Overgang en overgangsbeleid

Overgangsbeleid
11 dec. 12
Inhoudsopgave
pagina
Overgang en overgangsbeleid
Beleid overgang groep 2 naar groep 3
Protocol doubleren
3
4
8
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
2
Overgang en overgangsbeleid
De overgang van een leerling heeft tegenwoordig niet alleen te maken met de leeftijd,
maar ook met de ontwikkeling die de leerling heeft doorgemaakt. Een kind ontwikkelt
zich voortdurend, soms geleidelijk, soms met sprongen. Het jonge kind ontwikkelt zich al
experimenterend, verkennend,spelend
Onze school heeft een leerlingvolgsysteem voor alle leerlingen van de basisschool of te
wel voor de groepen 1 t/m 8. Dit systeem omvat een totaal van toetsen en
observatielijsten. Dit zorgt voor een zo objectief mogelijke weerslag. Daarnaast zijn er
natuurlijk ook de bevindingen van de groepsleerkrachten. De diverse gegevens worden
vastgelegd in het dossier van een kind.
Het beleid van de school ten aanzien van de doorstroming van leerlingen in de
leerjaren 1 t/m 8
In groep 1 t/m 8 kan een onderscheid gemaakt worden tussen:
- leerlingen die op niveau presteren
- leerlingen die nog niet niveau presteren
- leerlingen die boven niveau presteren
Leerlingen die op of boven niveau presteren zullen naar de volgende groep gaan, bij
leerlingen waarbij stagnatie optreedt tijdens het leerproces zal dat niet automatisch
gebeuren. Deze leerlingen zullen besproken worden en moeten waar nodig doubleren.
Zie verder beleid overgang van groep 2 naar groep 3, protocol doubleren en
protocol Hoogbegaafdheid.
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
3
Het beleid van de school bij de overgang van groep
2 naar groep 3
Wij hebben het observatie en registratie instrument KIJK! als leerlingvolgsysteem voor
de groepen 1 / 2 gekozen om hiermee de kinderen goed te volgen. Op basis van
observaties kunnen we de biologische leeftijd afzetten tegen de ontwikkelingsleeftijd.
We kijken of kleuters in groep 2, gezien hun ontwikkeling, toe zijn aan groep 3. Het kan
dus zijn dat blijkt dat een kind, dat in december naar school gaat, na anderhalf jaar
onderwijs te hebben gehad, toe is aan groep 3. Het kan ook zijn dat op basis van
observaties een kind in juni naar school gaat en na ruim twee jaar niet toe is aan groep
3. In het eerste geval gaat een kind door naar groep 3, in het tweede geval krijgt het
een doublure.
We nemen a.d.h.v van het observatiesysteem, CITO toetsen, screeningsinstrument
dyslexie, kleutersignalering HARD en waar nodig overleg met de ouders, de ib-er en
leerkrachten, een weloverwogen beslissing of een kind werkelijk doorstroomt naar
groep 3.
A. Kinderen die (nog) niet op niveau zijn
Aan het eind van groep 1
Als de ontwikkeling van het kind eind groep 1 op één of meerdere van onderstaande
punten aanleiding geeft kan de beslissing genomen worden dat het kind doubleert in
groep 1. Deze beslissing wordt alleen genomen als we de verwachting hebben dat dit zal
resulteren in een betere voortzetting van de ontwikkeling.
 Cito-toetsen
 Bij de Cito-toetsen onvoldoende score (D of E)
 KIJK!
 De ontwikkelingsleeftijd onder de biologische leeftijd is op de volgende
ontwikkelingsgebieden; sociaal/ emotioneel, speelwerkgedrag, taal,
symboolverkenning en logisch denken.
 SEO
 Risicoscores op Checklist “Goed gedaan”
 Sociogram wordt bekeken in combinatie met bovenstaande checklist

De screening van de schoollogopediste zwak of onvoldoende is

Eigen observaties van de leerkracht (bijv. t.a.v. de werkhouding, spelontwikkeling
en/of sociale ontwikkeling) geven vraagtekens

Er zijn specifieke ontwikkelingsproblemen of ontwikkelingsstoornissen
 Ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling en/of welbehagen van hun kind.
Gaat het kind wel door naar groep 2, dan wordt een specifieke ondersteuning
afgesproken. Dit wordt vastgelegd in het groepsplan of eventueel HGPD.
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
4
November tot eind schooljaar in groep 2
Indien er sprake is van uitval op de cognitieve onderdelen of zorgen zijn n.a.v. het
functioneren binnen de groep, wordt in de eerste ouderavond (november) met de ouders
de zorg m.b.t. de schoolloopbaan van het kind aangegeven. Er wordt zo concreet mogelijk
uitgelegd hoe en waaraan we de komende periode gaan werken (groepsplannen, HGPD).
Eventueel worden afspraken gemaakt over hoe men thuis de ontwikkeling van het kind
kan stimuleren.
Naar aanleiding van de toetsgegevens en observaties van januari worden zowel de
resultaten als opbrengsten besproken met de ouders. We geven in februari aan dat
doubleren overwogen wordt.
Uiterlijk mei wordt een definitieve beslissing genomen over het vervolg van de
schoolloopbaan van het kind (doublure in groep 2 of doorgaan naar groep 3).
Als het kind halverwege groep 2 op één van onderstaande punten achterblijft, kan
worden besloten tot doubleren mits we de verwachting hebben dat dit zal resulteren in
een betere voortzetting van de ontwikkeling.
 Cito-toetsen
 Bij de Cito-toetsen onvoldoende score (D of E)
 kleutersignalering “Hard”

Onvoldoende score op de kleuter- screening dyslexie (zie dyslexieprotocol)
en m.n. het fonetische bewustzijn zwak of onvoldoende is

Onvoldoende score op de signalering ontwikkeling tussendoelen beginnende
geletterdheid.( zie dyslexieprotocol)
 Minder dan 15 letters vlot kunnen benoemen
 KIJK!
 De ontwikkelingsleeftijd onder de biologische leeftijd is op de volgende
ontwikkelingsgebieden; sociaal/ emotioneel, speelwerkgedrag, taal,
symboolverkenning en logisch denken.
 SEO
 Risicoscores op Checklist “Goed gedaan”
 Sociogram wordt bekeken in combinatie met bovenstaande checklist
 Eigen observaties van de leerkracht geven reden tot bezorgdheid
 Als verslagen van onderzoek door externen reden geven tot extra jaar in groep 2
 Ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling en/of welbehagen van hun kind.
Indien wordt geadviseerd het kind niet door te laten gaan naar groep 3, zullen wij
ervoor waken dat de doorgaande lijn op alle gebieden gewaarborgd blijft. Indien ouders
dit advies niet wensen over te nemen, volgt een gesprek met de ib-er en eventueel
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
5
directeur. Het gesprek wordt in een verslag vastgelegd dat ook door ouders wordt
ondertekend.
Bij een doublure worden afspraken over de begeleiding van het kind gemaakt.
B. Kinderen die boven niveau presteren.
vervroegde overgang naar groep 2 of 3
Alle kinderen die t/m 31 december van hun eerste schooljaar hun vierde verjaardag
hebben gevierd, worden in januari / juni van dat schooljaar getoetst a.d.h.v. de twee
gebruikte Cito-toetsen voor kleuters (Taal voor kleuters, Rekenen voor kleuters).
Tevens wordt in deze maanden het observatie en registratie instrument KIJK! ingevuld.
Soms zijn kinderen op vrijwel alle gebieden verder dan hun leeftijdsgenoten. De
leerkracht kan dan in overleg met de ouders en ib-er beslissen dat de leerling uit groep
1 eerder mee gaat doen met groep 2 om beter aan te sluiten bij zijn/haar doorgaande
ontwikkeling.
Waaraan moet een kind minimaal voldoen om vervroegd door te stromen naar groep 2
 Cito-toetsen
 Voor bovengenoemde toetsen een gemiddelde A-score
 KIJK!
 De ontwikkelingsleeftijd moet minimaal 5 jaar zijn op de volgende
ontwikkelingsgebieden; sociaal/ emotioneel, speelwerkgedrag,taal ,
symboolverkenning en logisch denken.
 SEO
 Risicoscores op Checklist “Goed gedaan”
 Sociogram wordt bekeken in combinatie met bovenstaande checklist
 Een positief oordeel van de leerkracht(en)
 Ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling en/of welbehagen van hun kind.
Uit het vervroegd doorstromen naar groep 2 mag niet de conclusie worden getrokken
dat de leerling over een jaar vervolgens ook automatisch doorstroomt naar groep 3. De
ontwikkeling moet opnieuw gewogen worden. Gedurende het tweede schooljaar zal het
kind zich blijvend positief moeten ontwikkelen m.b.t. de eerder genoemde
ontwikkelingsgebieden.
Als het kind ook in groep 2 goed presteert, en de aangeboden stof aan kan, dan kan de
leerling in januari vervroegd overgaan of met de huidige groep 2 vervroegd mee naar
groep 3.
Waaraan moet een kind minimaal voldoen om vervroegd door te stromen naar groep 3
 Cito-toetsen
 Voor bovengenoemde toetsen een gemiddelde A-score
 kleutersignalering Hard

Voldoende score op de kleuter- screening dyslexie (zie dyslexieprotocol)
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
6

Voldoende score op de signalering ontwikkeling tussendoelen beginnende
geletterdheid.( zie dyslexieprotocol)
 Minimaal 15 letters vlot kunnen benoemen
 KIJK!
 De ontwikkelingsleeftijd moet minimaal 6 jaar zijn op de volgende
ontwikkelingsgebieden; sociaal/ emotioneel, speelwerkgedrag,taal ,
symboolverkenning en logisch denken.
 SEO
 Risicoscores op Checklist “Goed gedaan”
 Sociogram wordt bekeken in combinatie met bovenstaande checklist
 Een positief oordeel van de leerkracht(en)
 Ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling en/of welbehagen van hun kind.
In het geval van vroegtijdig naar groep 3 gaan adviseert de leerkracht dit, in
samenspraak met ib-er, aan de ouders.
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
7
Protocol doubleren
In het algemeen gesproken gaan kinderen na de zomervakantie naar de volgende groep,
in sommige gevallen is het toch raadzaam om een leerjaar over te doen.
Doubleren is voor kinderen in onze visie pas zinvol als we de verwachting hebben dat de
doublure zal resulteren in een betere voortzetting van de ontwikkeling van een leerling.
Vaak is dat het geval als er sprake is van een vertraagde ontwikkeling op bepaalde punten.
In het geval er sprake is van een leerstoornis ligt het vaak veel lastiger. Met doubleren
wordt de stoornis immers niet opgelost en zal nadrukkelijk een inschatting moeten
worden gemaakt of ondanks het lage niveau voortzetting van het leerproces in een hogere
groep toch niet een betere optie is. Ontwikkelingsperspectief is dus bij ons de norm en
niet de absolute niveaubepaling.
Procedure:
Vanaf groep 1 worden onze kinderen gevolgd bij hun ontwikkeling en wordt deze
ontwikkeling vastgelegd in een LVS. Tijdens oudergesprekken worden de verzamelde
gegevens besproken.
Het serieus nemen van een overgangsbeslissing begint bij ons in november van het
schooljaar. We bespreken dan de observatie en toets gegevens.
Tijdpad:
november:

De leerling wordt door de groepsleerkracht aangemeld voor de leerlingbespreking
met de ib-er. Tijdens de bespreking worden afspraken gemaakt over de
interventies die worden ingezet om de ontwikkeling van de leerling te stimuleren.

Tijdens de eerste ouderavond wordt de zorg omtrent het kind met de ouders
besproken.
januari
 Na aanleiding van de toets- en observatiegegevens wordt de leerling opnieuw
besproken met ib-er. In dit gesprek worden zowel resultaten als opbrengsten van
de interventies bekeken. Wanneer deze onvoldoende vooruitgang aangeven, wordt
gezocht naar de juiste hulp voor dit kind. Op dit moment komt ook doubleren ter
sprake.
februari
 We geven in een gesprek met de ouders de zorgen m.b.t. de schoolloopbaan van
het kind aan wat we gaan doen en op welke wijze men daar thuis eventueel aan bij
zou kunnen dragen. We geven de ouders tevens aan dat doubleren overwogen
wordt en wanneer we de definitieve beslissing nemen over het vervolg van de
schoolloopbaan van het kind. Bij jonge kinderen doen we dat zo laat mogelijk om
de kans op een goede beslissing te kunnen verhogen.
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
8
Mei

Het definitieve besluit wordt genomen en aan de ouders medegedeeld.
De beslissing
De beslissing van de school wordt genomen aan de hand van de volgende zaken:
1.
Wat is het prestatieniveau van het kind en hoe is dat in verhouding met
leeftijdgenoten?
2. Hoe functioneert het kind sociaal-emotioneel?
3. Wat is de verwachting als het kind blijft zitten m.b.t. het prestatieniveau en de
sociaal- emotionele component?
4. Welke gegevens hebben de ouders ingebracht?
De beslissing tot zittenblijven is een schoolverantwoordelijkheid. Dat houdt in dat het
team van de school een bindend besluit hierover neemt. Dit besluit wordt genomen met
in achtneming van de antwoorden van bovenstaande vragen en op grond van de eigen
teamdeskundigheid en kennis betreffende het kind en het onderwijs.
De beslissing, met overwegingen, wordt schriftelijk vastgelegd en ondertekend door
leerkracht en ouders.
Het is een gegeven binnen het huidige onderwijs dat niet alle kinderen in staat zijn de
gestelde onderwijsdoelen te halen. Voor de kinderen waarvan dit niet verwacht mag
worden, wordt dan ook een aangepast programma gemaakt en is zittenblijven voor deze
groep niet aan de orde.
Deze werkwijze wordt gevolgd in de groepen 1 tot en met 7, er is voor groep 8 een
uitzondering gemaakt.
Nazorg
In november van het hierop volgende jaar zal gecheckt worden hoe het gaat met de
kinderen waarvoor het bovenstaande is uitgevoerd. Dit gebeurt in een
leerlingenbespreking.
Protocol Overgangsbeleid
11 dec. 12
9