Financieel toezicht in Gelderland Wat houdt financieel toezicht in? en Hoe staat uw gemeente ervoor? Gemeente Neerijnen 14 mei 2014 Gerrit Scholten - Provincie Gelderland Even voorstellen Gerrit Scholten Toezichthouder 9 Gelderse gemeenten Afdeling Kwaliteit Openbaar Bestuur Team Interbestuurlijk toezicht 026-3599872 [email protected] Inhoud presentatie • • • • • • • • Doel van de presentatie Interbestuurlijk toezicht Financieel toezicht Vormen van toezicht Beoordeling financiële situatie Toezicht en de P&C-cyclus Communicatie Financiële positie gemeente Neerijnen • • • • • • Programmabegroting 2014 Grondexploitatie Weerstandscapaciteit Schuldpositie Belastingdruk Conclusies • Vragen (stel gerust ook vragen tussendoor!) Doel van de presentatie Gemeenteraad informeren over: • wat het financiële toezicht in het algemeen inhoudt • hoe wij vanuit het financiële toezicht tegen uw gemeente aankijken Interbestuurlijk toezicht (IBT) Provincie houdt toezicht op vele beleidsvelden, waaronder: • • • • • Gemeentefinanciën Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) Archief Huisvesting statushouders Ruimtelijke ordening Uitgangspunten IBT: terughoudend, gebaseerd op vertrouwen, risico-gericht, openbare informatie www.gelderland.nl/ibt Financieel toezicht www.gelderland.nl/financieeltoezicht Horizontaal toezicht • gemeenteraad –> college van B&W • raad is verantwoordelijk voor structureel en reëel sluitende begroting • ondersteuning raad door rekenkamer en accountant Verticaal toezicht • provincie (GS) –> gemeente(raad) • voorkomen van artikel-12 status gemeente In deze tijd extra van belang vanwege: • verliezen op grondexploitaties • bezuinigingen • herijking Gemeentefonds • decentralisaties met budgetkortingen Vormen van toezicht Gemeentewet: Repressief toezicht Lichte/terughoudende vorm van toezicht Regulier Stukken ter kennisname insturen Preventief toezicht “Zware” vorm van toezicht Bijzonder (mededeling van GS voor aanvang begrotingsjaar) Vooraf goedkeuring GS nodig voor begroting en wijzigingen Wet algemene regels herindeling: Arhi-toezicht Als “normaal” preventief toezicht Behartiging belangen nieuwe gemeente Beoordeling financiële situatie Op basis van wettelijke bepalingen, o.a: • Gemeentewet (GW) • Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) • Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader (GTK) Openbare informatie: begroting, tussentijdse rapportages, jaarrekening Begrotingspositie: het wel of niet structureel en reëel in evenwicht zijn van de begroting en meerjarenraming Vermogenspositie: de omvang en ontwikkeling van het weerstandsvermogen Risico’s (o.a.): • grondexploitatie • onderhoud kapitaalgoederen • decentralisaties Toezicht en de P&C-cyclus - Voorjaarsnota - voorlopig oordeel en risico-bepaling - Programmabegroting - bepalen toezichtvorm + beoordeling paragrafen P&C-cyclus Neerijnen - Jaarrekening - beoordelen resultaat en balans - Voorjaars- / - Najaarsnota - volgen voortgang Communicatie Jaarlijks n.a.v. begroting (nov-feb.): brief aan raad en college met toezichtsvorm en evt. opmerkingen Voorjaar: circulaire aan colleges (beheersmatige aspecten) en raden (beleidsmatige aspecten) over: • aandachtspunten komende begroting • wijze van beoordelen door toezichthouder • relevante ontwikkelingen Tussentijds: ambtelijk en zo nodig bestuurlijk overleg Databank Financieel toezicht gemeenten Gelderland: zelf gegevens opzoeken en vergelijken, http://ftgelderland.databank.nl/ Op verzoek: presentatie raad/commissie, begrotingsscan Financiële positie Neerijnen Uitkomsten begrotingen 2012-2014 en MJR 2015-2017 Grondexploitatie Neerijnen Verloop boekwaarde en voorzieningen 2008-2012 Weerstandscapaciteit Neerijnen Ontwikkeling vrij-aanwendbare reserves 2010-2014 Schuldpositie Netto schuld per inwoner 2012 Belastingdruk Ontwikkeling belastingdruk per inwoner 2010-2014 Conclusies Financiële positie Neerijnen is matig! Positieve onderdelen: • • • • Begroting 2014 is structureel en reëel sluitend Onbenutte belastingcapaciteit ± € 1,4 miljoen (€ 118 p. inw.) Verlaging doorbelasting ambtelijke uren grondexploitatie Beperkte schuldpositie Aandachtspunten: • • • • • • Geen structureel en reëel evenwicht in meerjarenraming Tijdige en volledige realisatie bezuinigingsmaatregelen Toename risico’s / Risico gevolgen decentralisaties Weerstandsvermogen Toereikende dekkingsreserves Verstrekken inzicht in incidentele baten en lasten Dank u voor uw aandacht! Zijn er nog vragen?