accessoire geslachtsklier

advertisement
Orgaananatomie
Begrippenlijst
accessoire geslachtsklier
allantoamnion
allantochorion
allantoïs
allantoïsblaas
allantoïsholte
allantoïssteel
allantoïswand
alveolus
ameloblasten
AMH
amniochorion
amnion
amnionholte
amnionnaad
amnionplooi
ampulla
angioblasten
angioblastic cords
angioblastische plexus
angiocysten
angiogenese
animale pool
aorta ascendens
aorta dorsalis/descendens
aortaboog
aortakleppen
aortazak
apoptose
appendix epidydimis
area opaca
area pellucida
arteria axialis
arteria carotis
- communis
- externa
- interna
arteria coeliaca = celiac
arteriae gonadelis
arteriae intercostalis
arteria intersegmentalis
arteria mesenterica caudalis
arteria mesenterica cranialis
arteria pulmonalis
arteria renalis
arteria subclavia
arteriae suprarenalis
arteria umbilicalis
arteria vertebralis
arteria vitellina
arytenoide zwellingen
atrio-ventriculair kanaal
atrio-ventriculaire kleppen
© Student Onbekend.nl
1/11
zaadblaasjes, prostaat en bulbo-urethraalklieren, uit entoderm,
vormen zaadvocht
vergroeiing amnion en allantoïs
parietaal blad allantoïs en chorion
ventrale uitzakking einddarm, opslag embryonale urine
buiten embryo, tussen amnion en chorion
holte van allantois
urachus
uit entoderm en visceraal mesoderm
benige tandkas
binnenste emaille-epitheel, produceert glazuur
antimullerian hormoon, zorgt voor degeneratie van ductus
paramesonephricus in man
vergroeiing amnion en chorion, dorsaal van embryo
binnenste vruchtvlies, uit somatopleuron, ectoderm aan binnenzijde
ruimte tussen amnion en embryo
vergroeiingsplaats uiteinden amnionplooi
transversale plooi, breidt caudaal over kop uit
groeiende punt van ureterknop
worden endothele cellen, uit mesoderm van splanchnopleuron
buizen/vaten uit angiocysten
netwerk buizen/vaten
buisstructuren uit angioblasten
vorming bloedvatstelsel, aanmaak nieuwe vaten
micromeren, aan bovenzijde, presumptief ectoderm
aorta naar craniaal
bloedvat van hart naar caudaal
uit vierde kieuwboogarterie en deel aortazak
kleppen tussen hart en aorta
uitbreiding aan craniaal eind truncus arteriosus, begin
kieuwboogarteriën
geprogrammeerde celdood
klein overblijfsel van craniaal deel ductus mesonephricus in mannen
perifere deel blastoderm, op dooier
deel blastoderm boven holte, doorschijnend
doorbloeding arm, later arteria brachialis, arteia
medianis/radicilis/ulnaris, enz.
bloedvat van hart naar hoofd, uit kieuwboogarteriën
na samenkomst externa en interna
vat in hoofd
vat in hoofd
meest craniale deel arteria vitellina, doorbloedt voordarm en
uitgroeisels
doorbloeden geslachtsorganen, laterale zijtakken aorta
doorbloeden neurale buis en somieten op borstniveau
doorbloeden somietderivaten, dorsolaterale zijtak van aorta
doorbloedt einddarm
deel arteria vitellina na regressie navelblaas, doorbloedt middendarm
longader, van truncus pulmonalis naar lichaam
definitieve doorbloeding bijnieren, bloed naar nieren voor filtering,
laterale zijtak aorta
van hart naar armen
doorbloeden bijnier, laterale zijtakken aorta
van aorta dorsalis naar allantochorion, gepaard
bloedvat naar craniaal, uit arteriae intersegmentalis
dooierzakvat, van embryo naar dooierzak, in visceraal mesoderm,
vormt oa a coeliaca en mesenterica cranialis en caudalis
zwellingen bij zesde kieuwboog, vormen de larynx
kanaal tussen atrium en ventrikel
voorkomen terugstroom bloed naar atrium in systole, linker heeft twee
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
atrio-ventriculaire sulcus
atrium
atriumseptum
aurikel
autonome ontwikkeling
axiaal mesoderm
bevruchting
bindweefsel
blaasdivertikel = cystic
blastocoel/blastulaholte
blastocyst
blastoderm
blastodiscus/kiemschijf
blastomeren
blastula
bloedeilandjes
boekmaag
bulbus cordis
bulbo-/interventriculaire sulcus
bulbo-urethraalklier
calvaria/craniale vault botten
cardiogene plaat
caudaal
caudo-dorsaal
cel-celcommunicatie
cementoblasten
centrale pees
cervix
choana
- definitieve
- primitieve
2/11
'flapjes', rechter drie
scheidt primitief atrium en ventrikel
hartboezem, craniaal
scheidt rechter- en linker atrium
flapje aan atrium
zelfstandige ontwikkeling, onafhankelijk
chordamesoderm
samenkomst eicel en zaadcel
extracellulaire matrix
uit duodenum, vlak onder leverdivertikel, wordt galblaas en galbuis
holte tussen micro- en macromeren, gevuld met vloeistof
blastula (zoogdier)
blastodiscus na klievingsdelingen (vogel)
bevat kern primaire oöcyt, wordt blastoderm (vogel)
cellen in blastula
massa cellen met blasocoel
hoopjes cellen in dooierzak, worden bloedvaten
deel herkauwersmaag, uit uitpuiling curvatura minor
dorsaal van primitief ventrikel, wordt rechter ventrikel
scheidt ventrikel en bulbus cordis
accessoire geslachtsklier, uit entoderm van urethra, net onder
prostaat
platte botten van schedel
tussen septum transversum en neurale plaat, cellen vormen hart
aan staartzijde
aan staart-rugzijde
communicatie tussen cellen.....
binnenste dentale-zakcellen, produceren cementum dat worteldentine
bedekt
in diafrgama hart, uit septum, geen spier
baarmoedermond
opening achter secundair gehemelte
opening tussen neus- en mondholte na scheuring oronasaal
membraan
chorda (dorsalis)
chordamesoderm
chorda tendinae
kleine pezen, bindt leaflet aan papillaire spier
chorda tympani
tak van nervus facialis, gaat naar taste buds op voorste deel tong
chordamesoderm = notochord induceert vorming neurale buis, later opgenomen in wervelkolom
chorion
buitenste vruchtvlies, uit somatopleuron, ectoderm aan buitenzijde
chorionvlokken
trophoblastcellen met villi, foetale deel placenta, uit allantochorion
clitoris
uit genitale tuberkel bij vrouw
cloaca
verbreed einde van oerdarm
cloacale plooien
zwellingen naast cloacaal membraan
coeloom
holte
competentie
conditionele ontwikkeling
conotruncus
craniale deel bulbus cordis, wordt uitgang ventrikel
conus cordis
tussen bulbus cordis en truncus arteriosus
copulatie
coitus, brengt spermatozoa in vrouwelijke genitaaltractus
corona radiata
secundair eimembraan bij zoogdier, uit granulosaellen
corpus uteri
baarmoeder
cortex
gelachtige laag uit oa actinefilamenten onder celmembraan
corticale reactie
membrana vitellina laat los na bevruchting, amfibie
corticale rotatie
draaiing van 30 gr. van cortex
craniaal
aan kopzijde
crista terminalis
scheidt rechter auricula en sinus venarum, uit vezels, draagt impuls
van SA-knoop naar AV-knoop
cryptorchidie
een of beide testes niet (geheel) afgedaald
curvatura major
grote bocht in maag in vroegere dorsale wand (snellere groei), later
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
curvatura minor
darmdraaiing
darmlus
dentale lamina
dentale zak
dentine
dermamyotoom
dermatoom
descensus testis
determinatie
DHT
diencephalon
discoidaal
distaal
distal tube
diverticuli allantoïdes
dooierprop
dooierzak = yolk sac
dooierzakplacenta
dooierzaksteel
dorsaal
dorsaal mesenterium
dorsaal mesocardium
dorsale determinant
dorsale oermondlip
drempelwaarde
ductuli efferentes
ductus arteriosus
ductus choleduchus
ductus cuvieri
ductus cysticus
ductus deferens
ductus epidydimis
ductus hepaticus
ductus mesonephricus
ductus pancreaticus
ductus pancreaticus access.
ductus paramesonephricus
ductus venosus
duodenum
ectoderm
eicel
einddarm
emailleorgaan
embryoblast
embryonale periode
endocardbuizen
endocardium
endocardkussens
endometrium
entoderm
entypie
epiblast
© Student Onbekend.nl
3/11
linkerwand, beetje caudaal
kleine bocht in maag, in vroegere ventrale wand, later rechterwand,
beetje craniaal
draaiing van dunne darm, 270 graden om arteria mesenterica cranialis
lus in darmen
richel van epidermis op boven- en onderkaak
mesenchym rondom papilla dentale en lamina
calciumhoudende stof in tanden
onderhuids bindweefsel, uit somieten
de testisafdaling
voorbestemming
uit testosteron, zorgt voor prostaat en externe geslachtskenmerken
tweede hersenblaas, uit prosencephalon
discusvormig
aan het uiteinde van de ledematen
nectotic tips, necrotische uiteinden vruchtblaas
entoderm wat als laatste invagineert tijdens de gastrulatie
navelblaas, blastocoel
via splanchnopleuron van navelblaas, door entypie (knaagdieren)
navelstreng
aan rugzijde
verbinding tussen buikorganen en dorsale buikwand
bindt hart in holte, uit oermondmesoderm, scheurt later
zorgt voor vorming organizer
animale rand oermond
...
buisjes tussen rete testis en ductus deferens
shunt tussen truncus pulmonalis en aorta
galbuis
vena cardinalis communis
afvoerbuis galblaas
uit ductus mesonephricus, spermabuis
afvoerbuis epididymis
afvoerbuis lever
afvoerbuis mesonephros, wordt ductus deferens in man en verdwijnt
in vrouw
afvoergang ventrale pancreas (rechter lob)
afvoergang dorsale pancreas (linker lob)
lateraal van ductus mesohephricus, sluit aan op urethra, vormt
uterovaginaal kanaal en eileiders in vrouw en verdwijnt in man
bloedvat door lever naar hart, van vena umbilicalis naar vena cava
twaalfvingerige darm
wordt epidermis van huid, zintuigplacodes, neurale lijstcellen, centraal
zenuwstelsel
vrouwelijke gameet
caudale deel oerdarm
uit dentale lamina, produceert glazuur (= enamel)
veel cellen, animale pool wordt embryo
van bevruchting tot uitkomen (vogel), van bevruchting tot
organogense (zoogdier)
uit mesoderm van splanchnopleuron, vormen na fusie de primaire
hartbuis
binnenwand van hart, uit endocardbuizen, bestaat uit endotheel
vier verdikkingen rond atrioventriculair kanaal
slijmvlies van uterus
wordt darmderivaten
omkering kiembladen (knaagdieren)
bovenste laag blastoderm, presumptief ecto, meso- en secundair
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
epibolie
epicardium
epidermis
epidydimis
epifyse
epiglottis
epimyocardium
epiploic foramen van Winslow
epitheel
epoöphoron
equaal
equatoriaal
extra-embryonaal
extra-embryonaal coeloom
extremiteiten
flexura cervicalis
flexura cranialis
foetale periode
foramen cecum
foramen interventriculaire
foramen ovale
freemartin kalf
freemartinisme
frontonasal process
fylogenese
galblaas
gametogenese
gang van Muller
gang van Wolff
gastrulatie
geleimantel
genitaaltractus
genitale lijst
genitale tuberkel
glandula mandibularis
glandula parathyroidea
glandula parotis
glandula prostatea
glandula sublingualis
glandula thyroidea
glandula vesicularis
glandula vestibularis
glomerulus
gonaden = gonads
granulosa
grijze halve maan/randzone
gubernaculum
hartgelei = cardiac jelly
hematopoiesis
hemoblasten
hermaphrodiet
histogenese
© Student Onbekend.nl
4/11
entoderm
ectodermuitbreiding, aan buitenkant
mesothele cellen die het hart bedekken
opperhuid
deel van ductus deferens onderaan testes, opslag spermatozoen
uiteinden van bot
bedekt tracheaopening tijdens slikken, ontstaat bij vierde kieuwboog
wand endocardbuizen
smalle verbinding tussen groot en klein deel van peritoneale holte na
maagdraaiing
overblijfsel van ductus mesonephricus bij vrouw
deling in gelijke delen
evenwijdig aan evenaar
buiten embryo
holte in lateraal mesoderm, scheidt parietaal en visceraal mesoderm,
ruimte tussen amnion en chorion
poten
nekkromming
kopkromming
van oranogense tot geboorte (zoogdier)
deukje in tong waar terminale en mediale sulcus raken
opening in wand tussen ventrikels
opening tussen rechter- en linkeratrium, in tweede wand
vrouwelijk, deelt baarmoeder met mannelijk kalf, ontvangt AMH door
gefuseerde vaten, geen ductus paramesonephricus: steriel
" "
ongepaarde prominentium
historische ontwikkeling tot verschillende soorten
opslag van gal
vorming van gameten
ductus paramesonephricus
ductus mesonephricus
vorming van kiembladen uit blastula
secundair eicelmembraan (amfibie)
oa vagina
mediaal van mesonephros, vormt gonade, bevat kiemcellen uit
dooierzak
zwelling aan voorzijde cloaca, wordt penis (man) of clitoris (vrouw)
speekselklier, bij hoek onderkaak
bijschildklieren, uit derde en vierde kieuwzakjes
speekselklier, dorsaal van glandula mandibularis
prostaat, accessoire geslachtsklier, uit entoderm van urethra, man
speekselklier, dorsaal van galndula mandibularis
schildklier
zaadblaasje, accessoire geslachtsklier
klier naast vagina (?)
haarvaten in nier, hier wordt bloedplasma gefilterd door Kapsel van
Bowman
geslachtsorganen
cellen die corona radiata vormen
tegenover sperm entry point, plaats oermond, tussen micro- en
macromeren, breed aan dorsale zijde, presumptief mesoderm
bindweefselligament, groeit naar scrotum (INSL-3), verkort
(testosteron, DHT) en laat daarmee testis indalen
matrix, scheidt myocardium en endocardbuizen
ontstaan bloedeilandjes
worden bloedcellen, in dooierzak
kenmerken van beide seksen, vaak ovotestes
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
holoblastisch
Hox-genen
hypoblast
ileum
inaequaal
incus
inductie
infundibulum
instructieve interactie
intermediair mesoderm
intra-embryonaal coeloom
5/11
volledige deling
vertellen de somieten door unieke combinatie van expressie wat ze
moeten worden
diepe laag blastoderm, presumptief primair entoderm
dunne darm
deling in ongelijke delen
gehoorbeentje, uit kraakbeen in prominentia maxillaris, uit eerste
kieuwboog
aanzetting
uitzakking diencephalon, vormt deel hypofyse
wordt nieren en geslachtsorganen
holte in lateraal mesoderm, scheidt parietaal en
visceraal mesoderm
intraperitoneaal
in buikholte, caudaal deel oesophagus, maag, jejenum, ilieum, cecum,
colon transversum, colon sigmoid (caudaalste deel)
invaginatie
passieve migratie entoderm, door involutie
involutie
actieve inrolling mesoderm door oermond
isolecithaal
dooier gelijkmatig verdeeld over cytoplasma
isthmus
laatste deel oviduct
kaakgewricht
gewricht in kaken
kalkschaal
secundair eicelmembraan vogel
kapsel van Bowman
filtert bloedplasma uit glomerulus, deel nephron in nier
karyogamie
kernversmelting tot diploide cel
kiembladen
ecto-, meso- en entoderm
kiemsikkel
zone van primaire entodermcellen, gelegen aan voorzijde area
pellucida
kieuwboog = branchial/pharyngeal arch
- eerste
wordt boven- en onderkaak, incus, malleus en deel tong
- tweede
wordt tongbeen (hyoid) skelet, stapes en deel larynxbotten
- derde
wordt deel tongbeen en deel tong
- vierde
wordt deel larynxbotten en deel tong
- zesde
wordt deel larynxbotten
kieuwboogarteriën = aortic arches
verbindig aorta dorsalis en ventralis
- eerste en tweede
verdwijnen bijna geheel
- derde (gepaard)
wordt arteria carotis interna en communis
- vierde
wordt aortaboog (linker) en deel arteria subclavia (rechter)
- zesde (linker)
wordt truncus pulmonalis en ductus arteriosus
kieuwgroeve = pharyngeal cleft deukjes aan buitenzijde pharynx
- eerste
deel oor
- rest
overgroeit door tweede kieuwboog
kieuwzak = pharyngeal pouche uitgroeiing aan binnenkant pharynx
- eerste (tussen eerste en tweede kieuwboog) wordt tymapnische holte en buis van Eustachius
- tweede
amandelen van gehemelte en pharynx
- derde
zwezerik (= thymus, migreert later naar dorsaal), caudale
bijschildklieren (= parathyroids)
- vierde
craniale bijschildklieren
- vijfde
ultimobranchiale lichaampjes (worden C-cellen in schildklier)
klievingsdelingen
eerste delingen van zygote, totale massa van cytoplasma blijft
nagenoeg gelijk
knop van Hensen = prim. pit
kuiltje aan eind primitiefstreep
kopplooi
plooiing bij kop, vormt subcephale ruimte
kraakbeen van Meckel
kraakbeen in onderkaak, uit eerste kieuwboog
kween
???
labia puvendi (vulvae)
???
labioscrotale plooien
naast urethrale plooien, wordt scrotum (man) of labia majora (vrouw)
labium major
grote schaamlip, uit labioscrotale plooi, verdwijnt bij huisdieren
labium minor
kleine schaamlip, uit urethrale plooi
labyrinthblaasje
ingestulpte oorplacode, afgesplits van onderliggend ectoderm
laryngotracheale groeve
ventrale uitstulping van pharynxbodem (entoderm), vormt luchtpijp en
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
6/11
longen
strottehoofd
aan de zijkant
zijplaat mesoderm, visceraal en parietaal
holte tussen uitgegroeide tweede kieuwboog en kieuwgroeves, bedekt
met ectoderm, verdwijnt meestal, kan blijven zitten als cyste
lebmaag
deel herkauwersmaag, grotendeels uit uitstulping curvatura major
(deels uit curv. minor), bij geboorte het grootst
lensplacode
wordt oog na inductie
leverdivertikel
onder septum transversum, vormt lever (behalve stroma: uit
mesoderm van splanchnopleuron), in drie delen: pars hepatica (lever
parenchym en galbuissysteem), pars cystica (galblaas) en steel
(galbuis)
leversinusoïden
venennetwerk in de lever
Leydigcellen
differentieren in genital lijstmesenchym door SRYeiwit, produceren
testosteron
ligamentum arteriosum
???
ligamentum coronarium
uit septum transversum/diafragma, nadat lever erdoorheen is gegroeit,
rondom kale bovenkant lever
ligamentum falciforme
uit ventraal mesenterium, bindt lever aan ventrale buikwand, bevat
vena umbilicalis
ligamentum gastrohepatis
bindt lever aan maag
ligamentum hepatoduodenale bindt lever aan duodenum, bevat galbuis
ligamentum triangulare
bindt lever aan diafragma
lus van Henle
deel van nephron in nier, maakt van bloedplasmafiltraat urine
maagdraaiing
draaiing van de maag, om twee assen
macromeren
grote blastomeren, aan vegetatieve pool
malleus
gehoorbeentje, uit kraakbeen prominentia mandibularis, uit eerste
kieuwboog
Mangold
???
mediaal
langs middenlijn
mediale sulcus
groeve in tong tussen linker en rechter eerste-kieuwbooggebied
medio-dorsaal
aan midden-rugzijde
medulla
binnenste deel van oa klieren, ook van testis
membraanbotten
beschermt hoofd en delen gezicht
membrana buccopharyngea
oraalplaat, gevormd door prechordaalplaat, sluit voordarm af
membrana cloacalis
sluit einddarm af
membrana vitellina
omgeeft eicel, primaire eicelmembraan
membranogenese
vorming van vruchtvliezen uit extra-embryonale gedeelten van
kiembladen
meridionaal
klieving van animale naar vegetatieve pool
meroblastisch
onvolledige deling (ongedeelde dooier)
mesencephalon
derde hersenblaas
mesoderm
kiemblad, vormt musculatuur, skelet, bindweefsel, circulatieapparaat,
grooste deel urogenitaalstelsel, bekleding coeloom
mesogastrium
deel mesenterium gebonden aan maag
mesolecithaal
middelmatige dooierhoeveelheid (amfibie)
mesonephros
embryonale nier, uit intermediair mesoderm
mesorchium
plooi van mesonephros waar testis in hangt en die ductus
mesonephricus ondersteunt
metanephros
definitieve nier, groei geïnduceerd door ureterknoppen, uit
metanephrosblastema
metencephalon
vierde hersenblaas
micromeren
kleine blastomeren aan animale pool
middendarm
middelste deel oerdarm, eerst in open verbinding met dooierzak (sluit
later)
middenrif zenuwen
zenuwen in hart, aan septum transversum
milt = spleen
uit mesoderm van dorsaal mesogastrium, maakt eerst bloedcellen, is
later lymfeorgaan (?)
morfogen
larynx
lateraal
lateraal mesoderm
laterale cervicale sinus
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
morula
musculatuur
musculi papillaris
musculi pectinati
myelencephalon
myocardium
myotoom
nasale fin
nasale pits
nasale septum
navelblaas = yolk sac
navelblaassteel
neonataal
nephrogene streng
7/11
bolvormige massa van blastomeren
spieren
spieren aan rechter atrio-ventriculaire kleppen
vijfde hersenblaas
hartspieren, uit splanchnopleuron
spieren, uit somieten
eerste dikke wand tussen neus- en mondholte
worden neusgaten
scheidt twee neusgaten
dooierzak, blastocoel
dooierzaksteel
pasgeboren
lang stuk intermediair mesoderm, streng nephrotomen, vormt deel
mesonephros en metanephros
nephron
urinevormend deel van nier
nephros
nier
nephrotoom
vormt het pronephros, in groepjes gelegen
nervus facialis (VII)
innerveert tweede kieuwboog
nervus glossopharyngeus (IX) innerveert derde kieuwboog, gaat naar taste buds en sensoruiteinden
op achterste deel tong
nervus hypolgassalis (XII)
innerveert tongspieren (myotoom), geïnnerveerd door nervus vagus
nervus lingualis
tak van nervus mandibularis, gaat naar sensorreceptors op eerstekieuwbooggebied van tong
nervus mandibularis
tak nervus trigeminus
nervus maxillaris
tak nervus trigeminus
nervus trigeminus (V)
innerveert mandibulare en maxillare zwellingen, sensorische
innervatie ventraal deel gezicht, eerste kieuwboog
nervus vagus (X)
innerveert vierde en zesde kieuwboog, vierde-kieuwboogdeel van
tong
netmaag
deel herkauwersmaag, uit uitpuiling curvatura major
neuraal ectoderm = neuroepithelial cells
bedekt medio-dorsale zijde, wordt hersenen en
ruggenmerg
neurale buis = neurenteric canal
wordt ruggenmerg
neurale lijst = neural crest
afgesplitste ectodermcellen, dorsolateraal van neurale buis
neurale wallen
omsluiten neurale buis
neurocranium = chondrocranium
schedel om hersenen
neurogene ectodermale placodes
hieruit ontstaan craniale sensorneuronen
neurulatie
vorming neurale buis
nier
orgaan van bloedzuivering/urineproductie
Nieuwkoopcentrum
aanzetting organizer, inductie oermond
odontoblasten
buitenste cellen van papilla dentale, produceren (pre)dentine
oerdarm
holte in embryo, in gastrulatie
oerdarmdak
dorsale zijde oerdarm
oermond
inzinking aan caudo-dorsale zijde
oesophagus
slokdarm
oligolecithaal
weinig dooiermateriaal (zoogdier)
omentum majus
grote plooi in mesogastrium, hangt van dorsale buikwand en curvatura
major, ligt over binnenste buikorganen
omentum minus
uit ventraal mesenterium, tussen lever en maag
ontogenese
individuele ontwikkelingsgeschiedenis van organisme
ontwikkelingsbiologie
het zoeken naar basisprincipes en processen van de ontwikkeling van
het embryo
oöcyt
eicel
oogblaas
vormt oog
oögenese
vorming van haploide vrouwelijke geslachtscellen
oögenium
stamcel van oocyt
oorplacode
vormt oor
oraalplaat
sluit voordarm aan voorzijde af
organizer
inductie neurale buis, somieten en lichaamsassen
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
organogenese
orifice
oronasaal membraan
ostium primum
ostium secundum
ostum
ovarium
oviduct = fallopian tube
ovulatie
palatum durum
palatum molle
pancreas dorsale
pancreas ventrale
papilla dentale
papilla duodeni major
papilla duodeni minor
paradydimis
paraxiaal mesoderm
parietaal mesoderm
paroöphoron
partus
patroonvormig
pelvis renalis
penis
pens
periblast
pericardiale holte
- definitieve
- primitieve
pericardioperitoneale kanalen
perinataal
perineum
periodontaal ligament
peritoneale holte
permissieve interactie
pharynx
philtrum
placenta
placode
8/11
differentiatie kiembladen tot weefsels en organen
ostum na opname sinus venosus
verdunde wand tussen neus- en mondholte
opening tussen rechter- en linkeratrium
opvolger ostium primum
opening tussen vena en hart
eierstok
eileider, uit ductus paramesonephricus
eisprong
hard gehemelte, scheidt neus- en mondholte
zacht gehemelte, scheidt twee delen pharynx
vormt dorsaal van duodenum, wordt linkerdeel pancreas
vormt ventraal van duodenum, wordt rechterdeel pancreas
mesenchymheuvel onder tandlijst
plaats waar pancreasbuis en galbuis samen in duodenum uitkomen, =
ampulla van Vater
plaats waar dorsalen pancreasbuis (verdwijnt normaal) in duodenum
uitkomt
naast chordamesoderm, wordt somieten
lateraal, wordt vruchtvliezen
overblijfsel van ductus mesonephricus bij vrouw
geboorte
nierbekken
mannelijke geslachtsorgaan, uit urethrale plooien
deel herkauwersmaag, uit craniodorsale uitstulping van curvatura
major (later caudaal), grooste deel
ongedeeld cytoplasma van blastodiscus
1/3 van primitieve, bevat hart
craniale deel coeloom, bevat ontwikkelende hart
twee dorsolaterale openingen in septum transversum, later tussen
pleuraal en peritoneaal
fusie van septum rectale en cloacaal membraan, deelt laatste in
urogenitaal en anaal membraan
uit buitenste dentale-zakcellen, hecht tand aan bot
caudale deel coeloom (na maagdraaiing grote en kleine zak)
keelholte
middelste deel bovenlip
vruchtvliezen
Goed gelokaliseerde, plaatselijke veranderingen in de epiblast (het
wordt hoog-cylindrisch), ter hoogte van de kopstreek.
pleurale holte
twee, 2/3 van primitieve pericardiale holte, dorsolateraal, bevat longen
pleuramnion
(huisdier, vogel) schizamnion (knaagdier, mens)
pleuropericardiale plooien
scheiden pleurale (long) en pericardiale holte
pleuroperitoneale membranen uit ventraal, fuseert met septum transversum, sluit
pericardioperitoneale kanalen
polyinvaginatie
hypoblast invagineert op verschillende plekker
polylecithaal
veel dooiermateriaal (vogel)
polyspermie
veel spermien dringen oocyt binnen, 1 versmelt
porta intestinalis cranialis
voorste darmpoort
postnataal
na de geboorte
prechordaalplaat
vergroeiing ecto- en entoderm, voor kop
predentine
voorloper dentine, ongemineraliseerd
pregastrulatiestadium
blastoderm in twee lagen
prenataal
voor de geboorte
presumptief
voorbestemd
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
presumptief chordamesoderm
presumptief ectoderm
presumptief entoderm
presumptief mesoderm
primair
primair entoderm
primitiefgroeve
primitiefstreep
primiefwal = prim. node
processus vaginalis
proctodeum
prominentia mandibularis
promentia maxillaris
pronephros
pronucleus
prosencephalon
proximaal
proximal tube
pseudohermaphrodiet
pseudopodia
pulmonaalkleppen
rete testis
retroperitoneaal
- secudair
reukplacode = nasal placode
rhombencephalon
ruggenmerg
sagitaal
schaalvliezen
schildklier = thyroid
schizamnion
sclerotoom
scrotum
secudair
secundair eimembraan
secudair entoderm
secundair gehemelte
semilunaire kleppen
sensorcapsules
septum toegang
septum intermedium
septum primum
septum secundum
septum transversum
Sertollicellen
sinus coronaris
sinus urogenitalis
- primitieve
- definitieve
sinus venarum
sinus venosus
sinushoorn
© Student Onbekend.nl
9/11
involueert over dorsale oermondlip
animaal veld
vegetatief veld
grijze halve maan
als eerste
oergeslachtscellen
primitiefstreep
verdikking in area pellucida -> celmigratie
wal van cellen om knop van Hensen
uitbreiding peritoneum richting scrotum
= anale groeve/kuil (pit), holte onder staart, uit ectoderm, vormt laatste
deel rectum
twee caudale zwellingen, worden onderlip en deel onderkaak, uit
eerste kieuwboog
twee craniale zwellingen, worden bovenlip en deel bovenkaak, uit
eerste kieuwboog
kleine epitheelballetjes, alleen functioneel bij lage vertebraten,
verdwijnt anders
haploide kern, vormt na versmelting zygote
voorste hersenblaas (later tel- en diencephalon)
aan de voorzijde
genitalien van ene sekse, gonaden van andere
voorbereiding epiblastcellen op gastrulatie
dunne buisjes tussen testiscords en ductuli efferentes
vast aan dorsale buikwand, craniaal deel oesophagus, rectum
duodenum, pancreas, colon ascendens, colon descendens
ectodermale verdikkingen, vormen later neus
laatste hersenblaas (later met- en myelencephalon)
secundair eicelmembraan vogel
uit entoderm dat uitgroeit van foramen cecum (thyroglossale gang),
later verdwijtn verbinding
(knaagdier, mens) pleuramnion (huisdier, vogel), ontstaan
amnionholte via plooivorming van extra-embryonale somatopleuron
skelet, uit somieten
balzak, om testis
als tweede
eiwit, schaalvliezen, kalkschaal
tussen neus- en mondholte, palatum durum en molle
gaan terugloop van bloed tegen in aorta en longslagader
bot dat ogen, binnenoor en reukorganen ondersteunt
dorsaal, glad, dichtbij atrioventriculaire kanalen
uit craniale en caudale endocardkussens, scheidt atrioventriculair
kanaal in links en rechts
scheiding tussen linker en rechter atrium
opvolger septum primum
scheidt coeloom in craniaal en caudaal deel, wordt diafragma
uit medulla van sexcords, door SRYgen, worden testiscords, later
zaadbuisjes, produceren AMH
uit linkersinushoorn, ontvangt bloed voor kransslagader
deel vroegere cloaca
wordt blaas, urethra en definitieve sinus
wordt urethra in penis (man) of vestibulum van vagina (vrouw)
deel volwassen rechteratrium, uit rechter sinushoorn
bestaat uit sinushoorns
primitief hartonderdeel, sluit aan op vena cardinalis
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
10/11
skelet
botten
smaakpapillen
proefzintuigen
somatopleuron
parietaal mesoderm en ectoderm
somieten
vormen dematoom, sclerotoom en myotoom
somietomeren
worden somieten en kieuwbogen
speekselklieren = salivary glands
uit ecto- en entoderm in pharynxgebied
Spemann
sperm entry point
waar de zaadcel de eicel binnendringt
spermatogenese
vorming van haploide mannelijke geslachtscellen
spermatozoa
spermium
splanchnopleuron
visceraal mesoderm en ectoderm, buiten: wand dooierzak, binnen:
darmwand
SRY
deel op Ychromosoom, maakt indifferente gonade mannelijk
staartplooi
plooi aan caudale zijde
stapes
gehoorbeentje, uit kraakbeen tweede kieuwboog
steroid(hormoon)
stomodeum
uit ectoderm, wordt de mondholte
subcephale ruimte
holte tussen kop en prechordaalplaat
subgerminale holte
tussen blastomeren en dooier (vglbaar blastocoel)
tandlijst = dental lamina
richel op kaak gevormd door kaakepitheel
tandknop = tooth bud
ingegroeide dentale lamina en mesenchymconcentratie (bevat neurale
lijstcellen), vormt melktanden
tandklok
emailorgaan
telencephalon
eerste hersenblaas, uit prosencephalon
telolecithaal
dooier aan vegetatieve pool
terminale sulcus
groeve in tong, scheiding eerste en derde kieuwbooggebied
testis
bal man
TFM-syndroom
theca (folliculi)
thymus
zwezerik, uit derde kieuwzak
tong
uit distale tong buds/laterale linguale zwellingen (2/3 deel, uit eerste
kieuwboog) en hypopharyngeal eminence (1/3 deel, uit derde en
vierde kieuwboog)
tongbeen (hyoid)
tonsilla palatina
amandelen van gehemelte, uit tweede kieuwzak
torsie
draaiing om lengteas
trabeculae
transverse pericardiale sinus op plek van dorsaal mesocardium ????
treden
trophoblast
epitheliale cellen, omgeeft blastocoel
truncoconale zwellingen
worden wand tussen aorta en longslagader
truncus arteriosus
bloedvat van ventrikel naar kieuwboogarteriën, wordt aorta en
longslagader
truncus brachiocephalica
truncus pulmonalis
longslagader, van hart naar longen
truncusseptum
tuba auditiva
gehoorbuis
tuba uterina = fallopian tube
oviduct
tuberculum genitale
tubulation
model van embryo wordt buisvorm
tunica albuginea
bindweefsel om testis
Turner's syndroom
uitwendige gehoorgang
urachus
allantoïssteel, deel allantoïs in embryo en navelstreng, dunne buis
ureter
verbinding tussen nier en blaas
ureterknop
uitgroeiing ductus mesonephricus, induceert niergroei, vormt
afvoersysteem
urethra
verbinding tussen blaas en buitenwereld
uterovaginaal kanaal
uit meest caudale deel van ductus paramesonephricus, wordt
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Orgaananatomie
Begrippenlijst
uterus
vagina
vas deferens
vasculogenese
vegetatieve determinant
vegetatieve pool
vena azygos
vena cardinalis
- caudalis
- communis
- cranialis
vena cava caudalis = IVC
11/11
bovenste deel van vagina en uterus
baarmoeder
ductus deferens
aanmaak van bloedvaten
zorgt voor vorming entoderm
macromeren, veel dooiermateriaal
bloedvat van borst naar hart
in jong embryo, wordt vena cava
van caudaal naar hart
na samenkomst caudalis en cranialis
van craniaal naar hart
bloedvat van caudaal naar hart, uit vena cardinalis caudalis, vena
supracardinalis, vena subcardinalis, caudale zijde van vena vitellina
vena cava cranialis = SVC
bloedvat van craniaal naar hart, uit vena cardinalis cranialis
vena portae hepatis
poortader, van lever naar darm (?), deel vena vitellina na regressie
navelblaas
vena subcardinalis
vormt vena renalis, gonadelis en deel cava caudalis
vena supracardinalis
vormt deel van vena cava caudalis, azygos en intercostales
venae pulmonalis
longaders
venae umbilicalis
van allantochorion naar aorta dorsalis, gepaard, rechter verdwijnt,
linker anostomosst aan ductus venosus
venae vitellina
dooierzakvat, van dooierzak naar embryo, in visceraal mesoderm,
wordt leversinusoiden, deel vena cava caudalis, poortader, ductus
venosus, vena mesenterica cranialis en caudalis
veneuze kleppen
weefselflapjes naast ostia
ventraal
aan de buikzijde
ventraal mesenterium
uit caudaal deel septum transversum, bindt maag en lever aan
ventrale buikwand
ventrikel
hartkamer, caudaal
ventrikelseptum
scheidt ventrikels
vestibulum vaginae
uit holte van definitieve sinus urogenitalis
visceraal epicard
uit mesotheelcellen ?????
visceraal mesoderm
lateraal, wordt bekleding organen, hart en bloedvaten
visceraal peritoneum
uit spetum transversum, bedekt groot deel lever
viscerocranium
aangezichtsschedel, achter gezicht
voordarm
craniale deel oerdarm
voorste darmpoort
grens tussen voor- en middendarm
zenuwstelsel
zijplaatmesoderm
lateraal, visceraal en parietaal
zona pellucida
om zoogdier oocyt, houdt spermien tegen na bevruchting
zygote
bevruchte eicel
© Student Onbekend.nl
studentonbekend.nl/studiehulp
Fouten voorbehouden
Download