Project Preventiecoaches geestelijk

Geestelijk gezond(heidsbeleid) in het onderwijs:
uitgangspunten en handvatten.
Mohsen Zagheden
beschermende factoren
Scholen
geestelijke gezondheid beleid
suïcide
preventie pesten
Schoolbrede benadering
uitdaging
• Wat maakte jou als student gelukkig?
• Waar kon jij terecht als je je niet goed voelde?
Voor mezelf is dit…
• Wat maakte jou als student gelukkig?
•
•
•
•
•
Contact met medestudenten (ik hoor erbij, verbondenheid, ik (k)en mijn gevoelens)
Richting geven aan mijn leven/loopbaan: studiekeuze, zelfstandig leven (op kot gaan) ( ik kan en mag
sturen, autonomie)
Kennis en vaardigheden ontwikkelen ( ik ben oke, competentie)
Nieuwe ervaringen opdoen ( ik ben oke, ik kan en mag sturen , competentie, autonomie)
Nieuwe vrienden maken ( ik word ondersteund)
• Waar kon jij terecht als je je niet goed voelde?
•
•
•
Vrienden,
Mentor,
Studievereniging
Waarom zou een onderwijsinstelling inzetten op
mentale gezondheid?
• Kerntaak onderwijsinstellingen: voorbereiding op deelname
aan de maatschappij
– Competentie
– Vaardigheden om in het leven te staan
Mentale gezondheid (veerkracht, probleemoplossende,
sociale en communicatieve vaardigheden,…) grotere garantie
succesvolle student
Geestelijke gezondheid? (bron: ViGeZ)
Mentaal welbevinden voor iedereen
Geestelijke gezondheidsbevordering betekent letterlijk: ‘het versterken van de
geestelijke gezondheid’. Dit doen we vooral door het werken aan mentaal
welbevinden en veerkracht, en door in te zetten op de beschermende factoren. En
dat bij iedereen, want ook bij ‘gezonde’ mensen is verbetering mogelijk.
Geestelijke gezondheidsbevordering of werken aan mentaal welbevinden stelt ons
in staat om de controle over ons eigen leven te behouden en onze geestelijke
gezondheid te verbeteren. Het heeft als doel zelfwaardering, copingvaardigheden
(omgaan met), en familie- en gemeenschapsondersteuning te verhogen.
Bovendien wil het ook de bredere sociale en economische omgeving die
geestelijke gezondheid beïnvloedt, veranderen.
Mensen proberen immers niet alleen ziekte en lijden te vermijden. Ze streven
evenzeer naar vitaliteit, ook op geestelijk vlak. Dit ‘creëren’ van meer gezondheid
is de kern van geestelijke gezondheidsbevordering.
Een geïntegreerd geestelijk gezondheidsbeleid
• Handvatten geestelijk gezondheidsbeleid:
-
Het bevorderen van geestelijke gezondheid en het creëren van een positieve sfeer
Educatie van leerlingen/studenten (sociale, communicatieve en participatieve
vaardigheden)
Signaalherkenning en begeleiding van leerlingen/studenten binnen de school
Deskundigheidbevordering van leerkrachten/docenten, directie, personeel,…
Uitwerking goede afspraken behandeling en opvolging buiten de
onderwijsinstelling
Nastreven van een brede betrokkenheid van alle relevante actoren
(studentenverenigingen (peer-support-programmas), studentenhuizen (peersupport-programmas), studentenvoorzieningen, hulpverlening,
expertiseorganisaties,…)
• Uitgangspunt:
-
inzetten op beschermende factoren (niet alleen op risicofactoren)
BESCHERMENDE FACTOREN
Factoren die de veerkracht van mensen beïnvloeden zijn beschermende factoren.
Deze factoren helpen mensen stevig in het leven te staan.
Daarnaast oefenen ze een beschermende werking uit wanneer een persoon met risicofactoren geconfronteerd
wordt.
Ze verlagen de kans op ziekte of psychische problemen als mensen geconfronteerd worden met sociale
bevreemding, stress, emotionele verwaarlozing, emotioneel misbruik en sociale deprivatie.
BESCHERMENDE FACTOREN (cfr Barry M.)
Iedere actie vormgeven doorheen:
Ik hoor erbij (behoefte aan verbondenheid)
sturen
(k)en mijn gevoelens
Ik ben oké
Ik word ondersteund
Ik kan en mag
Ik
(behoefte aan competentie en autonomie)
(behoefte aan erkenning waardering)
(behoefte aan zingeving)
(behoefte aan verbondenheid)
Vertaling handvatten en uitgangspunten
• Ik kan en mag sturen :
– Je krijgt in de overgang van secundair naar universiteit heel veel autonomie
maar je hebt vaardigheden nodig om daarmee om te gaan (zelfstandigheid,
hulpzoekend gedrag, …)
– training leervaardigheid, training assertiviteit,
• ik hoor erbij :
–
deel uitmaken van een gemeenschap (verbondenheid voelen met collega
studenten, verbondenheid voelen met de onderwijsinstelling,
– spreekuur met docent, toegankelijkheid en aanspreekbaarheid van docenten
Iedere actie houden op de 5 uitgangspunten of psychologische basisbehoeften.
Interactie vormgeven o.b.v. behoeften bij jezelf als bij de ander.