Aardrijkskunde samenvatting Par. 5.2 t/m 5.4 5.2 3 kenmerken van economische macht van Nederland zijn: - Aandeel in de wereldhandel Nederland heeft een groot aandeel in de wereldhandel. Een deel van die wereldhandel bestaat uit de uitvoer van landbouwproducten. Nederlandse boeren en tuinders leveren producten van hoge kwaliteit. Alleen de VS en Frankrijk exporteren meer landbouwproducten dan Nederland - Vervoer Rotterdam en Schiphol zijn mainports. Een mainport is een hoofdtoeganspoort tot een werelddeel. Schiphol is van belang voor vervoer van mensen en goederen. Rotterdam is vooral van belang voor goederenvervoer. - Hoofdkantoren en Bedrijven Nederland heeft een aantal grote multinationals met hun hoofdkantoor in Nederland, zoals Shell, Unilever en Philips. Een multinational is een onderneming met vestigingen in minstens 6 andere landen. De motor van een land is het gebied met de grootse economische kracht. De economische kracht lees je af aan bevolkingsdichtheid, werkgelegenheid, opleiding en inkomen van de bevolking in gebieden. (BRON 10) 5.3 Zonering betekent dat de ruimte wordt verdeeld in deelgebieden of zones. (BRON 14) In de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening worden drie zones genoemd: - Een zone waarbinnen steden mogen groeien - Een zone waar waardevolle landschappen beschermd worden - Een gebied daartussen Met een groene lijn moet de gemeente de waardevolle landschappen aangeven, met een rode lijn geven gemeenten aan tot welke grens steden mogen uitbreiden. Binnen de rode lijn moet plaats gevonden worden voor wonen en werken. Inbreiden is het bouwen op terreinen die in de stad liggen. Bijvoorbeeld door herinrichting van verouderde woonwijken en bedrijventerreinen. Intensief ruimtegebruik betekent dat steden proberen het bebouwde oppervlak meer dan 1 keer te gebruiken, bijvoorbeeld door hoogbouw en parkeerruimte onder woningen en bedrijven. Zes stedelijke netwerken met (inter)nationale betekenis zijn: - Groningen-Assen - Twente - Arnhem-Nijmegen - Deltametropool - Brabantstad - Maastricht-Heerlen Deze 6 stedelijke netwerken moeten aantrekkelijk zijn voor bedrijven. Het liefst nog aantrekkelijker dan de grote steden in het buitenland. Zo kan de Nederlandse economie ook in de toekomst sterk blijven. (BRON 16) Een metropool is een wereldstad met miljoenen inwoners die alle stedelijke functies heeft: bestuur, handel, onderwijs, cultuur, industrie en hoofdkantoren. Amsterdam: cultuur, luchtvaart en financiën Den Haag: bestuur Rotterdam: havenstad en financieel centrum Utrecht: congrescentrum en onderwijscentrum. De infrastructuur van de metropool moet verbeteren wil de metropool sterk blijven, aantrekkelijk landschap is ook belangrijk dat zorgt voor afwisseling en een aantrekkelijk landelijk gebied. 5.4 Gevaren van het landelijk gebied zijn: - Schaalvergroting - Kwaliteit van de natuur - Versnippering Alle veranderingen die zorgen voor een grotere productie per arbeider noem je schaalvergroting. Door schaalvergroting zijn er minder, maar wel grotere landbouwbedrijven gekomen. Het gevaar van schaalvergroting is dat het landelijke gebied steeds meer op elkaar lijkt. De regering wil dan ook de bijzondere kenmerken van de Nederlandse landschappen bewaren. Het 2de gevaar is de achteruitgang van de kwaliteit van de natuur in Nederland. Het aantal soorten planten en dieren, de biodiversiteit, neemt af. Versnippering is het opdelen van het landschap in kleine stukjes, door wegenaanleg, woningbouw en aanleg van bedrijventerrein. De inrichting wordt rommelig en het verschil tussen stad en platteland verdwijnt. Voor landbouw zijn verschillende gebieden aangewezen waar niet uitgebreid mag worden. Beschermde natuurgebieden zijn: - De ecologische hoofdstructuur: dit is de slinger van natuurgebieden door Nederland. Natuurgebieden met bijzondere dieren en planten soorten zijn aangewezen als Nationaal Park. - Het cultureel erfgoed: bouwwerken en landschappen die kenmerkend zijn voor de geschiedenis van Nederland. Voorbeelden zijn Schokland, de molens bij de Kinderdijk, de stelling van Amsterdam en de droogmakerij de Beemster. Een noodoverloop is een gebied dat in noodgeval onder water wordt gezet, daardoor blijven andere gebieden droog.