Geluid 4.2 Geluid & Trillingen Het springtouw Als je het touw rond draait ontstaat een halve golf. Draai het touw sneller rond ontstaat geluid. Trilling Geluid is een trilling. Voortplanting van geluid Geluid beweegt op de zelfde manier als golfjes water. Uitrekking en samendrukking • Geluid ontstaat door verdikkingen en verdunningen van moleculen. • Dit veroorzaakt een drukverschil die bijvoorbeeld het trommelvlies heen en weer doet bewegen. Geluid Voor geluid hebben we nodig: Medium Veroorzaakt geluid. transport geluid. ontvanger ontvangt Geluid. Muziek 1 De lengte van een snaar of luchtkolom is: Viool Hoge tonen Gitaar Midden tonen Contrabas Lage tonen Muziek 2 De spanning van een snaar: • Losser =>lagere toon. • strakker, => een hogere toon. Muziek 3 Dikkere snaar: lage toon Dunnere snaar: hoge toon 4.3 Geluidsnelheid / Echo Kunnen reken met geluidsnelheid. Licht en geluidsnelheid • Denk maar aan onweer • De flits is met 300.000.000 m/s bij je oog • De donder met 343 m/s • Als je het aantal seconden tussen de flits en de donder weet kan je uitrekenen hoe ver de bliksem weg is. (vuistregel elke 3 sec ongeveer 1 km) • Een plek waar je de geluidssnelheid ervaart is bij een echo. • Het geluid legt dan een weg af van je mond tot beneden en weerkaatst terug naar je oor. Elk medium heeft zijn eigen geluidsnelheid. Lucht 243 m/s s = …..m v = 243 m/s t = …..s 4.4 geluidsterkte geluidssterkte • Geluidssterkte wordt bepaald door: – amplitude. (max uitwijking t.o.v. evenwichtstand) – afstand tussen bron en ontvanger. – Een mens is ook voor bepaalde frequenties gevoeliger dan voor andere. Deze klinken dan ook harder. geluidsterkte • Geluidssterkte drukken we uit in dB • Geluidsterkte hoe wij het als mens ervaren drukken we uit in dB(a) Geluidsterkte en rekenregel • Hiernaast zie je één overzicht van geluidsterkte in verschillende situaties. • Rekenregel: – Bij een verdubbeling van het aantal bronnen neem de geluidssterkte met 3 dB toe. – Als het aantal bronnen halveert gaat er 3 dB af. Geluidsterkte en gehoor • Gevaar voor je oren krijg je als je te hard geluid te lang op je oren hebt. • 80 dB duurt langer voor je oren beschadigd zijn dan 100 dB 20 dB met een frequentie van 50 Hz hoor je niet. 20 dB met een frequentie van 200 Hz hoor je wel. 4.3 hoge en lage tonen Trillingstijd • Trillingstijd of periodetijd: de tijd van een trilling T in s Frequentie Frequentie: Aantal trillingen in 1 sec frequentie in Hertz f in Hz Formule 1 𝑇𝑟𝑖𝑙𝑙𝑖𝑛𝑔𝑠𝑡𝑖𝑗𝑑 = 𝑓𝑟𝑒𝑞𝑢𝑒𝑛𝑡𝑖𝑒 = 1 𝑓𝑟𝑒𝑞𝑢𝑒𝑛𝑡𝑖𝑒 1 𝑇𝑟𝑖𝑙𝑙𝑖𝑛𝑔𝑠𝑡𝑖𝑗𝑑 𝑇= 1 𝑓 𝑓= 1 𝑇