1e graad PAV / MAVO 1 à 2 lesuren Lesmateriaal: Geluid meten

1e graad PAV / MAVO
1 à 2 lesuren
Lesmateriaal: Geluid meten
Aansluiting: andere lessen PAV / MAVO (Wat is geluid?) - schoolproject
1. Aansluitende OD:




FWV01 - een natuurlijk verschijnsel dat ze waarnemen, via een eenvoudig proefje toetsen aan een
hypothese. (NWET 4)
FWV02 - bij het uitvoeren van proeven adequate instrumenten kiezen en hanteren. (NWET 6)
FIVV03 - gericht waarnemen met al hun zintuigen. (NWET1)
FIVV10 - kunnen informatie halen uit grafieken, tabellen, diagrammen, kaarten en schaalmodellen. (WIS
45)
2. Doelen vanuit project:


De leerlingen meten en schatten geluid in (op de dB-schaal). V
De leerlingen reflecteren over schadelijk en hinderlijk geluid. K - A
Werkwijze: De leerlingen gaan de sterkte van het geluid meten op verschillende plaatsen op school.
Materiaal en bijlagen




Sonometer (zelf te ontlenen) -> link website
Werkblad ‘geluid meten’
Figuur ‘dB-schaal’
Figuur ‘Schadelijkheid van geluidsniveaus’
Link website één & al oor

www.eenenaloor.be/leerkrachten/uitlenen-materiaal
Beginsituatie
De leerlingen weten wat geluid is en bij hoeveel dB geluid schadelijk is (zie les ‘Wat is geluid?’).
Indien dit niet zo is, leg je dit in het lesbegin uit.
Lesbegin
Werkvorm/organisatie:
 Klassikale instructie

Tijd: ‘10
Materiaal:
 Figuur ‘dB-schaal’
 Figuur ‘Schadelijkheid van geluidsniveaus’
Werkvorm/organisatie:
OLG: aan de hand van de figuren. Er wordt opgefrist waar dB voor staat en vanaf wanneer dB schadelijk is.
 Waarvoor staat de eenheid dB? Decibels (dB): eenheid sterkte geluid.
 Vanaf wanneer is geluid schadelijk? Hoe lang mag je blootgesteld worden een bepaald volume? Geluid
luider dan > 75dB is schadelijk na 8u. Dit gaat in stijgende lijn! Geluid luider dan 78Db is schadelijk na 4u,
enz…
 Vanaf wanneer is geluid zeer schadelijk? Vanaf 90dB is lawaai zeer schadelijk!
Lesfase 1: Aan de slag met de sonometer!
Lesdoel:
 De leerlingen leggen de werking van de sonometer uit.
Werkvorm/organisatie:
 Klassikale instructie
Tijd: ‘5
Materiaal:
 Sonometer
 Werkblad ‘geluid meten’
Afhankelijk van de soort sonometer kan je ofwel dB aflezen ofwel stel je een bepaald niveau in .

Werkvorm/organisatie:
Klassikale instructie:
 Leg uit hoe de sonometer werkt.
 Test hem in het klaslokaal door de leerlingen zacht en hard te laten praten.
 Leg de opdracht uit aan de hand van het werkblad.
 Laat de leerlingen de gegevens al invullen bij het klaslokaal.
Indien het niet gelukt is om de sonometer te ontlenen kan je ook de ‘app’ die ontwikkeld is voor de campagne
van de Vlaamse overheid ‘Help ze niet naar de tuut’ downloaden. Meer informatie vind je op:
https://itunes.apple.com/be/app/help-ze-niet-naar-de-tuut/id530569895?l=nl&mt=8
Let op: Met deze app kan je geen professionele meting uitvoeren. Het getoonde geluidsniveau en het
ingeschatte risico zijn slechts een indicatie. Met deze app kan je dus een geluidsmeting doen waarna het risico
op gehoorschade wordt ingeschat.
Lesfase 2: Geluid meten op school
Lesdoel:
 De leerlingen meten de geluiden op school op aan de hand van een sonometer.
Werkvorm/organisatie:
 Opdracht (klassikaal of in
subgroepjes)
Tijd:
’30 – ‘40
Materiaal:
 Sonometer
 Werkblad ‘geluid meten’
Afhankelijk van de tijd kan je op meerdere plaatsen het geluid meten. Het tijdstip waarop er wordt gemeten,
kan natuurlijk ook van belang zijn. In het werkblad staan enkele mogelijkheden opgesomd. Dit kan nog
aangepast of aangevuld worden. De leerlingen vullen mee aan.

Werkvorm/organisatie:
Opdracht:
 De leerlingen meten op verschillende plaatsen het geluid op.
 Je kan deze opdracht klassikaal doen of je kan de klas in groepen verdelen. Eén groepje gaat dan in een
bepaald lokaal meten, noteert en brengt verslag uit. De andere groepjes maken een opdracht rond het
thema. Op de website vind je verschillende oefeningen.
Lesfase 3: Bespreking
Lesdoel:
 De leerlingen trekken besluiten ten aanzien van geluiden op school.
Werkvorm/organisatie:
 OLG

Tijd:
’10 – ‘20
Materiaal:
Werkblad ‘geluid meten’
Werkvorm/organisatie:
OLG: Formuleer samen met je leerlingen enkele belangrijke besluiten.
 Welke resultaten hadden de leerlingen verwacht? Beantwoorden de metingen aan hun verwachtingen (of
juist niet)?
 In welke lokalen werd 75d B overschreden? In welke situaties wordt 75dB overschreden? Werd 90 dB
overschreden? (Kolom gevaar)
 Is er een verschil tussen schadelijk en hinderlijk geluid?
Indien er tijd is, ga dan nog in op preventie. Dit kan ook een nieuwe les zijn. Op de website vind je zeker
inspiratie.



Wat kunnen we doen om minder lawaai te maken?
Hoe kunnen we ons beschermen?
…
Link naar andere onderdelen
Aansluiting andere lespakketten
Andere lessen PAV – MAVO.
Het thema geluid en gehoorschade biedt veel mogelijkheden om er
een volledig thema binnen PAV van te maken. Verschillende clusters
kunnen geïntegreerd worden. De website en de geluidskoffer kunnen
als inspiratiebron gebruikt worden.
Aansluiting projectweek
Deze les kan zeker binnen een projectweek aan bod komen.