maatschappelijke dialoog een antwoord op ‘laatmoderne’ problemen? 10 jaar maatschappelijke dialoog: wat zijn de lessen? bij EMMA, Den Haag, 24 november 2016 dr. Duco Bannink Vrije Universiteit Amsterdam Bestuurswetenschap dialoog als governance dialoog is niet mijn specialisme. dialoog is uiting van new modes of governance laatmodern bestuur wat zijn de dilemma’s? lijst EMMA, vorige spreker waarom zien we die steeds? double governance challenge 2 traditie, moderniteit, laatmoderniteit van traditionele samenleving naar … - de dingen zijn zoals ze zijn; gevaren komen van buiten … moderne samenleving naar … - beheersing gericht op maatschappelijke samenhang; collectieve rationaliteit; gevaren zijn risico’s … laatmoderne samenleving - iedereen wordt actor: beheersing gericht op eigen opvattingen en overtuigingen; individuele rationaliteit; risico’s worden ‘nieuwe risico’s’ 3 laatmoderne sturingsuitdagingen hoe afstemmen in de laatmoderniteit? - new modes of governance zijn noodzakelijk afstemming vereist inbreng van allen, want eigen opvattingen en inzichten - new modes of governance zijn onmogelijk afstemming vereist inbreng van allen, maar eigen opvattingen en inzichten 4 new modes als antwoord op een dubbele uitdaging belangen problemen → ↓ gelijke belangen verschillende belangen lage complexiteit hiërarchie markt hoge complexiteit netwerk new modes of governance 5 dialoog als oplossing van een dubbele uitdaging? dialoog moet twee dingen doen uitwisselen van kennis (vereist belangenloosheid) afstemmen van belangen (vereist inzichtelijkheid) belangen problemen → ↓ gelijke belangen verschillende belangen lage complexiteit hiërarchie markt hoge complexiteit netwerk ?? dialoog ?? 6 dialoog als oplossing, maar altijd spanning dialoog staat altijd onder spanning inzicht genereren en draagvlak bouwen idee van ‘meta-governance’: scheiden van inventariseren (= kennisdelen) en beslissen (= belangen toedelen) inzichten hangen altijd vast aan belangen actoren in inzicht-onderdeel van dialoog anticiperen op beslis-fase initiator misschien ook? door selectie van dialoog-deelnemers bv. daarom continue dreiging van ‘mistrust’ belangen → problemen ↓ 7 gelijke belangen verschillende belangen lage complexiteit hiërarchie markt hoge complexiteit netwerk ?? dialoog ??