De Morgen, 3/06/2014, p. 3 ~e Morgen 03/06/2014 1 1 51704 Drugs en prostitutie opgenomen in Belgisch bbp DOMINIQUE SOENENS BRUSSEL België telt vanaf dit jaar de cijfers van drugshandel en prostitutie mee om de omvang van de economie te berekenen. Hoeveel de illegale economie precies zal bijdragen aan het bbp is nog niet duidelijk. land is. Hans De Dyn van de Nationale Bank "De methodologie voor de ramingen is ontwikkeld. Maar op de concrete resultaten is het nog drie maanden wachten." Vorige week raakte bekend dat het Verenigd Koninkrijk zijn eco- legaal zijn, zoals Nederland. Behalvestatusenlidmaa~chap van de club van rijke landen levert een hoger bbp heel wat andere interessante voordelen op voor een land. Om goedkoop geld te kunnen lenen op de financiële markten, en om goede punten te krijgen van Europa, is het van belang een lage schuldgraad te hebben. Die schuldgraad is de verhouding tussen de totale staatsschuld en het bbp. Hoe hoger het bbp, hoe lager die ratio, hoe gunstiger de ratingbureaus je evalueren en hoe makkelijker je als land aan vers geld en prostitutie kan die ratio er plo~ een stuk aantrekkelijker uitzien. Ook de berekening van het overheidsbeslag is gebaseerd op het bbp. Een hoger bbp vertaalt zich in een lagere belastingdruk, een belangrijke economische indicator én politiek argument Toch valt te verwachten dat er ook hier negatieve reacties zullen komen op het rekenkundige handigheidje. nomie met 12 miljard euro zag groeien door drugs en prostitutie mee in rekening te brengen. Een boekhoudkundige ingreep die sommigen - vooral conservatieven - deed steigeren. Eerder greep ook De Nationale Bank bevestigt dat Italië naar de maatregel. vanaf september de cijfers over de Die landen verdedigen zich door miljard euro illegale economie - drugs en pros- te verwijzen naar een nieuwe stanleverde het meetellen titutie - in de nationale rekeningen daard die door Europa wordt opgegeraakt. Zo zit de Belgische schuld- van drugs en prostitutie worden opgenomen. legd, waarbij illegale activiteiten bij ratio momenteel weer boven de het Verenigd Koninkrijk Pas in september zal ook duidehet bbp gerekend mogen worden. op. De omvang van lijk worden wat de omvang van Ook wordt verwezen naar landen symbolische grens van 100 procent de illegale economie Door de toevoeging van drugs drugshandel en prostitutie in ons waar prostitutie en sommige drugs in België is niet bekend Economie nationale - Nationale economie 12 1 De Standaard, 23/09/2014, p. 11 De Standaard 23/09/2014 1 1 11 53b95 QVERHEIDSFINANCIËN Staatsschuld stijgt met 18 miljard euro Door nieuwe Europese begrotingsregels stijgt onze staatsschuld in één klap met 18 miljard euro. BRUSSEL I Eurostat, het statistische bureau van de Europese Unie, hanteert vanaf september strengere regels om te bepalen of schulden van bepaalde overheidsinstellingen al dan niet bij de staatsschuld moeten geteld worden. Zo moetenvoortaan de schulden van verschillende intercommunales, maar bijvoorbeeld ook van Apetra, de instelling die de strategische oliereserve beheert, bij de staatsschuld geteld worden. Ook over schulden uit verschillende publiek-private-samenwerkingsverbanden bestaat discussie. Door die nieuwe regels stijgt de staatsschuld in absolute cijfers met 18miljard euro, of 4,5 procent van het bbp. Zo schrijft Le SOiT vandaag. Maar de Europese Commissie Economie kijkt vooral naar de verhouding tussen de schulden en het bruto binnenlands product (bbp), om te bepalen of een land binnen de Europese lijntjes loopt. Ons land probeert al een hele tijd om de staatsschuld onder de 100 procent van het bbp te houden. Daarvoor werden vorigjaar onder meer Royal Park Investments en BNP Paribas Fortis verkocht. Europa vraagt dat de schuld jaar na jaar verder zakt. Maar de 'schade' van de nieuwe schuldenstijging blijft beperkt. Toevallig hanteert Europa vanaf september ook een nieuwe definitie om het bbp te bepalen, een definitie die in het voordeel van ons land speelt. Voortaan worden uitgaven voor onderzoek en ontwik- nationale - Nationale economie keling (0&0) als investering beschouwd en meegeteld bij de berekening van het bbp. Daardoor zal ons bbp mogelijk ook zo'n 3 procentpunt stijgen. Dat definitieve cijfer moet nog bepaald worden. De totale schuld in verhouding tot het bbp zal dus slechts met 0,1 tot 0,2 procent toenemen, maar de schuld zal wellicht toch nog boven 100 procent uitkomen. Het officiële nieuwe schuldcijfer wordt op 30 september bekendgemaakt. (cv) Europa vindt dat de schuld van verschillende overheidsinstellingen bij de overheidsschuld moet 1 De Tijd, 28/05/2014, p. 1,5 De Tijd 28/05/2014 1 515b6 1,5 Belgische overheidsschuld stijgt plots met 16 miljard Europa verplicht regio's schuld huisvestingsmaatschappijen mee te tellen officiële schuld. Dat heeft Claude EN PIETER BLOMME Modart van de Nationale Bank gisteDe Belgische overheidsschuld stijgt ren gezegd op een seminarie. De extra schuld zal opduiken in met 16 miljard euro tot boven 400 miljard, omdat Europa ons verplicht de overheidsrekening die eind sepde schuld van de Vlaamse, Waalse temberwordt gepubliceerd. Eurostat stelt dat de huisvestingsmaatschapen Brusselse socialehuisvestingsmaatschappijen op te nemen in de pijen als een onderdeel van de overheid moeten worden beschouwd. WOUTER VERVENNE GEEN UITSTEL VOOR BUDGET IN EVENWICHT Europa is niet van plan België een jaar langer te geven, tot 2017, om een structureel evenwicht te bereiken op de begroting. Dat kon worden vernomen in EU-kringen. Maandag maakt de Commissie haar landen rapporten bekend. Europa eist respect voor het tijdspad voor het inkrimpen van het deficit én de schuld, anders volgen boetes. KV voor voorbarige conclusies. Zo wordt nog gestreden' over bepaalde beslissingen van Eurostat. 'De schuldgraad wordt definitief vastgesteld eind september. Het is voorbarig om te speculeren over de eindbalans! Toch ziet het ernaar uit dat de schuldgraad boven 100 procent blijft hangen, een doelstelling die de regering-Di Rupo zich had opgelegd. De volgende regering zal een tandje moeten bijsteken om de schuldgraad naar beneden te duMogelijk volgt nog slecht nieuws. wen. Dat kan door te besparen of Eurostat moet zich nog uitspreken door bijvoorbeeld het belang in BNP over enkele vehikels van publiekHet kabinet van minister van Paribas te verkopen. private samenwerking (pps). Ook Financiën Koen Geens waarschuwt dat kan de overheidsschuld doen toenemen. Maar er is ook goed nieuws. De nieuwe Europese boekhoudregels zullen het bruto binnenlands product (bbp) met zowat 2,5 procent opkrikken, waardoor de schuldgraad zakt. Maar de tegenvallers zijn groter dan de meevaller. Als we rekening houden met 16 miljard extra schuld en het hogere bbp zal de schuldgraad van 2013 opwaarts worden herzien van 101,2naar 102,8 procent van het bbp, berekende De Tijd. Europa legt geI<I1oeilllet begrotingscijfers aan banden eind 2013 toekomstige opbrengsten van het Berlaymontgebouw om de schuld te drukken. Ze verkocht in 2005 en 2006 achterstallige belastingen en nam in 2003 het pensioenfonds van Belgacom over om een deficit op de begroting te WOUTER VERVENNE vermijden. De Belgische overheden waren de De overname van het pensioenjongste jaren erg creatief bij het ont- fonds van Belgacom illustreert duiwikkelen van technieken om de delijk het perverse karakter van de schuld te druld<en en de begrotings- oude spelregels. De federale overcijfers in een mooi ldeedje te steken. heid ontving 5 miljard euro als verVlaanderen, Wallonië en Brussel goeding voor de overname van de slaagden er tot dusver in de schuld pensioenverplichtingen van het van hun huisvestingsmaatschaptelecombedrijf. Ze boekte die betapijen buiten de overheidsschuld te ling als een ontvangst, waardoor het houden. begrotingssaldo verbeterde. Maar De federale overheid verkocht België en de andere Europese landen zullen het weldra moeilijker hebben om begrotingen op te smuld<en. Eurostat verstrengt eind september de economische boekhoudregels. Economie nationale - Nationale economie de extra pensioenuitgaven vanaf 2004 werden afgewenteld op de toekomstige regeringen en generaties. De nieuwe macro-economische boekhoudregels (ESR 2010), die eind september van kracht worden, maken het onmogelijk met dergelijke ingrepen begrotingen op te smukken. Ze bepalen ook dat landen de inkomsten uit swaps en aanverwante instrumenten niet meer als een ontvangst mogen boeken. Dat is slecht nieuws voor België. De inkomsten uit swaps bedroegen de jongste vijf jaar gemiddeld 385 miljoen euro, of 0,1 procent van het bruto binnenlands product. 1 De Tijd, 28/05/2014, p. 1,5 Eurostat gaat nog een stap ver- OVERHEIDSSCHULD der. Het statistisch bureau verplicht -------------. BELGIE in procent van bbp ~:~~~~~;~~&~~~~: ········································ ..·.1·0·1·····2 . ~ee~~~~~~f:t: 1995 aan te passen en te baseren op' . de nieuwe spelregels. De correctie van de Belgacom-operatie zal een grote negatieve invloed hebben op . de begrotingscijfers van 2003 en een ldeine positieve impact vanaf 2004 . De impact van alle correcties samen op het begrotingssaldo is voor de meeste jaren beperkt. Maar de weerslag op de overheidsschuld zal 2000 groter zijn als de schuld van de huis- Bron: INR vestingsmaatschappijenretroactief vanaf 1995 wordt meegeteld. Ondanks de strengere spelregels blijven kunstgrepen mogelijk. Regeringen kunnen nog steeds participaties in overheidsbedrijven verkopen. Dergelijke transacties verminderen onmiddellijk de overheidsschuld. Maar ze kunnen toekomstige begrotingen bezwaren, omdat de weggevallen dividenden nu veelal groter zijn dan de vermindering van de rentelasten. 110 .. 'J' 105 100 95 90 85 80 2007 2013 PROSTITUTIE KRI KT BBP OP België en de andere landen van de Europese Unie moeten vanaf september de illegale economie meetellen bij de berekening van het bruto binnenlands product (bbp). De opname van drugs, prostitutie en smokkel in de nationale rekeningen zal het bbp doen stijgen. 'Illegale activiteiten zijn ook economische activiteit en dus is het logisch ze mee te tellen', zei Henk Nijmeijer van Eurostat op een seminarie in Brussel. 'Die aanpassing vergroot de vergelijkbaarheid van het bbp. Wat il- legaal is in één land is in een ander soms legaal. In sommige landen is prostitutie legaal.' Het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR)zegt dat het nog geen duidelijk zicht heeft op de omvang van de illegale economie in België. Een eerste raming suggereert dat de integratie van de illegale economie het bbp met zowat 0,2 procent zal opkrikken, vernam De Tijd. Maar het INR merkt op dat de cijfers over illegale activiteiten minder betrouwbaar zijn dan die over reguliere activiteiten. WV 2 De Tijd, 28/05/2014, p. 1,5 Schulden COMMENTAARSTEFAAN MICHIELSEN De Belgische overheidsfinanciën staan er minder roosldeurigvoor dan ons werd voorgespieg-eld. Eurostat heeft alweer enkele miljarden 'verborgen' overheidsschulden ontdekt. S tatistiekenmoeten de realiteit correct weerspiegelen, oordeelt de Europese statistische dienst Eurostat. Daarom gaat hij een ruimere definitie hanteren van wat als overheidsschuld moet worden beschouwd. Eurostat eist nu bijvoorbeeld dat ook de schulden van de socialehuisvestingsmaatschappijen in de officiële schuldstatistieken worden opgenomen. Dat zal de Belgische overheidsschuld met 16 miljard euro doen toenemen. Enkele weken geleden had Eurostat ons land ook al verplicht schulden - die weggemoffeld waren in intercommunales en andere semipublieke instellingen - in de officiële schuldstatistieken op te nemen. Toen ging het om 5 miljard euro. Daarmee eindigt het misschien nog niet. Eurostat bekijkt ook het statuut van schulden aangegaan in het kader van constructies van publiek-private samenwerking. Het resultaat is alvast dat België nu in de Europese tabellen prijkt met een schuldgraad van bijna 103 procent van het bbp, telwijl de regering begin dit jaar nog pochte dat ze de schuldgraad beneden 100 procent had kunnen houden. Dat blijkt een te optimistische voorstelling van zaken te zijn geweest. De regering heeft wel niet geknoeid met de statistieken. Maar het is niet meer dan logisch dat de schulden van allerlei overheidsvehil<elsmee in rekening worden gebracht om het conecte totaalplaatje te maken. De eis van Eurostat op dat vlak is terecht. Dit kan niet worden weggewuifd als een louter boekhoudkundige kwestie. Want nu ook alle verborgen schulden zicht- baar worden gemaakt, is het duidelijk dat de schuldgraad in ons land echt wel een plafond heeft bereikt. België was met een overheidsschuld van 100 procent van het bbp al een van de slechtste leerlingen van de Europese klas. Nu blijkt dat dat cijfer bovendien nog geflatteerd was. Ons land staat met de billen bloot. De verschillende overheden en overheidsdiensten hebben zich al te lang en al te gemakkelijk in de schulden gestoken. Zowel de federale als de regionale overheden hebben zich daaraan bezondigd. Die mentaliteit moet dringend veranderen. Well<ecoalities de komende weken of maanden ook gesloten worden, alle regeringen zullen zich voortaan aan een grotere orthodoxie inzake de overheidsfinanciën moeten houden. Allerlei trucs om de begroting op te smukken of om de schuldgraad te verlagen - zoals het overnemen van pensioenfondsen, de effectisering van nog te innen belastingen of andere financiële constructies die beslag leggen op toekomstige inkomsten - zijn door Europa ontmaskerd en kunnen niet meer worden toegepast. Dat kan alleen maar worden toejuicht. Het waren louter cosmetische operaties die op geen enkele manier structureel en duurzaam bijdroegen tot de gezondmaking van de overheidsfinanciën. Het zal voortaan met échte saneringen moeten gebeuren. Overheden en semi-overheidsdiensten hebben zich al te lang al te gemakkelijk in de schulden gestoken. 3