Panta Rhei - Createrra

C R E AT E R R A
Uw Vermogenspartner
Panta Rhei
Niets duurt voort, behalve verandering
“I’m more interested in being good than being famous”
Annie Leibovitz, 1949
April 2016, nr 54 – trimestrieel
Partenaire de votre Patrimoine
Woord vooraf
Uw Vermogenspartner
In dit nummer:
Economie, markten,
strategie: de tendenzen 2
De juristenhoek 3
Investment school 4
Kunnen psychologie en markten goed samengaan?
Na slechts een eerste kwartaal kan 2016 nu al
beschouwd worden als een uitzonderlijk jaar.
Enerzijds vonden er in België op 22 maart
verschrikkelijke aanslagen plaats die ons van nabij
of van verre geraakt hebben. Deze aanslagen in
een internationale context (Pakistan, Ivoorkust,
Turkije, Tunesië, …) zouden hun stempel op de
markt kunnen drukken, hoewel wij tot op heden een
zekere mate van veerkracht waarnemen. Anderzijds
beleefden wij op financieel gebied medio februari
een beursdaling die voor het begin van een jaar
historisch te noemen valt. Sindsdien zijn de beurzen
gelukkig weer aangetrokken, maar de meeste blijven
negatief. Weliswaar waren de economische berichten
in het begin van dit jaar verre van gunstig (vertraagde
groei in China, voortzetting van de daling van
de olieprijzen, …), maar het is de vraag of dit nu
werkelijk een daling van de Europese indexen van
circa 20% kan rechtvaardigen.
Wat betreft de marktefficiëntie, worden beleggers
traditioneel als rationeel en geïsoleerd beschouwd.
Zij beschikken over de toegankelijke informatie
om een prijs toe te kennen aan alle activa op basis
van een objectieve analyse. Maar in de financiële
gedragskunde, een onderzoekstroming die zich in
de jaren ’80 ontwikkeld heeft, stelt men vast dat een
belegger allesbehalve rationeel is. Deze wetenschap
gaat ervan uit dat een individu onder invloed van
zijn eigen en collectieve emoties aan doelmatigheid
inboet. Deze doelmatigheid wordt namelijk
uitgehold door zeer uiteenlopende gedragsfactoren.
Deze factoren kunnen verdeeld worden in vier grote
categorieën:
- heuristische factoren: in de psychologie zijn
heuristieken simplistische, snelle, automatische
vuistregels die vaak onjuist blijken omdat er weinig
over nagedacht wordt;
- beheersing van emoties: een goed humeur kan ten
grondslag liggen aan optimisme, terwijl omgekeerd
een slecht humeur een kritische kijk op de zaak kan
verergeren;
- groepseffect: de sociale interacties binnen een groep
zijn eveneens van invloed op de prijsvorming;
- beoordelingsfouten: iedereen heeft de neiging
om de grote hoeveelheid beschikbare informatie te
interpreteren en te sorteren op basis van zijn eigen
inzichten en gevoelens. Een belegger is geneigd
overdreven te reageren in de ene of de andere
richting op basis van informatie die zijn hypothesen
ondersteunt.
In de praktijk verliezen beleggers tijdens
een aanhoudende neergang gaandeweg hun
koelbloedigheid. In de loop der dagen gaat zelfs
de grootste optimist twijfelen, ervan uitgaande
dat de markt altijd gelijk heeft. Angst is namelijk
bij ons allen een diepgewortelde emotie. Emoties
van betrokkenen zoals angst, hoop, paniek,
hebzucht of vrees krijgen namelijk de overhand
en leiden uiteindelijk tot een “sneeuwbaleffect”.
Dat is wat wij in februari zagen. Laten wij niet
vergeten dat de markt een ontmoetingsplaats is van
duizenden kopers en verkopers met uiteenlopende
eigenschappen (professionele of particuliere
beleggers, langetermijnbeleggers of speculanten, die
over uiteenlopende informatie beschikken). Ondanks
de opkomst van het kwantitatieve beheer, blijft een
groot gedeelte van de transacties van institutionele
(en nog sterker particuliere) beleggers discretionair
en dus onderworpen aan menselijke emotie. Zelfs
de professionele belegger is niet ongevoelig voor de
meest gangbare psychologische factoren (aversie
tegen verliezen, aversie tegen spijt, overmaat aan
vertrouwen …).
Hoe sterker de indexen dalen, des te meer het
risicogevoel toeneemt. Hoe sterker de financiële
activa stijgen, des te meer het risicogevoel afzwakt,
wat leidt tot een onterecht veiligheidsgevoel. Op een
gegeven moment komen pessimisme en optimisme
nader tot elkaar, wat kan leiden tot excessen in de ene
of andere richting.
De beroemde belegger en econoom van het begin van
de twintigste eeuw, Benjamin Graham, mentor van
de niet minder bekende Warren Buffett, beweerde
dat de dagelijkse waardering van de markten niet
bestond uit een fundamentele analyse, maar dat dit
eenvoudigweg een barometer betrof van het gevoel
van de beleggers en dat men dit gevoel dan ook niet
mag negeren.
Graham onderstreepte hoe belangrijk het was om de
markt als een partner te beschouwen die te allen tijde
bereid is uw effecten te kopen of u de zijne
te verkopen. Graham beschouwde de markt als een fictieve
belegger: Mister Market. Mister Market werd door de econoom
beschouwd als een manisch depressief wezen, dat soms euforisch,
dan weer wanhopig is. Soms zijn de prijzen van Mister Market
gerechtvaardigd, maar soms ook veel te hoog of veel te laag ten
opzichte van de onderliggende intrinsieke waarde.
Natuurlijk zijn de waargenomen schommelingen niet
uitsluitend het gevolg van overdreven collectieve emoties en
gevoelsbelevingen. Uiteraard liggen hier ook fundamentele
redenen aan ten grondslag (nieuwe informatie sinds het begin
van 2016: dalende olieprijzen of vertraagde groei in China),
evenals technische redenen (bijvoorbeeld automatische verkoop
wanneer een bepaalde ondergrens overschreden wordt) die
kunnen leiden tot heftige reacties.
Maar in tijden van “wanhoop” blijkt het vaak verstandig om zijn
activa op de beurs niet tegen ongeacht welk prijs te verkopen en
zelfs om overmatig laaggeprijsde aandelen te kopen.
In tijden van “euforie” is het verstandig om niet op hol te slaan
of de markt voor het eerst te betreden en kan men beter zijn
portefeuille verlichten of wachten op de volgende correctie.
De rol van Createrra bestaat eruit de emotionele valstrikken
tot een minimum te beperken en te vertrouwen op zijn eigen
marktanalyse.
Fabien Plancq
Senior Wealth Manager
Economie, markten, strategie: de tendensen
Sinds onze laatste uitgave waarin wij u nog een voorspoedig 2016
wensten, is er in dit eerste kwartaal al veel gebeurd.
De duizelingwekkende daling van de olieprijs, de vrees voor
een sterkere vertraging van de Chinese groei, de verhoging van
de rente in de VS sinds eind vorig jaar, het risico op een Brexit
(uittreding van Groot-Brittannië uit de Europese Unie) hebben
vooral in Europa voor paniek gezorgd.
En zoals wij dit al uitlegden in ons hoofdartikel, wanneer
pessimisme en angst de bovenhand krijgen, loert het gevaar dat
beleggers (tijdelijk) overdreven reageren en daardoor bijdragen
aan een versterking van de neergaande tendens van de markten.
Voor de nabije toekomst zijn er zowel argumenten om te geloven
in een stijgende tendens als in een dalende tendens van de
financiële activa.
Het belangrijkste is dat men zich zo weinig mogelijk vergist!
Laten wij de huidige situatie eens bondig en objectief op een rijtje
zetten:
- Na een aarzelend begin dit jaar, zijn de macro-economische
indicatoren van de Verenigde Staten thans over het algemeen
tamelijk geruststellend (zelfs de industriële productie zit weer
enigszins in de lift).
- De eurozone voldoet niet meer en niet minder aan de
verwachtingen.
BONDS
- China bevestigt dat het een moeilijke periode doormaakt, maar
in tegenstelling tot gebruikelijk communiceren de autoriteiten
meer en beter over alle genomen en te nemen maatregelen om
hun economie te ondersteunen.
- De opkomende landen geven blijk van een redelijke veerkracht;
het ergste ligt achter hen,
- Na een rampzalig begin van de beurzen dit jaar, is een groot
gedeelte van de verliezen geabsorbeerd, met name in de
Verenigde Staten en bepaalde opkomende markten.
- De aardolieprijs is teruggekeerd naar een minder verontrustend
peil (WTI rond 40 dollar per vat).
- Bovenal heeft de Europese centrale bank zijn sterkste wapen
uit de kast getrokken: een negatieve depositorente voor banken,
tenzij zij hun rol spelen door leningen te verstrekken aan hun
klanten. In dat geval biedt de Europese Centrale Bank (ECB) hen
de gelegenheid zich tegen nulkosten te financieren. De ECB stelt
zich ten doel de banken aan te sporen om leningen te verstrekken
en de investeringen en de consumptie te bevorderen, omdat geld
niets meer oplevert. In dit kader heeft de Amerikaanse centrale
bank (FED) zich bijzonder meewerkend en solidair getoond met
de Europese houding door de markten gerust te stellen over haar
voorzichtigheid in de voortzetting van de renteverhoging in de
Verenigde Staten.
- Het IMF verwacht meer duidelijkheid van Griekenland, wat
opnieuw tot spanningen zou kunnen leiden.
EQUITIES 31.03.16
YTD
Corporate Bonds
Bloomberg EUR Investment Grade European Corporate Bond Index
2,60%
Bloomberg US Corporate Bond Index
3,93%
Bloomberg USD Emerging Market Corporate Bond Index
4,77%
Government Bonds
Bloomberg/EFFAS Bond Indices EURO GOVT 1-5 YRS Total Return
2
0,49%
COMMODITIES (in USD)
Gold
Silver
Oil (WTI)
Oil (Brent)
Bloomberg Agriculture
As at 31/03/16
1.232,75
15,44
38,34
39,60
53,32
As at 31/12/15
1.061,10
13,85
37,04
37,28
52,99
%
16,18%
11,48%
3,51%
6,22%
0,63%
As at 31/03/15
1.183,57
16,66
47,60
55,11
57,27
%
4,16%
1Y
1M
YTD
Europe
-7,34%
-19,45%
-28,14%
Richtlijnen van onze investeringspolitiek. Om diverse redenen, kunnen geschillen optreden tussen de
verschillende portefeuilles. Einde redactie: 04/04/2016
-6,90%
EURO STOXX 50
-18,73%
2,01%
-8,04%
STOXX Europe 600
-15,36%
1,08%
-7,73%
DAX (Frankfurt)
-16,72%
4,95%
-7,24%
CAC 40 (Paris)
-12,88%
0,72%
-5,43%
FTSE 100 (London)
-8,83%
1,28%
-1,08%
BEL 20 (Brussels)
-8,70%
0,04%
-8,84%
AEX (Amsterdam)
-10,07%
3,01%
-0,39%
Swiss Market Index (Zurich)
-14,47%
-0,46%
-11,46%
IBEX 35 (Madrid)
-24,26%
3,09%
-8,60%
FTSE MIB (Milan)
-21,77%
2,80%
-15,41%
S&P 500 (New York)
-0,39%
6,60%
0,77%
NASDAQ (New York)
-0,63%
6,84%
-2,75%
Dow Jones
-0,51%
7,08%
1,49%
USA
Rest of the world
NIKKEI 225 (Tokyo)
-12,75%
4,57%
-11,95%
Hang Seng (Hong Kong)
-16,56%
8,71%
-5,19%
MSCI Emerg local curency (in €)
-9,52%
8,13%
2,40%
CURRENCIES
USD
GBP
CHF
NOK
JPY
AUD
CAD
SGD
CNY
As at 31/03/16
1,1380
0,7926
1,0945
9,4085
128,1100
1,4862
1,4799
1,5344
7,3505
As at 31/12/15
1,0862
0,7370
1,0882
9,6075
130,6400
1,4915
1,5034
1,5412
7,0914
%
-4,55%
-7,01%
-0,57%
2,12%
1,97%
0,35%
1,59%
0,44%
-3,52%
As at 31/03/15
1,0731
0,7243
1,0438
8,6507
128,9100
1,4108
1,3614
1,4727
6,6599
%
-5,70%
-8,61%
-4,63%
-8,05%
0,62%
-5,08%
-8,01%
-4,02%
-9,40%
Gelet op deze onrustige context, hebben wij besloten een tamelijk
afwachtende houding aan te nemen voor risico-activa.
Onze blootstelling aan aandelen ligt momenteel onder het
gemiddelde van het gebruikelijk voorziene gewicht voor elk
risicoprofiel.
Minder marktgevoelige beleggingen (zoals long/short fondsen)
maken nog altijd deel uit van onze favoriete activa.
Beleggingen met redelijke en vaste inkomsten hebben het dit
eerste kwartaal bijzonder goed gedaan, maar er ontstaat een
groot risico in verband met de historisch lage rentevoeten.
Goud, dat rond de USD 1200 per ounce schommelt, zou een
belegging voor een defensieve diversificatie kunnen blijken.
De aanslagen in Parijs en meer recent in Brussel hebben tot op
heden geen grote invloed gehad op de markten, maar de impact
op de consumptie en het vertrouwen van de huishoudens moet
goed in de gaten gehouden worden.
Wij wachten op sterkere positieve macro-economische signalen
en een verbetering van de winstcijfers van de bedrijven om ons
gewicht in aandelen nadrukkelijker te verhogen.
Dit belet niet om een opportunistische aanpak te handhaven om
eventueel profijt te trekken van speciale situaties.
Charles BOK,
Managing Partner
Asset allocatie voor een MEDIUM profiel (maximum 50% aandelen) in EUR
Asset allocatie
Deviezen allocatie
35%
EUR
79%
Europese aandelen
22%
USD
18%
Amerikaanse aandelen
11%
Andere
3%
Aandelen groeilanden
2%
Totaal individuele aandelen en aandelenfondsen
Obligaties en obligatiefondsen
25%
Alternatieve fondsen
20%
Diversen (vastgoed & goud)
Liquiditeiten
5%
15%
100%
100%
De jurist aan het woord:
Speculatiebelasting
Wij herinneren u eraan dat degenen die hun fiscale
woonplaats in België hebben en beschikken over een in het
buitenland geopende rekening, de gerealiseerde meerwaarde
moeten aangeven in hun Belgische belastingaangifte (aangifte
in 2017 van de inkomsten van 2016). Daarentegen is de op
een in België geopende rekening behaalde meerwaarde
onderworpen aan een bevrijdende heffing die geïnd wordt
door de Belgische financiële tussenpersoon: de aangifte
hiervan is dus facultatief. Voor nadere informatie over deze
nieuwe belasting verwijzen wij onze lezers naar onze uitgave
nr. 53 of bevelen wij hen aan om hun gebruikelijke adviseur te
raadplegen.
Meerwaarde die behaald wordt in het kader van een
verzekeringspolis valt niet onder de nieuwe belasting:
hiervoor is geen enkele aangifte vereist.
3
Investment School
De selectie van fondsen
De in een open architectuur onontbeerlijke selectie van fondsen
van derden vereist methode en techniek. Bij Createrra verloopt dit
proces via het DDQ onderzoek (Due Diligence Questionnaire).
Aan de hand van een vragenlijst worden de essentiële aspecten
onderzocht die noodzakelijk zijn voor de analyse van een fonds.
Het DDQ bevat drie hoofddelen: de basiscriteria, de kwantitatieve
analyse en de kwalitatieve analyse.
De basiscriteria
Deze criteria bestaan uit de voorwaarden die noodzakelijkerwijze
vervuld dienen te zijn om deel uit te maken van onze
beleggingswereld. Deze voorwaarden zijn van verschillende aard
en stellen ons in staat de deugdelijkheid van het onderzochte
fonds te beoordelen. Hieronder volgen enkele voorbeelden van
de onderzochte criteria:
- de wettige vorm van het fonds verzekert ons dat de beleggers
beschermd zijn volgens de hoogste wettelijke normen. De
meeste fondsen waarin wij beleggen volgen de Europese UCITS
richtlijnen.
- het aantal jaren dat het fonds bestaat, geeft ons een indicatie van
de duurzaamheid ervan;
- ten slotte is ook de grootte van het fonds een belangrijke
graadmeter.
De kwantitatieve analyse
De kwantitatieve aanpak stelt ons in staat een cijfermatige analyse
op te stellen van de risico’s en het potentiële rendement vanuit
verschillende invalshoeken. Om relevant genoemd te kunnen
worden, dient de analyse van het fonds over een langere periode
uitgevoerd te worden: in het algemeen lijkt een periode van
minimaal 3 tot 5 jaar voldoende. De belangrijkste onderzochte
aspecten zijn de volgende:
- regelmatigheid van de prestaties;
- analyse van het gedrag van het fonds tijdens stijgende of dalende
tendensen;
- prestatie van het fonds ten opzichte van zijn referentie-index en
ten opzichte van andere gelijksoortige fondsen waarin wij reeds
beleggen;
- volatiliteit van het fonds: deze meting verschaft ons informatie
over het potentiële risico van het fonds. Wij onderzoeken tal van
andere metingen om ons inzicht te verhogen in de omvang en
de aard van het risico (Sharpe-ratio, Alfa, Bèta, Value at Risk,
Sortino-ratio, …);
- beheerskosten en overige bijkomende kosten (met name
transactiekosten).
De kwalitatieve analyse
Om de selectie te verfijnen en de kwaliteit van het fonds
grondig te kunnen beoordelen, wordt de kwantitatieve analyse
aangevuld door een kwalitatieve screening. Deze stap verschaft
ons een gedetailleerd beeld van de beheersstructuur van de
beleggingsfondsen. Zo onderzoeken wij onder andere het
gedetailleerde profiel van de beheerder van het fonds en diens
team (achtergrond, ervaring, track record, beheersstijl, ...). Ook
wordt het beleggingsbeleid van het fonds onder de loep genomen.
Vaak nemen wij contact op met de beheerder van het fonds om
nadere informatie te vragen over diens beleggingsstrategie en
aanvullende gegevens over bepaalde technische aspecten.
Conclusie
Naast het door het DDQ verstrekte kader voeren wij nog andere
analyses uit naargelang het geval, zoals de SWOT-analyse
(Strength, Weakness, Opportunities, Threat).
Het selectieproces van een fonds is een doorlopend proces.
De fondsen die deel uitmaken van onze portefeuille worden
regelmatig opnieuw beoordeeld om te controleren of zij op de
marktsituaties reageren volgens onze verwachtingen en of zij nog
steeds op onze aanbevolen fondsenlijst verdienen te staan.
C R EAT ER R A N V
C re aterr a N V is e en onaf han kelijke ver mogens b ehe erd er d ie z ich in d e
e erste pl aat s r icht tot cli ënten op zo ek naar e en p ers o on l ijke opl oss ing vo or
hu n p at r imoniumb ehe er.
He t d agelijks e p or tefeui l leb ehe er van onze cl iënten steunt op e en z e er
pre cies b esluit vor mi ngs-pro ces en met p er manent resp e c t vo or hun
bij z onde re verl angens.
D e p or tefe ui l les waar van het b ehe er ons wordt to e ver t rouwd, word en in a l l e
vei lig he id ge de p one erd bij e en f i nanci ële of b anc aire instel l ing met f a am .
D o orhe e n vele j aren hebb en w ij e en g rote exp er t is e op geb ouwd in het st r uctu rere n van e en p at r i monium, vo or namelijk d o or gebr ui k te ma ken v an
le vens ve r zeke r ingcont rac ten.
Ons te am st aat ter uw b es chi k k i ng i n B elg ië, en het Gro ot her togd om
Lu xemburg , waar onze s o ci a le zetel zi ch b e v i ndt.
C re aterr a NV st a at onder to e zi cht van de Lu xemburgs e B an k - c om m iss ie
(C S SF), ter w ijl de Nat i ona le B an k van B elg i ë b e vo egd is om ons bijk anto or
te cont roleren.
Raphaël Vulfs
Assistant Portfolio Manager
België
Notarisstraat 66
1050 Brussel
Tel +32 (0)2 346 26 76
Luxemburg
6 rue d’Arlon
8399 Windhof
Tel + 352 45 16 36 1
www.createrra.com
C R E AT E R R A
Uw Vermogenspartner
C re aterr a NV wordt ge audite erd do or Grant T hor nton Lux Aud it S . A .
Verantwoordelijke uitgever: Createrra NV – Realisatie: Graphic Design Céline Brichot - Niets uit dit nummer mag gekopieerd en/of
gepubliceerd worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Onze informatie berust op betrouwbare bronnen en
zorgvuldige analyses. Deze informatie wordt verstrekt zonder aansprakelijkheid of garantie vanwege de uitgever.
Partenaire de votre Patrimoine
Uw Vermogenspartner