20140523 - Zelfevaluatie koen joly

advertisement
Zelfevaluatie
Koen Joly
Coach, inspirator, motivator & facilitator
bij KEIK – Mensen in beweging
[email protected] - www.keik.be
Iedereen kan kwaliteit leveren,
niemand kan het alleen aan.
Meten = zweten
als het weten wordt zonder doel.
Richt u op de belangrijkste verbeterpunten.
Rome is ook niet op één dag gebouwd.
Wie anderen voor kwaliteit verantwoordelijk stelt
doet er goed aan ook aan zijn eigen kwaliteit te werken.
Liever één verbeterproject in de hand
dan tien vage beloftes in de lucht.
Wie alleen verbeterpunten vindt is een zeur,
wie alleen goede punten ziet is blind.
Opbouw van de voormiddag
Inleiding
Verwachtingen vanuit het kwaliteitsdecreet en het
uitvoeringsbesluit
Deel I
Verkennen van het thema zelfevaluatie en
zelfevaluatiemodellen
Deel II
Zelf aan de slag
Inleiding
Decreet en uitvoeringsbesluit
Groeiniveaus
Zelfevaluatie in het
geharmoniseerd kwaliteitsdecreet
Art. 5 § 3
Een zelfevaluatie is een systematische evaluatie van de processen, structuren en
resultaten van de voorziening en wordt door de voorziening zelf verwezenlijkt.
De voorziening toont door middel van een zelfevaluatie aan hoe ze haar processen,
structuren en resultaten bewaakt, beheerst en voortdurend verbetert.
In deze zelfevaluatie toont de voorziening minimaal aan:
1.
hoe ze op systematische wijze gegevens verzamelt en registreert over de kwaliteit
van de zorg;
2.
hoe ze de gegevens, bedoeld in 1°, aanwendt om kwaliteitsdoelstellingen te
formuleren;
3.
welk stappenplan met tijdspad ze opstelt om de doelstellingen, bedoeld in 2, te
bereiken;
4.
hoe en met welke frequentie ze evalueert of de doelstellingen bereikt zijn;
5.
welke stappen ze onderneemt indien een doelstelling niet bereikt is.
Zelfevaluatie in het
uitvoeringsbesluit
De organisatie evalueert systematisch haar werking
en minimaal de vermelde aandachtsgebieden
kwaliteitszorg, inputgebieden, kernprocessen en
outputgebieden, op basis van een vastgelegd
schema.
Op basis van de zelfevaluatie, formuleert de
organisatie verbeteracties die betrekking kunnen
hebben op alle elementen van het kwaliteitsbeleid.
Essentie
Kwaliteit als dynamisch en evolutief gegeven
Kwaliteitsthema’s + subthema’s
Kwaliteitszorg (metathema)
Kernprocesen
Gebruikersresultaten
Medewerkersresultaten
Samenlevingsresultaten
Focus op output, niet op input
Subthema’s
Kwaliteitszorg
• Organisatie en visie
• Betrokkenheid
• Methodieken en instrumenten
• Verbetertraject
Kernprocessen
• Onthaal van de gebruiker
• Doelstellingen en handelingsplan
• Afsluiting en nazorg
• Pedagogisch profiel
• Gebruikersdossier
Subthema’s
Gebruikersresultaten
• Klachtenbehandeling
• Gebruikerstevredenheid over de hulpverlengingsprocessen, de
hulpuitvoering, inspraak en participatie
• Effect van de hulpverlening
Medewerkersresultaten
• Personeelstevredenheid
• Objectieve personeelsgetallen (indicatoren en kengetallen)
Samenlevingsresultaten
• Waardering strategische partners
• Maatschappelijke opdracht en maatschappelijke tendensen
Groeiniveau’s
0. Onbestaand
Binnen de organisatie bestaan geen of zeer weinig procedures. Het controlebewustzijn is eerder laag en er worden
weinig acties ondernomen om te komen tot een adequaat systeem van organisatiebeheersing (interne
controlesysteem).
1. Ad-hoc basis
Op ad-hoc basis zijn binnen de organisatie procedures uitgewerkt. Het bewustzijn van de nood aan adequate
procedures (interne controlemaatregelen) groeit, maar er is nog geen gestructureerde of gestandaardiseerde aanpak
aanwezig. Het systeem van organisatiebeheersing (interne controlesysteem) draait meer rond personen dan rond
systemen.
2. Gestructureerde aanzet PLAN
Een gestructureerde aanzet wordt gegeven tot de ontwikkeling van procedures. De instrumenten voor
organisatiebeheersing zijn bijgevolg in ontwikkeling, maar worden nog niet toegepast (passief).
3. Gedefinieerd (= niveau 2 +...) DO
Procedures zijn aanwezig. Zij zijn gestandaardiseerd, gedocumenteerd, gecommuniceerd en worden toegepast (actief).
4. Beheerst systeem (= niveau 3 + ...) CHECK & ACT
De procedures worden intern systematisch geëvalueerd en bijgestuurd. Er kan gesproken worden over een ‘levend’
adequaat en doeltreffend systeem van organisatiebeheersing. De PDCA-cirkel is rond.
5. Geoptimaliseerd (= niveau 4 + ...)
De procedures worden voortdurend geoptimaliseerd via benchmarking en het behalen van kwaliteitscertificaten of
externe evaluaties.
Deel I: zelfevaluatie
Zelfevaluatie: definieĢˆring
Modellen als hulpmiddel
– EFQM
– Van Delden
– BSC
Definitie van zelfevaluatie
Regelmatig en systematisch doorlichten van wat
je doet en bereikt als organisatie
om te ontdekken wat je sterke punten zijn en
aan welke zaken je nog wil werken
en dit vertalen in een strategisch plan om je
organisatie verder te ontwikkelen
EFQM
BASISVEREISTEN
RESULTATEN
WAARDERING
DOOR
MEDEWERKERS
PERSONEELSBELEID
LEIDERSCHAP
BELEID
&
STRATEGIE
PROCESSEN
MIDDELEN
&
SAMENWERKINGEN
WAARDERING
DOOR
KLANTEN
WAARDERING
DOOR
MAATSCHAPPIJ
INNOVEREN EN LEREN
EINDRESULTATEN
EFQM - basisideeën
•
•
•
•
•
•
•
•
Klantgerichtheid
Resultaatgerichtheid
Leiderschap en consistentie in doelen
Management gebaseerd op processen en feiten
Ontwikkeling en betrokkenheid van medewerkers
Continu leren, innoveren en verbeteren
Partnerschapsontwikkeling
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
EFQM als instrument
•
•
•
•
•
•
Kwaliteitsmodel
Zegt je iets over hoe je scoort op kwaliteitzorg
Verschillende instrumenten geven inhoud
Focus op kwaliteitszorg
PDCA
Groeimodel
Balanced score card (BSC)
Financieel
perspectief
Klantenperspectief
Visie en
strategie
Innovatie
& leren
Interne
processen
Voorbeeld BSC
BSC - basisideeën
•
•
•
•
•
Niet enkel focus op financiële
Gebalanceerd beleid uitbouwen
Bepalen van waar je naartoe wil
Kiezen voor relevante indicatoren
Meten van geleverde inspanningen
BSC als instrument
•
•
•
•
Managementmodel
Stuurbord van de organisatie
Evenwichtig beleid
Zelf inhoud geven aan verschillende
onderdelen
• Focus op waar je naartoe wil
• Meetbaar maken van resultaten
• PDCA
Van Delden:
2 professionele dilemma’s
VISIONAIR
KENNISGERICHT
SOLITAIR
PERSOONSGERICHT
GEZAMENLIJK
METHODEGERICHT
PRAGMATISCH
KLANTGERICHT
Van Delden:
4 kwaliteitsfactoren
Kernvisie op
problemen en
oplossingen
Vereiste rollen
en vaardigheden
PROFESSIONELE
KWALITEIT
Klantgerichte
producten en
diensten
Toegankelijke
methoden en
instrumenten
14 strategieën voor
verbetering van kwaliteit
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Gezamenlijke visieontwikkeling
Ontwikkelen van een kennisstrategie
Uniformeren van werkmodellen en instrumenten
Ontwikkelen van werkmodellen en instrumenten
Opzetten van een uitwisselingssysteem
Optimaliseren van samenwerkingsprocedures
Loopbaanverrijking
Intervisie
Personeelsbeoordeling
Formele vorming en opleiding
Producten en diensten inventariseren en beschrijven
Tevredenheidsonderzoek
Producten en diensten normeren en evalueren
Stimuleren van klantgerichtheid en flexibiliteit
Van Delden - basisideeën
• Kwaliteit van zorg als uitgangspunt
• Vier factoren die deze kwaliteit van zorg
beïnvloeden
• Verschillende aspecten van een goede werking
• Vertaling van wat je nodig hebt om kwaliteit
van zorg te leveren
• Strategieën die bijdragen tot kwaliteit van zorg
Van Delden als instrument
•
•
•
•
Pragmatisch model
Geeft richting aan concrete werking
Leidt tot betere kwaliteit van zorg
Focus op hoe je betere kwaliteit van zorg kan
leveren
• PDCA
Deel II: zelf aan de slag
Je huidige systeem inpassen in het nieuw
kwaliteitsconcept
Sterktes en verbeterpunten van je huidige
systeem
Een zelfevaluatiesysteem ontwerpen dat echt
een meerwaarde betekent
Bezint eer ge begint
Doelen – Wat willen we bereiken?
Invalshoek – Welke ingang nemen we?
Kaders – Welke bril zetten we op?
Methodieken – Welke aanpak kiezen we?
Cyclus van zelfevaluatie
Acties
ontwerpen
Gegevens
verzamelen
Conclusies
trekken
Diagnose
stellen
Keuzes
Kwalitatief
Specifiek
Centraal
Periodisch
Resultaat
Leidinggevenden
Veel tijd
Eenmalig
Gedetailleerde analyse
Kwantitatief
Algemeen
Decentraal
Continu
Proces
Alle medewerkers
Weinig tijd
Vergelijken in de tijd
Ruwe schets
Cyclus van zelfevaluatie
Acties
ontwerpen
Gegevens
verzamelen
Conclusies
trekken
Diagnose
stellen
Cyclus van zelfevaluatie
Acties
ontwerpen
Gegevens
verzamelen
Conclusies
trekken
Diagnose
stellen
Cyclus van zelfevaluatie
Acties
ontwerpen
Gegevens
verzamelen
Conclusies
trekken
Diagnose
stellen
Cyclus van zelfevaluatie
Acties
ontwerpen
Gegevens
verzamelen
Conclusies
trekken
Diagnose
stellen
Succesfactoren
• Bewustmakingsfase niet overslaan
• Duidelijke instructies
• Instrument leren hanteren
• Niet enkel kwaliteitscoördinator
• Evenwichtig team samenstellen
• Gemeenschappelijk referentiekader
Succesfactoren
• Handleiding instrument
• Instrument
Bijbel
Libelle-test
• Goede voorbereiding
• Positieve benadering
• Goede procesbegeleider
• Bepaal duidelijk de doelstellingen
Succesfactoren
•
Verzeker betrokkenheid van het beleid
•
Informeer betrokkenen over doelstellingen
en voortgang
•
Voorzie de nodige middelen
(tijd, opleiding, …)
•
Betrek verschillende hiërarchische niveaus
•
Benadruk ook de sterke punten van de
organisatie
Succesfactoren
•
Integreer bestaande evaluaties
•
Hou rekening met de organisatiecultuur
bij het bepalen van de methodiek
•
Bepaal prioriteiten in functie van de
missie van de organisatie
•
Evalueer regelmatig het proces van
zelfevaluatie en stuur bij waar nodig
•
Kijk ook naar de bereikte resultaten
Download