Benodigdheden / “Plutonium en Zandkastelen”

Dossier I: De Verenigde Staten doorheen de 19de eeuw
A. How the West was won…
a) De uitbreiding van het grondgebied

Toen de Verenigde Staten in 1783 officieel onafhankelijk werden, bestond het
Amerikaanse grondgebied in hoofdzaak nog steeds uit de 13 oude Britse
kroonkoloniën.
 Al snel vond er echter een uitbreiding van het territorium plaats.
 Dit gebeurde door het afkopen of veroveren van de regio’s in Noord-Amerika
die op dat moment nog tot de Europese kolonies behoorden.

Deze “nieuwe” gebieden werden opgedeeld in staten van ongeveer dezelfde grootte.
 Aanvankelijk bleven deze regio’s nog onder de rechtstreekse controle van de
centrale overheid, maar zodra er voldoende blanke inwoners aanwezig waren, werden
ze een volwaardige autonome staat van de Verenigde Staten.
 Thans tellen de VSA 50 staten.

Deze periode in de Amerikaanse geschiedenis werd overigens niet alleen gekenmerkt
door een gevoelige uitbreiding van het grondgebied, maar ook door een fikse
bevolkingstoename.
 De groei van de Amerikaanse bevolking was vooral een gevolg van:
-
Een hoog geboortecijfer (grote gezinnen).
-
Massale immigratie (inwijkelingen uit Europa, maar ook uit Azië).
 Deze inwijkelingen waren overigens allen op zoek naar hun stukje van de
”American Dream”.

80
b) De oorspronkelijke bevolking van Noord-Amerika

Het grote slachtoffer van deze oprukkende blanken was ongetwijfeld de
oorspronkelijke bevolking van Noord-Amerika, de “indianen”.
 Gedurende de uitbreiding naar het Westen sloten de blanke Amerikanen tal van
verdragen met deze indianenstammen. Vervolgens verbraken ze deze verdragen dan
weer wanneer bleek dat hen dat beter zou uitkomen…
 Zo kent het Amerikaanse Engels nog steeds de term “an Indian giver”.
=
 Tal van oorlogen tussen blanken en indianen.
 Pogingen om de indianen te “beschaven”
(christianiseren via missiewerk).
 Sommige stammen werden in reservaten geplaatst.
 Dit was meestal een stuk land waar de blanken geen interesse in hadden.
 Sommige stammen werden ook “gewoon” uitgemoord.
 De leuze van vele blanke Amerikanen luidde immers “The only good Indian is a
dead indian”.
81
B. De Amerikaanse burgeroorlog (1861 – 1865)
a) Groeiende tegenstellingen tussen de staten

Algemene oorzaken:
-
-

Wanneer de uit het Noorden afkomstige republikein Abraham Lincoln in 1860 tot
president werd verkozen, zorgde dit in het democratische zuiden voor grote onrust.
 Vele zuiderlingen vreesden immers dat Lincoln aan de eisen van de abolitionisten
zou toegeven en de slavernij bij wet zou gaan verbieden.
 Dit zou op zijn beurt een groot economisch nadeel voor het op de landbouw
gerichte Zuiden betekenen (Slaven waren voor het werk op de plantages immers uiterst geschikt).
 Elf zuidelijke staten scheurden zich daarom af van de rest van de VSA
en richtten de Geconfedereerde Staten van Amerika op.
 Het Noorden kon met deze breuk niet akkoord gaan en aldus
begon de Amerikaanse burgeroorlog of secessieoorlog.
 Twee kampen:
82

De Secessieoorlog duurde 4 jaar en kostte aan meer dan 600.000 soldaten het leven.
 Het Noorden, dat kon rekenen op een hoger bevolkingsaantal en een bloeiende
industrie, behaalde de overwinning en in 1865 werd het Zuiden dan ook weer aan
de Unie aangehecht.
 President Lincoln kon echter niet lang van deze overwinning genieten, want vijf
dagen na de overgave werd hij op koelbloedige wijze door John Wilkes Booth, een
fanatieke zuiderling, vermoord.
b) De positie van de zwarten: van slaaf tot tweederangs burger

Hoewel Lincoln de slavernij reeds tijdens de burgeroorlog had afgeschaft (in het Zuiden
werd deze wet als vanzelfsprekend pas van kracht na de overgave) en de zwarten dus ook
burgerrechten hadden gekregen, bleef er tussen blank en zwart nog steeds een erg
grote ongelijkheid bestaan.
 In de zuidelijke staten kregen de zwarten bijna nergens stemrecht.
 Segregatie =
 Ontstaan van de Ku klux Klan
(Blank meerderwaardigheidsgevoel / Haat t.o.v. zwarten) .
 Opgericht onder impuls van veteranen uit de zuidelijke legers.
83