Maastricht University Medical Centre MUMC Vertraagde neurale uitrijping bij vroege diagnostiek naar slechthorendheid bij neonaten JR Hof JPL Brokx Vroege gehoordiagnostiek Verwachting dat vroege detectie van gehoorverlies ten goede komt aan het gehoor, cognitie, taal en sociaal-emotioneel welbevinden van het kind Een voorspoedige taalontwikkeling van het kind is primair het gevolg van de onmiddellijke inzet van brede interventie na de diagnose en niet van de vroege detectie van het gehoorverlies zelf Moeller, 2000; Yoshinago Itano,2004 Prelinguaal gehoorverlies Slechte waarneming auditieve signalen Slechte spraakperceptie Afwijkende spraak/taal ontwikkeling Niet begrijpen/misverstaan Beperkte ontwikkeling auditief systeem Geen adequate interactie Communicatief isolement Behandeling Begeleiding Hoortoestelaanpassing Conventioneel BAHA Cochlear Implant Voor 1e jaar grootste kans op normale spraakontwikkeling J. Bamford e.a: Evidence on very early service delivery. 2000 Neonatale gehoorscreening NICU ALGO (<35- 40 dB) Landelijke gehoorscreening extramuraal OAE Bij 2x refer OAE volgt ALGO Daarna BERA (gehoordrempel) bij AC J. Bamford e.a: Evidence on very early service delivery. 2000 Standaard traject Limburg 0 weken <+3 weken Eerste bezoek AC: BERA, Tymp, OAE <+5 weken Aanmelding op AC van uit screening JGZ Audiologische diagnose en vervolg duidelijk <+8 weken Hoortoestel aanpassing en begeleiding Kritische punten Snelheid doorverwijzing naar Audiologisch Centrum voor diagnostiek Opvang ouders in transfer van screening naar integrale diagnostiek ontbreekt Voor meeste AC’s BERA voornaamste diagnostisch hulpmiddel Monodisciplinaire focus AC, faciliteert geen integrale diagnostische inbreng KNO – Kindergeneeskunde JGZ JGZ Hoensbroek AC Diagnostische BERA op AC Kritische punten Snelheid doorverwijzing naar Audiologisch Centrum voor diagnostiek Opvang ouders in transfer van screening naar integrale diagnostiek ontbreekt Voor meeste AC’s BERA voornaamste diagnostisch hulpmiddel Monodisciplinaire focus AC, faciliteert geen integrale diagnostische inbreng KNO – Kindergeneeskunde JGZ JGZ Hoensbroek AC Diagnostische BERA op AC Direkte inzet gezinsbegeleiding beschikbaar Kritische punten Snelheid doorverwijzing naar Audiologisch Centrum voor diagnostiek Opvang ouders in transfer van screening naar integrale diagnostiek ontbreekt Voor meeste AC’s BERA voornaamste diagnostisch hulpmiddel Monodisciplinaire focus AC, faciliteert geen integrale diagnostische inbreng KNO – Kindergeneeskunde Kritische punten Snelheid doorverwijzing naar Audiologisch Centrum voor diagnostiek Opvang ouders in transfer van screening naar integrale diagnostiek ontbreekt Voor meeste AC’s BERA voornaamste diagnostisch hulpmiddel Monodisciplinaire focus AC, faciliteert geen integrale diagnostische inbreng KNO – Kindergeneeskunde JGZ JGZ Hoensbroek AC Diagnostische BERA op AC Direkte inzet gezinsbegeleiding beschikbaar NEO-SKI spreekuur op azM • audiologie (ASSR- Observaties) • Neonatologie • KNO heelkunde Ouders begeleid vanuit GB Directe Behandeling en Begeleiding vanuit HAC +azM Leeftijd LEEFTIJD SKI / NEO-SKI 2008 35 30 % 25 20 15 10 5 0 0 -1 jr 1 -2 jr 2 -3 jr 3 -4 jr 5 4- jr 6 5- jr 7 6- jr 8 7- jr 9 8- jr 10 9- jr 0 >1 jr NEO-SKI Bijzondere uitkomsten integrale diagnostiek: 10 % neonatoloog: ander oordeel of aangepast traject 20 % KNO arts : ander oordeel of aangepast traject 25 % verwijzing / follow up andere medische disciplines 35 % inschatting gehoorverlies milder als bij initiële BERA Conclusie Vroeg diagnostiek en behandeling van neonatale ernstige slechthorendheid is noodzakelijk en mogelijk Echter er kan ook sprake zijn van vertraagde neurale uitrijping Casus: GS Geb: 2004 Prematuur: 27 4/7 wk Apgar: 8/9 9 9 1. lft: 2 wkn: ALGO : REFER 2. lft:6 wkn: BERA: NR; LHMO 3. lft: 2 mnd: obs. TDH39: 103 dB 4. lft: 2 ½ mnd: BERA: NR 5. lft: 3 mnd: obs TDH39: 102 dB 6. lft: 7 mnd: obs TDH39: 93 dB 7. lft: 8 mnd: obs TDH39: 65 dB 8. lft: 9 mnd BERA: 40 dBnHL 9. lft: 14 mnd: obs TDH39: 20 dB 7 5 7 9 7 9 7 56 6 3 56 536 53 3 Casus: IA Geb: 2005 Prematuur: 34 1/7wk hypoxie, reanimatie, 5 dg HF beademing 1. lft: 1½ wk: OAE + 2. lft: 3 wkn: BERA: NR 3. lft: 3½ wk: Obs spraak M 4. lft: 2 mnd: Obs TDH39: 30 dB 5. lft: 6 mnd: Ewing ++ TDH39: 15 dB 4 5 ≈ ≈ 5 4 ≈ 5 4 Ontwikkeling auditieve systeem Aanleg structuren Neurale uitrijping Plasticiteit van hersenschors Voorwaarden: – Interne (genetische) factoren – Externe (sensorische) factoren auditieve cortex corpus geniculatum mediale colliculus inferior corpus geniculatum mediale colliculus inferior nucleus cochlearis nucleus cochlearis oliva superior oliva superior Neurale uitrijping Neurogenesis Periventriculair naar periferie Gereed bij à terme neonaten Axonal growth Tot 3 mnd. grote plasticiteit bij dierproeven Axonal maturation Primair (axonen) – Toename diameter, myelinisatie – Sensorische input essentieel Secundair (deep auditory cortex) – Geniculo-corticale systeem – 6 mnd - 5 jaar Tertiair (superficial auditory cortex) – tot 15 jaar Synaptic maturation Interaural time difference Cochleotopy Cortex heeft ook frequentie specifieke gebieden Afhankelijk van sensorische input Myelinisatie afgerond N VIII / hersenstam: 6 mnd. Auditieve cortex: 5 jaar Corpus Callosum: 15 tot 20 jaar E.P. responsen uitgerijpt N VIII: 1 mnd. ABR: 1 jaar MLR: 10 - 14 jaar P300: 15 - 20 jaar Plasticiteit Pre-linguaal dove patiënten Hypometabole auditieve cortex tgv deprivatie Echter ook patiënten met normaal metabole auditieve cortex Corticale regionen “bezet” met non-auditieve synapsen Mogelijk is bij deze populatie de cortex slechter te reactiveren door de auditieve pathway bij een CI Lee at al, Nature 2001 Maturatie spraakgerelateerde gebieden N = 100 kinderen, 0 - 36 maand (mean: 6,6 mnd) Drie dimensionale MRI Kwantificering volume van gemyeliniseerde witte stof: centraal: sensomotorische gebied temporaal gebied: processing receptieve taal (incl. Wernicke) frontaal gebied: taalexpressies (incl. Broca) J Pujol, Neurologie 2006 centraal temporaal frontaal Criterium voor uitrijping: – 10 % gemyeliniseerde witte stof (Turnbull, 1976) Zodra sensomotorische deel uitgerijpt is: – snelle uitrijping van fronto-temporaal deel Vertraagde neurale uitrijping In ongeveer 5-7 % verbetert het gehoorverlies gedurende het eerste levensjaar tot (sub-) normale niveaus Talero e.a: Int J pediatric otolaryngol 2008 Kind en Gezin in Vlaanderen 2001 Thompson DC e.a. :JAMA 2001 Kennedy, CD: Acta paediatr Suppl 1999 Conclusie Er is een kans dat het gehoor van aanvankelijk slechthorende neonaten gedurende het 1e levensjaar aanzienlijk verbetert Zeer vroege auditieve stimulatie en begeleiding zouden hierbij een uiterst belangrijke rol kunnen spelen