de mis in de staatskerk - Mgr. Schraven Stichting

DE VOLKSKRANT
DINSDAG 27 DECEMBER 2016
11
Ten eerste
i
PAUS VERSUS PEKING
n De Chinese katholieke kerk is
met dertig vacatures en nog
eens dertig hoogbejaarde bisschoppen aan verjonging toe.
Als Peking en het Vaticaan tot
een overeenkomst komen, zou
de Chinese geestelijkheid voortaan kandidaat-bisschoppen
voordragen. De paus heeft er
dan het laatste woord over, aldus persbureau Reuters.
n Een van de struikelblokken in
de onderhandelingen is de status van de huidige 110 bisschoppen. Zeventig van hen
vormen geen probleem: zowel
de Chinese staat als het Vaticaan erkent hen. Dertig ondergrondse bisschoppen worden
alleen door het Vaticaan erkend, acht anderen zijn eenzijdig benoemd door de Chinese
staat.
n Vier van de staatsbisschop-
pen zijn door het Vaticaan
geëxcommuniceerd, omdat ze
vriendinnen of zelfs kinderen
hebben, of een bisdom leiden
dat al een door het Vaticaan benoemde bisschop had.
n Het Vaticaan heeft als zoen-
die niet erkend wordt door door het Vaticaan of de staatskerk; ochtendmis op Eerste Kerstdag; Kerstprocessie in Beiqiaozhai.
Foto’s Grace Qi
de mis in de staatskerk
Sommige ondergrondse kerken voelen
zich in de steek gelaten. Gelovigen die hun
leven op het spel hebben gezet voor hun
paus, krijgen nu van het Vaticaan te horen
dat ze zich koest moeten houden, omdat
verzet tegen verzoening bij Peking de indruk wekt dat de paus de ondergrondse
kerk niet onder controle heeft. Ook in de
top van de katholieke kerk is er oppositie:
kardinaal Zen, bisschop emiritus van
Hongkong, zegt dat de ‘valse vrijheid’ die
een deal met Peking de katholieken zou
opleveren ‘verraad aan Jezus’ is.
Uitleverd aan communisten
Scheuringen in de kerk: het zal Dong
Guanhua (58) een rotzorg zijn. In zijn
dorp Youtong is het al een zootje, zegt hij.
‘Aan de overkant heb je de staatskerk,
links van mijn huis de ondergrondse kerk,
en verderop een tweede ondergrondse.’
Kerk nummer vier is de binnenplaats achter het huis van doe-het-zelf-bisschop
Dong zelf. Ooit heeft hij met zelfstudie de
Bijbel leren kennen, in 2004 heeft hij zichzelf tot bisschop uitgeroepen en nu laat
hij druiven gisten om er zijn eigen miswijn van te maken.
Dat hij uit de kerk is gezet door een bisschop die zowel door het Vaticaan als de
staatskerk wordt erkend, accepteert hij
niet. ‘Ik wil alleen maar weten of wij, ondergrondse gelovigen, mogen bestaan –
of dat we met huid en haar worden uitleverd aan communisten die onze kerk vernietigen.’ Online roept hij mensen van
i
Een verzoek tot
zaligverklaring
van de Nederlandse bisschop
Schraven ligt bij
het Vaticaan. Hij
werd in 1937 in
China vermoord
door Japanners.
Erkenning kan
leiden tot een
bedevaartsoord
in Noord-China.
‘het ware geloof’ op zich te melden, zodat
hij ze tot priester kan wijden in zijn kerk,
achter zijn huis. Hij stopt pas als de paus
hem daar hoogstpersoonlijk toe sommeert, zegt hij.
Dong heeft ze niet alle vijf op een rijtje,
zegt Sun Fuqing (41), een priester in
Zhengding met twee staatskerken onder
zijn hoede. ‘Schelden op de communistische partij maakt je nog niet tot een goede
priester.’ Sun is een telg uit een katholiek
geslacht; zijn vader hielp de dorpskerk
bouwen. ‘Ik leerde de Bijbel kennen doordat hij elke dag stukjes in mijn oor fluisterde. Kerken bouwen deed hij toen al niet
meer. In de Culturele Revolutie hebben ze
allebei zijn armen gebroken. Toch hebben
wij katholieken ons zonder het Vaticaan
weten te redden.’
Mensen geloven, het volk heeft hoop, de
natie is machtig. Geflankeerd door het
portret van president Xi Jinping hangt
deze communistische propagandaslogan
op de gebouwen van legerziekenhuis 256.
Op dit terrein staan de voormalige kathedraal, het kantoor van bisschop Schraven
en de woongebouwen van de buitenlandse missionarissen. Hier heeft het leger jarenlang soldaten gehuisvest. Twee
gedenkzuilen herinneren aan de moordpartij in 1937.
Sun droomt ervan op deze plek een centrum voor pelgrims uit Nederland te bouwen. ‘Het Nederlandse bloed mag niet
voor niets hebben gestroomd.’ Hij probeert het terrein aan het Volksbevrijdings-
leger te ontfutselen. Dat is een bijna onmogelijke opgave. Slechts het feit dat de
bisschoppen martelaren waren in de verzetsoorlog tegen Japan helpt misschien
om toestemming voor een klein museum
te krijgen. Van teruggave van het terrein
aan de katholieke kerk is geen sprake. ‘Tegenwoordig mogen we het terrein op om
naar de kerk van Schraven te kijken. Maar
niet met te grote groepen mensen. Dan
stuurt de bewaker ons weg.’
Advertentie
ofer stilletjes vier staatsbisschoppen erkend, maar Peking
heeft nog geen tegenprestatie
geleverd. Integendeel: de aanwezigheid van Lei Shiyin, een
door Rome geëxcommuniceerde bisschop, bij de zalving
van enkele bisschoppen vorige
maand moet een klap in het
gezicht van de paus zijn geweest. De onderhandelingen
verlopen zo stroef dat de paus
onlangs heeft gevraagd om
‘een bemoedigend signaal’ uit
China.
n Alle ogen zijn gericht op de
negende ‘assemblee’ van de
Chinese Pattriottische Katholieke Associatie (CPCA), deze
week in Peking. De vergaderingen van het staatsorgaan zijn
niet onomstreden. Ambtenaren
van de atheistische overheid,
bisschoppen die het Vaticaan
en de Chinese regering over en
weer niet erkennen én geëxcommuniceerde geestelijk leiders: ze zitten allemaal bij
elkaar in een demonstratie van
eensgezindheid.