No Slide Title - Depressie Vereniging

Wat is depressie?
Oorzaak, omvang, gevolg
Prof. Dr. Brenda Penninx
Vakgroep psychiatrie / GGZ inGeest
Neuroscience Campus Amsterdam
Mental
Health
EMGO+ Institute
for Health
and Care Research
[email protected]
EMGO Institute for Health and Care Research
Depressie: de psychiatrische criteria
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Sombere stemming
Niet meer genieten, interesse verlies
Slaap problemen
Gewicht / eetlust verandering
Gebrek aan energie, vermoeidheid
Concentratie problemen
Vertraagde beweging / prikkelbaar
Schuld / waardeloos voelen
Gedachten over dood / zelfdoding
 Minimaal 2 weken
 Grootste deel van de dag
 Gepaard met serieus lijden
Oorzaak van depressie -
de hersenen ?
Een decennium psychiatrie: 2000-2011
pathofysiology
Stress - kwetsbaarheid model
KWETSBAARHEID
STRESSOREN
Persoonlijk
Genetische factoren
Persoonlijkheid
Levensgebeurtenissen
Negatieve gebeurtenissen
Veel dagelijkse zorgen
Trauma in het verleden
Omgeving
Ongunstige sociale omgeving
Economische deprivatie
Lichamelijke ongezondheid
Ziekte
Leefstijl
Impact op hersenen
& stress systemen
Depressie
….de ene depressie is de andere niet….
Psychiatrische ziekten in afgelopen jaar
NEMESIS studie bij >7000 volwassen Nederlanders, 2009
6.1%
%
Hoeveel Nederlanders leden afgelopen jaar aan depressie?
6.1% (depressie prevalentie)
X
13 miljoen
volwassen Nederlanders
=
~800.000 Nederlanders
Een depressie epidemie ?
%
1996
2009
Ooit in leven
Afgelopen jaar
man
vrouw
man
vrouw
Bijl et al. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 1998, deGraaf et al. 2010
Is er dan niets veranderd ?
Jawel:
Stigma verminderd (maar niet weg!)
Bespreekbaarheid van depressie verhoogd
Zorggebruik verhoogd
800.000 gebruikers
Antidepressiva gebruik en kosten: bron Stichting Farmaceutische Kerngetallen, 2008
Wereldwijde prevalentie van depression (n~90,000)
High-income
country
1-jaar
prevalentie
Low-income
country
1-year
prevalentie
Belgie
5.0
Brazilïe
10.4
Frankrijk
5.9
Colombia
6.2
Duitsland
3.0
India
4.5
Israël
6.1
Libanon
5.5
Italïe
3.0
Mexico
4.0
Japan
2.2
China
3.8
Nederland
6.1
Zuid Afrika
4.9
New Zeeland
6.6
Oekraïne
8.4
Spanje
4.0
Amerika
8.3
Totaal
5.5%
Totaal
5.9%
Bromet et al. BMC Med 2011,9:90
Wereldwijde ziektelast in 2010
(% jaren met beperkingen)
Vrouw
Man
In Westerse landen: Depressie is 2de ziekte met grootste ziektelast
Vos T et al. Lancet 2012:2163
Waarom is de ziektelast van depressie zo hoog?
Redenen:
1. Depressie komt veel voor
2. Depressie is behoorlijk vaak chronisch & terugkerend
3. Depressie heeft grote impact op het functioneren
4. Depressie start vaak vroeg in het leven
5. Depressie lijdt ook tot ongezondheid op andere vlakken
hart ziekte
RR=1.8
overlijden
kanker
RR=1.6
suikerziekte
RR=1.8
disability
cognitieve achteruitgang
obesitas
Waarom onderzoek ?
Initial severity and antidepressant
benefits: a meta-analysis of data
submitted to the FDA
Kirsch et al. Plos Med 2008
Efficacy of cognitive–behavioural therapy and
other psychological treatments for adult
depression: meta-analysis
Cuijpers et al. Br J Psychiatry 2010:196:173-8
WETENSCHAP, 2 MAART 2010
Psychotherapie helpt maar
matig tegen depressie
Het nut van psychotherapie bij depressie is
jarenlang overschat. Hoog tijd voor betere
behandelingen. Vooral een oplossing voor de
beruchte terugval na aanvankelijk herstel is
gewenst.
depressie = container term
Veel resterende onderzoeksvragen….
Bij wie en hoe werken specifieke antidepressiva ?
Bij wie en hoe werkt welke cognitieve therapie ?
Waarom werken die bij sommigen wel en bij anderen niet ?
Wat zijn alternatieve therapieën ?
Bijvoorbeeld:
- Running therapie ?
- Vitamine D suppletie ?
- Voeding ?
MOTAR: MOod Treatment by Antidepressants or Running
versus
Antidepressiva
Running therapie
16-weken experiment waarin we mentale, fysieke en fysiologische
effecten evalueren
www.motar.nl
Depressie is én blijft een belangrijke
volksziekte, want:
Komt veel voor
Heeft veel impact op gezondheid
Huidige behandelingen nog niet afdoende
Mental
Meer inzicht in wat
werktHealth
voor wie is nodig
EMGO Institute for Health and Care Research