Communiceren op maat Ethische overwegingen bij geestelijke verzorging in het dossier Martin Walton Universitair docent geestelijke verzorging BEKNOPTE BESCHOUWING OVER HET WOORD PIJN Wittgenstein zegt: het begrip ‘pijn-doen’ heeft tranen en pijnkreten vervangen. Het woord ‘pijn’ beschrijft de uiting van pijn niet maar vervangt die. Daarmee schept het een nieuw gedragspatroon in geval van pijn. Het woord treedt tussen ons en pijn in als een weivlies van stilte. Het is verstilling. Het is de naald die de hechting lostornt tussen bloed en klei. BEKNOPTE BESCHOUWING OVER HET WOORD PIJN Het woord is de eerste stap naar vrijheid uit zichzelf. In geval dat anderen in de buurt zijn. Miroslav Holub, De geboorte van Sisyphus, Amsterdam 2008 Is registreren in het dossier een probleem? Ofwel, wat moet de ethiek hiervan zeggen? Mogen, niet mogen & moeten? Verhelderen van kansen & risico’s. Prioriteiten & randvoorwaarden! Hoe loopt het gesprek over registreren? Conceptueel Principieel Categorisch Gestandaardiseerd Registreren op maat Conceptueel concreet Principieel persoonsgericht Categorisch contextueel Gestandaardiseerd op maat Professioneel onderscheidingsvermogen ( Tussen haakjes ) Hoe veilig zijn EPD’s? Welke risico’s met het oog op misbruik? Wat is de tijdsinvestering in relatie tot andere prioriteiten? Hoe staat de doeltreffendheid in relatie tot andere vormen van communicatie? Doel van registratie van geestelijke zorg? Goede zorg! Toch. Dat zichtbaarheid van behoefte agenderen van vervolgstappen Wat afstemming van zorg interdisciplinaire communicatie Data professionalisering beheer & financiering Doel van registratie van geestelijke zorg? Goede zorg! Toch. Dat zichtbaarheid van behoefte agenderen van vervolgstappen Wat afstemming van zorg interdisciplinaire communicatie Data professionalisering beheer & financiering Welke belangen en/of perspectieven? 1. Patiënt (en naasten) 2. Spirituele & existentiële zorg 3. Goede zorg & afstemming ervan 4. Interdisciplinaire communicatie 5. Professionalisering & onderzoek 6. Zorgorganisatorisch Afstemming van registratie op aard & inhoud van geestelijke verzorging Aard vertrouwen / vertrouwelijkheid consensus & gedeeld eigenaarschap Inhoud levensvragen spiritueel & existentieel ondersteuning van subject zijn Condities Als het belang van de patiënt voorop staat, en als het in het belang van de patiënt is om met andere disciplines over geestelijke begeleiding te communiceren, en als (afhankelijk van de aard van de informatie) de patiënt met het delen van informatie instemt en/of daarover geïnformeerd is, en als het elektronische dossier voor de communicatie het aangewezen middel is, dan is communiceren d.m.v. het dossier gewenst. Condities In het belang van de patiënt? Registratie gepaste communicatiemiddel? Doen! Criteria bij registratie 1. Helderheid over doel 2. Vakgericht 3. Afstemming op relevante informatie 4. Streven naar consensus 5. Informatieplicht 6. Inachtneming van vertrouwelijkheid en beperkende voorwaarden Aandachtspunten bij registratie a. Help ik de patiënt hiermee? b. Zal de patiënt zich erin herkennen? c. Zal de patiënt zich erkend voelen? d. Help ik een andere zorgverlener hiermee? e. Is het helder en concreet voor iedereen? f. Kan ik het vrijmoedig verantwoorden? Criteria 1. Helderheid over doel 2. Vakgericht 3. Relevante informatie 4. Streven naar consensus 5. Informatieplicht 6. Vertrouwelijkheid Aandachtspunten a. Help ik de patiënt hiermee? b. Herkent zich de patiënt erin? c. Voelt patiënt zich erkend? d. Behulpzaam voor zorgverlener? e. Is het helder en concreet ? f. Kan ik het verantwoorden? Professioneel onderscheidingsvermogen Differentiëring in registratie Kansen van registratie 1. Verheldering & profilering van spirituele & existentiële zorg 2. Bevordering van interdisciplinaire communicatie met het oog op goede zorg 3. Bijdrage aan ‘subjectiverend’ spreken in de zorg Gij zult niet objectiveren! Het woord is de eerste stap naar vrijheid uit zichzelf. In geval dat anderen in de buurt zijn.