De Armoedetoets http://www.netwerktegenarmoede.be/armoedetoets Wie zijn we? Netwerkorganisatie van 59 erkende verenigingen waar armen het woord nemen in Vlaanderen en Brussel Verenigingen: basiswerk en beleidsdialoog Netwerk tegen Armoede: -Ondersteuning verenigingen -Beleidsdialoog rond diverse thema’s -Juridisch spoor -Co-creatie met bedrijven -Beeldvorming/communicatie Ervaringskennis Inbreng via: Armoedetoets Verticale armoede-overleggen media 2 voorbeelden van waarde van ervaringskennis: Kankerscreening Huursubsidie Regelgeving Basis: omzendbrief van maart 2014 Doelstelling: zowel wetenschappelijke input als ervaringskennis input inbrengen voor het nemen van de beslissing Binnen de Regulerings Impact Analyse Helaas niet toegepast op begroting (begin legislatuur) Afgeronde toetsen Watertarief Sportfederaties Toerisme voor allen Energieleningen Infrastructuursubsidies WZC (zie www.armoedetoets.be) Lopende Vlaamse toetsen VSB Jeugdsanctierecht Socio-cultureel werk en participatiedecreet Kinderbijslag Hervorming leerlingenbegeleiding Lokaal sociaal beleid Hervorming volwassenenonderwijs Duaal leren Hervorming secundair onderwijs Mobiliteit: tarieven De Lijn, rijopleiding, vakantieparticipatie Andere? Brugge Andere gemeenten in bestuursakkoord Brussel VGC: - gezondheidspromotie op school - personen met een handicap - lokale dienstencentra Procedure lijst VAPA (Vlaams Actieplan Armoedebestrijding) toevoegingen mogelijk op basis van quickscan bevoegde minister en administratie verantwoordelijk geen beslissing ministerraad zonder armoedetoets Procedure of proces verschilt van toets tot toets is een proces, geen éénmalige toetsingsmoment 1ste gesprek is belangrijk: afspraken, aftoetsen, verwachtingen, kader alle partijen gemotiveerd? beleidsruimte? tijd/middelen? (bv. wetenschappelijke input) Wat is ervaringskennis? Inzicht: denk integraal en lange termijn Vertaal, vertaal, vertaal Proces boven product Kwantitatief en kwalitatief meten opvolging en evaluatie Verloop proces Gefundeerdheid Armoedetoets gebaseerd op ervaringen, gesprekken… Tijd en middelen nodig om dat grondig te kunnen doen Impact realiseren Selecteren van beleidsissues om armoedetoets op uit te voeren Expertise kunnen aantonen Impact mogelijk in verschillende fasen van het proces: bij opmaak van beleidsbesluiten maar ook achteraf Inzicht: denk integraal en lange termijn Inzicht in armoede: spinnenweb Vergeet de binnenkant niet toets op alle factoren toets op lange termijn Vertaal, vertaal, vertaal Regelgeving is technisch Vertalen in twee richtingen Proces boven product AT: geen papieren proces AT: geen afvinkproduct Alles staat of valt met overleg met alle partijen Inpassen in lopende overlegprocessen Belangrijk om tijdig te beginnen Alle partijen op eenzelfde lijn Meten of weten? Wetenschappelijke input is belangrijk: meten én weten Cijfers zijn niet heilig Kwalitatieve processen? Welke partner betrekken? Opvolging en evaluatie Niet alle effecten zijn onmiddellijk duidelijk Bouw evaluatie en opvolging in Evaluatie: respecteer ook het drieluik Terugkoppeling naar alle partijen van proces: communicatie en respect Waar kan je terecht voor ervaringskennis? Netwerk tegen Armoede: input verenigingen De Link vzw – Tao Armoede: inschakelen opgeleide ervaringsdeskundigen Samenlevingsopbouw Andere armoedeorganisaties Belangrijke aandachtspunten Goedlopende dialoogprocessen laten bestaan Lokale know-how gebruiken Ervaring met het thema of tijd krijgen om ervaring op te bouwen Armoedetoets beschouwen als kans Voorbeeld 1 Hervorming leerlingenbegeleiding Fase 1 Opmerkingen en aanbevelingen bij conceptnota ‘Krijtlijnen voor een hervorming van de leerlingenbegeleiding in Vlaanderen’: nota op basis van bespreking in overleggroep onderwijs (Maart 2016) Onze vragen duidelijkheid: leg de verantwoordelijkheden vast van elke actor (clb, school, ouder/lln, PBD) Brugfiguren structureel verankeren (laagdrempelig, vertrouwensrelatie, onafhankelijkheid, prioritaire aandacht voor kansengroepen, meer zorg op school) Vervolg Afstemmingsoverleg (breed: ouderkoepels, MF…) op basis hiervan maart 2016 Daarna decreet in opmaak Verticaal overleg januari 2017: Ingebracht tijdens VAO: o.m. Belang van ‘goede’ communicatie (persoonlijk, ouder erkennen in rol, kort op de bal, met kennis van armoedeproblematiek) Zorgbeleid op school moet ook component bevatten rond aanpak armoede en diversiteit Ingebracht tijdens VAO: o.m. Tips om kwetsbare ouders te betrekken bij opmaak zorgplan + beleid naar hen communiceren Belang van gelijkgerichtheid op scholen mbt zorg, van overleg met ouders, van aanspreekpunt op school Eigenaarschap zorgdossier (bij ouders) Voorbeeld 2 Duaal leren Relevantie nogal wat jongeren uit de verenigingen in beroepsonderwijs (al dan niet ten gevolge van het watervalsysteem) Zij maken kanttekeningen bij de invulling van deze studierichtingen (en de kansen op de arbeidsmarkt), de motivatie en de aanpak op stageplaatsen 1ste overleg met kabinet en administratie onderwijs en werk (december 2016): enkele vragen: Wat wordt voorzien voor niet-arbeidsrijpe jongeren? Hoe discriminatie voorkomen bij intake bedrijf – lln? 1ste overleg Begeleiding op de werkplek? Leerlingen met zorgnoden? Garanties mbt kwaliteit werkplek(begeleiding)? Garanties mbt juridische waarde (waarde op arbeidsmarkt of binnen onderwijs) van de behaalde (deel)kwalificaties? 1ste overleg Jongeren vragen naar nazorg (begeleiding naar werk) Kunnen er voldoende kwaliteitsvolle leerwerkplekken gevonden worden? Belang niet uit oog verliezen van stevige algemene vorming Kwesties mbt vergoedingen afstemmen met POD MI Voorbeeld 3 Hervorming secundair onderwijs Proces Op agenda VPAO sinds 2011 (Masterplan) Reactie op conceptnota 2de en 3de graad (matrix) (september 2016) Samen met de koepels van ouderenverenigingen en scholieren en het Minderhedenforum: enkele punten: Reactie op matrix scholen mogen kiezen, onderlinge verschillen zullen toenemen (niet transparant) nood aan concrete, structurele acties en geïntegreerde visie op schoolloopbaanbgl matrix = ‘oude wijn in nieuwe zakken’ (behoud aso/tso/kso/bso, ontbreken domein taal, voorkom je waterval?) Eerste overleg AT 1ste overleg AT juli 2016 Nota bij hervorming SO (AT 1ste graad + 2de/3de graad): o.m. - blij dat aandacht voor kansarmoede structureel wordt opgenomen in de lerarenopleidingen - tevreden met de opties om te schakelen tussen A- en B-stroom in de 1ste graad Eerste overleg AT - geen echte brede graad: jammer want latere selectie vooral in voordeel van kansarme lln - mogelijkheid van opstromen na 2de graad? - Flexibele leerwegen beter inbouwen - Geen maatregelen mbt kostenbeheersing opgenomen Voorbeeld 4 Hervorming volwassenenonderwijs ‘Volwassenenonderwijs als kansenonderwijs’ Blij met focus op levenslang leren voor kansengroepen owv belang van volwassenenonderwijs voor maatschappelijke integratie en sociale vooruitgang Eerdere acties hierrond: project leerkansen (samenwerkingen vwawn, WS en cbe), forumdag Leren overleg 1ste overleg mei 2016, 2de overleg maart 2017: belangrijk voor mia: Belang van nabijheid en bereikbaarheid van opleidingen Kleine lesgroepen (veiligheid) Toeleiding: doelgroep gaan zoeken waar ze te vinden is (cf ‘leerkansen’) Maatwerk Randvoorwaarden: kinderopvang, vervoer,… Belang van samenwerkingen in kader van informeel leren, G-coach Begeleiding tijdens opleiding: zorgnoden, leren leren… Bedankt! Vragen?