Lokale endoscopische behandeling van vroeg carcinomen in slokdarm en maag: mogelijkheden en onmogelijkheden W.D. Rosmolen, MsC Department Gastroenterology and hepatology Academic Medical Center Slokdarm- en maagresectie Lange tijd waren slokdarm- en maagresectie de gouden standaard. Ook voor vroeg carcinomen. De laatste decennia heeft de endoscopische behandeling voor vroeg carcinomen in slokdarm en maag een belangrijke plaats ingenomen. Adenocarcinoom in de slokdarm De incidentie van het adenocarcinoom in de slokdarm is een van de snelst stijgende in de westerse wereld Adenocarcinoom ontstaat in een Barrettslokdarm Barrettslokdarm is een premaligne aandoening Barrettslokdarm Barrettslokdarm ontstaat door gastro-oesophageale reflux. Slijmvlies in onderste deel van de slokdarm veranderd in maagslijmvlies met kenmerken van dunne darmslijmvlies. Risico op slokdarmkanker: stapsgewijze ontwikkeling. Non dysplastic BE Low grade dysplasia High grade dysplasia Early cancer Endoscopische Surveillance voor Barrettslokdarm Op zoek naar subtiele afwijkingen in Barrett slokdarm, die gericht gebiopteerd moeten worden. Detectie technieken voor de Barrettslokdarm Hoge resolutie Indigo karmijn Azijnzuur Endoscopische behandeling van vroege neoplasie in een Barrettslokdarm Non dysplastic Low grade dysplasia High grade dysplasia Early cancer Wat wordt verstaan onder early cancer ? M1 M2 M3 SM1 SM2 SM3 Hoe dieper het carcinoom groeit, hoe groter de kans op lymfeklier metastasen 0 – 22% 0 – 3% M1 M2 M3 SM1 36 - 54% SM2 SM3 Endoscopische Resectie Cap techniek Multi Band techniek Endoscopische Resectie Endoscopische resectie is naast een therapeutische techniek ook een diagnostische techniek Het resectiepreparaat wordt onderzocht op: - diepte invasie - radicaliteit - differentiatie - lymfo-vasculaire invasie Wel of niet verder met endoscopische behandeling? Niet: Als een endoscopische resectie niet kan of niet lukt. Als het preparaat slechte tumor karakteristieken toont: submucosale ingroei, slechte differentiatie, ingroei lymfe/bloedvaatjes. Wel: Na endoscopische resectie van alle zichtbare afwijkingen. Na histologische beoordeling van het resectiepreparaat. Aanvullende endoscopische behandeling Na focale endoscopische resectie. Bij 30% van de patiënten opnieuw afwijkingen in het resterende Barrettslokdarm. Doel van de endoscopische behandeling: het verwijderen van al het Barrettepitheel Totale endoscopische resectie leidt in 50% tot stenose Een goed en veilig alternatief = RADIO FREQUENTE ABLATIE Radiofrequente Ablatie RFA wordt gebruikt voor: het behandelen van hooggradige dysplasie in een Barrettslokdarm zonder zichtbare afwijkingen; het verwijderen van resterend Barrettslijmvlies na eerdere endoscopische resectie. Regeneratie van Barrettepitheel Onder invloed van zuurremmende medicatie geneest de Barrettslokdarm na endoscopische behandeling in normaal plaveiselepitheel. Regeneratie naar plaveiselepitheel vindt plaats in meer dan 95% van de behandelde patiënten. Ernstig refluxlijden lijkt de bepalende factor voor regeneratie naar Barrettepitheel. B E H A N D E L P R O T O C O L HGD/EC in BE ER bij zichtbare afwijking Primair HALO360 ablatie HALO360/90 ablatie elke 3 maanden max. 2x HALO360 max. 3x HALO90 Resterend Barrettepitheel? Nee Scopie met NBI Kunnen we nog een stapje verder? M1 M2 M3 SM1 SM2 SM3 Kunnen we nog een stapje verder? Wat als een ER-preperaat invasie in de submucosa of lymfovasculaire invasie toont, maar de tumor is wel radicaal verwijderd? In principe indicatie voor chirurgie In uitzonderlijke gevallen (co-morbiditeit; leeftijd) afwachtend beleid met endosonografische follow-up. Ideale oplossing: slokdarm behouden, dissectie van lymfeklieren. Plaveiselcelcarcinoom in de slokdarm Slokdarmkanker is 6de meest fatale vorm van kanker in de wereld, <15% 5-jaarsoverleving. Daarvan is >90% plaveiselcelcarcinoom >80% komt voor buiten de Westerse wereld In China zijn er gebieden waar plaveiselcelcarcinoom heel veel voorkomt, > 100 miljoen mensen. In de Westerse wereld is overmatig gebruik van alcohol en tabak een risicofactor Plaveiselcelcarcinoom in een vroeg stadium geeft zelden klachten en is meestal een toevalsbevinding. Detectie technieken bij plaveiselcel neoplasie Hoge resolutie Narrow Band Imaging Lugol kleuring Endoscopische behandeltechnieken bij vroege plaveiselcelneoplasie Endoscopische Resectie Endoscopische Submucosale dissectie ESD Endoscopische behandeltechnieken bij vroege plaveiselcelneoplasie Endoscopische Submucosale Dissectie Maagcarcinoom in een vroeg stadium Maagcarcinoom komt relatief weinig voor in Nederland Maagcarcinoom in een vroeg stadium is meestal een toevalsbevinding Alleen focale oppervlakkige laesies komen in aanmerking voor endoscopische behandeling Endoscopische Submucosale dissectie: maag ESD voor plaveisel- en maagcarcinoom. Voordelen: Duidelijke afbakening van de laesie Meer gecontroleerde manier van wegsnijden Radicaliteit voor patholoog beter te beoordelen Minder artefacten in resectiepreparaat. Nadelen: Technisch moeilijk Tijdrovend Alleen in gespecialiseerde centra ESD voor de behandeling van Barrettneoplasie? NEE: Het is technisch lastig Het gehele Barrettsegment moet verwijderd worden Er zijn snellere en eenvoudigere technieken beschikbaar (ER en RFA). De laterale resectie randen zijn in Barrettepitheel minder van belang. Dank voor uw aandacht!