PowerPoint-presentatie

Kinderarmoedebestrijding
Senaat, 22 juni 2015
Frederic Vanhauwaert, algemeen coördinator
Netwerk tegen Armoede
Kinderarmoedebestrijding
1. Voorstelling
2. Algemeen
3. Welke maatregelen zijn er nodig?
4. Vragen
1. Voorstelling
- Netwerk tegen Armoede verenigt 59 verenigingen waar mensen
in armoede het woord nemen in Vlaanderen en Brussel
- Armoedebestrijding op basis van inzichten van mensen in
armoede en samen met mensen in armoede
(afgelopen drie jaar sterk ingezet op werkingen gekleurde
armoede)
- Armoededecreet 2003 (VPAO’s en HPAO; VAPA)
- Samen met VLAS een structurele rol in armoedetoets sinds 2014
- Verenigde Verenigingen, Decenniumdoelen, BAPN/EAPN
2. Algemeen
Meer dan 1 kind op 10 groeit op in armoede in Vlaanderen. Dit cijfer
is de laatste 10 jaar meer dan verdubbeld. Hoe kunnen we de
stijgende curve laten dalen?
VIA, Studio Kinderarmoede, …
Voor uitgebreide dossiers en standpunten:
www.netwerktegenarmoede.be
Verschil in ontwikkeling woordenschat (Hart & Risley 1995)
# woorden
1200
Hoge SES
600
Gemiddelde
SES
Lage SES
200
16 m.
24 m.
36 m.
Leeftijd (maanden)
23-7-2017
5
2. Algemeen
- Ontwikkeling van kinderen gaat trager door stress in het gezin als
gevolg van armoede. Stress om te moeten (over)leven in
armoede.
- Aanpakken van kinderarmoede is dus aanpakken van armoede
binnen het gezin
- Aanpakken van armoede in het gezin gebeurt vooral door
fundamenteel in te grijpen op vlak van huisvesting, gezondheid,
inkomen, werk, … en door brede gezinsondersteuning (vanuit
vertrouwen met het gezin; met voldoende inzicht over armoede)
- Meer inzicht over armoede en meer respect voor mensen in
armoede overal van belang (VDAB, huisvestingsdiensten, OCMW,
…)
Als samenleving investeren we veel in mensen,
maar heel onevenwichtig over de levenscyclus
 Rendement van
investeringen in
menselijke ontwikkeling
Investeringen in gezondheid, onderwijs,
vervangingsinkomens 
Mismatch: Verschuiving van curatieve
naar preventieve aanpak nodig
0
1
3
10
E. Melhuish (2010)
60
80
Leeftijd
2. Algemeen
- Kwestie van vroeger in te grijpen
- Ingrijpen nodig:
- Kwestie van mensenrechten en waardigheid
-
-
Kost aan de samenleving op termijn minder
(schuldbemiddeling, ggz, sociale woningen, …)
Theorie van Wilkinson
3. Welke maatregelen zijn er
nodig?
Inkomen
Inkomens en uitkeringen moeten boven de Europese armoedegrens komen
Positief dat dit opgenomen is in regeerakkoord
Negatief is:
-onduidelijkheid of er nu aan berekeningswijze veranderd wordt (sociale
voordelen meenemen?)
-ingrijpen in aantal uitkeringen: bv versnelde degressiviteit, ingrijpen IGU
-berekening Decenniumdoelen: gezinnen uit laagste inkomensgroep
verliezen door regeerakkoorden minstens 40 euro per maand (voorzichtige
berekening)
-sociale correctie bij maatregelen: bv schrapping gratis hoeveelheid energie
Werk
Creatie van duurzame kwaliteitsvolle jobs voor laag- en kortgeschoolden
- Veel meer werkzoekenden dan beschikbare jobs; met tegelijk een
strenge aanpak naar werkzoekenden.
-
-
Lastenverlagingen van deze regering geven dus best snel resultaat voor
kort- en laaggeschoolden.
Op vlak van begeleiding van mensen in armoede naar werk: WAWtrajecten in Aalst; WERK-ARMOEDE-WELZIJN.
(na 1 jaar zijn er van de 17 mensen: 8 mensen aan het werk, 4 in
beroepsopleiding met zicht op duurzaam werk; ook de andere mensen
zetten mooi stappen vooruit)
Wonen
Het belang van een stabiele huisvestingssituatie voor gezinnen met kinderen
- 105.000 wachtenden op een sociale woning in Vlaanderen. Vanaf 4 jaar
wachten een huursubsidie (die rekening houdt met aantal kinderen)
-
Grote kans op herverdeling van budget woonbonus na staatshervorming;
wetenschappers en Vlaamse Woonraad gaven aan dat de woonbonus
niet efficiënt werkt
-
Focus beleid: geen herverdeling + vertraging bouwritme sociale
woningen + invoering tijdelijke contracten + versterking positie
verhuurder
Gezondheid
Toegang tot gezondheidszorg
Teveel mensen stellen nog gezondheidszorg uit omwille van financiële
drempels.
(5,5% in België; 190.000 personen in Vlaanderen. Enkele groepen scoren
opvallend minder goed: leden van eenoudergezinnen, werklozen, leden van
gezinnen met lage werkintensiteit, huurders, personen uit de laagste
inkomensgroep en personen geboren buiten de EU.)
Gezinsbond, Vlaams Patiëntplatform en Netwerk tegen Armoede pleiten al
langer voor veralgemeende toepassing van derdebetalersregeling. Waarom
dit niet in een eerste stap veralgemenen voor kinderen en jongeren.
Ook de werking van wijkgezondheidscentra dient aangemoedigd te worden:
betaalbaar, multidisciplinair, laagdrempelig, inzetten op preventie, link met
de buurt, …
Onderwijs
Probleem van de schoolkosten
- Cijfers Gemeenschapsonderwijs begin 2014: 9,5 miljoen euro
achterstallige schoolfacturen. Stijgend gebruik van incassokantoren en
deurwaarders, boterhammentaks, weigering rapporten, lege
boterhammendozen, …
-
Beleid: optrekken maximumfactuur + besparen op werkingsmiddelen
scholen en CLB’s
-
Maximumfactuur ook in secundair onderwijs + uitvoering automatische
toekenning schooltoelage
Vrije tijd
Voorzetting van de Uitpas met voldoende inspanningen naar
toeleiding
Een vrijetijdskaart voor iedereen met daarbinnen een kansentarief
voor mensen in armoede. In sommige regio’s zijn ook scholen hierin
ingestapt voor sport-/vrije tijdsaanbod voor leerlingen.
-Kansentarief voor iedereen die recht heeft op VT (of vergelijkbare
groepen)
-Voldoende blijven investeren in werkingen die mensen toeleiden.
Een kansentarief mag niet alleen staan.
Kinderopvang
Voldoende plaatsen, betaalbaar en met een goed uitgebouwde sociale
functie van kinderopvang.
Good practice: ‘t Mezennestje in Aalst (samen met mensen in armoede en
een opgeleide ervaringsdeskundige werden drempels naar en in
kinderopvang opgelijst en één voor één aangepakt).
Beleid:
Kostprijs voor laagste categorie is verdrievoudigd.
Bestellen is betalen?
4. Vragen