Lesexpres!Russisch!
advertisement
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! Lesexpres!Russisch! ! basisgrammatica!en!oefeningen! ! ! Dr.!Bart2Jan!Hommes! ! ! ! ! Inhoudsopgave& Voorwoord!........................................................................................................................!i! Les!1!..................................................................................................................................!1! Welkom!...................................................................................................................................................................!1! Het!Russisch!alfabet!...........................................................................................................................................!1! Transliteratie!en!uitspraak!.............................................................................................................................!2! Harde!en!zachte!medeklinkers!......................................................................................................................!2! Oefeningen!.............................................................................................................................................................!4! Les!2!..................................................................................................................................!6! Woordenschat!......................................................................................................................................................!6! Persoonlijk!voornaamwoord!.........................................................................................................................!6! Zelfstandig!naamwoord!...................................................................................................................................!6! Onze!eerste!zinnen!.............................................................................................................................................!7! Bijvoeglijk!naamwoord!(inleiding)!.............................................................................................................!7! Zinnen!met!Это!....................................................................................................................................................!8! Een!eenvoudige!dialoog!...................................................................................................................................!9! Oefeningen!.............................................................................................................................................................!9! Les!3!................................................................................................................................!11! Woordenschat!...................................................................................................................................................!11! Bijvoeglijk!naamwoord!(vervolg)!.............................................................................................................!11! Eenvoudige!werkwoorden!...........................................................................................................................!12! Zelfstandig!naamwoord!vervangen!door!een!persoonlijk!voornaamwoord!.........................!14! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!14! Les!4!................................................................................................................................!17! Woordenschat!...................................................................................................................................................!17! Inleiding!naamvallen!......................................................................................................................................!17! Locatief!.................................................................................................................................................................!18! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!20! Les!5!................................................................................................................................!22! Woordenschat!...................................................................................................................................................!22! Vluchtige!klinkers!............................................................................................................................................!22! Meer!werkwoordsvervoegingen!...............................................................................................................!23! Meervoud!nominatief!.....................................................................................................................................!24! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!25! Les!6!................................................................................................................................!27! Woordenschat!...................................................................................................................................................!27! Accusatief!............................................................................................................................................................!27! Vraagwoorden!en!2zinnen!............................................................................................................................!30! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!31! Les!7!................................................................................................................................!33! Woordenschat!...................................................................................................................................................!33! Locatief!vervolg!................................................................................................................................................!35! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!35! ! iii! Les!8!................................................................................................................................!38! Woordenschat!...................................................................................................................................................!38! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!38! Les!9!................................................................................................................................!41! Woordenschat!...................................................................................................................................................!41! Genitief!.................................................................................................................................................................!41! Ontkennende!zinnen!......................................................................................................................................!43! Bezit!uitdrukken!...............................................................................................................................................!44! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!44! les!10!...............................................................................................................................!47! Woordenschat!...................................................................................................................................................!47! Perfect!vs.!Imperfect!werkwoord!.............................................................................................................!47! Toekomende!tijd!met!de!perfectvorm!....................................................................................................!49! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!50! Les!11!..............................................................................................................................!52! Woordenschat!...................................................................................................................................................!52! Genitief!meervoud!...........................................................................................................................................!53! Accusatief!meervoud!......................................................................................................................................!54! Bezittelijk!voornaamwoord!.........................................................................................................................!54! Wederkerend!bezittelijk!voornaamwoord!свой!................................................................................!55! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!56! Les!12!..............................................................................................................................!58! Woordenschat!...................................................................................................................................................!58! Tellen!van!één!t/m!vier!.................................................................................................................................!58! Getal!en!werkwoord!.......................................................................................................................................!59! Kunnen,!mogen,!moeten,!willen!................................................................................................................!59! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!62! Les!13!..............................................................................................................................!64! Woordenschat!...................................................................................................................................................!64! Verleden!tijd!.......................................................................................................................................................!64! Toekomende!tijd!..............................................................................................................................................!66! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!67! Les!14!..............................................................................................................................!70! Woordenschat!...................................................................................................................................................!70! Datief!.....................................................................................................................................................................!70! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!73! Les!15!..............................................................................................................................!75! Woordenschat!...................................................................................................................................................!75! Getallen!.................................................................................................................................................................!75! Het!gebruik!van!getallen!in!zinnen!...........................................................................................................!78! Verzameltelwoorden!......................................................................................................................................!80! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!81! Les!16!..............................................................................................................................!83! Woordenschat!...................................................................................................................................................!83! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!83! ! iv! Les!17!..............................................................................................................................!86! Woordenschat!...................................................................................................................................................!86! Werkwoorden!die!beweging!uitdrukken!..............................................................................................!86! Bezittelijk!voornaamwoord!genitief!........................................................................................................!89! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!89! Les!18!..............................................................................................................................!91! Woordenschat!...................................................................................................................................................!91! Wederkerend!en!wederkerig!werkwoord!............................................................................................!91! Vraagwoorden!кто?!en!что?!in!alle!naamvallen!................................................................................!94! Oefeningen!..........................................................................................................................................................!95! Les!19!..............................................................................................................................!97! Woordenschat!...................................................................................................................................................!97! Instrumentalis!...................................................................................................................................................!97! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!100! Les!20!...........................................................................................................................!103! Woordenschat!................................................................................................................................................!103! Bijvoeglijke!naamwoorden!vergrotende!en!overtreffende!trap!...............................................!103! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!107! Les!21!...........................................................................................................................!110! Woordenschat!................................................................................................................................................!110! Rangtelwoorden!............................................................................................................................................!110! Aanwijzende!voornaamwoorden!этот!en!тот!.................................................................................!111! Bezittelijk!voornaamwoord!datief!.........................................................................................................!112! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!112! Les!22!...........................................................................................................................!115! Woordenschat!................................................................................................................................................!115! Klokkijken!........................................................................................................................................................!115! Meervoud!datief!.............................................................................................................................................!117! Meervoud!locatief!.........................................................................................................................................!117! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!118! Les!23!...........................................................................................................................!120! Woordenschat!................................................................................................................................................!120! Bijwoorden!......................................................................................................................................................!120! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!123! Les!24!...........................................................................................................................!125! Woordenschat!................................................................................................................................................!125! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!125! Les!25!...........................................................................................................................!128! Woordenschat!................................................................................................................................................!128! Vervolg!genitief!..............................................................................................................................................!128! Bezittelijk!voornaamwoord!locatief!.....................................................................................................!130! Bezittelijk!voornaamwoord!instrumentalis!......................................................................................!130! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!131! Les!26!...........................................................................................................................!133! v!! Woordenschat!................................................................................................................................................!133! De!datum!...........................................................................................................................................................!133! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!137! Les!27!...........................................................................................................................!139! Woordenschat!................................................................................................................................................!139! Bijwoorden!van!modaliteit!.......................................................................................................................!139! Meervoud!instrumentalis!..........................................................................................................................!141! Het!aanwijzend!voornaamwoorden!такой!.......................................................................................!141! Het!aanwijzend!voornaamwoord!весь!................................................................................................!142! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!142! Les!28!...........................................................................................................................!145! Woordenschat!................................................................................................................................................!145! Gebiedende!wijs!.............................................................................................................................................!145! Het!woordje!оба!............................................................................................................................................!146! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!147! Les!29!...........................................................................................................................!149! Woordenschat!................................................................................................................................................!149! Nevenschikkingen!.........................................................................................................................................!149! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!151! Les!30!...........................................................................................................................!153! Woordenschat!................................................................................................................................................!153! Onderschikkingen!.........................................................................................................................................!153! Oefeningen!.......................................................................................................................................................!157! Antwoorden!op!de!oefeningen!............................................................................!159! ! vi! Les&1& Welkom& Het!Russisch!is!de!meestgesproken!taal!van!Europa,!en!de!taal!van!het!grootste!land!ter! wereld:!Rusland.!Het!Russisch!behoort!tot!de!Indo2Europese!taalfamilie.!Binnen!deze! taalfamilie!behoort!het!tot!de!Slavische!talen,!net!als!bijvoorbeeld!het!Pools!en!Tsjechisch.! In!heel!Rusland!wordt!Russisch!gesproken.!Buiten!Rusland!wordt!het!o.a.!gesproken!in!de! Oekraïne,!Wit2Rusland,!Estland,!Letland!en!Litouwen.!In!veel!Oost2Europese!landen!was! het!ooit!een!verplichte!vreemde!taal,!maar!is!tegenwoordig!minder!populair.! Een!belangrijk!kenmerk!van!de!Russische!taal!is!dat!woorden!verbogen!al!naar!gelang!de! rol!die!ze!spelen!in!een!zin.!Als!een!woord!het!onderwerp!van!een!zin!is,!gebruik!je!de! neutrale!vorm.!Zodra!het!een!andere!rol!speelt,!bijvoorbeeld!lijdend!voorwerp!of! meewerkend!voorwerp,!dan!moet!het!woord!worden!verbogen.! Een!ander!belangrijk!kenmerk!is!natuurlijk!het!cyrillisch!alfabet.!Met!dit!onderwerp! beginnen!we!het!eerste!stukje!theorie!van!het!boek.! Het&Russisch&alfabet& De!letters!van!het!cyrillisch!alfabet!zijn!totaal!anders!dan!de!letters!die!wij!in!het! Nederlands!kennen.!Hieronder!zie!je!een!overzicht!met!de!hoofdletters,!kleine!letters,!de! naam!van!de!letter!en!de!uitspraak.!! Het Russisch alfabet hoofd klein naam А а a Б б be В в we Г г ge Д д de Е е je Ё ё jo Ж ж zje З з ze И и i Й й korte i К к ka Л л el М м em Н н en О о o П п pe uitspraak a in jas b in bed w in wolk Engelse g (1) d in deur je in jelle jo in jos j in journaal z in zon ie in wie i in gooi k in kat l in lach m in mat n in nest oo in rook (6) p in pet hoofd Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я 1! klein р с т у ф х ц ч ш щ ъ ы ь э ю я naam er es te oe ef cha tse tsje sja sjtsja hard teken oe zacht teken e joe ja uitspraak r in rok (2) s in sop t in top oe in soep f in fel Duitse ch (3) ts in fiets tsj in tsja sj in sjaal sjtsj (4) oe (7) (5) e in pet joe in joep ja in jas ! Voetnoten!bij!het!overzicht:!1)!Spreek!uit!als!in!het!Engelse!"garden",!het!Franse!"garçon"!of!het! Duitse!"gras".!2)!Een!echte!rollende!"r"!met!je!tong!tegen!je!gehemelte!3)!De!"ch"!is!niet!zo!hard! als!de!Nederlandse!"ch"!in!"lach",!maar!ook!weer!niet!zo!zacht!als!in!het!Duitse!"dich"!4)!en!5)! deze!letters!hebben!geen!uitspraak!en!zeggen!iets!over!de!letter!er!voor,!we!komen!daar!later! op!terug.!6)!In!het!Russisch!is!er!(in!tegenstelling!tot!het!Nederlands)!geen!onderscheid!tussen! lange!en!korte!klinkers,!dus!tussen!'rok'!en!'rook',!'del'!en!'deel',!et!cetera.!7)!Lastig!uit!te!leggen,! de!i!is!iets!"dieper"!dan!de!"i"!in!"pil".!Maak!een!"oe"!terwijl!je!glimlacht.!! Transliteratie&en&uitspraak& Gegeven!de!regels!voor!de!uitspraak!voor!elke!letter,!zou!je!nu!elke!letter!in!een!Russisch! woord!één!voor!één!kunnen!omzetten!naar!een!klank!in!het!Nederlands.!Dat!noem!je! 'transliteratie'.!Hieronder!zie!je!wat!voorbeelden.!! Aantal voorbeeldwoorden transliteratie Russisch transliteratie vertaling вино wino wijn кинотеатр kinoteatr bioscoop стадион stadion stadion студент stoedent student Russisch паспорт школа машина магазин transliteratie pasport sjkola masjina magazin vertaling paspoort school auto winkel Harde&en&zachte&medeklinkers& We!vervolgen!deze!les!met!wat!theorie!over!medeklinkers.!Veel!Russische!medeklinkers! hebben!een!harde!en!een!zachte!variant.!We!noemen!dit!harde!en!zachte!medeklinkers.! Verzachting!houdt!in!dat!je!de!medeklinkers!uitspreekt!met!een!j!erachter.!De!volgende! medeklinkers!kennen!een!harde!en!zachte!variant:!! Harde en zachte medeklinkers letter hard zacht б bh bj в wh wj д dh dj к kh kj л dikke l lj м m mj г gh gj letter н п р с т ф х hard n ph rollende r s th fh ch zacht nj pj rj sj tj fj chj ! Voor!de!overige!medeklinkers!geldt:!ж,!ш!en!ц!zijn!altijd!hard,!й,!щ!en!ч!zijn!altijd!zacht.!! ! Je!kunt!aangeven!dat!een!medeklinker!zacht!is,!door!er!een!ь!achter!te!plaatsen.!! • • • • стол!=!tafel!→!De!л!is!hard,!want!er!staat!geen!ь!achter! площадь!=!plein!→!De!д!is!zacht,!want!er!staat!een!ь!achter! дверь!=!deur!→!De!р!is!zacht,!want!er!staat!een!ь!achter! автобус!=!autobus!→!De!с!is!hard,!want!er!staat!geen!ь!achter! 2! Bovenstaande!is!alleen!van!toepassing!als!een!medeklinker!aan!het!eind!van!het!woord,!of! voor!een!andere!medeklinker!staat,!zie!de!voorbeelden!hierboven.!Als!er!echter!een! klinker!volgt!na!een!de!harde!of!zachte!medeklinker,!dan!vervalt!de!ь,!en!volgt!een! bijpassende!harde!of!zachte!klinker.!Er!zijn!in!totaal!vijf!klinkerklanken,!ah,!eh,!ie,!oh!en!oe! die!een!harde!en!zachte!variant!hebben:!! Harde en zachte klinkers hard uitspraak а a in kat э e in bed ы ie in piet о o in pot у oe in koe zacht я е и ё ю uitspraak ja in jas je in jelle jie in jie jo in jos joe in joep ! Neem!het!woord!девочка!(meisje).!De!д!is!zacht!(gevolgd!door!е),!в!is!hard!(gevolgd!door! о),!к!is!ook!hard!(gevolgd!door!а).!In!het!woord!Неделя!(week,!7!dagen)!is!de!н!zacht! (gevolgd!door!е),!д!is!zacht!(gevolgd!door!е),!л!is!ook!zacht!(gevolgd!door!я).! ! Verder!geldt!bij!het!kiezen!van!harde!of!zachte!klinker!een!aantal!regels.!Je!kunt!tijdens!de! cursus!altijd!terugvallen!op!deze!regels,!vaak!geven!we!het!ook!aan!als!er!sprake!van!is.!De! regels!hebben!betrekking!op!schrijftaal,!niet!altijd!de!uitspraak:!! • de#regel#van#de#7#medeklinkers!2!Na!de!medeklinkers!к,!г,!х!(velaire!medeklinkers! genoemd)!en!ш,!ж,!щ!en!ч!komt!in!principe!een!и!in!plaats!van!ы.!De!uitspraak! blijft!ы.! na!ж,!ш!schijf!je!altijd!и,!maar!je!spreekt!toch!ы!uit,!want!die! medeklinkers!zijn!altijd!hard.! o na!щ,!ч!kun!je!nooit!een!ы!schrijven!en!uitspreken!want!die! medeklinkers!zijn!altijd!zacht.!Dus!schrijf!je!и.! o na!к,!г,!х!komt!er!alleen!in!bijzondere!gevallen!een!ы,!bijvoorbeeld!in! leenwoorden:!хычин!(een!Oosters!gerecht)!of!sommige!nabootsingen:! кыш!"ga!weg"!of!гыкать!(een!klank!die!zwanen!produceren).! ! de#regel#van#de#5#medeklinkers!2!Na!ш,!ж,!щ,!ч!en!ц!komt!een!о!als!die!lettergreep! de!klemtoon!heeft,!en!anders!een!е!Voorbeelden:!в!дремучем!лесу!"In!het! dichte!bos",!чужому!человеку,!"aan!een!vreemde!mens".!Dit!is!met!name!een! regel!die!geldt!bij!het!vormen!van!uitgangen,!we!komen!daar!later!op!terug.! o • • de#regel#voor#sisklanken!2!Na!ш,!ж,!щ!en!ч!komt!altijd!а!en!у!in!plaats!van!resp.!я! en!ю.!Dit!geldt!zowel!voor!het!schrijven!als!voor!de!uitspraak.! 3! Oefeningen& 1.1.&uitspraak&I& Kies!antwoord!A,!B!of!C.!Wat!is!de!uitspraak!van!de!letter!…! 1. р? A) als "p" in "piet" B) als "r" in "rok" C) als "d" in "dak" 2. т? A) als "sj" in "sjaal" B) als "d" in "dak" C) als "t" in "top" 3. ф? A) als "f" in "fel" B) als "p" in "pot" C) als "eu" in "deur" 4. ц? A) als "u" in "muur" B) als "ts" in "fiets" C) als "z" in "zon" 5. б? A) als "d" in "dak" B) als "z" in "zon" C) als "b" in "bed" 6. г? A) als "g" in "garçon" B) als "f" in "fiets" C) als "l" in "lamp" 7. е? A) als "e" in "pet" B) als "je" in "jelle" C) als "oe" in "soep" 8. ж? A) als "x" in "taxi" B) als "s" in "sap" C) als "j" in "journaal" 9. с? A) als "s" in "sop" B) als "ts" in "fiets" C) als "sj" in "sjaal" 10. у? A) als "ie" in "piet" B) als "oe" in "soep" C) als "uu" in "muur" 11. х? A) als "x" in "taxi" B) als "s" in "sap" C) als "ch" in "dich" 12. ч? A) als "tsj" in "tsja" B) als "r" in "rots" C) als "u" in "muur" 13. а? A) als "a" in "jas" B) als "aa" in "aap" C) als "oe" in "doel" 14. в? A) als "d" in "dak" B) als "w" in "wol" C) als "b" in "bak" 15. д? A) als "z" in "zon" B) als "b" in "bad" C) als "d" in "deur" 16. ё? A) als "jo" in "jos" B) als "e" in "pet" C) als "i" in "pit" 1.2.&uitspraak&II& Kies!antwoord!A,!B!of!C.!Wat!is!de!uitspraak!van!de!letter!...! 1. ш? A) als "s" in "sap" B) als "w" in "win" C) als "sja" in "sjaal" 2. к? A) als "k" in "kat" B) als "t" in "top" C) als "z" in "zon" 3. э? A) als "je" in "jelle" B) als "s" in "sap" C) als "e" in "pet" 4. я? A) als "ja" in "jas" B) als "r" in "rok" C) als "e" in "pet" 5. и? A) als "ie" in "wie" B) als "n" in "nek" C) als "m" in "map" 6. ы? A) als "b" in "bot" B) als "i" in "pil" C) als "e" in "pet" 7. н? A) als "n" in "nest" B) als "h" in "hap" C) als "i" in "pit" 8. п? A) als "d" in "deur" B) als "p" in "pet" C) als "n" in "nek" 9. щ? A) als "w" in "win" B) als "sjtsj" C) als "oe" in "soep" 10. л? A) als "p" in "pi" B) als "n" in "nat" C) als "l" in "lach" 11. ю? A) als "i" in "pit" B) als "joe" in "joep" C) als "o" in "pot" 12. з? A) als "s" in "sap" B) als "z" in "zon" C) als "e" in "pet" 13. й? A) als "nj" in "ranja" B) als "p" in "pot" C) als "i" in "gooi" 14. м? A) als "w" in "win" B) als "m" in "mat" C) als "z" in "zon" 15. о? A) als "oe" in "soep" B) als "jo" in "job" C) als "oo" in "rook" 4! 1.3.&vertaal&het&woord&I& Maak!eerst!de!transliteratie:!Vertaal!elke!Russisch!letter!zoals!je!die!in!het!Nederlands!zou! uitspreken.!Bedenk!daarna!de!vertaling!van!het!woord!naar!het!Nederlands:!! 1. бадминтон 2. теннис 6. сардина 7. гамбургер 3. футбол 4. краб 5. форель 8. актриса 9. коллега 10. аккордеон 1.4.&vertaal&het&woord&II& Maak!eerst!de!transliteratie:!Vertaal!elke!Russisch!letter!zoals!je!die!in!het!Nederlands!zou! uitspreken.!Bedenk!daarna!de!vertaling!van!het!woord!naar!het!Nederlands:!!! 1. саксофон 2. ананас 3. мандарин 6. телефон 7. радио 8. супермаркет 4. шоколад 5. профессор 9. томат 10. лимонад ! 5! Les&2& Woordenschat& мать f брат m большой bv диван m день f повар m школа f дверь f налево bw врач m газета f велкий bv moeder broer groot (qua omvang) bank dag kok school deur links arts krant groots, belangrijk стол m окно n пиво n это лампа f стул m книга f там новый bv вино n здесь старый bv tafel raam bier het is ... lamp stoel boek daar nieuw, recent wijn hier oud завод m fabriek высокий bv hoog, lang учительница f lerares студент m student молодой bv jong красивый bv mooi направо bw rechts студентка f studente толстый bv dik сестра f zus семья f gezin тонкий bv dun учитель m leraar f = vrouwelijk zelfstandig naamwoord, m = mannelijk zelfstandig naamwoord, n = onzijdig zelfstandig naamwoord, bw = bijwoord, bv = bijvoeglijk naamwoord ! Mooi!zo,!je!hebt!de!weg!naar!les!2!gevonden.!In!deze!les!gaan!we!je!zo!snel!mogelijk!leren! om!een!eenvoudige!zin!in!het!Russisch!te!formuleren.!Dat!gaat!al!snel,!want!voor!een! eenvoudige!zin!heb!je!een!persoonlijk#voornaamwoord!en!een!zelfstandig#naamwoord! nodig.!Beide!leggen!we!hieronder!uit.!! Persoonlijk&voornaamwoord& De!woorden!"ik",!"jij",!"hij",!"zij",!"het",!"jullie",!"U"!et!cetera.,!zijn!persoonlijke# voornaamwoorden.!Hieronder!zie!je!ze!in!een!overzicht.!Je!ziet!de!Russische!variant!en! daarnaast!de!Nederlandse!vertaling.!Als!je!in!Rusland!iemand!met!'U'!aanspreekt,!dan! gebruik!je!de!'jullie'!vorm!(2e!persoon!meervoud!dus).!! Persoonlijk voornaamwoord persoon enkelvoud meervoud 1e persoon я ik мы wij 2e persoon ты jij вы jullie 3e persoon он, она, оно hij, zij, het они zij (meervoud) ! Zelfstandig&naamwoord& Met!zelfstandige!naamwoorden!duid!je!dingen!aan:!een!"huis",!een!"fiets",!een!"auto",! enzovoort.!Elk!zelfstandig!naamwoord!in!het!Russisch!is!dan!wel!mannelijk,!dan!wel! vrouwelijk,!dan!wel!onzijdig.!Soms!ligt!het!erg!voor!de!hand:!мальчик!(jongen)!is! mannelijk!en!девочка!(meisje)!is!vrouwelijk.!Maar!ook!voor!elk!levenloos!ding!moet!je! weten!of!het!mannelijk,!vrouwelijk!of!onzijdig!is:!стол!(tafel)!is!mannelijk,!книга!(boek)!is! 6! vrouwelijk,!окно!(raam)!is!onzijdig.!Met!onderstaande!regel!kun!je!meestal!wel!bepalen! hoe!het!zit:!! • • Als!het!geslacht!duidelijk!van!het!zelfstandig!naamwoord!is!af!te!leiden,!neem!je! dat!over:!мальчик!(jongen)!is!mannelijk!en!девочка!(meisje)!is!vrouwelijk.! Als!dat!niet!het!geval!is:!! o mannelijk!als!eindigend!op!een!harde!medeklinker! o onzijdig!als!eindigend!op!о,!е!of!мя! o vrouwelijk!als!eindigend!op!а,!я!of!eindigend!op!zachte!medeklinker! Onze&eerste&zinnen& Met!deze!informatie!kunnen!we!meteen!al!onze!eerste!zinnen!in!het!Russisch!maken!!Dit! zijn!zinnen!als!"Ik!ben!student.",!"Zij!is!moeder.",!et!cetera.!Wat!namelijk!helpt,!is!dat!het! Russisch!in!het!algemeen!geen!lidwoorden!(de,!het!en!een)!gebruikt!en!dat!in!deze!zinnen! ook!geen!werkwoord!nodig!is.!De!zin!bestaat!simpelweg!uit!een!persoonlijk! voornaamwoord!(zojuist!geleerd)!en!een!zelfstandig!naamwoord!(zojuist!geleerd).!Hier! zijn!onze!eerste!zinnen:!! • • • • • • Я!студент.!=!"Ik!ben!student."! Ты!врач.!=!"Jij!bent!arts."! Он!учитель.!=!"Hij!is!leraar."! Она!студентка.!=!"Zij!is!studente."! Пётр!повар.!=!"Peter!is!kok."! Анна!студентка.!=!"Anna!is!studente."! Bijvoeglijk&naamwoord&(inleiding)& Bijvoeglijke!naamwoorden!zijn!woorden!die!iets!zeggen!over!een!zelfstandig!naamwoord.! Je!kunt!bijvoorbeeld!zeggen!dat!een!boek!"groot",!"klein",!"mooi",!"saai"!of!"interessant"!is.! Je!kunt!dus!kortweg!zeggen:!"Het!boek!is!groot."!In!deze!zin!is!"groot"!het!bijvoeglijk! naamwoord.!Een!bijvoeglijk!naamwoord!kan!ook!voor!een!zelfstandig!naamwoord!staan! "Het!grote!boek!lag!op!tafel".! ! In!woordenboeken!en!dus!ook!in!de!woordenlijsten!bij!deze!cursus,!herken!je!Russische! bijvoeglijke!naamwoorden!aan!de!uitgang!2ый!of!2ий.!Een!kleine!groep!heeft!de!uitgang!2 ой.!Dit!noemen!we!even!de!'basisvorm'.! ! Elk!bijvoeglijk!naamwoord!kent!naast!de!basisvorm!uit!het!woordenboek,!een!aantal! verschillende!vormen.!Telkens!past!het!woord!zich!aan,!aan!het!geslacht!(man,!vrouw,! onzijdig)!van!het!onderdeel!van!de!zin!waar!het!iets!over!zegt.!Neem!het!bijvoeglijk! naamwoord!старый!(oud).!Haal!eerst!de!2ый!uitgang!er!af,!in!dit!geval!hou!je!dus!стар! over,!en!verbuig!dit!als!volgt,!afhankelijk!van!het!geslacht!van!het!woord!waar!het!iets!over! zegt:!! 7! ! Verbuiging bijvoeglijk naamwoord op -ый geslacht stam verbuiging mannelijk стар + ый = старый vrouwelijk стар + ая = старая onzijdig стар + ое = старое voorbeeld старый дом старая книга старое вино het oude huis het oude boek de oude wijn ! Op!deze!manier!kun!je!allerlei!combinaties!maken!met!zelfstandige!naamwoorden.!In! onderstaande!voorbeelden!hebben!we!de!basisvormen!старый!(oud),!новый!(nieuw)!en! красивый!(mooi)!gebruikt.!Pas!dus!telkens!de!hierboven!beschreven!regels!toe!om!het! woord!te!verbuigen:!! • • • старый!дом!=!"het!oude!huis"! красивая!книга!=!"het!mooie!boek"! новое!зеркало!=!"de!nieuwe!spiegel"! Zinnen&met&Это& In!deze!les!ook!even!aandacht!voor!het!woordje!Это,!waarmee!je!ook!al!snel!heel! eenvoudige!zinnen!kunt!maken.!Het!woordje!betekent!"Dit!is!...".!Hiermee!kun!je! eenvoudige!zinnen!maken:!! • • • • • Это!дом.!=!"Dit!is!een!huis."! Это!книга.!=!"Dit!is!een!boek."! Это!красивый!дом.!=!"Dit!is!een!mooi!huis."! Это!новая!книга.!=!"Dit!is!een!nieuw!boek."! Это!брат!и!сестра.!=!"Dit!zijn!broer!en!zus."! 8! Een&eenvoudige&dialoog& Hieronder!een!klein!gesprekje!in!het!Russisch,!met!daarbij!de!vertaling!en!transliteratie.!Er! zijn!natuurlijk!nog!veel!woorden!die!je!nog!niet!snapt,!maar!dat!komt!later!!! dialoog transliteratie (uitspraak) vertaling Анна: Добрый день! Пётр: Привет! Анна: Меня зовут Анна. Анна: Как тебя зовут? Пётр: Меня зовут Пётр. Анна: Как дела, Пётр? Пётр: Спасибо, прекрасно. Пётр: А у тебя? Анна: Спасибо, прекрасно. Пётр: Пока! Анна: Пока! Anna: Dobrij denj! Pjotr: Priwet! Anna: Menja zowoet Anna. Anna: Kak tebja zowoet? Pjotr: Menja zowoet Pjotr. Anna: Kak dela, Pjotr? Pjotr: Spasibo, prekrasno. Pjotr: A oe tebja? Anna: Spasibo, prekrasno. Pjotr: Poka! Anna: Poka! Anna: Goedemorgen! Peter: Hoi! Anna: Ik heet Anna. Anna: Hoe heet jij? Peter: Ik heet Peter. Anna: Hoe gaat het met je, Peter? Peter: Goed, dank je. Peter: En met jou? Anna: Goed, dank je. Peter: Tot ziens! Anna: Tot ziens! Oefeningen& 2.1.&persoonlijk&voornaamwoord& Vertaal!het!persoonlijk!voornaamwoord!! 1. zij 2. zij 3. ik 4. het 5. jij 6. wij 7. hij 8. jullie 2.2.&geslacht&zelfstandig&naamwoord& is!het!zelfstandig!naamwoord!mannelijk,!vrouwelijk!of!onzijdig?! 1. город (stad) 2. машина (auto) 3. площадь (plein) 4. имя (naam) 5. мальчик (jongen) 6. дом (huis) 7. бутылка (fles) 8. любовь (liefde) 9. сердце (hart) 10. суп (soep) 11. лес (bos) 12. девочка (meisje) 13. яблоко (appel) 14. солнце (zon) 15. парк (park) 16. школа (school) 17. тетрадь (schrift) 18. вино (wijn) & 9! 2.3.&bijvoeglijk&naamwoord& Vul!de!juiste!vorm!in!van!! 1. новый: ... повар "de nieuwe kok" 2. красивый: ... школа "de mooie school" 3. старый: ... дом "het oude huis" 4. белый: ... окно "het witte raam" 5. дорогой: ... книга "het dure boek" 6. холодный: ... пиво "het koude bier" 7. милый: ... врач "de aardige arts" 8. скучный: ... студентка "de saaie studente" 9. красный: ... вино "de rode wijn" 2.4.&vul&het&juiste&woord&in& Vul!het!juiste!woord!in:!! 1. Я ... (Ik ben kok.) 2. Это ... (Dit is een stoel.) 3. Дом ... (Het huis is nieuw.) 4. ... студентка. (Zij is studente.) 5. ... окно. (Dit is een raam.) 6. Лампа ... (De lamp is oud.) 7. Он ... (Hij is arts.) 8. Дверь ... (De deur is nieuw.) 9. Это ... (Dit is een school.) 10. Студентка ... (De studente is mooi.) 2.5.&vertaal&naar&het&Nederlands& 1. Он врач. 2. Студентка молодая. 3. Это дом. 4. Лампа красивая. 5. Я студент. 6. Там стол. 7. Это брат и сестра. 8. Она студентка. 9. Стул новый. ! 10! Les&4& Woordenschat& лес m порт m в дома bw луг m сад m стадион m аэропорт m мост m снег m концерт m берег m пол m шкаф m поезд m bos haven in (een ruimte) thuis wei tuin stadion vliegveld brug sneeuw concert kust, bank vloer kledingkast trein стоять im улица f офис m на плавать im квартира f класс m при море n фабрика f подвал m о река f вода f здравствуте staan straat kantoor op (een plek) zwemmen appartement klaslokaal in bijzijn van zee fabriek kelder over (bijv. iemand) rivier water goedendag женщина f часть f девушка f кухня f мужчина m стена f спальня f чердак m друг m картина f ванная f лодка f комната f мальчик m гостиная комната f vrouw deel meisje keuken man muur slaapkamer zolder vriend schilderij badkamer boot kamer jongen huiskamer Noot ванная (badkamer): Zoals je ziet heeft dit woord de vorm van een bijvoeglijk naamwoord en wordt dus als een bijvoeglijknaamwoord verbogen. Dit geldt in het vervolg voor meer van deze woorden. Inleiding&naamvallen& Een!belangrijk!kenmerk!van!de!Russische!grammatica!is!een!uitgebreid!systeem!van!zes! naamvallen.!Dit!houdt!in,!dat!woorden!een!ander!achtervoegsel!krijgen!afhankelijk!van!de! rol!die!ze!in!een!zin!spelen.!Een!voorbeeld:!! • • Школа!старая.!=!"De!school!is!oud."! Я!в!школе.!=!"Ik!ben!op!school."! Je!ziet!dat!je!in!het!Nederlands!twee!keer!'school'!schrijft,!onafhankelijk!van!de!rol!die!het! in!een!zin!speelt.!In!de!Russische!variant!schrijf!je!1x!школа!en!1x!школе.!In!de!eerste!zin! is!'school'!het!onderwerp!en!dus!школа,!in!de!tweede!zin!is!het!onderwerp!'ik'!en!is! 'school'!een!bepaling!van!plaats!en!dus!школе.!! ! Het!Russisch!kent!zes!naamvallen,!die!in!het!algemeen!de!volgende!rollen!vervullen!in!een! zin:!! • • • • • • nominatief#(nom)!2!onderwerp!van!een!zin! genitief#(gen)!2!geeft!bezit!aan! datief#(dat)!2!meewerkend!voorwerp!in!een!zin! accusatief#(acc)!2!lijdend!voorwerp!van!een!zin! instrumentalis#(ins)!2!instrument!waarmee!je!iets!doet! locatief#(loc)!2!bepaling!van!plaats! 17! Les&6& Woordenschat& играть im spelen почему? waarom? закрыть p sluiten письменный bureau стол m спать im slapen что? wat? мебель f meubel понимать im begrijpen открыть p openen когда? wanneer? книжный boekenkast шкаф m бывать im bezoeken кто? wie? где? waar? живая изгородь f метла f тёплый bv кровать f сарай m косилка f американский bv колыбель f грабли f, pl письмо n русский bv забор m лопата f холодный bv садовый шланг m чёрный bv heg bezem warm bed schuur grasmaaimachine Amerikaans wieg hark brief Russisch schutting schop koud tuinslang zwart трава f земля f автострада f привет газон m пешеходная дорожка f медленный bv пока сорняк m тротуар m мягкий bv лейка f дорога f тёмный bv gras grond snelweg hoi gazon voetpad langzaam doei onkruid stoep zacht gieter weg donker pl = dit woord staat altijd in het meervoud Accusatief& gebruik& In!het!Russisch!veranderen!woorden!al!naar!gelang!de!rol!die!zij!hebben!in!de!zin.!In!de!zin! "Het#boek!is!mooi."!is!"het!boek"!onderwerp!van!de!zin.!In!de!zin!"Ik!koop!het#boek."!is!"het! boek"!lijdend!voorwerp!van!de!zin.!Op!de!basisschool!heb!je!geleerd!hoe!je!onderwerp!en! lijdend!voorwerp!kunt!achterhalen.!Neem!de!zin!"Ik!koop!het!boek":!! • • Om!het!onderwerp!te!bepalen!stel!je!de!vraag:!Wie!+!werkwoord,!dus!hier!"Wie! koopt?"!Antwoord:!"Ik".!Dus!"Ik"!is!het!onderwerp!van!de!zin! Om!het!lijdend!voorwerp!te!bepalen!stel!je!de!vraag:!Wie!of!wat!+!werkwoord!+! onderwerp,!dus!hier!"Wie!of!wat!koop!ik?"!Antwoord:!"het!boek".!Dus!"het!boek"! is!onderwerp!van!de!zin! zelfstandig&naamwoord&accusatief& Als!een!zelfstandig!naamwoord!als!lijdend!voorwerp!wordt!gebruikt,!dan!krijgt!dat!in! bepaalde!gevallen!een!andere!uitgang!dan!als!je!het!als!onderwerp!gebruikt,!wat!we!tot!nu! toe!hebben!gedaan.!De!regels!hiervoor!zijn!als!volgt:!! • Mannelijke!zelfstandige!naamwoorden:!! o Als!het!een!niet!levend!ding!is,!dan!blijft!het!onveranderd! o Als!het!een!levend!ding!is!en!eindigt!op!een!medeklinker!→!voeg!а!toe! o Als!het!een!levend!ding!is!eindigend!op!ь!→!vervang!ь!door!я! o Als!het!een!naam!is!van!iemand,!is!eindigend!op!й!→!vervang!й!door!я! o Enkele!woorden!die!eindigen!op!а!of!я,!volg!de!regels!voor!vrouwelijk! ! 27! • • Vrouwelijk!zelfstandige!naamwoorden:!! o Als!eindigend!op!а!→!vervang!а!door!у! o Als!eindigend!op!я!→!vervang!я!door!ю! o Overig!(zachte!medeklinker)!geen!verandering! ! Onzijdig!zelfstandige!naamwoorden:!! o Onveranderd! voorzetsels&met&accusatief& beweging Er!is!ook!een!aantal!voorzetsels!die!je!gebruikt!in!combinatie!met!de!accusatief.!Het! gebruik!van!de!juiste!voorzetsels!in!de!juiste!context!is!een!studie!op!zich.!Veel!voorzetsels! hebben!veel!letterlijke!en!figuurlijke!betekenissen!in!diverse!contexten.!In!dit!hoofdstuk! moeten!we!ons!echt!beperken!tot!de!'basics'.!De!volgende!vier!voorzetsels!gebruik!je!in! ieder!geval!om!een!beweging!naar!een!bepaalde!richting!aan!te!geven:!! • • • • в,!во!2!in,!naar!(beweging!naar!binnen)! на!2!op!(beweging!er!op)! за!2!achter!(beweging!naar!achteren)! под!2!onder!(beweging!er!onder)! Bij!het!gebruik!van!deze!voorzetsels!de!volgende!opmerkingen:!! • • • Bij!het!voorzetsel!в!gebruik!je!de!во!variant!als!het!woord!dat!volgt!meerdere! medeklinkers!bevat,!om!de!uitspraak!te!versoepelen.! De!voorzetsels!в,!во!en!на!kunnen!ook!een!andere!naamval!krijgen,!namelijk!de! locatief.!Dan!betekenen!ze!in!of!op,!maar!dan!statisch,!dus!niet!de!beweging!er! naar!toe.! Ook!voor!за!en!под!geldt,!deze!voorzetsels!hebben!nog!tal!van!andere! betekenissen!die!we!hier!even!laten!rusten.! voorbeelden • • • • Мы!идём!в!город.!=!Wij!gaan!naar!de!stad.! Книга!упала!в!воду.!=!Het!boek!is!in!het!water!gevallen.! Кошка!пошла!под!кровать.!=!De!kat!ging!onder!het!bed.! Он!передвинул!кресло!за!стол.!=!Hij!schoof!de!stoel!achter!de!tafel.! overige voorzetsels • • • • • по!=!tot!aan!(bijv.!tot!aan!je!middel,!по!пояс)! про!=!over!(bijv.!praten!over)! о/об!=!tegen!(fysiek),!over!(zelfde!functie!als!про)! через!=!door!(er!doorheen),!tal!van!betekenissen! сквозь!=!door!(er!doorheen),!tal!van!betekenissen! 28! de&werkwoorden&van&de&accusatief& Er!is!een!groot!aantal!werkwoorden!dat!een!lijdend!voorwerp!bij!zich!kan!hebben.!Dit! noemen!we!transitieve!werkwoorden.!Voor!deze!werkwoorden!geldt!dat!je!altijd!de! checkvraag!'wie!of!wat!+!werkwoord?'!kunt!stellen,!dus!"Wie!schrijf!je?",!"Wat!koop!je?"!et! cetera.!Bij!een!intransitief!werkwoord!kan!dat!niet.!Bij!de!in!"Ik!slaap!op!bed."!kun!je!niet! vragen!"Wat!slaap!ik?".!"slapen"!is!dus!intransitief!en!kan!geen!lijdend!voorwerp!hebben.! Hieronder!zie!je!enkele!voorbeelden!van!transitieve!werkwoorden.!! enkele transitieve werkwoorden RU NL готовить bereiden делать doen изучать bestuderen читать lezen писать schrijven рассказывать vertellen покупать kopen нести dragen RU видеть любить слушать слышать спрашивать помнить запоминать забывать NL zien houden van luisteren naar horen vragen herinneren onthouden vergeten bijvoeglijk&naamwoord& Als!voor!een!zelfstandig!naamwoord!een!bijvoeglijk!naamwoord!staat,!wordt!dat!ook! verbogen!volgens!de!regels!van!de!accusatief.!Bepaal!eerst!in!welke!groep!het!bijvoeglijk! naamwoord!thuishoort!(zie!onder).!Vervolgens!bepaal!je!het!geslacht!van!het!zelfstandig! naamwoord!dat!er!achter!staat.!Is!dit!MNL!(mannelijk,!niet!levende!dingen),!ML! (mannelijk,!levende!dingen),!VR!(vrouwelijk)!of!OZ!(onzijdig)?!Als!je!beide!bepaald!hebt,! kies!je!de!juiste!uitgang!uit!het!overzicht.!Haal!eerst!de!standaard!uitgang!2ый,!2ой,!2ий!of!2 ний!af!van!de!basisvorm!die!je!in!het!woordenboek!vindt,!en!plak!vervolgens!de!uitgang!er! aan!vast:!! Verbuiging bijvoeglijk naamwoord accusatief groep Eindigend op -ый MNL -ый ML VR -ого -ую OZ -ое Eindigend op -ой Eindigend op г, к, х + ий Eindigend op ж, ч, ш, щ + ий -ой -ий -ий -ого -ую -ого -ую -его -ую -ое -ое -ее Eindigend op -ний (zachte medeklinker) -ий -его -юю -ее persoonlijk&voornaamwoord& Eerder!hebben!we!de!persoonlijke!voornaamwoorden!я!(ik),!ты!(jij),!он!(hij),!et!cetera! besproken.!Deze!kun!je!alleen!als!onderwerp!gebruiken:!Ты!ждёшь!(jij!wacht.)!Als!we!'jij'! als!lijdend!voorwerp!willen!gebruiken,!dan!gebruiken!we!een!andere!vorm!van!het! persoonlijk!voornaamwoord.!Je!zegt!namelijk!niet:!'Ik!wacht!op!jij.'!maar!je!zegt:!'Ik!wacht! op!jou.'.!Zo!is!het!ook!in!het!Russisch:!Я!тебя!жду.!of!Я!жду!тебя.!(Ik!wacht!op!jou.)!Hier! is!het!overzicht:!! 29! les&10& Woordenschat& бросать im сверло n пила f поднимать gooien boor zaag optillen певица f zangeres пожарный m brandweerman мусорщик m vuilnisman томат m tomaat im маляр m schilder отвёртка f schroevendraaier почтальон m postbode тачка f kruiwagen яблочный сок appelsap молот m hamer m винт m schroef мясник m slager музыкант m muzikant водитель m chauffeur выходить er uit gaan, апельсиновый sinaasappelsap im weggaan сок m гвоздь f spijker рыбак m visser ножницы schaar водопроводчик loodgieter m певец m zanger лимонад m limonade лук-порей m сладкий перец m иногда bw лук m чеснок m завтра f всегда bw морковь f салат m скоро bw никогда bw кукуруза f олива f потом bw prei paprika soms ui knoflook morgen altijd wortel sla, salade snel, straks nooit mais olijf later Perfect&vs.&Imperfect&werkwoord& Een!bijzonderheid!in!Slavische!talen,!dus!ook!het!Russisch,!is!het!aspect!van!een! werkwoord.!Dit!houdt!in!dat!elk!Russisch!werkwoord!in!het!algemeen!een!imperfectvorm! en!een!perfectvorm!heeft.!De!imperfectvorm!en!perfectvorm!van!het!werkwoord! betekenen!min!of!meer!hetzelfde,!maar!er!is!een!verschil!in!dit!zgn!'aspect'!van!het! werkwoord:!! • • imperfectvorm!2!de!nadruk!ligt!op!een!handeling!die!bezig!is/was!of!handelingen! die!zich!herhalen! perfectvorm!2!de!nadruk!ligt!op!de!afgeronde!handeling! De!basisvorm!van!het!werkwoord!is!de!imperfectvorm,!en!de!perfectvorm!wordt!in!het! algemeen!gevormd!door!een!vaste!prefix!(een!voorzetsel)!voor!het!werkwoord!te!plaatsen.! Neem!bijvoorbeeld!het!werkwoord!писать!(schrijven).!Dit!is!de!imperfectvorm.!De! perfectvorm!is!написать.!In!een!voorbeeld!zie!je!dat!wij!in!het!Nederlands!dit! onderscheid!niet!altijd!zo!kennen.!De!zin!"Ik!schrijf!een!brief."!heeft!in!het!Nederlands! twee!betekenissen.!De!Russische!vertaling!hangt!af!van!de!context:!! • • Я!пишу!письмо.!betekent!"Ik!schrijf!een!brief.",!als!je!het!op!dat!moment!aan!het! doen!bent.!Dus!het!antwoord!op!de!vraag!"Wat!ben!je!aan!het!doen?"!→!"Ik!schrijf! een!brief."!! Я!напишу!письмо.!betekent!ook!"Ik!schrijf!een!brief.",!als!je!aankondigt!dat!je! het!gaat!doen.!Dus!het!antwoord!op!de!vraag!"Hoe!ga!je!straks!je!abonnement! opzeggen?"!→!"Ik!schrijf!een!brief."! 47! perfectvorm&=&prefix&+&imperfectvorm& De!meeste!werkwoorden!zonder!prefix!zijn!imperfect!en!worden!perfect!zodra!je!er!een! prefix!voorzet.!De!meest!gangbare!prefixen!zijn!по2!с2!у2!наw!en!за2.!Het!betreft!meestal! werkwoorden!die!een!doelgerichte!handeling!beschrijven.!De!prefixen!veranderen!in!het! algemeen!de!betekenis!van!het!werkwoord!niet.!Het!is!onmogelijk!te!voorspellen!welke! van!deze!prefixen!een!werkwoord!zal!krijgen.!Dat!wordt!uit!het!hoofd!leren!dus:!! Regelmatige prefix + impf = perf prefix + imperfectvorm = perfectvorm с + мочь = смочь у + знать = узнать съ + есть = съесть за + хотеть = захотеть у + видеть = увидеть по + стоять = постоять по + думать = подумать по + смотреть = посмотреть с + делать = сделать по + казаться = показаться у + видеть = увидеть от + работать = отработать по + любить = полюбить по + думать = подумать подо + ждать = подождать на + писать = написать по + считать = посчитать за + помнить = запомнить по + бывать = побывать у + слышать = услышать по + слушать = послушать по + глядеть = поглядеть про + читать = прочитать на + писать = написать по + чувствовать = почувствовать по + вести = повести по + просить = попросить по + пытаться = попытаться по + ставить = поставить по + играть = поиграть по + следовать = последовать по + спать = поспать за + молчать = замолчать 48! kunnen kennen eten willen zien (even) staan denken kijken, zien doen, maken lijken zien werken houden van denken wachten schrijven tellen, overwegen onthouden bezoeken horen luisteren, horen staren lezen schrijven voelen leiden vragen proberen (neer)zetten spelen volgen slapen stil zijn Les&13& Woordenschat& самолёт m vliegtuig второй класс tweede klas перрон m perron тереть im wrijven фонарь f lantaarn вертолёт m helicopter билет на поезд treinkaartje on беречь im bewaren, sparen велосипед m fiets судно n schip в один конец enkele reis сохнуть im drogen мотоцикл m motorfiets первый класс eerste klas туда и обратно retour умереть p машинист m железная дорога f стюардесса f вчера f везти im локомотив m прилёт m overlijden крыло n вести im аварийный тормоз m отлёт m machinist spoorweg stewardess gisteren vervoeren locomotief aankomst (vliegtuig) vleugel leiden noodrem vertrek (vliegtuig) кабина пилота cockpit on контролёр поезда conducteur челюсть f лодыжка f грудь f язык m запястье n нога f ребро n шея f рука f палец ноги on живот m губа f палец m плечо n спина f рельс m пилот m полёт m kaak enkel borst tong pols voet rib nek hand teen buik lip vinger schouder rug rails piloot vlucht on = het laatste woord blijft onverbogen Verleden&tijd& de&vervoeging& regelmatige vervoeging In!deze!les!zetten!we!voor!het!eerst!een!werkwoord!in!de!verleden!tijd.!Wat!hier!opvalt,!is! dat!het!Russisch!bij!de!vervoeging!een!onderscheid!maakt!tussen!vrouwelijke!en! mannelijke!personen.!Het!maakt!dus!(zie!voorbeeld!hieronder)!uit!of!je!als!vrouw!of!als! man!zegt!"Ik!wachtte."! ! De!vervoeging!werkt!als!volgt:!Verwijder!de!laatste!ть!van!het!hele!werkwoord.!Dat!noem! je!de!stam.!Dus,!ждать!(wachten)!wordt!жда.!Vervolgens!zijn!er!vier!uitgangen!die!je! gebruikt,!afhankelijk!van!het!geslacht:!! • • • • als!mannelijk!→!жда!+!л!=!ждал! als!vrouwelijk!→!жда!+!ла!=!ждала! als!onzijdig!→!жда!+!ло!=!ждало! als!meervoud!→!жда!+!ли!=!ждали! En!dan!ben!je!klaar!!Voor!de!volledigheid!ziet!het!er!dan!zo!uit:!! 64! ! Verleden tijd basisregel persoon stam я (mannelijk) жда я (vrouwelijk) жда ты (mannelijk) жда ты (vrouwelijk) жда он (mannelijk) жда она (vrouwelijk) жда оно (onzijdig) жда мы жда вы жда они жда uitgang +л + ла +л + ла +л + ла + ло + ли + ли + ли resultaat = я ждал = я ждала = ты ждал = ты ждала = он ждал = она ждала = оно ждало = мы ждали = вы ждали = они ждали vertaling ik wachtte ik wachtte jij wachtte jij wachtte hij wachtte zij wachtte het wachtte wij wachtten jullie wachtten zij wachtten ! andere gevallen Allereerst!is!er!een!groep!waarbij!de!mannelijke!vorm!geen!л!krijgt.!Hierbij!verandert!een! vaak!de!laatste!е!in!de!stam!in!een!ё:!! Verleden tijd mannelijk zonder л hele werkwoord mannelijk беречь (houden) берёг сохнуть (drogen) сох умереть (doodgaan) умер тереть (wrijven) тёр везти (gaan, met vervoer) вёз vrouwelijk берегла сохла умерла тёрла везла onzijdig берегло сохло умерло тёрло везло meervoud берегли сохли умерли тёрли везли ! ! Verder!is!een!aantal!echt!onregelmatig:!! Verleden tijd onregelmatig hele werkwoord mannelijk вести (leiden) вёл есть (eten) ел идти (gaan, te voet) шёл мочь (kunnen) мог vrouwelijk вела ела шла могла ! 65! onzijdig вело ело шло могло meervoud вели ели шли могли Les&20& Woordenschat& короткий bv низкий bv лёгкий bv свежий огурец m длинный bv крепкий bv твёрдый bv богатый bv слабый bv близкий bv сладкий bv бедный bv трудный bv соленый m огурец m kort (lengte) laag licht, eenvoudig komkommer lang sterk hard rijk zwak dichtbij zoet arm moeilijk augurk важный bv belangrijk календарь m kalender продавщица f verkoopster помидор m tomaat умный bv slim кресло n leunstoel продавец m verkoper широкий bv breed сильный bv sterk тетрадь f schrift традиционный traditioneel bv узкий bv мелкий bv раньше bw smal klein vroeger кофе n килограмм m лимон m чек m пудинг m банан m груша f сдача f каша f апельсин m клубника f год m сантиметр m дыня f кассирша f koffie kilo citroen kassabon pudding banaan peer wisselgeld pap sinaasappel aardbei jaar centimeter meloen caissière Bijvoeglijke&naamwoorden&vergrotende&en&overtreffende&trap& Een!bijvoeglijk!naamwoord!kan!voorkomen!in!de!stellende,!vergrotende!en!overtreffende! trap.!Tot!nu!toe!hebben!we!ons!beperkt!tot!de!stellende!trap.!De!voorbeelden!hieronder!bij! de!stellende!trap!zouden!je!niet!onbekend!moeten!voorkomen.!Naast!de!stellende!trap,!kan! een!bijvoeglijk!naamwoord!ook!in!de!vergrotende!of!overtreffende!trap!staan:!! Vormen van het bijvoeglijk naamwoord vorm stellende trap vergrotende trap predicaat-vorm Het huis is groot Het huis is groter overtreffende trap Het huis is het grootst attribuut-vorm Het grootste huis Een groot huis Een groter huis vergrotende&trap& We!beginnen!met!de!vergrotende!trap.!Er!zijn!twee!vormen!(zie!boven).!Bij!de!predicaat2 vorm!staat!het!woord!los!van!een!zelfstandig!naamwoord:!("Het!huis!is!groter.")!en!bij!de! attribuut!vorm!("Een!groter!huis")!staat!het!voor!een!zelfstandig!naamwoord.!! de predicaat-vorm (korte vorm) Hoe!maak!je!de!predicaat2vorm?!De!algemene!regel!is!als!volgt:!! • • • Neem!een!willekeurig!bijvoeglijk!naamwoord!uit!het!woordenboek,!haal!de! uitgang!2ый,!2ой!of!2ий!er!af,!dan!hou!je!de!stam!over.! Eindigt!de!stam!op!н,!л,!р,!п,!б,!м,!of!в!→!voeg!2ее!toe! Overig!→!verander!de!laatste!medeklinker!van!de!stam!zoals!hieronder! aangegeven,!en!voeg!daarna!2е!toe.!! 103! toepassing van de predicaat-vorm Komen!we!nu!aan!bij!een!aantal!toepassingen!van!de!predicaat2vorm.!Allereerst!natuurlijk! de!simpele!zinnen!als!"Peter!is!groter."!→!Пётр!выше.,!"Anna!is!kleiner."!→!Анна!ниже.! ! Om!het!iets!ingewikkelder!te!maken!zouden!we!bijvoorbeeld!kunnen!zeggen!"Peter!is! groter!dan!Anna".!De!constructie!met!"dan"!kun!je!op!twee!manieren!maken:!! • • Пётр!выше,!чем!Анна.!=!"Peter!is!groter!dan!Anna."!Voor!het!woordje!"dan"! gebruik!je!чем.!Hier!bij!staat!het!gedeelte!achter!чем!in!dezelfde!naamval!als!het! gedeelte!waarmee!het!wordt!vergeleken.!Let!ook!op!de!komma!voor!чем!! Een!alternatief!is!het!gebruik!van!de!genitief:!Пётр!выше!Анны.!=!"Peter!is! groter!dan!Anna."!Het!gedeelte!waarmee!je!vergelijkt!staat!in!de!genitief! Weer!een!stapje!verder,!kunnen!we!ook!aangeven!hoeveel!iemand!groter,!kleiner,! zwaarder,!lichter,!lelijker,!et!cetera!is,!als!daar!een!maat!bij!te!bedenken!valt.!Daarbij! gebruik!je!на!+!accusatief!(meervoud):!Пётр!выше!Анны!на!три!сантиметра.!=!"Peter! is!drie!centimeter!groter!dan!Anna."! ! We!kunnen!ook!zeggen:!Пётр!ещё!выше!чем!Елена!=!"Peter!is!zelfs!groter!dan!Elena."! waarbij!je!"zelfs"!vertaalt!met!ещё.! ! Waarbij!we!tenslotte!nog!dit!over!Peter's!lengte!zouden!kunnen!zeggen:!Чем!выше,!тем! лучше!!=!"Hoe!groter,!hoe!beter!"!! de attribuut-vorm (lange vorm) De!attribuut!vorm!gebruik!je!direct!vóór!een!zelfstandig!naamwoord,!dus!in!uitdrukkingen! als!"een!groot!huis",!"het!kleine!meisje",!et!cetera.!De!vorm!is!eigenlijk!vrij!simpel!en! vergelijkbaar!met!wat!we!in!het!Nederlands!ook!wel!eens!zeggen!bij!bepaalde!woorden:! "meer!intelligent",!"meer!enthousiast"!in!plaats!van!"intelligenter"!en!"enthousiaster".!Je! vormt!de!attribuut2vorm!dus!simpel!weg!door!er!"meer"!voor!te!zetten.!De!tegenhanger!is! "minder":!! • • более!"meer"!+!тёплый!"warm"!=!более!тёплый!=!"warmer"! менее!"minder"!+!тёплый!"warm"!=!менее!тёплый!=!"minder!warm"! De!woorden!более!en!менее!blijven!onveranderd!ongeacht!geslacht,!naamval!et!cetera.! Het!bijvoeglijk!naamwoord!dat!er!achterstaat!wordt!echter!wel!zoals!gebruikelijk! verbogen!in!het!juiste!geslacht!en!de!juiste!naamval.!! • • • • более!дешёвая!книга!=!"een!goedkoper!boek"! менее!дешёвая!книга!=!"een!minder!goedkoop!boek"! Они!купили!более!дешёвую!книгу.!=!"Zij!kochten!een!goedkoper!boek."! Они!купили!менее!дешёвую!книгу.!=!"Zij!kochten!een!minder!goedkoop! boek."! 105! Les&25& Woordenschat& ягнёнок m роза f лилия f осёл m тюльпан m крокус m коза f овца f маргаритка f орхидея f козёл m баран m нарцисс m дуб m lam roos lelie ezel tulp krokus geit schaap madeliefje orchidee bok ram narcis eik берёза f пальма f сосна f berk palm dennenboom, kerstboom weinig beuk wilg spar glas appelboom iep lindeboom kastanjeboom esdoorn populier мало bw бук m ива f ель f стакан m яблоня f вяз m липа каштан m клён m тополь f ломтик m букет m меньше bw бутылка f кусок m немало bw пачка f коробка f стадо n немного bw литр m гроздь f много bw столько bw plakje boeket minder fles stukje, klontje niet weinig pakje doos kudde niet veel liter tros veel zoveel Vervolg&genitief& getallen&+&grootheid&+&object:&genitief&enkelvoud& De!uitdrukkingen!als!"een!beker!koffie",!"een!glas!melk",!"een!stukje!taart",!"een!kilometer! weg"!zijn!in!de!vorm!grootheid!(beker,!glas,!et!cetera)!+!object!(koffie,!melk,!et!cetera).! Grootheden!kunnen!o.a.!de!volgende!zijn:!! grootheden met genitief стакан литр чашка бутылка килограмм банка кусок glas liter kopje fles kilo blikje stukje, klontje пачка ломтик корзина коробка гроздь букет стадо pak(je) plakje een mand doos tros boeket kudde ! Het!object!dat!er!achter!de!grootheid!komt,!dus!"suiker"!in!"een!kopje!suiker",!staat!in!de! genitief.!Afhankelijk!van!de!aard!van!het!object,!staat!het!in!het!enkelvoud!of!meervoud,! zeer!vergelijkbaar!met!het!Nederlands:!Dingen!die!je!niet!kunt!tellen!staan!in!enkelvoud:! "een!liter!melk",!"een!kopje!koffie",!"een!blikje!kaviaar"!(Je!kunt!niet!zeggen:!"een!liter! melken"!of!"een!liter!koffies").!Dingen!die!je!wel!kunt!tellen!staan!in!het!meervoud:!"een! doos!appels",!"een!tros!bananen",!et!cetera.!Hier!zijn!wat!voorbeelden:!! 128! ! dingen die je niet kunt tellen (genitief enkelvoud): • • • • • • • • литр вина = "een liter wijn" стакан водки = "een glas wodka" банка икры = "een blikje kaviaar" чашка чая = "een kopje thee" пачка кофе = "een pak koffie" ломтик хлеба = "een plakje brood" кусок сахара = "een klontje suiker" кусок сливочного масла = "een klontje boter" dingen die je kunt tellen (genitief meervoud): • • • • • • коробка яблок = "een doos appels" букет цветов = "een boeket bloemen" корзина подарков = "een mand kadootjes" гроздь бананов = "een tros bananen" группа людей = "een groep mensen" стадо овец = "een kudde schapen" Vervolgens!kun!je!voor!bovenstaande!constructies!weer!een!getal!zetten:!"twee!kilo! boter",!"drie!glazen!wodka",!"zes!glazen!wijn",!et!cetera.!De!grootheid!(de!kilo,!het!glas)! wordt!nu!verbogen!volgens!de!regels!van!getallen!en!meervoud.!1!stuks!krijgt!enkelvoud! nominatief,!2!t/m!4!en!samengestelde!getallen!eindigend!op!2!t/m!4!krijgen!genitief! enkelvoud!en!5!en!meer!het!genitief!meervoud:!! • • • • • • один!литр!(nom.ev)!вина!=!"een!liter!wijn"! два!стакана!(gen.ev)!водки!=!"twee!glazen!wodka"! двадцать!три!чашки!(gen.ev)!чая!=!"driëentwintig!kopjes!thee"! шесть!банок!(gen.mv)!икры!=!"zes!blikjes!kaviaar"! четыре!коробки!(gen.ev)!яблок!=!"vier!dozen!appels"! пять!букетов!(gen.mv)!цветов!=!"vijf!boeketten!bloemen"! bijwoorden&van&hoeveelheid& Verder!is!er!een!aantal!bijwoorden!die!je!in!combinatie!met!een!object!gebruikt!om!een! indicatie!van!de!hoeveelheid!aan!te!geven.!Het!gaat!om!woorden!als!много!(veel),!мало! (weinig),!et!cetera!in!combinatie!met!een!object:!"veel!mensen",!"weinig!mannen".! Allereerst!een!overzicht!van!deze!woorden:!! bijwoorden van hoeveelheid мало ... weinig .... много .... veel ... немало ... niet weinig ... немного ... niet veel ... больше ... меньше ... сколько? ... столько ... meer ... minder ... hoeveel ... ? zoveel ... ! Het!object!waarvan!de!hoeveelheid!wordt!aangegeven,!staat!in!de!genitief.!Afhankelijk!van! het!feit!of!je!object!kunt!tellen!staat!het!in!het!enkelvoud!of!meervoud.!Als!je!het!niet!kunt! tellen!→!enkelvoud,!als!je!het!kunt!tellen!→!meervoud.!Zoals!ook!eerder!vermeld! hierboven.! 129! Antwoorden&op&de&oefeningen& 1.1.&uitspraak&I& 1. B 6. A 11. C 2. C 7. B 12. A 3. A 4. B 8. C 9. A 13. A 14. B 5. C 10. B 15. C 16. A 1. C 6. B 11. B 2. A 3. C 7. A 8. B 12. B 13. C 4. A 5. A 9. B 10. C 14. B 15. C 1.2.&uitspraak&II& 1.3.&vertaal&het&woord&I& 1. badminton 6. sardien 2. tennis 3. voetbal 7. hamburger 8. actrice 4. krab 9. collega 5. forel 10. akkoordeon 1.4.&vertaal&het&woord&II& 1. saxofoon 6. telefoon 2. ananas 3. mandarijn 7. radio 8. supermarkt 4. chocolade 9. tomaat 5. professor 10. limonade 2.1.&persoonlijk&voornaamwoord& 1. она 4. оно 7. он 2. они 3. я 5. ты 6. мы 8. вы 2.2.&geslacht&zelfstandig&naamwoord& 1. mannelijk 10. mannelijk 2. vrouwelijk 3. vrouwelijk 11. mannelijk 12. vrouwelijk 159! 4. onzijdig 5. mannelijk 13. onzijdig 14. onzijdig 6. mannelijk 15. mannelijk 7. vrouwelijk 8. vrouwelijk 16. vrouwelijk 17. vrouwelijk 9. onzijdig 18. onzijdig 2.3.&bijvoeglijk&naamwoord& 1. новый 2. красивая 6. холодное 7. милый 3. старый 4. белое 8. скучная 9. красное 5. дорогая 2.4.&vul&het&juiste&woord&in& 1. повар 2. стул 6. старая 7. врач 3. новый 4. она 8. новая 9. школа 5. это 10. красивая 2.5.&vertaal&naar&het&Nederlands& 1. Hij is arts. 2. De studente is jong. 6. Daar is een tafel. 7. Het zijn broer en zus. 3. Het is een huis. 8. Zij is studente. 4. De lamp is mooi. 5. Ik ben student. 9. De stoel is nieuw. 3.1.&bijvoeglijk&naamwoord& 1. молодое 2. хорошая 7. дешёвый 8. дорогое 3. синий 9. тихая 4. быстрая 5. дешёвое 10. дорогой 11. синяя 6. маленький 3.2.&werkwoorden&I& 1. покупаешь 6. изучаем 2. встречают 7. спрашиваешь 3. любим 8. покупаю 160! rennen bewaren, sparen slaan ziek zijn van bang zijn voor nemen wandelen zich scheren wandelen gooien gooien bezoeken vervoeren leiden бежать беречь бить болеть бояться брать брести бриться бродить бросать бросить бывать везти вести 1C 1C 1 2A 2A 1 1A 1C 1C 1 2 1C 1C 2A groep 1 impf impf impf perf impf impf impf impf impf impf impf impf impf impf p = завести p = довезти p = побывать i = бросать p = побродить p = бросить p = побриться p = побрести p = взять p = заболеть p = напугаться p = ударить p = сберечь p = убежать aspect perf.vorm impf p = убежать веду везу бываю брошу брожу бросаю бреюсь бреду беру болею боюсь бью берегу бегу 1e prs t.t. бегаю вёз вёл бывал везёт ведёт бросил бродил бросал брился бресл брал болел боялся бил берёг бежал stam v.t. бегал бывает бросит бродит бросает бреется бредёт берёт болеет боится бьёт бережёт бежит 3e prs t.t. бегает Werkwoordenlijst.Lesexpres.Russisch..6..www.lesexpres.nl/russisch..6..©2016.Lesexpres.talencursussen.. vertaling rennen werkwoord бегать . Deze.lijst.vermeldt.alle.werkwoorden.uit.de.cursus.Lesexpres.Russisch..Aangegeven.wordt.o.a..tot.welke.groep.het. werkwoord.behoort.(zie.werkwoordgroepen.zoals.uitgelegd.in.de.cursus).en.of.het.een.imperfect.of.perfect.werkwoord. betreft..Bij.imperfecte.werkwoorden.is.de.1e.persoon.en.3e.persoon.tegenwoordige.tijd.aangegeven..Bij.perfecte. werkwoorden.is.de.1e.persoon.en.3e.persoon.toekomende.tijd.aangegeven... . Werkwoordenlijst.Lesexpres.Russisch..6..www.lesexpres.nl/russisch. ademen nemen, lenen (van) zien elkaar zien bezitten (binnen) dragen leiden transporteren gebruiken, genieten van blij zijn met liegen (op)springen (op)springen opstaan opstaan ontmoeten elkaar ontmoeten ontmoeten elkaar ontmoeten kiezen kiezen winnen winnen вздыхать взять видеть видеться владеть внести водить возить воспользоваться восторгаться врать вскакивать вскочить вставать встать встретить встретиться встречать встречаться выбирать выбрать выиграть выигрывать 1 1 1 1 1 1 2A 2A 1B 1 2 1 1C 1B 1 2A 2A 2A 2A 1 2A 1C 1 groep 1C impf perf perf impf impf impf perf perf impf perf perf impf impf perf impf impf impf perf impf impf impf perf impf p = выиграть i = выигрывать i = выбирать p = встретиться p = выбрать p = встретить i = встречаться i = встречать p = встать i = вставать i = вскакивать p = вскочить p = соврать i = пользоваться p = привезти p = привести i = нести p = увидеться p = овладеть p = увидеть i = брать p = вздохнуть aspect perf.vorm perf i = вздыхать выигрываю выиграю выберу встречаюсь выбираю встречаю встречусь встречу встаю встаю вскочу вскакиваю вру воспользуюсь восторгаюсь вожу вожу вношу вижусь владею вижу беру вздыхаю 1e prs t.t. вздохну выигрывает выиграет выберет встречается выбирает встречает встретится встретит встаёт встает вскочит вскакивает врёт воспользуется восторгается возит водит вносит видится владеет взял выигрывал выиграл выбрал встречался выбирал встречал встретился встретил вставал встал вскочил вскакивал врал воспользовался восторгался возил внёс водил виделся владел видел вздыхал берёт видит stam v.t. вздохнул вздыхает 3e prs t.t. вздохнёт Werkwoordenlijst.Lesexpres.Russisch..6..www.lesexpres.nl/russisch..6..©2016.Lesexpres.talencursussen.. vertaling ademen werkwoord вздохнуть dineren herkennen (her)kennen weggaan glimlachen glimlachen overlijden kunnen (geleerd hebben te) vallen controlleren, managen laten verdrinken weggaan leren, lesgeven gaan, te voet willen snurken elkaar kussen repareren (schoeisel) (voor)lezen lawaai maken verschijnen lijken, zijn ужинать узнавать узнать уйти улыбаться улыбнуться умереть уметь упасть управлять утопить уходить учить ходить хотеть храпеть целоваться чинить читать шуметь явиться являться . 1 2A 1 2A 2 1B 2A 2A 1 2 2A 2 1 1 1 1 1 1С 1 1 1B 1 groep 1 impf perf impf impf impf impf impf impf impf impf impf perf perf impf impf perf perf perf impf perf impf impf p = явиться i = являться p = прочитать p = зашуметь p = починить p= поцеловаться p = захрапеть p = захотеть p = научить p = уйти i = топить i = падать p = суметь i = умирать i = улыбаться i = уходить p = улыбнуться i = узнавать p = узнать p = поужинать aspect perf.vorm impf p = ударить являюсь явлюсь читаю шумлю чиню целуюсь храплю хожу хочу учу ухожу утоплю упаду управляю умею умру улыбнусь уйду улыбаюсь узнаю узнаю ужинаю 1e prs t.t. ударяю является явится читает шумит чинит целуется храпит ходит хочет учит уходит являлся явился читал шумел чинил целовался храпел ходил хотел учил уходил утопил упал управлял утопит умел упадёт управляет умер улыбнулся ушёл улыбался узнал узнавал ужинал stam v.t. ударял умеет умрёт улыбнётся уйдёт улыбается узнает узнаёт ужинает 3e prs t.t. ударяет Werkwoordenlijst.Lesexpres.Russisch..6..www.lesexpres.nl/russisch..6..©2016.Lesexpres.talencursussen.. vertaling slaan werkwoord ударять
