Dr. Ann POFFYN 1. Tongletsels : frequent een zelfde wrijvende beweging van tong tegen tanden, kan een hardnekkig letsel geven op de tong (een ulcus), dat moeilijk geneest omdat je de oorzaak niet altijd kan wegnemen. Dit komt frequent voor bij kinderen die veel stuipen. Het letsel kan ook op de lippen of de wangen voorkomen. 2. Tandvlees hypertrofie (te dik tandvlees) : dit leidt tot bloedingen bij het poetsen en spontaan en wordt veroorzaakt, enerzijds door het niet kauwen en anderzijds door inname van Diphantoine. Het gebruik hiervan in de instelling is sterk afgenomen sinds de nieuwere medicamenten tegen epilepsie. Het enige wat je kan en moet doen, is de tanden en het tandvlees goed poetsen. 3. Tandsteenvorming : ook weer door het afwijkend kauwen of niet kauwen, vormt een persoon met meervoudige handicap veel sneller tandsteen dan andere personen. Ook hier is de enige behandeling : de tanden goed poetsen. Daarnaast kan op regelmatige basis tandsteen verwijderd worden. !"# !## Het slikken is een ingewikkeld gebeuren. Hiervoor verwijs ik naar het artikel « voeding of vocht via een sonde – recente technieken » in bijlage. $# % # & $' $ ( )* Door het abnormaal bewegen van de slokdarm en/of door het voorkomen van een maagbreuk (hernia) is de afsluiting van de maag t.h.v. bovenpool onvoldoende. Voedsel, vocht en maagzuur komt zo naar boven in de slokdarm en irriteert daar het slijmvlies van de slokdarm. Bij baby’s – die ook vaak een slecht functioneren van de slokdarm hebben - wordt dan voeding ingedikt (papjes met A.R. in hun naam), zodat de inhoud niet zo gemakkelijk terug kan vloeien in de slokdarm. Bij onze bewoners is dat enkel mogelijk als ze via de mond eten. De bewoners die via een sonde gevoed worden, krijgen enkel vloeibare voeding (andere voedingen zijn nog niet op de markt). Het enige wat we dan als ‘natuurlijke maatregel’ kunnen bedenken is de bewoner meer in een zithouding voeding geven, zodat we de hulp krijgen van de zwaartekracht. Daarnaast kan men medicamenteus gaan helpen, maar het basisprobleem – de besturing van de slokdarm vanuit de hersenen – kan wegens de grote hersenschade niet verholpen worden. Medicatie: Proberen de bewegingen in de slokdarm te verbeteren: PREPULSIDR Minder maagzuur doen aanmaken: ZANTACR LOSECR DAKARR Eventueel kan een anti-reflux operatie gebeuren. Copyright Dienstverleningscentrum Heilig Hart # !&$ ! De darmbewegingen worden ook bestuurd vanuit de hersenen. Daarnaast is het nodig zelf te bewegen (te wandelen) om vlotte darmpassage te hebben. Definitie : • constipatie (of obstipatie) is een stoelgangfrequentie van 3 keer of minder per week. • Het abnormaal lang verblijf van stoelgang in de dikke darm, met uitdroging van de stoelgang. De stoelgang wordt dus hard, wat aanleiding geeft tot pijn bij stoelgang maken en het ontstaan van kloven en aambeien. Aanpassing van de voeding, door bijvoegen van voedingsvezels, eten van veel groenten en fruit en veel drinken is hiervoor belangrijk. Indien dit onvoldoende blijkt kan laxerende medicatie gegeven worden. Copyright Dienstverleningscentrum Heilig Hart