Basisvorming Wat is een vluchteling? Voorstellingsronde Stel je kort voor en vertel aan de groep hoe je zelf in contact bent gekomen met vluchtelingen VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 2 Inleiding VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 3 Inhoud Deel 1 Wat is een vluchteling Pauze Deel 2 De asielprocedure in een notendop Deel 3 Rechten en plichten van asielzoekers en vluchtelingen VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 4 Deel 1: Wat is een vluchteling Hoeveel mensen zijn er wereldwijd op de vlucht? — Hoeveel mensen zijn er wereldwijd op de vlucht? — Uit welke landen vluchten de meeste mensen? — Naar welke landen vluchten de meeste mensen? — Waarom vluchten de meeste mensen? DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 5 Voornaamste herkomstlanden in 2012 Afghanistan Somalië Irak Syrië Soedan DR Congo Myanmar Colombia Viëtnam Eritrea 2 585 600 1 136 100 746 400 728 500 569 200 509 400 415 300 394 100 336 900 285 100 DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING 1 miljoen asielzoekers 14,5 miljoen vluchtelingen 28.8 miljoen inheemse vluchtelingen 45,2 miljoen mensen op de vlucht VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 6 Voornaamste gastlanden in 2012 Pakistan Iran Duitsland Kenia Syrië Ethiopië Tsjaad Jordanië China Turkije 1 638 500 868 200 589 700 564 900 476 500 376 400 373 700 302 700 301 000 267 100 DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 7 Asielzoekers in de EU Totaal aantal asielaanvragen in de Europese Unie in 2012 335 365 Frankrijk 61 455 Zweden 18.32 % 43 945 13.10 % Duitsland België 77 650 23.15 % 28 285 71.44% 8.43 % Verenigd Koningkrijk 28 260 8.43 % Andere EU landen 28.56% bron: Eurostat 4/6/2013 DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 8 Asielzoekers in België Totaal aantal asielaanvragen in België in 2012 21 463 Afghanistan 2635 Guinee 1808 Rusland 1470 DR Congo 1334 Kosovo 983 Irak 803 Syrië 793 Pakistan 760 Albanië 667 Servië 571 Andere landen 9639 Totaal 2012 21 463 DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 9 Waarom vluchten mensen? Politieke redenen Religieuze redenen Etnische redenen Problemen door nationaliteit Problemen door sociale groep Statuut vluchteling Subsidiaire bescherming Gewapend conflict Economische problemen Ecologische problemen Problemen door cultuur Familiale problemen Gezinshereniging DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING Geen asiel VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 10 Wat bepaalt of iemand beschermd kan worden als vluchteling? Belgische vluchtelingen in de Tweede Wereldoorlog Conventie van Genève 1951 ——28 juli 1951 ——Ondertekend door 150 landen ——Na Eerste en Tweede Wereldoorlog DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 11 Wanneer worden mensen op de vlucht erkend? —— —— —— —— als ze gevlucht zijn uit hun land en zich buiten de grenzen van hun land bevinden als ze een gegronde vrees hebben om vervolgd te worden als ze geen bescherming kunnen aanvragen in hun eigen land als ze bescherming nodig hebben omwille van hun ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of omdat ze horen bij een bepaalde sociale groep (bv. homo ’s, vrouwen, …) —— als ze kunnen aantonen dat ze individueel vervolgd worden DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 12 Wanneer worden mensen op de vlucht erkend? —— —— —— —— als ze gevlucht zijn uit hun land en zich buiten de grenzen van hun land bevinden als ze een gegronde vrees hebben om vervolgd te worden als ze geen bescherming kunnen aanvragen in hun eigen land als ze bescherming nodig hebben omwille van hun ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of omdat ze horen bij een bepaalde sociale groep (bv. homo ’s, vrouwen, …) —— als ze kunnen aantonen dat ze individueel vervolgd worden Kan je een voorbeeld voor elk van de vijf gronden van vervolging vinden? Ras / Godsdienst / Nationaliteit / Politieke overtuiging / Behoren tot een sociale groep DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 13 Wanneer worden mensen op de vlucht erkend? —— —— —— —— als ze gevlucht zijn uit hun land en zich buiten de grenzen van hun land bevinden als ze een gegronde vrees hebben om vervolgd te worden als ze geen bescherming kunnen aanvragen in hun eigen land als ze bescherming nodig hebben omwille van hun ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of omdat ze horen bij een bepaalde sociale groep (bv. homo ’s, vrouwen, …) —— als ze kunnen aantonen dat ze individueel vervolgd worden DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 14 Oefening Bespreek in groep de vier cases: —— Is de persoon erkend als vluchteling of niet? —— Of kreeg hij of zij subsidiaire bescherming? —— Motiveer je keuze. —— Je krijgt voor deze oefening een half uur. DEEL 1: WAT IS EEN VLUCHTELING VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 15 Deel 2: De asielprocedure in een notendop Hoe verloopt de Belgische asielprocedure? —— Leg de foto’s in chronologische volgorde. DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 16 Welk parcours leggen asielzoekers af ? Dienst Vreemdelingenzaken opstartfase Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen onderzoeksfase Raad voor Vreemdelingenbetwistingen beroepsfase DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 17 Fase 1: Dienst Vreemdelingenzaken Asiel aanvragen Waar? —— Bij de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel —— Bij de grenspolitie of op de luchthaven Wat gebeurt er? —— Registratie van de asielaanvraag —— Dublin-onderzoek —— Registratie van meervoudige aanvragen DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 18 Fase 1: Dienst Vreemdelingenzaken Asiel aanvragen Waar? —— Bij de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel —— Bij de grenspolitie of op de luchthaven Wat gebeurt er? —— Registratie van de asielaanvraag —— Dublin-onderzoek —— Registratie van meervoudige aanvragen DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 19 Fase 1: Dienst Vreemdelingenzaken Asiel aanvragen Waar? —— Bij de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel —— Bij de grenspolitie of op de luchthaven Wat gebeurt er? —— Registratie van de asielaanvraag —— Dublin-onderzoek —— Registratie van meervoudige aanvragen DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 20 Fase 1: De Dienst Vreemdelingenzaken Asiel aanvragen Waar? —— Bij de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel —— Bij de grenspolitie of op de luchthaven Wat gebeurt er? —— Registratie van de asielaanvraag —— Dublin-onderzoek —— Registratie van meervoudige aanvragen DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 21 Fase 2: Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Interview DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 22 Fase 2: Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Beoordeling van de asielaanvraag —— Is het asielverhaal oprecht en geloofwaardig? —— Aftoetsen aan definitie vluchteling —— Onderzoek naar meervoudige aanvragen 15% erkenning vluchtelingenstatus 7% toekenning subsidiaire bescherming 78% afwijzing DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 23 Fase 3: Raad voor Vreemdelingenbetwistingen Wat na afwijzing? —— wel of geen beroep indienen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen? DEEL 2: DE ASIELPROCEDURE IN EEN NOTENDOP VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 24 Deel 3: Rechten en plichten van asielzoekers en vluchtelingen Rechten en plichten van asielzoekers Hebben asielzoekers —— —— —— —— DEEL 3: RECHTEN VAN ASIELZOEKERS EN VLUCHTELINGEN Recht op verblijf ? Recht op opvang? Recht op werk? Recht op juridische hulp? VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 25 Rechten en plichten van asielzoekers DEEL 3: RECHTEN VAN ASIELZOEKERS EN VLUCHTELINGEN VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 26 Rechten en plichten van vluchtelingen DEEL 3: RECHTEN VAN ASIELZOEKERS EN VLUCHTELINGEN VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 27 Rechten en plichten van vluchtelingen DEEL 3: RECHTEN VAN ASIELZOEKERS EN VLUCHTELINGEN VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 28 GEEN RECHT OP BESCHERMING: WAT NU? DEEL 3: RECHTEN VAN ASIELZOEKERS EN VLUCHTELINGEN VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 29 Info Helpdesks Juridische helpdesk Een jurist beantwoordt je vragen over de asielprocedure. Maandag en vrijdag van 9u tot 12u30 & woensdag van 13u30 tot 17u 02 205 00 55 of [email protected] Enkel voor advocaten: www.vluchtnet.be Met rechtspraak en specifieke info over asielthema’s. Contact Vluchtelingenwerk Vlaanderen vzw Kruidtuinstraat 75, 1210 Brussel T 02 225 44 00 | F 02 201 03 76 [email protected] Planet Search Een medewerker geeft iedere werkdag herkomstlandeninfo ter ondersteuning van je asieldossier. 02 225 44 33 of [email protected] BNP Parisbas Fortis: BE96 0011 5598 8305 Triodos Bank: BE06 5230 8056 2922 WWW.VLUCHTELINGENWERK.BE Helpdesk Terugkeer Iedere dinsdag van 9u tot 12u beantwoordt een medewerker je vragen over Belgische terugkeerpraktijken. 02 225 44 22 of [email protected] DEEL 3: RECHTEN VAN ASIELZOEKERS EN VLUCHTELINGEN VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN | BASISVORMING - WAT IS EEN VLUCHTELING · 30