Hoofdstuk 5 |de Verenigde Staten worden een wereldmacht Par 4: De Burgeroorlog • Noord • Zuid – Industrieel – Agrarisch (katoenteelt) – Invoerheffing tegen buitenlandse concurrentie – Voor vrijhandel, dus tegen invoerheffing – Voor een sterk centraal gezag van de federale regering – Deel noordelingen wilde van de slavernij af of was tegen uitbreiding – Iedere staat moet eigen beslissingen nemen – Tegen iedere beperking. Economie heeft slavernij nodig, zonder stort de landbouw in! Garrison • Abolitionisten wilden afschaffing van de slavernij. – Geïnspireerd door de verlichting en het christendom richtten zij zich op de gelijkheid tussen mensen en het belang van vrijheid. • Beweging kende verschillende manieren om het doel te bereiken: – Geweldloos: W.L Garrison, uitgever van the Liberator – Via geweld: John Brown, vocht tijdens Bleeding Kansas en wilde een slavenopstand ontketenen • John Brown Ook werd de zogenaamde Underground Railroad ingesteld: ontsnappingsroutes voor gevluchte slaven naar de vrijheid Een uitspraak van William Lloyd Garrison • "Ik zal met man en macht streven naar de onmiddellijke vrijlating van alle slaven in de Verenigde Staten ... mijn denkbeelden, redevoeringen en artikelen over dit onderwerp wens ik niet te matigen ... ik vat de zaak ernstig op - ik zal er niet omheen draaien - ik zal niemand ontzien en ik zal niet terugkrabbelen, -en ik zal gehoord worden." Bleeding Kansas • Tussen 1820 en 1850 werden er afspraken gemaakt over de slavernij in de nieuwe territoria. Ten noorden van de 36e breedtegraad (zuidgrens Missiouri) waren de staten vrij van slaven. Maar wat als een staat ten zuiden van de breedtegraad wilde toetreden? • In 1857 bepaalde het Hooggerechtshof dat zwarten koopwaar waren en geen rechten hadden. Het Congres stond staten toe een eigen keuze voor of tegen slavernij te maken Kansas-Nebraska Act. Dit betekende dat noordelijke territoria toch voor slavernij zouden kunnen kiezen. • In Kansas brak een strijd uit tussen voor- en tegenstanders van slavernij, waarbij de voorstanders ook hulp kregen uit buurstaat Missiouri. De federale regering moest de orde herstellen. 36e breedtegraad (zuidgrens Missiouri) Geweld op straat maar ook in de Senaat! • 1860: – – De Republikein Abraham Lincoln wordt gekozen. De staten in het zuiden scheidden zich na 1,5 maand af van de federatie! De Republikeinen waren immers antiuitbreiding (blz. 131) • Op 4 februari 1861 werd de Confederatie van Amerikaanse Staten opgericht met een eigen hoofdstad en president. • Belangrijkste reden voor de afscheiding was het behoud van slavernij Dit is zowel een sociale- als economische reden • • Zuid viel een federaal (= noordelijk) fort aan in South-Carolina en veroverden dit. • President Lincoln (vanaf april in functie) besloot de ‘opstand’ neer te slaan. Zuiden eerst , Noorden kreeg de overhand Zuiden • • Verdedigden eigen gebied Goede officieren, zoals generaal Lee – Veel zuidelijke planterszonen kozen voor een militaire opleiding en deden ervaring op en de AmerikaansMexicaanse oorlog – Unie officieren kiezen bewust voor de Confederatie – tegen “onderdrukking” Noorden/Federatie • • • Beschikte over 3x zoveel manschappen Bezat wapenindustrie, spoorwegen, natuurlijke hulpbronnen Een marine die de zuidelijke havens blokkeerde (economische schade) generaal Lee Het verloop van de oorlog op kaart Pamflet uit 1862 over de emancipatie van de slaven. Primaire of secundaire bron over de Burgeroorlog? Kijk goed naar het onderschrift Impressie van de slag bij Antitam 1862 uit de jaren 1880. Primair of secundair Gevolgen van de Burgeroorlog • Eenheid Verenigde Staten werd hersteld • 618000 soldaten gestorven • Slavernij definitief afgeschaft – Afgekondigd in 1862, in werking in 1863: slaven zijn vrij – Definitief in 1865 (logisch…) – Militaire keuze! • Zuiden economisch kapot. • Langdurige haat tussen noord en zuid. – Zuiden behield dit idee tot in de 20e eeuw • President Lincoln werd op 15 april, 5 dagen na de overgave van het zuiden vermoord door zuiderling John Wilkes Booth. Moord op Lincoln De slagvelden uit de Burgeroorlog Wat valt jullie op? • Ff ni