De Grieks-Romeinse wereld

advertisement
De Grieks-Romeinse wereld
H2
Kenmerkend aspect 4
• De ontwikkeling van het denken over
burgerschap en politiek in de Griekse
stadsstaat.
Polis
• Door natuurlijke omstandigheden rond 800
V.Chr aparte staatjes
• Polis
– Acropolis
– Agora
– Rondom stad
– Daaromheen dorpen en landbouwgebieden
Verschillende soorten bestuur
•
•
•
•
Aristocratie
Autocratie
Oligarchie
Democratie
Aristocratie moet wijken
• Door kolonisatie kwam groep handelaren op
• Handelaren werden vaak erg rijk
• Zij wilden delen in de macht met de adel.
Athene
• Kleisthenes 509 v.Chr
– Directe democratie
– Alleen vrije Atheense mannen boven de 18
– Volksvergadering nam belangrijkste beslissingen
– Raad van 500
– 1/3 van bevolking slaaf
Sparta
•
•
•
•
•
•
Belangrijkste stad Peloponnesos
Leefden op land messeniers en heloten
Militaire opvoeding vanaf 7 jaar
Meer leger met staat dan staat met leger
Dagelijks bestuur door vijf ephoren
Leger aangevoerd door 2 koningen
Grieken verslaan de Perzen
• Perzische rijk : autocratie koning
• Griekse kolonisten wilden zich onafhankelijk
maken van de Perzische koning. In 500 voor
Chr. kwamen zij in opstand tegen de Perzische
koning. Deze opstand werd de aanleiding tot
de Perzische oorlogen.
• Koning Darius besloot Griekeland te
veroveren
Eerste Perzische oorlog
•
•
•
•
490 v.Ch
Darius
Athene wint slag bij Marathon (?)
Sparta komt te laat
Tweede Perzische oorlog
480 v.Ch
Koning Xerses
Veldslag bij Thermopylae ( film 300)
Perzen veroverden heel Griekenland behalve
de Peloponesos.
• Perzische vloot werd verslagen bij Salamis
• Perzen werden definitief verslagen.
•
•
•
•
De Grieken strijden onderling
• Ontstaan bondgenootschappen door angst
Perzen
• Delische bond en Peloponnesische bond
• 431 v.Chr Peloponnesische oorlog
• Spartanen wonnen.
• Athene herstelde deels maar toen kwam
Alexander de Grote.
Vragen
• Waarom kunnen we eigenlijk niet van dé
Griekse geschiedenis spreken en waarom
doen we het toch?
Het Griekse wereld- en
mensbeeld
• Volgens Griekse Mythologie aarde ontstaan uit
3 oergoden, Gaia, Tartaros en Eros.
• Uit Gaia ontstaan hemel, gebergte en zee.
• Hemel en Aarde : Titanen
• Titaan Kronos vader van de Griekse goden.
• Mythische wereldbeeld werd langzaam
vervangen voor natuurwetenschappelijk
wereldbeeld.
• Aristoteles en Ptolemaeus zien aarde als bol.
• Meeste mensen zagen aarde als plat, zoals ze
hem zagen.
Ontstaan van de mens
Geboetseerd door Prometheus
Afhankelijk van gunsten goden
Goden leken op mensen
Grieken vonden het leven op aarde het
belangrijkst
• Vanaf de 6de eeuw geloofde kleine groep niet
meer dat goden alles bepaalden
• Zagen mens als zelfstandig wezen
•
•
•
•
Voortdurend vragen en zoeken
naar nieuwe kennis
• Griekse onderzoekers gingen op zoek naar
antwoorden uit de natuur.
• Wetenschap werd belangrijk
• Voorbeeld geworden voor later tijd.
Geneeskunde
• Hippocrates
• Zocht verklaring in de natuur
• Ging precies beschrijven wat er bij zieke
gebeurde
Geschiedenis
• Herodotus
• Reizen en schreef nauwkeurig op wat hij
hoorde.
• Dus ook verschillende verhalen
• Thucydes beschreef Peloponnesische oorlog,
probeerde te verklaren en was kritisch
tegenover bronnen.
Filosofie
• Werd in Griekenland geboren
• Probeerden levensvragen met verstand te
beantwoorden.
• Socrates beroemdste filosoof
• Levensvragen werden aan de orde gesteld in
het theater.
• Blz 26/27
Theater
•
•
•
•
•
•
Normen en waarden
Verteller-koor
Alleen mannen
Maskers
Hoge schoenen
Na afloop praten/discussieren
Download