij verwijderen). • Zorg voor een schone, droge en gladde onderlaag. • Vernieuw bij incontinentie, het incontinentiemateriaal regelmatig. • Gebruik geen geparfumeerde crème. PREVENTIEVE MAATREGELEN, VERMINDERDE BEWUSTZIJN • Door een verminderd bewust zijn bestaat er een risico dat een cliënt adviezen niet (goed) kan uitvoeren, mogelijk geen (pijn-)klachten kan aangeven of niet (goed/tijdig) zelfstandig van houding kan veranderen. • Probeer te reactiveren. • Besteed extra aandacht aan alle andere risicofactoren. PREVENTIEVE MAATREGELEN, VOEDINGSTOESTAND Bij een verminderde weerstand door een tekort aan kilocalorieën en/of voedingsstoffen is de kans op infecties en huiddefecten en op een vertraagde wondgenezing vergroot. Daarnaast ontstaat bij ernstige vermagering, door benige uitsteeksels, extra risico op huidletsel. • Onderneem actie n.a.v.de kleurscore van de SNAQ-rc • Regelmatig wegen • Evalueren van de voedingstoestand en van de eventuele voedingsinterventie MEDICATIE BELANG PREVENTIE • 5 procent van de acute ziekenhuisopnames ten gevolge van medicatie fouten. • In de langdurige zorg gebruiken veel cliënten langere tijd verschillende medicijnen. • Er zijn fouten bij het voorschrijven of toedienen of verkeerd gebruik van medicijnen. • Interactie tussen medicijnen kan voor bijwerkingen zorgen VOOR HET VERSTEKKEN VAN MEDICATIE IS HET VAN BELANG KENNIS TE HEBBEN OVER; • Medicijngebruik en toedieningswijzen. • Bijwerkingen en interacties tussen medicatie. • Hoe medicatieveiligheid vergroot kan worden. • Op de hoogte zijn van de procedure voor het melden van medicatie-incidenten. KWALITEITSWET ZORGINSTELLINGEN Veilige medicatie verstrekken: ‘alle activiteiten die zijn gericht op het juist voorschrijven en afleveren en het juiste gebruik van geneesmiddelen’ • Zorg is verantwoord en de gene die het levert is bekwaam • Scholing en training • Afspraken moeten helder zijn • Protocollen van voorbehouden en risicovolle handelingen UITZETTEN MEDICATIE • Door apotheek gedaan via baxterrol. • Persoonsnaam, medicijnnaam, dag, tijdstip en een omschrijving van het uiterlijk van het geneesmiddel. • Dagcassettes en weekcassettes. • Medicatie controleren met medicatieoverzicht. RISICO BAXTER ROL • Medicatie dat niet in de rol kan, oogdruppels en zalven • Wijziging van medicatie, terwijl de rol niet op is MEDICATIE VERSTREKKEN • Regel van 5 • Neemt de cliënt de medicatie in? VERGROTEN VAN VEILIGHEID • Meer incidenten melden • Cliënten voorlichten • De verschillende disciplines inlichten over gebruik medicatie • Werken met het zorgleefplan op een methodische wijze TOEDIENEN VERKEERDE MEDICATIE • Direct overleggen met het team over hoe er gehandeld moet worden. • De fout moet binnen de organisatie afgesproken procedure gemeld worden. • Meeste gevallen ook behandelende arts waarschuwen. • Aftekenfouten: paraaf vergeten HYGIËNE DEFINITIE • Hygiëne staat voor alle factoren die nodig zijn voor een goede gezondheid en veilige werkomgeving. • Hygiëne is een verzamelnaam voor alle handelingen en handelingswijzen die ervoor zorgen dat mensen gezond blijven door ziekteverwekkers uit de buurt te houden. • Onderscheid in: persoonlijke hygiëne, voedingshygiëne, arbeidshygiëne en instellingshygiëne. INLEIDING • Uitvoeren hygiëne beleid. infecties zo klein mogelijk maken • Intra- en extramuraal gebruik DOEL • Instelling • Medewerker • Patiënt BELEID • Landelijke richtlijnen en protocollen • uitbraak infectieziekten • registratie infectieziekten • deskundigheidsbevordering VERPLEEGKUNDIGE AANDACHTSPUNTEN • kwaliteit • Belangrijke taken van de verpleegkundige • De hygiënecommissie van het verpleeghuis informeren HOE ERVAREN WIJ DE HUIDIGE PREVENTIE • Debby • Brittney • Elif AFSLUITING • Vragen • Suggesties • Opmerkingen