nieuwsbrief van de provinciale kerk en israël

NIEUWSBRIEF VAN DE
PROVINCIALE KERK EN ISRAËL-WERKGROEP
OVERIJSSEL-FLEVOLAND
Beste ontvanger van onze nieuwsbrief!
In deze nieuwsbrief aandacht voor de komende Israëlzondag (2 oktober) en de daarop volgende
Provinciale Ontmoetingsdag, die in Kampen gehouden zal worden op zaterdag 8 oktober a.s. Niet alleen
de plaatselijke en classicale Kerk en Israël-werkgroepen zijn voor deze Ontmoetingsdag uitgenodigd,
maar ook u als lezer(es) van deze Nieuwsbrief. U moet zich a.u.b. wel even aanmelden in verband met
de catering.
Voorts maak ik gebruik van de gelegenheid om u kennis te laten maken met een prachtige nieuwe
website: www.joods-christelijke-dialoog.nl In plaats van enkele lovende woorden citeer ik de brief
waarmee de website zich in mei 2016 aan zijn bezoeker voorstelde:
'Wij, dat zijn bijna vijftig rabbijnen, predikanten, priesters, professoren en anderen! We hebben ons
voorgenomen om elke week korte toelichtingen te schrijven bij de zondagse Schriftlezingen.
Natuurlijk doen we dat vanuit onze joodse achtergrond en/of vanuit onze betrokkenheid bij de dialoog
tussen Joden en Christenen. De nieuwe website is daarmee om te beginnen een wekelijkse hulp voor
alle kerkelijke predikvrouwen en -heren. Niet alle kerkgenootschappen volgen een wekelijkse
liturgische ordening. Geen nood, de toelichtingen zijn, wanneer u maar wenst, uit het archief op te
vragen.
Bredere context
Maar er is meer. We maken van de gelegenheid gebruik om u op de hoogte te houden van de
ontwikkelingen op het terrein van de joods-christelijke relaties, zowel nationaal als internationaal.
Want er is veel in beweging. We hopen daardoor ook een bijdrage te leveren aan de intensivering
van de relaties tussen Joden en Christenen in Nederland.
Nieuwsbrief
Behalve door uw bezoek aan de website, wordt u ook bijgepraat door een maandelijkse Nieuwsbrief
waarvan dit bericht de eerste aflevering is. De Nieuwsbrief maakt het mogelijk om uit het grote
aanbod een enkel punt nader onder uw aandacht te brengen.
Doelgroep
De website www.joods-christelijke-dialoog.nl richt zich op iedereen die zich bij het
thema betrokken weet. Door de toelichtingen bij de zondagse lezingen kunnen
in het bijzonder de dienstdoende geestelijken van informatie worden voorzien. Deze nieuwe
website wil echter niet minder dan een dialoog-website zijn. Dit initiatief zou zich kunnen
ontwikkelen tot een platform voor Joden en Christenen om met elkaar in gesprek
te gaan.
1
Adressenbestand
Deze eerste Nieuwsbrief wordt verstuurd aan ruim 2500 e-mailadressen die op het internet door vrije
nieuwsgaring te vinden waren. Het gaat hier om een niet-commercieel, serieus aanbod aan u. We
hopen dat u mee blijft doen. Meer nog: niet alle collegae zijn op internet te vinden. Misschien kunt u
hen op de hoogte brengen van ons aanbod.
Alsof het bovenstaande nog niet genoeg is attendeer ik u graag op het symposium 'Jezus en Paulus:
Joodse hervormers. Nieuwe visies vanuit het joods-christelijk gesprek', dat op 7 en 8 november a.s.
gehouden zal worden in De Werelt te Lunteren:
Samen met Protestantse Raad voor Kerk en Israël organiseert Kerk & Israël op maandag 7 en
dinsdag 8 november 2016 een internationaal symposium. De titel van dit symposium is: 'Geloof, wet
en verlossing bij Jezus en Paulus: de Reformatiethematiek en de christelijk-joodse verhouding'/'Faith,
Law, and Redemption in Jesus and Paul: Reformation Themes and Christian-Jewish Relations'.
Waarom deze conferentie?
De laatste decennia zijn er nieuwe en verrassende ontwikkelingen in de Joodse en christelijke visies
op Jezus en Paulus. Zowel Jezus als Paulus blijken daarin te verstaan vanuit het Jodendom van hun
tijd; daarbinnen hebben ze een eigen stroming gevormd. Veel van wat lange tijd als typisch joods of
christelijk werd aangeduid, blijkt dat niet te zijn. Jezus en Paulus waren geen stichters van een
nieuwe religie die christendom heet. Zij waren hervormers. Hervormingen kunnen binnen een religie
heel verschillend beoordeeld worden. Daarover gaat het gesprek tussen joden en christenen.
Voor breder publiek
In deze conferentie worden de recente resultaten van gesprek en onderzoek ingebracht voor een
breder publiek van theologen en andere geïnteresseerden, zoals leden van Kerk en Israëlgroepen.
De hoofdsprekers zijn allen intensief betrokken bij dit nieuwere onderzoek. Het jaar vóór de viering
van 500 jaar Reformatie heeft geleid tot een toespitsing op de vraag hoe wij Paulus lezen binnen het
geheel van het Jodendom. Hoe lezen wij hem in relatie tot (de historische) Jezus? Hoe verstaan wij
‘rechtvaardiging door het geloof’ en de verhouding tussen geloof en werken? Voor wie schreef
Paulus, en hoe kunnen we hem van daaruit beter verstaan? Zo kunnen we ook recht doen aan het
belang dat de Reformatie gehecht heeft aan ‘terug naar de bron van de Schrift’.
Tweeledig doel
Het doel van de conferentie is tweeledig: Het bespreken van de nieuwere inzichten met het oog op
een vernieuwing van het gesprek tussen joden en christenen. En een bijdrage leveren aan de
bezinning op Reformatiethema’s als geloof, wet en verlossing bij Jezus en Paulus vanuit en met het
oog op de joods-christelijke verhouding.
Aan het eind maken we de balans op. Welke inzichten en perspectieven zijn belangrijk voor geloven
nu? Wat kan de gemiddelde predikant hiermee? Welke vragen kunnen we meenemen om verder uit
te werken, ook voor het dogmatisch/systematische gesprek? Hoe kunnen we laten zien dat het joodschristelijke gesprek over Jezus en Paulus van groot belang is?
Sprekers op het symposium zijn:
2
dr. Pamela Eisenbaum
Professor of Biblical Studies and Christian Origins, Denver, Amerika
dr. Gabriele Boccaccini
Near Eastern Studies and Judaic Studies Department, Ann Arbor, Michigan, Amerika
dr. Annette Merz
Hoogleraar Nieuwe Testament bij de Protestantse Theologische Universiteit Groningen
dr. Peter Tomson
Emeritus hoogleraar van de Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid in Brussel en gasthoogleraar
aan de KU Leuven
Andere medewerkers zijn:
dr. Leo Mock
Docent Judaica aan de Tilburg University
dr. Bert Jan Lietaert Peerbolte
Hoogleraar Nieuwe Testament aan de VU in Amsterdam
dr. Theo Witkamp
Hoofd seminarium en coördinator postacademisch onderwijs
dr. Maarten den Dulk
Emeritus hoogleraar Praktische Theologie en oud-rector van seminarie Hydepark
De voertaal is deels Engels, deels Nederlands.
Meer informatie, ook over aanmelden, vindt u op: http://www.protestantsekerk.nl/werkvelden/Kerk-enIsrael/Symposium-Jezus-en-Paulus/Paginas/Symposium-Jezus-en-Paulus.aspx
Rest mij u vriendelijk te groeten. Graag tot ziens op één van de in deze Nieuwsbrief vermelde
bijeenkomsten.
Reinier Gosker (voorzitter KIOF)
Activiteiten in deze regio:
22 september 2016
Emmeloord
‘Visies op de staat Israël in historisch perspectief’ door dr. Bart Wallet. Lees verder
Datum: donderdag 22 september
Locatie: Nieuw Jeruzalemkerk, Cornelis Dirksplein 10
Aanvang: 19.30 uur
Toegang: collecte
Opgave en informatie: Rie Kramer, e-mail: [email protected]
25 september 2016
Kampen
‘Leerdiensten Tora en Evangelie’ Lees verder
Data: zondag 25 september, 2 oktober, 16 oktober en 23 oktober
Locatie: het Open Hof, Lelystraat 49
Aanvang: 17.00 uur
26 september 2016
Dedemsvaart
‘Seminar over Jozef’ door ds. H. Poot. Lees verder
Data: maandag 26 september, 10 oktober en 24 oktober
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
3
28 september 2016
Zwartsluis
‘Introductie Hebreeuwse taal’
Cursusleiders: Floris Poot en Peter ter Haar
Data: woensdag 28 september, 12 en 26 oktober, 9 en 23 november
Locatie: De Poort, Het Singel 16
Aanvang: 19.30 uur
Prijs: € 15
Informatie: Cees de Jonge, Tel. 038-3866488, email: [email protected]
2 oktober 2016
Israëlzondag
Thema ‘Vernieuwing van je gezindheid’
De woorden vernieuwing en transformatie sluiten aan bij alle veranderingen die benoemd en
voorgesteld worden in het synoderapport Kerk 2025 ‘Waar een woord is, is een weg’. Hierin
worden de contouren geschetst van een kerk die back to the basics gaat. Tot de bronnen
behoort de Joodse oorsprong van de christelijke traditie en het blijvende gesprek met het
levende Jodendom. Joden en christenen drinken uit dezelfde Bron.
Die Bron vloeit over naar de gehele mensheid. Vanuit het hart van Tora, Profeten en Evangelie worden
kernvragen gesteld. Hoe leef je? Ben je hoeder van je medemens? Waar ben je, mens? Vanuit Gods
compassie worden joden en christenen, samen met alle mensen van goede wil, geroepen om
compassievol met alle levende schepselen om te gaan. De Tora, de Profeten en het Evangelie wijzen
daarbij de weg. Wat betekent deze weg van voortdurende vernieuwing en verandering, inkeer en
omkeer, voor ons?
http://www.protestantsekerk.nl/werkvelden/Kerk-en-Israel/Israelzondag/Paginas/Default.aspx
6 oktober 2016
Kampen
‘Is de zondag in de plaats gekomen van de sabbat?’ Lezing door ds. Hette Abma Lees verder
Datum: donderdag 6 oktober
Locatie: Broederkerk, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
8 oktober 2016
Kampen
‘Ontmoetingsdag provinciale werkgroep Overijssel-Flevoland’ Programma
Datum: zaterdag 8 oktober
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 09.30 uur – 16.00 uur
Prijs: € 10
Informatie en aanmelding: Ad de Hoop, email: [email protected]
27 oktober 2016
Nieuwleusen
‘Leerhuis intrabijbelse midrash – een kennismaking met een verrijkende Joodse wijze van omgang met
de Schriften’, door ds. G.A. Trouwborst. Lees verder
Data: 27 oktober, 3 en 10 november
Locatie: de Grote Kerk van Nieuwleusen, Dommelerdijk 102
Aanvang: 20.00 uur – 21.30 uur
Informatie en opgave: ds. G.A. Trouwborst, tel. 0529 481591 email: gatrouwborst@kpnmail
10 november 2016
Kampen
‘De wederkomst van Jezus.’ Lezing door drs. Jacob Keegstra. Lees verder
Datum: donderdag 10 november
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
4
19 januari 2017
Dedemsvaart
Ds. IJ. Buurma spreken over de Frans-Russisch-Joodse kunstschilder Marc Chagall en zijn kleurrijke en
diepzinnige vormgeving van het Bijbelse verhaal onder het thema: ‘Hij laat de kleuren dansen’ Lees verder
Datum: donderdag 19 januari 2017
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
19 januari 2017
Kampen
‘Ontwikkelingen in het Midden-Oosten door het oog van de profeten.’ Lezing door Ton Stier. Lees verder
Datum: donderdag 18 januari
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
14 februari 2017
Kampen
‘Visie op Israël, hoe heeft de kerk zich gehouden, geen twee wegen en ook geen vervangingstheologie.
Leren van Joodse geloofsbeleving’. Lezing door dr. M.C. Mulder. Lees verder
Datum: dinsdag 14 februari
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
20 februari 2017
Zwartsluis
‘Over het Godsbeeld van de Tora’. Cursus van 3 avonden door Peter van ’t Riet. Lees verder
Data: 20 februari, 13 en 27 maart 2017
Locatie: De Poort, Het Singel 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Alie Kisjes-Everts tel. 0383866221 [email protected]
2 maart 2017
Kampen
‘Uw koninkrijk kome’ Lezing door ds. T. Niemeijer. Lees verder
Datum: donderdag 2 maart 2017
Locatie: Broederhuis, Broederstraat 16
Aanvang: 20.00 uur
Informatie: Reiny Westendorp e-mail [email protected]
21 maart 2017
Dedemsvaart
Israël ‘Staat ter discussie’. Lezing door dhr. Henk Dijkema. Lees verder
Datum: maandag 21 maart 2017
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
3 mei 2017
Dedemsvaart
‘Geschiedenis en erfgoed van de 10 stammen binnen het geheel van het volk Israël’. Lezing door dhr.
Aryel Tsion uit Be’er Sheva. Lees verder
Datum: woensdag 3 mei 2017
Locatie: de Fontein, Hoofdvaart 5
5
Aanvang: 20.00 uur
Toegang: collecte
Informatie: Gerbrig Arends, 06 538 728 70 e-mail: [email protected]
of Gerrit Jan Vrieling, 06 22 69 14 10 e-mail: [email protected]
Zwolle:
Stichting Judaica Zwolle
In de synagoge aan de Samuel Hirschstraat worden diverse leerhuizen en cursussen gegeven. Ook
lessen in Bijbels Hebreeus staan op het programma. De cursussen staan open voor belangstellenden,
die met het jodendom willen kennismaken, of die hun kennis ervan willen verdiepen. Van de cursisten
wordt geen speciale vooropleiding verlangd. Het hele programma van de Stichting staat online:
http://www.judaica-zwolle.nl Ook kunt u informatie vragen via e-mail: mailto:[email protected].
Drs. J.A. Antonides
Boshoek 45
7681 GT Vroomshoop 0546 646629
[email protected]
Ds. Antonides kan ook in uw gemeente een avond verzorgen over ‘De verzoenende functie van barmhartigheid in het jodendom’. Lees verder
De kosten zijn gelijk aan die van een preekbeurt.
Op de website van kerk & Israël Groningen – Drenthe http://kerkenisraelgroningendrenthe.nl/ kunt u een
sprekerslijst vinden waarin ook namen uit deze regio zijn opgenomen.
Meer informatie over de diverse activiteiten
22 september Emmeloord
Visies op de staat Israël in historisch perspectief.
Kernpunten: Wie is Israël vandaag en wat betekent dat voor ons? Wat betreft de New Historians. Als je
de geschiedenis op een bepaalde manier tot je neemt, bepaalt het ook je denken. Het doel van de
avond: onze positie ten aanzien van Israël te bepalen.
Dr. Bart Wallet is in 1977 geboren in Amstelveen, Hij studeerde o.a. Geschiedenis en Hebreeuws,
Aramese en Joodse studies aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn huidige positie is o.a. Onderzoeker
en Onderzoekscoordinator van de Afdeling Geschiedenis, aan de Faculteit Menswetenschappen van de
Universiteit van Amsterdam en Assistent Professor Joodse studies, op de Afdeling Religieuze studies
aan de ETF in Leuven.
Verder is Dr. Wallet auteur of medeauteur van verschillende boeken en heeft daarnaast talloze artikelen
op het terrein van de Joodse geschiedenis op zijn naam staan. Het Nieuw Israëlitisch Weekblad noemt
hem een ‘wandelende encyclopedie van de Nederlands joodse geschiedenis’
25 september Kampen
Leerdiensten Tora en Evangelie
De woorden van het Nieuwe Testament verstaan we alleen dan goed, als we die vanuit de Hebreeuwse
Bijbel lezen en als we daarbij geholpen worden door de ingangen die de rabbijnen in hun uitleg aan de
Bijbeltekst ons bieden.
Het is belangrijk om goed thuis te zijn in de Tenach omdat Jezus van de woorden uit deze geschriften
leefde en omdat Hij op zijn wijze de geschriften van Mozes en de profeten en de andere geschriften
heeft vervuld. Net als de eerste heidenchristenen lezen we via het getuigenis van Jezus het Oude
Testament. Maar alleen als we thuis zijn in de Tenach weten we wat Jezus door wat hij heeft gezegd en
gedaan, heeft vervuld. De joodse uitleg die we in de geschriften van rabbijnen vinden, helpt ons bij het
beter thuis raken in de Hebreeuwse Bijbel.
6
Dat is een lastige oefening voor ons, omdat we dat al eeuwen niet meer deden. Maar wie zich eraan
waagt en met de rabbijnen meeleest, komt tot verrassende resultaten. We vragen ons dus niet alleen af
wat er in het Hebreeuws staat, maar ook hoe de rabbijnen met dit Schriftgedeelte omgaan.
We richten ons in elke dienst op een deel van het Bijbelgedeelte dat in de synagoge op sabbat voor de
zondag aan de orde was (de zogenaamde sidra, meervoud: sidrot).
We hopen dat de Schriften hierdoor ook voor ons op een nieuwe manier gaan spreken en zo het
hoofd en hart dichter brengen bij de kennis van de Tora (de wet), de Messias en JHWH.
Voorgangers: 25 september ds. M.L Eigenhuis uit Kampen, 2 oktober ds. C. Constandse uit Bunnik, 16
oktober ds. M.L. Eigenhuis uit Kampen en 23 oktober ds. P.R. van Commenee uit Balk.
26 september Dedemsvaart
Seminar over Jozef
Vaak is de geschiedenis van Jozef gelezen als een voorbeeld voor ons leven met God. Maar het is ook
een profetie over het leven van Jezus en Gods plan met het volk Israël. Bijv.: Jozef wordt verkocht door
Juda, Jezus door Judas. In de gevangenis geeft Jozef de uitleg van de dromen aan twee
medegevangenen, de schenker en de bakker. De een wordt verhoogd, de ander wordt veroordeeld. Ook
aan het kruis zien we dat twee misdadigers Jezus omringen. Als Jozef koning van Egypte wordt, redt hij
de wereld van de dood, terwijl zijn broers nog van niets weten. Juda is zelfs in die tijd in ballingschap
gegaan. Dat zijn lijnen die we ook terugvinden in de heilsgeschiedenis als het gaat om Jezus en het
Joodse volk.En wat betekent de geschiedenis van Juda en Tamar? Is dat een losstaand verhaal of heeft
het alles te maken met de andere kant van de Messias, de Zoon van David? Jezus is immers niet alleen
de zoon van Jozef, de lijdende Messias maar ook de komende Koning uit het huis van Juda. In een
drietal Bijbellezingen volgen we de geschiedenis van Jozef en kijken gelijk daar dwars doorheen naar de
plaats van Jezus en Israël in de Bijbel.
Ds. Henk Poot is sinds 2009 als ‘Israëlpredikant’ full-time verbonden aan Christenen voor Israël, je zou
hem ook de studie-secretaris van de beweging kunnen noemen. Daarvoor diende hij als hervormd
predikant de gemeenten Stadskanaal, Surhuisterveen en Oldemarkt-Paasloo, was enige jaren
vlootpredikant en begon zijn werk in de kerk als jeugdpredikant.
In 1998 verscheen van zijn hand ‘Jozef een Messiaanse geschiedenis’, waarna nog een tiental boeken
zouden volgen, waarbij de weg van God met Israël een centraal thema is.
Sinds 2003 is hij ook betrokken bij de relatie tussen kerken in ons land en Joodse dorpen in Judea en
Samaria. Daarnaast is hij bestuurslid van het Evangelisch Werkverband met in zijn ‘portefeuille’: De
gaven van de Heilige Geest, genezing en bevrijding en natuurlijk Israël.
Momenteel woont hij met zijn vrouw en nog twee tieners in Oosternieland (Gr).
28 september Zwartsluis
Introductei Hebreeuwse taal.
Tweeduizend jaar was het Hebreeuws, de taal waarin het grootste deel van het Oude Testament werd
geschreden, een dode taal, die alleen werd bestudeerd door rabbijnen, predikanten en professoren. Als
gevolg van de terugkeer van de Joden vanuit alle windstreken naar hun oude land, wat als ver voor de
Tweede Wereldoorlog begon, kwam er meer belangstelling voor de oude liturgische taal. Vooral door de
inspanningen van Eliëzer Ben Yehoeda, die veel nieuwe woorden bedacht voor nieuwe begrippen, kwam
het Hebreeuws weer tot leven.
6 oktober Kampen
Is de zondag in de plaats gekomen van de sabbat?
ds. H. Abma is emeritus predikant binnen de PKN kerken.
Publicerend in “Israël en de Kerk” en “Israëlaktueel” en is houd spreekbeurten over tal van
onderwerpen m.b.t. Kerk en Israël.
8 oktober Kampen
Ontmoetingsdag provinciale werkgroep Kerk&Israël Overijssel-Flevoland
Programma
7
09.30 uur Ontvangst met koffie
10.00 uur Historie Joods Kampen met rondleiding door de binnenstad o.l.v. Jaap van Gelderen
12.00 uur Lunch
13.00 uur Leerhuis Thora en Evangelie
14.30 uur uitwisseling nieuws uit de regio met koffie en thee
15.00 uur afsluitende vesper
16.00 uur einde
27 oktober Nieuwleusen
Leerhuis intrabijbelse midrash - een kennismaking met een verrijkende Joodse wijze van omgang met
de Schriften
Het is u vast niet onbekend dat er in het Nieuwe (of Tweede) Testament veelvuldig verwijzingen te
vinden zijn naar Tenach (het Oude of Eerste Testament). Met name zijn er veel verwijzingen naar de
Psalmen en Profeten. Minder bekend is dat ook in de Tenach zélf veel onderlinge verwijzingen zijn
tussen bijbelgedeeltes. Van oudsher zijn de rabbijnen en andere Joodse bijbeluitleggers zeer attent
geweest op deze verbanden. Deze worden aangeduid met de term 'intrabijbelse midrash' of
'intertekstualiteit'. Voor wie oog voor krijgt voor deze (vaak verborgen) verbanden tussen verhalen en
teksten, gaat er een wereld open. Er kan een nieuw licht vallen op schijnbaar bekende verhalen.
In dit leerhuis willen wij, mede aan de hand van de verhalen over Jozef en Salomo (die sterk aan elkaar
verwant blijken), o.l.v. ds. Bart Trouwborst kennismaken met deze boeiende methode van bijbeluitleg.
Ds. Trouwborst heeft zich tijdens studie aan een Yeshiva (Joods instituut voor o.a. bijbeluitleg) te
Jeruzalem, alsmede tijdens de Permanente Educatie voor predikanten aan de Protestantse
Theologische Universiteit te Amsterdam verdiept in dit onderwerp.
Het leerhuis wordt gegeven op voor een ieder toegankelijke wijze. Specifieke voorkennis is niet vereist.
Een ieder met belangstelling voor deze methode van bijbellezen is van harte welkom.
10 november Kampen
De wederkomst van Jezus.
Jacob Keegstra is ingenieur Weg en Waterbouw, afgestudeerd filosoof, econoom en theoloog. Hij geeft
bijbelstudies over de eenheid van de schrift, de joodse wortels van het christendom en over de
profetische betekenis van de feesten. Sinds 1999 is Jacob Keegstra voorzitter van de Nederlandse afdeling van de International Christian Embassy Jerusalem ( ICEJ), een organisatie met vertakkingen naar
tachtig landen, die solidariteit en sociale hulp aan Israël biedt.
19 januari Dedemsvaart
Hij laat de kleuren dansen
Chagall wordt in1887 in het Russische Vitebsk geboren, een Joodse ‘stettl’ waar de helft van de bewoners een Joodse achtergrond had. Hier wordt hij ondergedompeld in het Joods chassidische geloof,
waaraan hij de herinneringen altijd in zijn werken zal bewaren. Chagall ontwikkelt zich als schilder in
Parijs en gedurende WO II in New York om na de Sjoa weer in Frankrijk terug te keren.
Zijn schilderkunst is op een natuurlijke wijze verbonden met het Joodse geloof. Hij gebruikt betoverende
kleuren en beeldt niet zozeer af wat hij ziet, maar wat hij voelt. Hij zegt: ‘Ik zag een visioen van werelden
van gevoelens die wij ons niet bewust zijn. Wij hebben oogkleppen voor die we moeten laten vallen. De
schilder wil ons van die oogkleppen ontdoen’.
Wie Chagall’s schilderijen bekijkt ziet dat alles zweeft, wentelt, hangt, balanceert, danst en speelt. Het
zijn uitingen van de chassidische wereld waarin alles met elkaar verbonden is – het menselijke en het
goddelijke -, en waarin de vrolijkheid, het dromerige en de vreugde, ondanks de grauwe werkelijkheid,
op de voorgrond treden.
De Bijbel neemt in zijn leven een centrale plaats in. Ambroise Vollard heeft Chagall aangemoedigd de
Bijbel te illustreren al was hij daartoe al geïnspireerd na een reis die hij in 1931 naar Palestina had gemaakt.
8
Chagall is zeer creatief omgegaan met het Bijbelse verbod om mensen en vooral God af te beelden. Hij
houdt zich daar ten dele aan en schildert uiteindelijk wel menselijke personages, maar God niet. Chagall
sterft op 28 maart 1985 in zijn woonplaats Saint Paul de Vence. Tijdens deze avond zal er een inleiding
zijn over het leven van Marc Chagall en zullen we aan de hand van zijn schilderkunst zijn werken over
de Bijbel bekijken.
IJbo Buurma is predikant in de PKN gemeente in Zuidhorn.
19 januari Kampen
Ontwikkelingen in het Midden-Oosten door het oog van de profeten.
Ton Stier, spreker in dienst van de stichting Israël en de Bijbel. Schrijver van boeken en Bijbelstudies. De
stichting Israël en de Bijbel wil de Joodse mensen hun Bijbel terug geven. Het is immers hun Erfgoed.
De door de stichting gebruikte paralleledities bevatten op de ene pagina de Hebreeuwse teksten op de
tegenoverliggende pagina de landstaal. Het O.T. is in zes en het N.T. in 13 verschillende talen
uitgegeven.
Naast de verspreiding en onderwijs van het woord wil Israël en de Bijbel niet voorbij gaan aan de grote
materiële nood waarin veel Joodse mensen in Oost Europa verkeren.
Ton Stier is in dienst van deze stichting en is spreker en schrijver van boeken en Bijbelstudies.
14 februari Kampen
Visie op Israël, hoe heeft de kerk zich gehouden, geen twee wegen en ook geen vervaningstheologie.
Leren van Joodse geloofsbeleving
Dr. M.C. Mulder, is directeur van de stichting voor Israël studies, en heeft de dagelijkse leiding.
In juni 2016 is Mulder benoemd aan de Theologische Universiteit in Apeldoorn als hoofddocent op de
post Nieuwe Testament.
Het Centrum voor Israël studies wil de Joods-Christelijke ontmoeting bevorderen,zowel in
Nederland als in Israël. Deze doelstelling wordt bereikt op het gebied van studies bezinning
en onderwijs, alsmede door het stimuleren van de daadwerkelijke ontmoeting tussen Israël en de kerk.
Het karakter van de Joods christelijke ontmoeting zoals het C.I.S. deze nastreeft, wordt gekenmerkt door
de kernwoorden: luisteren, dienen, getuigen.
20 februari Zwartsluis
Over het Godsbeeld van de Tora
Over het godsbeeld van de Tora (de vijf boeken van Mozes) zijn dikke boekwerken vol geschreven. Maar
volgens de docent is God vanzelfsprekend in de Tora en is de mens het werkelijke probleem. Vandaar
de vraag naar het mensbeeld van de Tora. En die vraag kan alleen beantwoord worden als we de Tora
lezen in het licht van de oude joods-rabbijnse traditie die qua taal en gedachtegoed het meest met de
Hebreeuwse Bijbel verwant is.
Peter van 't Riet studeerde wiskunde en psychologie en promoveerde op een onderwijspsychologisch
onderwerp. Daarnaast bestudeert hij sinds vele jaren het jodendom, het joodse karakter van de Bijbel en
speciaal dat van het Nieuwe Testament. Daarover publiceerde hij een tiental boeken en vele brochures.
Hij geeft regelmatig lezingen en cursussen voor alle gezindten. Meer informatie vindt u op zijn
website: www.petervantriet.nl.
2 maart 2017 Kampen
Uw koninkrijk kome
Ds. Th. Niemeijer is Baptistenpredikant in Enschede Zuid, een grote, bloeiende gemeente, waar hij dit
jaar alweer 16 jaar aan verbonden is. 30 jaar is ds. Niemeijer verbonden aan het Zoeklicht. De
Maranathabeweging Het Zoeklicht ontstond in 1919, het jaar waarin voor het eerst het gelijknamige
tijdschrift verscheen. In dit blad wordt met name onderzoek gedaan naar de tekenen der tijden en op de
spoedige wederkomst van Christus gewezen. Wekelijks verzorgt ds. Niemeijer seminars door heel
Nederland waarin hij over allerlei onderwerpen spreekt die met de tekenen der tijden te maken hebben
en de daarmee verbonden spoedige wederkomst van Christus.
9
21 maart 2017 Dedemsvaart
Israël ‘Staat ter discussie’
Voor de pauze behandelen we in vogelvlucht de geschiedenis van de laatste 2000 jaar van land en volk.
Na de pauze behandelen we de actuele situatie in en rond Israël waarbij de volgende onderwerpen in
ieder geval aan bod komen.:
- Hoe zit het nou eigenlijk met die ‘bezette Westoever’?
- Hoe zit het nou met dat Palestijnse volk?
- Negeert Israël niet voortdurend de resoluties van de Verenigde Naties?
- Wat is de rol van de Islam in dit conflict?
- Is Jeruzalem niet een stad waar drie godsdiensten gelijke rechten moeten hebben?
Henk Dijkema is geboren Groninger maar woont alweer twaalf jaar in Duitsland. Samen met zijn vrouw
Aartje zijn zij betrokken bij het werk van de stichting Yad l’Ami in Israël die zich onder meer inzet voor
ondersteuning aan overlevenden van de Shoa. Samen proberen zij door het geven van lezingen Israëls
positie ten opzichte van de kerk en die te midden van de volkerengemeenschap te duiden. De uitkomst
daarvan staat geregeld haaks op datgene wat vandaag de dag voor menigeen, binnen en buiten de
kerk, als vaststaand wordt aangenomen.
3 mei 2017 Dedemsvaart
Dhr. Aryel Tsion zal ons mee nemen in de geschiedenis van de 10 Noordelijke stammen van het volk
Israël en ingaan op de volgende vragen: waar woonden ze, wat was hun erfgebied? Hoe ziet het gebied
er vandaag uit? Waarom gingen ze in ballingschap? Waar zijn ze heen getrokken? Wat gebeurde er met
ze tijdens de tweede Tempel periode? Wat is de Bijbelse belofte voor hun terugkeer? Weten we waar
de 10 stammen nu zijn? Zijn er stammen reeds ontdekt en hoe zullen de stammen terugkeren? Wat
wordt er vanuit Israël aan gedaan? Het is een onderwerp wat volop in beweging is en waarbij telkens
nieuwe aanwijzingen opduiken.
De heer Tsion is Joods. Hij is geboren in Nederland en woont sinds 9 jaar in Israël even ten Noorden
van Be'er Sheva, de stad die in de Negev woestijn ligt. Sinds vier jaar werkt hij als International Relations Manager bij Beit Moriah, een grote non-profit organisatie in Be'er Sheva met 250 werknemers die
zich er op toelegt de levensstandaard in achterstandswijken in de stad te verbeteren. Dagelijks maken
zo'n 15000 inwoners van Be'er Sheva op de een of andere manier gebruik van de diensten van Beit Moriah
Drs. J.A. Antonides
De verzoenende functie van barmhartigheid in het jodendom
Globale schets van het kader van het onderwerp:
Het jodendom, dat een hoofdzakelijke omgeving is van het Nieuwe Testament, kent in geloof en uit de
wet twee opmerkelijke middelen van berouw: het offer en de barmhartigheid, opdat er verzoening mogelijk is met de Heer van het verbond en met de naaste. Tijdens de beide tempels verloor het offer langzamerhand terrein ten gunste van de barmhartigheid; en tussen en dan na de tijd van de tempels en dus
in de verstrooiing wordt het offer vervangen door de barmhartigheid. En in plaats van het offer komt het
gebed zoals in de synagogen, en de taal van het offer wordt gebruikt binnen het kader van de barmhartigheid. Zo verschuift er dus nogal wat, en is er een vergeestelijking. Dat weten we uit latere rabbijnse
teksten, gebaseerd op Farizaeese bronnen. Het middel van de barmhartigheid heeft verzoenende
kracht. Ondertussen zijn soms oerchristelijke teksten over Jezus en barmhartigheid natuurlijk niet zonder
raakvlak met deze tradities. En ook in het Nieuwe Testament wordt de taal van de tempel, priester, offer
vergeestelijkt ten bate van de verkondiging van: het Evangelie. In de verstrooiing ontplooide zich de
barmhartigheid verder, en er kwamen nog meer zoenmiddelen. Ook op Grote Verzoendag zien we het
gebed in plaats van het offer. De middelen beogen vrede en gemeenschap voor de toekomst. Op onze
avond zullen we met name bij de verzoenende functie van genoemde barmhartigheid bepaald worden.
10