Gezondheidskeuring Diergeneeskundig onderzoek naar polygene ziekten Dr. vet. Claudine Van De Walle Prof. em. Dr. med. Frank Comhaire Polygene netwerken Polygene-multifactoriële ziekten Genetische aanleg Gezond Lifestyle -Voeding→ overgewicht <ω3 vetzuren onevenwicht - Behuizing - Belasting - Verzorging - Stress Slechte functie Ziek Milieu -Giftige stoffen, -Zware metalen -Pesticiden -Uitlaatgassen - Hormoonverstoorders Ziekten of trauma -Ongeval -Infectie…. Craniale acetabulaire rand Dorsale acetabulaire rand (DAR) Heupdysplasie polygeen en multifactorieel Voorbeeld: heupdysplasie 17 SNP’s (Duitse herder) Heupartrose: een multifactoriële ziekte Genetische aanleg - HD Lifestyle -Voeding→ overgewicht <ω3 vetzuren onevenwicht - Behuizing - Belasting - Verzorging - Stress Gezond Slechte functie Artrose Milieu -Giftige stoffen, -Zware metalen -Pesticiden -Uitlaatgassen - Hormoonverstoorders Ziekten of trauma -Ongeval -Infectie…. Genomische index (O.Distl, 2008) berekend met 17 “merkers” bij Duitse herders in relatie tot de FCI-klasse Drempel voor het optreden van artrose Externe factoren Genetische belasting Interactie tussen genetische belasting en externe factoren Drempel voor het optreden van artrose Externe factoren Constante genetische belasting Belang van externe factoren in geval van constante genetische belasting Norberg hoeken Verband tussen Norberghoek en FCI-klasse Relative frequency (%) 60 B 50 A C 40 30 D E 20 10 0 70 75 80 85 90 95 100 105 110 115 120 Norberghoek (°) Verband tussen Norberg hoek, genomische index (O.Distl, 2008) en FCI-klasse Percentiele rangorde Norberghoek (NA- 105°) Relative frequency (%) 100 Dobermann Border collie 80 60 40 20 0 80 85 90 95 100 105 Norberghoek 110 115 120 Overerfbaarheid (h2) De mate waarin de variabiliteit van een bepaald fenotypisch kenmerk wordt bepaald door de genetische variabiliteit. h2 kleiner dan 0.20 = geringe genetische invloed h2 tussen 0.20 en 0.40 = matige “ “ “ h2 groter dan 0.40 = sterke “ “ “ Overerfbaarheid (h2) HD FCI klasse: h2 = 0.35-0.40 Distraction index (Pennhip): h2 = 0.65-0.75 Genomische index (Distl): h2 = 0.65 Norberghoek (beeldanalyse): h2 = 0.75 Nut van percentiel rangorde bepaling van Norberghoek Polygene netwerken Autoimmuun ziekten * Huid: sebadenitis * Endocriene organen: Schildklier: ziekte van Hashimoto Bijnier: ziekte van Addison Alvleesklier: diabetes …. * Gewrichten: reumatoïde artritis Autoimmuun ziekte: Sebadenitis Autoimmuun ziekten * Huid: sebadenitis * Endocriene organen: Schildklier: ziekte van Hashimoto Bijnier: ziekte van Addison Alvleesklier: diabetes … * Gewrichten: reumatoïde artritis Autoimmune thyroiditis Diagnose Bloedanalyse : schildklierhormonen, bijnierhormoon (cortisol), reumatesten, bloedstolling, suikergehalte Radiologie, huidbiopsie, oogonderzoek,… Ectropion Autosomaal polygeen (met één «major gene»?) Polygene overerving Talrijke (andere) ziekten en afwijkingen waarvan de prevalentie toeneemt door inteelt en het streven naar “hypertypes” Dank u voor uw aandacht