indeling muziekinstrumenten

INDELING MUZIEKINSTRUMENTEN
Geluiden zijn luchttrillingen die door ons oor kunnen worden waargenomen. De
geluidstrilling begint bij een klankbron (b.v. de snaar van een gitaar), en plant zich voort
door de lucht. Deze trilling wordt opgevangen door het trommelvlies in het oor en daarna
vertaald naar onze hersenen als geluid
Bij muziekinstrumenten moet dus iets in trilling worden gebracht. We noemen dat de
klankbron van het instrument.
In ons voorbeeld dus de trillende gitaarsnaar.
Hoe dit geluid klinkt (de klankkleur van een instrument), is afhankelijk van de vorm van
het instrument, het materiaal waarvan het is gemaakt en heel belangrijk, hoe je het
instrument in trilling brengt.
We verdelen de muziekinstrumenten in vier hoofdgroepen en ....... nog een groep:
1. slag
2. blaas
3. snaar
4.
electronisch
slaan/
schudden
Blazen
tokkelen/
strijken
elektronica
idiofonen
membranofonen
chordofonen
aerofonen
elektrofonen
toets
1. Slaginstrumenten
Slaginstrumenten worden tot klinken gebracht door erop te slaan.
De klankbron is het vel of het instrument zelf (hout/ metaal).
We onderscheiden daarom twee groepen:
1. met vel bespannen instrumenten (ze worden ook wel membranofonen
genoemd)
2. zelfklinkende instrumenten (ze worden ook wel idiofonen genoemd en zijn
meestal gemaakt van hout (xylofonen) of metaal (metalofonen))
2. Blaasinstrumenten - aërofonen
De lucht in het instrument wordt door blazen in trilling gebracht.
De klankbron is dus de trillende luchtkolom.
Naarmate de buis van het instrument langer en/of wijder is, klinkt dit muziekinstrument
lager.
Ze worden ook wel aërofonen genoemd. We onderscheiden 3 groepen:
1. Houten blaasinstrumenten (mondstuk – enkel riet – dubbel riet)
2. Koperen blaasinstrumenten
3. Orgelachtige instrumenten (mondharmonica – pijporgel – harmonium - …)
Een bijzonder blaasinstrument is de menselijke stem.
3. Snaarinstrumenten - chordofonen
Een gespannen snaar wordt in trilling gebracht. De klankbron is dus de snaar.
De onderverdeling van deze groep instrumenten is afhankelijk van de wijze waarop je de
snaar in trilling brengt (strijken, tokkelen of slaan).
Er zijn 3 groepen:
1. Strijkinstrumenten (viool, altviool, cello, contrabas)
2. Tokkelinstrumenten (harp, gitaar, mandoline, …)
3. toetsinstrumenten (piano, klavecimbel)
4. Elektrische/elektronische instrumenten - elektrofonen
Het geluid wordt op een elektrische of elektronische wijze tot stand gebracht en/of
versterkt.
Synthesizer – Theremin !! – Ondes Martenot - …
Toetsinstrumenten
Eigenlijk is dit geen aparte groep, maar al deze instrumenten hebben één gezamenlijk
kenmerk: het toetsenbord.
Vaak zie je bij een toetsinstrument helemaal niet hoe het geluid gemaakt wordt, je drukt
een toets in ..... en je hoort geluid. Daarom worden deze instrumenten ook wel ingedeeld
bij een vijfde groep: de toetsinstrumenten, maar ....... eigenlijk horen al die
toetsinstrumenten in een andere groep thuis, afhankelijk van de manier waarop het
geluid wordt geproduceerd, kijk maar hieronder:





Bij de piano wordt een snaar in trilling gebracht door een hamertje met vilten kop
(snaarinstrument - chordofoon).
Bij het klavecimbel komt een snaar in trilling door een pen die aan de snaar
tokkelt (snaarinstrument - chordofoon).
Bij een pijporgel en accordeon wordt lucht in een buis in trilling gebracht
(blaasinstrument - aerofoon).
Bij een synthesizer en keyboard wordt de klank electronisch opgewekt
(electronische instrumenten - elektrofoon).
Bij de celesta worden metalen staven door hamertjes aangeslagen
(slaginstrumenten - idiofoon).
Bij al deze instrumenten hierboven begint de klankopwekking bij het indrukken van een toets.
Wat er daarna gebeurd zie je meestal niet, maar het bepaald wel wát je hoort.
Moussorgski-Ravel : schilderijententoonstelling (beelden van de instrumenten op een Proms
concert in Londen !!)  http://www.youtube.com/watch?v=k_98452AxFI
Indeling van een Symfonisch Orkest




Strijkers
Houten Blaasinstrumenten
Koperblazers
Slagwerk