Vitale parameters Moeilijke woorden arteria radialis: pols arteria carotis: hals arteria temporalis: aan de slapen arteria subclavia: onder het sleutelbeen arteria femoralis: dijbeen arteria poplitea: achter knieholte arteria dorsalis pedes: bovenop wreef van de voet arteria tebealis posterior: juist achter scheenbeen arteria maxillaries: kaakbeenhoek auscultatie: luisteren acidose: een toename van de zuurgraad ophoping van zuren of verlies van alkali, de pH wordt hier door verlaagd anaëroob: bacterie die zonder zuurstof kan leven of zuurstof niet kan verdragen axilla: oksel, bijvoeglijk naamwoord axillair m.b.t. de oksel analeptica: analepticum: opwekkend middel; in engere zin stimulans voor het hart claudicatio: hinken, mank lopen: kan zijn aangeboren claudicatio intermittens: ‘intermitterend hinken’ , perioden van mank lopen en pijn in de benen (met name in de kuiten) cyanose, cyanosis: blauwzucht, blauwe verkleuring van huid en slijmvliezen door te groot gehalte gereduceerd hemoglobine in het bloed ten gevolge van onvoldoende oxygenatie bij ernstige hart- en longziekten van acra, de uitstekende delen van het lichaam, door vertraagde veneuze afvoer, shock of koude diastolische: ontspanning van het hart na iedere samentrekking diafragma: het middenrif differentieel: met een verschil in verband staand endogeen: van binnen uit, van binnen uit ontstaan exogeen: van buiten uit, door oorzaken van buitenaf ontstaan expiratoire: de uitademing extremiteiten: uiterste ledematen, de armen en benen febris: koorts, verhoogde lichaamswarmte febriel: koortsig febris remittens: de meest voorkomende vorm van koorts waarbij in van een etmaal, het temperatuurverschil meer dan 1 graad bedraagt en geen van de metingen een normale lichaamstemperatuur hemodynamisch: hemodynamica: leer of wetenschap van de bloedbeweging hemorroïde: aambei: uitzetting van adres van de endeldarm door stuwing in de anus of in de omgeving ervan en door oorzaken die stuwing teweegbrengen door belemmering van het terugvloeien van bloed naar de buikorgaan homeotherm: warmbloedig hypofyse: hersenaanhangsel: vormt hormonen en het groeihormoon hypothalamus: belangrijk centrum van kernen in de tussenhersenen; functie: waterhuishouding, temperatuur, slaap,… hyperthermie: sterk verhoogde lichaamstemperatuur, hoge koorts immunoassay: verzamelnaam voor antigeen-antistof-reacties om opgeloste stoffen kwantitatief te kunnen bepalen inspiratoire: de inademing Vitale parameters ~1~ insuffisant: korothofftonen : onvoldoende ontoereikend de vaattonen die met de stethoscoop worden gehoord bij bloeddrukmeting orthosympathicus: vegetatief of onwillekeurig zenuwstelsel, staat niet onder invloed van de wil en zorgt voor de instandhouding van de voor het leven noodzakelijke functies poikilo: gevarieerd, afwisselend van kleur of vorm poikilothermie: koudbloedigheid; zonderconstante lichaamstemperatuur palpitatie: klopping, beving, trekking paradox: in tegenstelling met wat men als normaal aanneemt potentieel: wat men tot het mogelijke behoort, als vermogen aanwezig, maar nog niet werkzaam pulsus: pols, polsslag radius: spaakbeen riva-rocci: bloeddrukmeter systole: samentrekking van de hartkamer tachypneu: versnelde ademhaling tensie: spanning, druk; bloeddruk thorax: borst, borstkas vasoconstrictie: vernauwing van vaten vegetatief: hetgeen eigen is aan de noodzakelijke verrichtingen van mensen, dieren en planeten vegetatieve functies: bloedsomloop, spijsvertering, ademhaling, voortplanting,… ventrikel: kamer van het hart Vitale parameters ~2~